2000–2009
Xch’utub’ankil laj Israel li jek’inb’ileb’
Octubre 2006


Xch’utub’ankil laj Israel li jek’inb’ileb’

Nokotenq’ank chixch’utub’ankil li sik’b’ileb’ ru xb’aan li Qaawa’ li yo’yookeb’ ut li ak kamenaqeb’.

Ex was wiitz’in, b’antiox eere lee paab’aal, lix kawilal eech’ool, ut lee rahom. Nim li qateneb’ankil xb’aan li Qaawa’ chi wank jo’ chanru naraj a’an ut chixb’aanunkil li naraj a’an. Nokotz’aqon sa’ jun nimla k’anjel—lix ch’utub’ankil laj Israel li jek’inb’ileb’. Tin’aatinaq chirix li na’leb’ a’in anajwan xb’aan naq jwal aajel ru sa’ li junelikil na’leb’ kixk’uub’ li Dios.

Sumwank re laj Abraham

Najter, li Qaawa’ kirosob’tesi laj Abraham ut kixye naq li ralal xk’ajol te’wanq jo’ tenamit sik’b’il ru.1 Naru rilb’al reetalil li sumwank a’in k’iila sut sa’eb’ li loq’laj hu. Kiyeechi’iman ajwi’ naq li Ralal li Dios taayo’laaq sa’ xyanq li ralal xk’ajol laj Israel, naq te’eechanimanq li ch’och’ choq’ re, naq eb’ lix tenamitil li ruchich’och’ te’osob’tesiiq xb’aan li ralal xk’ajol, ut wan xkomon chik.2 Ak tz’aqob’resinb’il ru junjunq raqal re li sumwank a’an, a’ut lix Hu laj Mormon naxk’ut naq li sumwank re laj Abraham taatz’aqloq ru ka’ajwi’ sa’ roso’jikeb’ li kutan a’in!3 Naxk’ut ajwi’ naq laa’o xkomono lix tenamit li Qaawa’ re li sumwank.4 Noko’osob’tesiik chi tz’aqonk sa’ xtz’aqob’resinkileb’ ru li yeechi’ihom a’in. K’a’jo’ xchaab’ilal li kutan a’in!

Ke’jek’iman laj Israel

Jo’ ralal xk’ajol laj Abraham, eb’ li najter xteepal laj Israel ke’wan rik’ineb’ lix wankilal li tijonelil ut eb’ li rosob’tesihom li evangelio, a’b’anan timil timil ke’xpo’resi xch’ool. Ke’xkamsiheb’ li profeet ut ke’majewaak xb’aan li Qaawa’. Lajeeb’ reheb’ li teep ke’k’ame’ chi preexil toj sa’ Asiria. Toja’ naq ink’a’ chik ke’nawe’ ru xb’aan xtenamitil li ruchich’och’. (A’ut, toj nawb’ileb’ ru xb’aan li Qaawa’.) Ke’kana wiib’ li teep chiru jarub’aq chihab’ toj reetal naq ke’k’ame’ chi preexil toj sa’ Babilonia xmaak xpo’jikeb’ xch’ool.5 Naq ke’sutq’i chaq, ke’usilaak xb’aan li Qaawa’, a’b’anan ink’a’ ke’roxloq’i. Ke’xtz’eqtaana b’an. Li Yuwa’b’ej aj rahonel a’ut li ra xch’ool kixye, “Texincha’cha’i laa’ex sa’ xyanqeb’ li tenamit,”6 ut chi jo’kan kixb’aanu—sa’ xyanq chixjunileb’ li tenamit.

Te’ch’utub’aaq laj Israel

Li Dios kixyeechi’i ajwi’ naq te’ch’utub’amanq laj Israel li jek’inb’ileb’.7 Laj Isaias kiril chi uub’ej naq sa’ roso’jikeb’ li kutan, li Qaawa’ tixtaqla “lix taql” reheb’ li tenamit li jek’inb’ileb’.8

Li yeechi’ihom a’in re xch’utub’ankil laj Israel, li k’iilasutinb’il sa’eb’ li loq’laj hu, ch’olch’o naq taatz’aqloq ru jo’ chanru naq ch’olch’o ru li profeetil aatin chirix lix jek’inkil laj Israel.9

Lix Iglees li Jesukristo sa’ xjachleb’aal ru li kutan ut li nimla q’etok paab’ank

Naq maji’ kik’ehe’ chiru krus, li Qaawa’ Jesukristo kixxaqab’ lix Iglees. Ke’wan li apostol, li profeet, laj setenta, laj tzolonel, ut xkomoneb’ chik.10 Ut li Qaawa’ kixtaqlaheb’ lix tzolom sa’ ruchich’och’ re te’xjultika lix evangelio.11

