Ang Pagtungha sa Basahon ni Mormon

Samtang nakigtigum uban sa mga elders sa Simbahan sa usa ka okasyon, si Propeta Joseph Smith namahayag: “Kuhaa ang Basahon ni Mormon ug ang mga pagpadayag, ug asa man ang atong relihiyon? Wala kitay relihiyon.”¹ Minahal kong kaigsoonan, sunod sa Unang Panan-awon, ang milagroso nga pagtungha sa Basahon ni Mormon mao ang ikaduha nga sukaranan nga panghitabo sa pagbutyag sa Pagpahiuli sa ebanghelyo ni Jesukristo niining dispensasyon. Ang Basahon ni Mormon nagpamatuod sa gugma sa Dios alang sa Iyang mga anak, sa dili hinakog ug balaan nga maulaong sakripisyo sa Ginoo nga si Jesukristo, ug sa Iyang madaugon nga pangalagad taliwala sa mga Nephite wala madugay human sa Iyang Pagkabanhaw.² Nagpamatuod usab kini nga ang salin sa balay ni Israel mahimong mahiusa pinaagi sa Iyang buhat sa ulahing mga adlaw ug nga sila wala gisalikway hangtud sa kahangturan.³

Samtang atong tun-an ang pagtungha niining balaang basahon sa kasulatan niining ulahing mga adlaw, kita makaamgo nga ang tibuok paningkamot milagroso—gikan sa Propetang Joseph sa pagdawat sa bulawan nga mga palid gikan sa balaan nga anghel hangtud sa paghubad niini uban sa “gasa ug gahum sa Dios,”⁴ ang pagtagana niini, ug pagpamantala niini pinaagi sa kamot sa Ginoo.

Ang pagtungha sa Basahon ni Mormon dugay nang gisugdan sa wala pa nadawat ni Joseph Smith ang bulawan nga mga palid gikan sa mga kamot ni anghel Moroni. Ang karaan nga mga propeta nanagna mahitungod sa pagtungha niining sagradong basahon sa atong panahon.⁵ Si Isaias namulong kabahin sa usa ka selyado nga libro, nga kon kini motunga ang katawhan makig-away batok sa pulong sa Dios. Kini nga kahimtang makahatag sa konteksto diin ang Dios makahimo sa Iyang “katingalahan nga buhat ug usa ka kahibulongan,” hinungdan sa “kaalam sa ilang maalamon nga mga tawo [nga] mahanaw, ug ang pagsabut sa ilang mabuot nga mga tawo [mahimong] matago, ” samtang ang maaghup “magadugang sa ilang kalipay kang Jehova, ug ang mga kabus sa taliwala sa mga tawo magakalipay sa Balaan sa Israel.”⁶ Si Ezekiel namulong mahitungod sa sungkod ni Juda (ang Biblia) ug sa sungkod ni Ephraim (ang Basahon ni Mormon) gihugpong nga mahiusa. Si Ezekiel (diha sa Daang Tugon) ug si Lehi (diha sa Basahon ni Mormon) nagpakita nga kini “magkahiusa” ngadto sa pagsupak sa sayop nga mga doktrina, sa pagpahiluna sa kalinaw, ug pagdala [kanato] sa kasayuran sa mga pakigsaad.⁷

Sa gabii sa Septyembre 21, 1823, tulo ug tunga ka tuig human nasinati ang Unang Panan-awon, si Joseph gibisita sa makatulo ka higayon ni anghel Moroni, ang katapusan nga propeta sa mga Nephite sa karaang Amerika, isip usa ka resulta sa iyang sinsero nga pag-ampo. Atol sa ilang panag-istorya nga milungtad sa tibuok gabii, si Moroni misulti ni Joseph nga ang Dios adunay kahibulongan nga buhat nga ipatuman kaniya—ang paghubad ug pagpamantala ngadto sa kalibutan sa mga dinasig nga mga pulong sa karaang mga propeta sa kontinente sa Amerika.⁸ Sa sunod nga adlaw, si Joseph miadto sa dapit, dili layo gikan sa iyang panimalay, diin ang mga palid gilubong ni Moroni atol sa katapusan sa iyang kinabuhi, mga siglo ang nangagi. Didto, si Joseph nakakita pag-usab ni Moroni, kinsa misugo kaniya sa pag-andam sa iyang kaugalingon sa pagdawat sa mga palid sa umaabut.

Sa misunod nga upat ka tuig, niadtong Septyembre 22 sa matag tuig, si Joseph nakadawat og dugang nga mga panudlo gikan ni Moroni kalabut sa kahibalo mahitungod kon unsaon sa pagdumala ang gingharian sa Dios sa ulahing mga adlaw. Ang pagpangandam ni Joseph naglakip usab sa mga pagbisita gikan sa mga anghel sa Dios, sa ingon gipadayag ang kaharianon ug himaya sa mga panghitabo nga moabut niining dispensasyon.⁹

Ang iyang kaminyoon ngadto ni Emma Hale niadtong 1827 kabahin niana nga pagpangandam. Importante ang iyang papel sa pagtabang sa Propeta sa iyang tibuok kinabuhi ug pagpangalagad. Gani, niadtong Septyembre 1827, si Emma miuban kang Joseph ngadto sa bungtod diin ang mga palid gitago, ug siya mihulat kaniya samtang si anghel Moroni mitunol sa rekord ngadto sa mga kamot ni Joseph. Si Joseph midawat sa saad nga ang mga palid matagana kon siya mopahinungod sa tanan niyang paningkamot aron mapabilin kining luwas hangtud nga kini mabalik ngadto sa mga kamot ni Moroni.¹⁰

Minahal kong mga kauban sa ebanghelyo, daghan karong mga pagdiskobre gikan sa karaan nga mga panahon nga mitumaw atol sa archaeological nga pagkubkob o gani sulagma lang atol sa pagtukod og proyekto. Si Joseph Smith, hinoon, gigiyahan ngadto sa mga palid pinaagi sa usa ka anghel. Kana nga sangputanan mismo usa ka milagro.

