2000–2009
Ruo Pedped in Katak ko n̄an Jabdewōt Menin Jeraam̧m̧an
Oktoba 2009


Ruo Pedped in Katak ko n̄an Jabdewōt Menin Jeraam̧m̧an

Emakijkij an ilo mālijjon̄ eo an apan̄ me jej ekkatak kōn katak ko relukkuun in aorōk tata me ej ejake paotokid im ļam mejān kajjik eo ad.

Ilo iien itok itak ko am ilo loļo̧k membōr ro an Kabun̄ in aolepān laļ in im kōn jekjek ko an jerbal ko an priesthood eo kar ejaki, kōmij bōk elmakot kōn jekjek ko im apan̄ ko an membōr ro ad. Ium̧win elōn̄ iiōk ko membōr ro ad em̧ōj kar jelet er jān jorrāān reļļap ipeļaakin laļ in, jim̧or ko rej make waļo̧k im ko kōm̧m̧an in armej. Kōmij barāinwōt meļeļe bwe baam̧le ko raar aikuj in kadikļo̧k aer joļo̧k jāān im rej inepata kōn dibuk iien kein rapan̄.

Em̧m̧aan ro jeiū im jatū, kōmij ij lukkuun en̄jake ami epaake kom̧. Kōm̧ij iakwe kom̧, im kōmij jar kōn kom̧ iien otemjej. Em̧ōj aō lo ebwe iien ko rem̧m̧an im iien ko renana ilo aolepān mour eo aō n̄an jeļā bwe iien ko reppen renaaj ilo m̧ool letok jeraam̧m̧an im kōjatdikdik eo an iien ko rem̧m̧anļo̧k. Ij lo̧udin̄din̄ kōn ilju im jekļaj eo. Em̧m̧aan ro jeiū im jatū, n̄an ijoko kuņaad, jej aikuj in pād wōt ilo dim ilo kōjatdikdik, jerbal wōt kōn aolepen ad maron̄, im lōke ilo Anij.

Jem̧aanļo̧k ikar ļōmņak kōn juon iien eo ilo mour e aō make ke eddo in inepata ko im n̄ūrbōktak ioon juon ilju eo jejjab jeļā kake āinwōt n̄e ekar kiiō. Kar 11 iiō detta im iaar jokwe ippān baam̧le eo aō ilo po eo an juon im̧ōn naajdik menin mour iturin Frankfurt, Germany. Ekar ejjeļo̧k jikin am jokwe kein karuo de ilo ium̧win jet iiō ko, im kar kōkarōkrōk kōm make ilo juon jikin eo ekāāl ettoļo̧k jān m̧weo im̧ōm m̧okta. Imaron̄ ba bwe kōm kar jeram̧ōl, ak emaron̄ kar kōttōbar eo ekar lukkuun ļap. Kōm ar aolep kiki ilo juon ruum̧ eo im ekar lukkuun dik jon̄an ekar ejjeļo̧k jikin n̄an n̄an etetal ipeļaakin peet ko. Ilo ruum̧ eo ekar wōr jet m̧ōttan am m̧weik ko im juon kein kōmat eo jinō ekajoor kōmat aolep iien ie. N̄an etal jān juon ruum̧ n̄an bar eo juon, kōm kar aikuj in kijone juon ruum in kakoņkoņ ijo rikallib eo ej likūt kein jerbal ko an ie, ippān jālele jo̧jej ko me rej ettoto jān al in po ko. Bwin eo aolep iien ej kōm̧m̧an aō kwōle. Ekar ejjeļo̧k am im̧ōn kappojak, ak ekar wōr am̧ im̧ōn kappojak ko rej pād nabōj—walaļļo̧k ilo jikin iuwe eo im ej 50 ne (15 m) ettoļo̧k jekdoon n̄e āinwōt ettoļo̧k ilo iien ko rem̧ōļo.

Kōnke ikar juon eo ej kab em̧m̧akūt tok im kōnke wāween aō toņ eo aō āinwōt riturear in Germany, ajri ro jet enan̄in aolep iien rej kōm̧m̧an kōjak kōn n̄a kūr eō kōn et ko im rej lukkuun kōmetak eō. Ilo aolepān iien ko ke iaar jodikdik, ij tōmak emaron̄ kar men eo ekar ļaptata an kabwerer.