Timil timil li Iglees li kixxaqab’ li Qaawa’ kilaj ut kit’ane’. Ke’jalman lix k’utum; ke’jalman lix k’ojob’anb’il k’anjel. Li nimla q’etok paab’ank kichal jo’ ak yeeb’il chi rub’elaj xb’aan laj Pablo, li kixnaw naq li Qaawa’ moko taachalq ta wi’chik toj reetal naq “taawanq xtz’eqtaanankil li paab’ank.”12

Li nimla q’etok paab’ank a’in chanchaneb’ li q’etok paab’ank ke’chal chiru a’an. Li xb’een kik’ulman sa’ xkutankil laj Adan. Toja’ naq ke’chal xk’ojlajikeb’ laj Enok, laj Noe, laj Abraham, laj Moises, ut xkomoneb’ chik. Kitaqlaman reheb’ chixjunileb’ li profeet naq te’xk’ut xdiosilal ut xtzol’leb’ li Qaawa’ Jesukristo. Chalen chaq xtiklajik, li na’leb’ a’an kik’eeman re xtenq’ankileb’ li kristiaan. A’b’an kichal li q’etok paab’ank xmaak naq ink’a’ ke’raj ab’ink. Chi jo’kan naq ke’kose’ ru chixjunileb’ li k’ojlajik li ak wanjenaqeb’. Kosb’ileb’ ru xb’aan naq ke’raqe’ rik’in li q’etok paab’ank. Kosb’ileb’ ajwi’ ru xb’aan naq yal sa’ jun ch’ina xjachal li ruchich’och’ ke’wan.

Lix k’ojob’ankil wi’chik chixjunil li k’a’aq re ru

Xb’aan a’in naq ki’ajman lix k’ojob’ankil wi’chik chixjunil li k’a’aq re ru. Li Dios Yuwa’b’ej ut li Jesukristo ke’xboq li profeet aj Jose Smith chi wank jo’ li profeet re li k’ojlajik a’in. Kik’ojob’aak wi’chik rik’in a’an chixjunil li choxahil wankilal chalen chaq xtiklajik.13 Li kutan a’in, a’ lix k’ojlajik lix tz’aqalil ru li kutan, ink’a’ taak’osq ru. Ink’a’ taaraqe’q xmaak q’etok paab’ank, ut tixnujob’resi chixjunil li ruchich’och’.14

Lix ch’utub’ankil Israel—aajel ru sa’ lix k’ojob’ankil wi’chik chixjunil li k’a’aq re ru

Jo’ kixye laj Pedro ut laj Pablo, chixjunil li k’a’aq re ru te’k’ojob’aaq wi’chik sa’ li kutankil a’in. Jo’kan ut, sa’ li k’ojob’ank a’an ut jo’ oyb’eninb’il chalen chalen, tento te’ch’utub’aaq laj Israel li jek’inb’ileb’.15 Tento taak’ulmanq a’an naq maji’ nachal li xkab’ xk’ulunik li Qaawa’.16

Li na’leb’ chirix li ch’utub’ank jwal aajel ru sa’ lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan. Li Qaawa’ kixye: “Ninkʼe eere jun eetalil … naq laaʼin tebʼinchʼutubʼ chaq saʼ xnajtil xjekʼinkilebʼ, lin tenamit, ex xjunkabʼal laj Israel, ut tinxaqabʼ wiʼchik lin Sion saʼ xyanqebʼ.”17 Lix k’utunik lix Hu laj Mormon wan choq’ reetalil chiru chixjunil li ruchich’och’ naq li Qaawa’ ak xtikib’ xch’utub’ankil Israel ut chixtz’aqob’resinkil ru li sumwank kixk’e re laj Abraham, laj Isaak, ut laj Jakob.18 Ink’a’ yal naqak’ut li na’leb’ a’in, naqayu’ami b’an. Naqayu’ami naq nokotenq’an chixch’utub’ankileb’ li sik’b’ileb’ ru xb’aan li Qaawa’ li yo’yookeb’ ut li ak kamenaqeb’.