Kiiō, jet tōre tokālik, imaron̄ errei likļo̧k n̄an raan ko kōn jeļā eo ej itok jān men eo iaar kōm̧m̧ani. Jekdoon n̄e Ij kememej wōt metak ko im jab m̧ōņōņō ko, imaron̄ lo kiiō bwe ikar jab maron̄ in loi ilo tōre ko: iien in ekar juon iien eddōkļo̧k eo eaar ļap. Ilo iien in, baam̧le eo am ekar pen ippān doon. Ikar lale im ekkatak jān jinō im jema. Ij kam̧m̧oolol kōn kijenmej im kōjatdikdik ko aer. Jān er iaar ekkatak bwe men ko reppen, eļan̄n̄e jelm̧ae kōn tōmak, peran, im kate, maron̄ in eļļā jān e.

Jeļā bwe jet iami rej loi iien ko ami make im rem̧m̧an kab reppen, ikōņaan kōnono rainin kōn ruo pedped me raar rejtak eō ilo iien eddōkļo̧k an mour e aō.

Pedped in Katak Juon: Jerbal

N̄an rainin, ij lukkuun in bwilōn̄ kōn wāween eo baam̧le eo aō ekar jerbal ālkin an jako aolep men ko m̧weiōm̧ ālkin Pata eo Laļ Kein Karuo! Ij keememej jema—juon rijerbal in kien kōn jeļāļo̧kjeņ im imminene—bōk jet jerbal reppen, ibwilijier ekar coal miner, uranium miner, mechanic, im truck driver. Ekar em̧m̧akūt wōt in jibbon̄ tata im emakijkij an kōn jepļaaktok ilo bon̄ n̄an an maron̄ kake n̄an baam̧le eo am. Jinō ekar jino juon im̧ōn kwaļkwoļ im kar aitok an jerbal kōm̧m̧ane jerbal eo ettā. Liin ekar likūt etan sister eo aō im n̄a ilo pejnej eo an. Kōn bajkōļ eo waō ikar erom eo ej lolorjake jerbal in ebbōk im litok litak. Ekar juon en̄jake eo em̧m̧an n̄an maron̄ jipan̄ baam̧le eo ilo juon wāween edik, im men̄e ikar jab jeļā kake ilo iien eo, jerbal eo epen ekar erom juon kōjeraam̧m̧an n̄an ājmour eo aō barāinwōt.

Ekar jab pidodo, bōtaab jerbal ekar dāpij kōm jān ļōmņak eļap wōt ioon men eppen ko an jekjek ko am. Men̄e jekjek eo am̧ ekar jab oktak ilo juon iien ekadu, ekar oktak. En̄in ej men eo kōn jerbal. Eļan̄n̄e jej kōm̧m̧ane wōt—dim im jab oktak—em̧ool men ko renaaj kar em̧m̧anļo̧k.

Ij nebar em̧m̧aan ro, kōrā ro, im ajri ro me rejeļā kile jerbal! Ekōjkan an Irooj iakwe rijerbal eo! E ekar ba, “Kōn menokadu in mejaṃ kwōnaaj ṃōñā ekkan,”1 im “Rijerbal eo ej tōllo̧ke men eo wōņāān.”2 E ekar barāinwōt letok juon kallim̧ur: “Bun̄raake sickle eo am kōn aolepān am, im jero̧wiwi ko am em̧ōj jeoriļo̧k jān eok.”3 Ro me rejjab mijak in jerbal im kōmaat aer make ilo kappukōt menin kōttōpar ko ewōr tokjāer rej juon jeraam̧m̧an n̄an baam̧le ko aer, jukjuk in pād ko, laļ ko, im n̄an Kabun̄ in.

Irooj ejjab kōtmene kōj n̄an buuļ jerbal jān eo jej maron̄e. E ejjab (barāinwōt kōj) aikuj keidi kijejeto ko ad n̄an ko an ro jet. Jemedwōj Ilan̄ ej kajjitōk wōt be jen kōm̧m̧ane ijo em̧m̧an tata jemaron̄e—bwe jej jerbal ekkar n̄an aolepān ekek eo ad, jekdo̧o̧n n̄e emaron̄ in ļap ak dik.

Jerbal ej juon uwaak n̄an inepata, juon toļaj n̄an būrom̧ōj, im juon iaļ n̄an men ko tōllo̧ki. Jekdo̧o̧n ta jekjek ko ad ilo mour, m̧aan ro jeiū im jatū, jān kōm̧m̧ane ijo em̧m̧an tata jemaron̄e im kōpooj juon m̧wil kōn em̧m̧an ilo aolep men jej kōm̧m̧ani. Jen jek ilo ļōmņak ko ad im ānbwiniid n̄an iien eo em̧m̧an eaiboojoj kōn jerbal me kajjojo raan kāāl ej letok.