Aajel ru lix Hu laj Mormon sa’ li k’anjel a’in. Naxch’olob’ li tzol’leb’ chirix li ch’utub’ank.19 Nokoxtenq’a chi tzolok chirix li Jesukristo, chixpaab’ankil lix evangelio, ut chi ok sa’ lix Iglees. Relik chi yaal, wi ta maak’a’ lix Hu laj Mormon, ink’a’ raj taatz’aqloq ru lix ch’utub’ankil Israel.20

Choq’ qe, nim xloq’al lix oxloq’inb’il k’ab’a’ laj Abraham. Yeeb’il resil sa’ naab’al chik li raqal sa’eb’ li loq’laj hu re lix k’ojob’ankil wi’chik li evangelio chiru li Santil Hu.21 Laj Abraham laq’lo rik’in chixjunileb’ li komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan.22 Li Qaawa’ kixch’olob’ wi’chik xyaalal li sumwank re laj Abraham sa’ li qakutankil rik’in xtz’uumal re li profeet aj Jose Smith.23 Sa’ li santil ochoch naqak’ul li ninqi osob’tesink, jo’ ralal xk’ajol laj Abraham, laj Isaak, ut laj Jakob.24

Lix k’ojlajik lix tz’aqalil ru li kutan

Li Dios kiril chi uub’ej naq lix k’ojlajik lix tz’aqalil ru li kutan a’in taawanq choq’ xkutankil li ch’utub’ank, sa’ choxa jo’ ajwi’ sa’ ruchich’och’. Laj Pedro kixnaw naq chirix li nimla q’etok paab’ank, taachalq xk’ojob’ankil wi’chik li evangelio. A’an, li kirochb’eeni li Qaawa’ sa’ li Tzuul re Jaltesiik-u, kixye:

“Yot’omaq b’i’ eech’ool ut jalomaq eek’a’uxl re naq te’kuymanq te’sachmanq lee maak, maare anchal chaab’il ut sahil kutan te’chalq rik’in li Qaawa’; …

“A’an tento tkanaaq wan sa’ choxa toj sa’ li hoonal taa’ak’ob’resiiq wi’ chixjunil li k’a’aq re ru, jo’ kixye chaq li Dios chi xtz’uumal reheb’ lix santil profeet.”25

Sa’ li qakutankil eb’ li apostol aj Pedro, aj Santiago, ut aj Jwan ke’taqlaak xb’aan li Qaawa’ rik’ineb’ “lix laawil li rawaʼbʼejihom, ut jun xkʼojlajik li evangelio choqʼ re li rosoʼjikil kutan; ut choqʼ re lix tzʼaqalil ru li kutan, saʼ li tixchʼutubʼ wiʼ saʼ junajil chixjunil li kʼaʼaq re ru, li wan saʼ choxa joʼ ajwiʼ li wan saʼ ruchichʼochʼ.”26

Sa’ 1830 li profeet aj Jose Smith kitzolok chirix jun aj choxahil taql, laj Eliyah xk’ab’a’, li kiwan rik’in li laaw re xk’eeb’al chi uxmank “lix k’ojob’ankil wi’chik chixjunil li k’a’aq re ru.”27

Waqib’ chihab’ chirix a’an ki’osob’tesiik li santil ochoch re Kirtland. Chirix naq li Qaawa’ kixk’ulub’a li santil ochoch a’an, eb’ laj choxahil taql ke’chal rik’ineb’ li laaw re li tijonelil. Kixk’ut rib’ laj Moises28 “ut kixqʼaxtesi xlaawil lix chʼutubʼankil Israel chalen chaq saʼ xkaajachalil ruchichʼochʼ, ut lix kʼambʼalebʼ chaq xbʼe li lajeebʼ teepal chalen chaq li chʼochʼ saʼ xnim li saqʼe.

“Chirix aʼin, laj Eliyah kixkʼut ribʼ, ut kixqʼaxtesi lix kʼojlajik li evangelio re laj Abraham, ut kixye naq qikʼin laaʼo ut li qiyajil chixjunilebʼ li tasal tenamit moqon chik chiqix teʼosobʼtesiiq.”29

Toja’ naq kixk’ut rib’ laj Elias li profeet ut kixye, “K’ehomaq reetal, ak xtaw tz’aqal xq’ehil li yeeb’il xb’aan xtz’uumal re laj Malakias—li kixch’olob’ xyaalal naq a’an [laj Elias] taataqlamanq, rub’elaj naq taachalq li xnimal ru ut xuwajel xkutan li Qaawa’—re xsutq’isinkil xch’ooleb’ li yuwa’b’ej rik’ineb’ li alal k’ajolb’ej, ut li alal k’ajolb’ej rik’ineb’ li yuwa’b’ej, maare anchal taasak’e’q chixjunil li ruchich’och’ rik’in jun majewank.”30

Kik’ulman a’an sa’ li oxib’ xb’e li po abril, 183631 ut chi jo’kan kitz’aqob’resiik ru lix profeetil aatin laj Malakias.32 Ke’k’ojob’aak wi’chik li santil laaw sa’ li k’ojlajik a’in.33

Xch’utub’ankileb’ li aamej li ak kamenaqeb’

Xb’aan li uxtaan, li b’oqok chi “chalk rik’in li Kristo”34 naru ajwi’ taak’ehe’q reheb’ li xe’kam chi maak’a’ xnawomeb’ chirix li evangelio.35 Jun raqal re lix kawresinkileb’ a’an naraj xk’anjeleb’ li toj yo’yookeb’. Naqach’utub’ resilal li qajunkab’al ut naqab’aanu li k’anjel chi uuchilej sa’ li santil ochoch re xch’utub’ankileb’ li kristiaan rik’in li Qaawa’ ut rik’ineb’ lix junkab’al.36

Li tz’aqonk sa’ xch’utub’ankil Israel: Teneb’anb’il sa’ li sumwank

Arin sa’ ruchich’och’, aajel ru xjultikankil li evangelio re xch’utub’ankil Israel. Li evangelio kik’ame’ xb’een wa rik’ineb’ “li karneer sachenaq, a’eb’ laj Israel.”37 Chalen chaq a’an, eb’ lix moos li Qaawa’ neke’xik chixjultikankil lix k’ojob’ankil wi’chik li evangelio. Sa’ naab’al li tenamit li qamisioneer neke’xsik’ laj Israel li jek’inb’ileb’; neke’xsik’eb’ “sa’atqeb’ li xloot’ li pek”; ut neke’xchapeb’ li winq ruuchil li kar jo’ sa’ najter q’e kutan.38

Naq nasikʼman ru chalk rikʼin li Kristo, aʼan inkʼaʼ naraj naxye chalk saʼ junaq naʼajej; naraj naxye bʼan xqʼaxtesinkil li qachʼool. Ebʼ li tenamit naru naq “teʼkʼameʼq chixnawbʼal chirix li Qaawa”39 chi inkʼaʼ nekeʼel chaq saʼ lix chʼochʼebʼ. Yaal ajwiʼ naq saʼebʼ lix kutan lix tiklajik chaq li Iglees, naq xeʼjaleʼ xchʼool kiʼajeʼ ajwiʼ naq teʼqʼaxonq saʼ jun akʼ chʼochʼ. Aʼbʼanan anajwan naʼux li chʼutubʼaak saʼ li junjunq chi tenamit. Li Qaawa’ naxtaqlaheb’ lix santil paab’anel chixxaqab’ankil Sion40 yalaq ta b’ar neke’yo’la. Li loq’laj hu naxye naq li tenamit “te’ch’utub’aaq wi’chik sa’eb’ lix ch’och’il li reechanihomeb’, ut te’xaqab’aaq sa’ chixjunileb’ lix ch’och’ li yeechi’inb’il.”41 Li junjunq tenamit, a’an li na’ajej te’ch’utub’aaq wi’ li kristiaan wankeb’ aran.”42 Li naʼajej teʼchʼutubʼaaq wiʼ laj Brasil, aʼan Brasil; li naʼajej teʼchʼutubʼaaq wiʼ laj Nigeria, aʼan Nigeria; li naʼajej teʼchʼutubʼaaq wiʼ laj Korea aʼan Korea, ut joʼkan chixjunil. Sion a’an, “li saqeb’ ru xch’ool.”43 Sion, a’an yalaq b’ar wankeb’ wi’ laj santil paab’anel tiikeb’ xch’ool. B’antiox reheb’ li puktesinb’il hu, li jek’inb’il aatin, ut eb’ li teep, ka’ch’in chik ma chixjunileb’ li komon re li Iglees neke’ru chiroksinkil li tzol’leb’, li laaweb’, li k’ojob’anb’il k’anjel, ut li osob’tesink re li evangelio, maak’a’ naxye b’ar wankeb’.

Li qakolb’al sa’ musiq’ej junelik taachalq a’ yaal chan ru wanko, ink’a’ a’ yaal b’ar wanko. Eb’ laj santil paab’anel sa’ chixjunil li ch’och’ neke’ru chi osob’tesiik xb’aan li Qaawa’.

Tz’aqal yaal lix k’anjel li Nimajwal Dios. Yo’yo a’an. Li Jesus a’an li Kristo. A’an a’in lix Iglees, li k’ojob’anb’il wi’chik re xtz’aqob’resinkil ru lix santil k’anjel, a’ ajwi’ xch’utub’ankil Israel. Li Awa’b’ej Gordon B. Hinckley a’an li profeet anajwan. Chi jo’kan ninch’olob’ xyaalal sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.