N̄e diaka ko waad rej bōjrak ilo pedkat, Anij eļapļo̧k an maron̄ jipan̄ em̧m̧aan eo ej to n̄an būlli jān em̧m̧aan eo me ej kotak wōt ainikien ilo jar—jekdo̧o̧n ewi jon̄an an wājepedik an kwaļo̧k naan. Būreejtōn Thomas S. Monson ej likūt ilo wāween in: “Ejjab bwe n̄an kōm̧m̧ane juon kijejeto im n̄an ba jenaaj kōm̧m̧ane kijejeto eo. … Ej ilo kōm̧m̧ane, ejjab wōt ļōmņak, bwe jej kadedeļo̧k menin kōttōpar ko ad. Eļan̄n̄e ej emakijkij ad dodoorļo̧k menin kōttōpar ko ad, jejjamin naaj lo aer kūrm̧ool.”4

Jerbal emaron̄ lelōn̄ļo̧k im kakūrm̧ool, bōtaab keememej kakkōl eo an Jekab n̄an jab “joļo̧k … jerbal ko ami n̄an men eo eban kabun̄bōro.”5 Eļan̄n̄e jej ajeļo̧k kōj make n̄an kappukōt m̧weie eo an laļ im bun̄bun̄ in kile eo an armej ilo jekjek ko an baam̧le ko ad im eddōkļo̧k ilo jetōb eo ad, jenaaj lo lo ejjjab to bwe jekar kōm̧m̧ane juon pepe eo ejjeļo̧k an aorōk. Jerbal eo ejim̧we jej kōm̧m̧ane ilowaan m̧weo im̧ōd ej men eo ekwojarjar tata, jeraam̧m̧an ko an rej indeeo ilo lukkuun paotokin. Ejjab maron̄ in kappeik. Ej pedped eo an jerbal eo ad āinwōt rikabwijer ro an priesthood.

Keememej, kōj jej ritotak wōt an jikin iien ilo laļ in. Kōm̧m̧an bwe jen jab aje tōļan ko im kajoor ko ad elletok in Anij n̄an aiin eļap bun̄bun̄ an laļ, bōtaab ijjello̧kin kōm̧m̧an bwe jen joļo̧k raan ko ad eddōkļo̧k ilo jetōb. N̄an, āinwōt ļaddik ro nejin Anij eo Eutiej Tata, jaar kōm̧anm̧an n̄an pukōt iminene ko reļļapļo̧k.

Kiiō, juon naan n̄an kōj ro em̧m̧aan ro rōrūttoļo̧k: kakiije (retirement) ejjab m̧ōttan karōn in m̧ōņōņō eo an Irooj. Ejjeļo̧k būrookraam̧ in iien kakkije kōļļāik ak kakkije (retirement) jān eddo ko an priesthood—ikkijien dettan ak maron̄ in ānbwin. Ilo an naan in “ededļo̧k aō kar kōm̧m̧ane” emaron̄ jerbal āinwōt juon jekpen ņae n̄an jab jikāātboot, jab bōk kūr eo ium̧we ilo wōtbai, ak eļļāļo̧k jān kare eo ebwil ilo juon buffet, ejjab juon jekpen ņae eo em̧m̧an n̄an joļo̧k bujen eddo ko n̄an ajeļo̧k iien eo ad, tōļan ko, im kein jipan̄ ko ilo jerbal eo an aelōn̄ in kiin̄ eo an Anij.

Ewōr ro bōlen iami me, ālkin elōn̄ iiō in jerbal in jipan̄ ko an Kabun̄, tōmak rej maron̄ bōk juon iien kakkije ilo an ro jet kōm̧m̧ane jerbal eo. N̄an likūt ilo lukkuun in, em̧m̧aan ro, kain ļōmņak rōt in ejjab jetjet an juon rikaļooran Kraist. Juon m̧ōttan eļap an jerbal eo ad ioon laļ in ej n̄an niknik ilo lan̄lōn̄ n̄an jem̧lo̧k in—aolep raan in ad mour.

Kiiō, juon naan barāinwōt n̄an ro jatid reddik an Melkisedek Priesthood eo, ro rej kappukōt kōttōpar ko rejim̧we an bōk juon jeļāļo̧kjeņ im pukōt juon pāleen indeeo. Erkein rej kōttōpar ko rejim̧we, m̧aan ro jeiū im jatū, bōtaab keememej: jerbal ilo niknik ilo jikin kallib eo an Irooj enaaj kōļapļo̧k iien ko am̧ rem̧m̧an im kōļapļo̧k maron̄ eo ami n̄an jeraam̧m̧an ilo kōttōpar kein rejim̧we jim̧or.

Jekdoon n̄e kwe tikōn eo ediktata ak pris eo erūtto tata, ewōr jerbal n̄an kōm̧m̧ane

Pedped in Katak eo Kein Karuo: Ekkatak

Ilo iien eo eaar pen n̄an menin jeram̧m̧an ko ilo pata eo ilo Germany, jeraam̧m̧an ko ilo pata eo ilo Germany, jeram̧m̧an ko n̄an jeļāļo̧kijeņ rekar jab eļļap āinwōt rainin. Ak jekdoon apan̄ kein, ikar aolep iien ikrelel in ekkatak. Ij kememej juōn raan, ke ikar ilok kōn baajkōļ eo waaō im litolitak nuknuk ko, ikar deļo̧n̄e m̧weo im̧ōn juōn eo m̧ōtta ilo jikuul. Ilo juōn iaan ruum ko, ruo tebōļ jiddik rekar pād dipin m̧weo. Ej juon men eo em̧m̧an ilo kalimjōke! Eļap an kar jeraam̧m̧an ajri ro n̄an wōr aer make tebōļ! Imaron̄ kar ļōmņake er ilo aer jijōt kōn bok ko aer repeļļo̧k ilo aer ekkatak katak ko aer im kōm̧m̧ane katak ko aer n̄an jikuuļ ilo m̧ōko. Ekar alikkar n̄an n̄a bwe en wōr juōn aō make tebōļ enaaj men eo em̧m̧an tata ilo laļ in.

Ikar aikuj in kōttar ilo juon iien eo eaitok m̧okta jān an kar kōņaan in bōk jikin. Elōn̄ iiō ko tokālik, ekar wōr juon aō jerbal in juōn research institute eo im ekar wōr an jikin kakkoņ bok eo eļap. Ij kememej aō joļo̧k enan̄in aolepen iien ko aō make ilo jikin kakkoņkoņ bok in. Ijin imaron̄ lukkuun jijōt ilo juōn tebōļ—ippa make—kanne kōļmenļo̧kijeņ e aō kōn meļeļe ko im jeļā ko bok eo ej letok. Ewi jon̄an aō iakwe riit im ekkatak! Ilo raan ko ikar meļeļe m̧oktata naan ko an juōn jabōn kennan. Jeļāļo̧kjeņ ejjab lukkuun āinwōt kanne juōn bōkaj āinwōt kajjoe juon kijeek.

N̄an ro uwaan Kabun̄ in, jeļāļo̧kjeņ ejjab juōn meļeļe eo em̧m̧an—ej juōn kakien. Jej aikuj in ekkatak “kōn men ko jim̧or ilo lan̄ im ilo laļ, im ium̧win laļ; men ko me rekar pād, men ko repād kiiō, men ko me ejjab etto an jejjet kūtier; men ko ilo laļ eo ami, men ko ilo laļ ko jet.”6

Josep Smith ekar em̧m̧an ippān ekkatak jekdoon n̄e ekar wōr jidik wōt an iien n̄an lukkuun katak. Ilo lo̧o̧k bok ko an, eaar m̧ōņōņō ilo an kōnono kōn raan eaar juļo̧ki im ekar emakijkij an kwaļo̧k iakwe eo an kōn ekkatak.7

Josep ekar katakin Armej ro Rekwojarjar bwe jeļāļo̧kjeņ eaar juōn m̧ōttan eo eaorōk ilo iaļ eo ad ilo mour in, n̄an “juon armej ej bōk lo̧mo̧o̧r em̧ōkajļo̧k jān an [bōk] jeļāļo̧kjeņ,”8 im bwe “jabdewōt jon̄an mālōtlōt eo jej tōpare … ilo mour in, enaaj wanlōn̄ļo̧k ippād ilo jerkakpeje eo.”9 Ilo iien ko reppen, eļapļo̧k an aorōk n̄an ekkatak. Rikanaan Josep eaar katakin: “Jeļāļo̧kjeņ ej ettoļo̧k jān marok, [en̄taan], im pere; bwe men kein rejjab maron̄ waļo̧k ippān Jeļāļo̧kjeņ.”10

Em̧m̧aan ro jeiū im jatū, ewōr am̧ eddo n̄an ekkatak jon̄an wōt am̧ maron̄. Jouj im kaketak baam̧le eo am̧, ro ilo doulul eo am̧, aolep bwe ren ekkatak im em̧m̧anļo̧k ilo jeļāļo̧kjeņ. Eļan̄n̄e jeļāļo̧kjeņ ilo poļōmen ejjab maron̄ tōprak, jab kōm̧m̧an bwe en kabōjrak eok jān bōk aolep jeļā ko kwōmaron̄i. Ium̧win wāween kein, bok eo em̧m̧antata, ilo m̧ool, emaron̄ erom “university” eo am̧—juōn kūlaajruum eo im aolep iien ej peļļok im bōk jabdewōt eo ej etal n̄an e. Kajjeon̄ in kōļapļo̧k jeļāļo̧kjeņ eo am̧ kōn aolep men ko rej “jejjet, m̧ool, erreo ilo ānbwin, jouj, wānōk, im ilo kōm̧m̧an em̧m̧an n̄an aolep armej.”11 Pukōt jeļāļo̧kjeņ “jān ekkatak im barāinwōt jān tōmak.”12 Pukōt kōn juōn jetōb ettā im juōn bōro erup.13 Ilo am̧ mour kake jon̄ak kein an jetōb kōn tōmak n̄an katak ko am̧—im bar n̄an men ko an mour in—kwomaron̄ kōkajoorļo̧k jon̄an jeļā eo am̧, “eļan̄n̄e mājāmi rej reim̧aanļo̧k wōt n̄an aiboojoj eo an [Anij], aolepān [ānbwinnōmi] renaaj obrak kōn meram, … im [emeļeļe] aolep men otemjeļo̧k. things.”14

Ilo ekkatak ko ad, jej jab aikuj in jerwane pedped in mandenļo̧k eo. Jeje ko rekwojarjar im naan ko an rijilōk ro rainin im rikanaan ro rej pedped in meletlet, jeļā ko rekwojarjar, im revelesōn an juon make n̄an jipan̄ kōj kappukot uwaak ok n̄an aolep apan̄ ko ilo mour in. Jej aikuj ekkatak kōn Kraist; jej aikuj kappukōt jeļāļo̧kjeņ jab in me ej tōlļo̧k n̄an aenōm̧m̧an, m̧ool, im pād ilōn̄ in ittiņo ko an indeeo .15

Kōjjem̧lo̧k

Em̧m̧aan ro jeiū im jatū, ij ļōmņak ļōmņake ļo̧k ļaddik eo 11 an iiō dettan ilo Frankfurt, Germany, eo eaar inepata kōn tok ālik eo an im kar en̄jake kōn kōkaļļe ko kōn metak ko ejjeļo̧k jem̧ļo̧kier. Ij kememej iien kin kōn jidik burom̧ōj. Ilo aō jab kōņaan bar ememej raan ko kōn mālijjon̄ im jorrāān, ewōr jidk aō pere bwe katak ok iaar katak raar juōn menin kōpopo emenin aikuj n̄an iien ko rem̧m̧an tokālik. Ilo aō naaj kar jab ellowetak n̄an bar mour kōn raan ko an mālijjon̄ im inepata, ewōr jidik aō pere bwe katak ko ikar ekkatak raar juon m̧aanjabpopo emenin aikuj n̄an iien eo em̧m̧an ilju im jekļaj. Kiiō, elōn̄ iiō tok ālik, ijeļā menin ej m̧ool: menin emakijkij ilo māllijon̄ an kapan̄pan̄ me jej maron̄ ekkatak menin katak ko raorōk taa me rej ejake m̧wilid im ļōme mejān kajjik eo ad.

Ij jar bwe ilowaan allōn̄ kein im iiō kein rej itok jān kanne iien ko ad kōn jerbal ko rejim̧we. Ij jar bwe jenaaj pukot n̄an ekkatak im kōkm̧anm̧an kōļmenļo̧kjeņ ko im bōro kuk ko ad jān ad idaak jān unjen dān ko rerreo an m̧ool eo. Ij likūt iakwe eo aō im kōjeram̧m̧an ko ilo etan Jisōs Kraist amen.