Ang proseso sa paghubad sa Basahon ni Mormon usa usab ka milagro. Kining sagrado nga karaang rekord wala “gihubad” diha sa tradisyonal nga paagi nga ang mga eskolar mohubad sa karaan nga mga teksto pinaagi sa pagkat-on sa karaan nga pinulongan. Kita angay nga molantaw pa sa proseso nga sama og “pagpadayag” uban sa tabang sa pisikal nga kahimanan nga gihatag sa Ginoo, sukwahi ngadto sa “paghubad” pinaagi sa tawo nga dunay kahibalo sa mga pinulongan. Si Joseph Smith namahayag nga pinaagi sa gahum sa Dios siya “[mihubad sa] Basahon ni Mormon gikan sa sinulat sa karaang Ehipto [hieroglyphs], diin ang kahibalo nawala sa kalibutan, diin ang talagsaong hitabo nagbarug [siyang] nag-inusara, usa ka batan-on nga walay kinaadman, sa pagpakig-away sa kaalam sa kalibutan ug gidugangan sa pagkaignorante sa ikanapulog walo nga siglo, uban sa bag-ong pagpadayag.”¹¹ Ang tabang sa Ginoo diha sa paghubad sa mga palid—o sa pagpadayag, sa ingon nga pagkasulti—makita usab kon maghunahuna sa milagro sa kamubo sa panahon nga nagamit ni Joseph Smith sa paghubad niini.¹²

Ang mga tigsulat ni Joseph mipamatuod sa gahum sa Dios nga gipakita samtang nagtrabaho sa paghubad sa Basahon ni Mormon. Si Oliver Cowdery sa makausa miingon: “Kini ang mga adlaw nga dili gayud makalimtan—nga naglingkod ubos sa tunog sa usa ka tingog nga gidiktahan pinaagi sa dinasig sa langit, nakapahigmata sa tuman nga pagpasalamat niini nga dughan! Adlaw-adlaw ako mipadayon, sa walay hunong, sa pagsulat gikan sa iyang ba-ba, samtang siya mihubad sa … ‘Basahon ni Mormon.’”¹³

Ang mga tinubdan sa kasaysayan nagbutyag nga sukad sa higayon nga si Joseph Smith nakabaton sa mga palid niadtong 1827, dunay mga misulay sa pagkawat niini gikan kaniya. Misulti siya nga “ang labing pinugsanay nga tinguha gigamit aron sa pagkuha [sa mga palid] gikan [kaniya]” ug nga “matag paagi nga nahunahunaan gigamit sa mao nga katuyoan.”¹⁴ Si Joseph ug si Emma sa katapusan napugos sa pagbalhin gikan sa Manchester, New York, ngadto sa Harmony, Pennsylvania, aron makakita og luwas nga dapit aron makapadayon sa buhat sa paghubad, layo gikan sa mga manggugubot nga panon ug sa mga indibidwal kinsa gusto nga mokawat sa mga palid.¹⁵ Sumala sa usa ka historian: “Sa ingon natapos ang unang malisud nga hugna sa pagkapiniyalan ni Joseph ngadto sa mga palid. … Apan ang mga rekord luwas ra, ug ang iyang mga panglimbasug sa pagtagana niini si Joseph walay pagduda nga nakat-on og daghan mahitungod sa mga pamaagi sa Dios ug sa tawo nga makaayo kaniya sa panahon nga moabut.”¹⁶

Samtang naghubad sa Basahon ni Mormon, si Joseph nakat-on nga ang Ginoo mopili og mga saksi aron makakita sa mga palid.¹⁷ Kini kabahin sa unsay giestablisar sa Ginoo Mismo sa dihang Siya miingon, “Diha sa ba-ba sa duha o tulo ka mga saksi nga ang matag pulong matukod.”¹⁸ Si Oliver Cowdery, David Whitmer, ug si Martin Harris, kinsa mao ang pipila sa nag-unang mga kauban ni Joseph diha sa pagtukod sa kahibulongan nga buhat sa Dios niining dispensasyon, mao ang unang mga saksi nga gitawag sa paghatag og espesyal nga pagpamatuod sa Basahon ni Mormon ngadto sa kalibutan. Sila mipamatuod nga ang usa ka anghel, kinsa naggikan sa presensya sa Ginoo, mipakita kanila sa karaang rekord ug nga ilang nakita ang mga letra nga gikulit diha sa mga palid. Sila mipamatuod usab nga nakadungog sila sa tingog sa Dios gikan sa Langit nga nagpahayag nga ang karaang rekord gihubad pinaagi sa gasa ug gahum sa Dios. Dayon sila gimandoan sa pagpamatuod niini ngadto sa tibuok kalibutan.¹⁹

Ang Ginoo pinaagi sa milagro mitawag og laing walo ka saksi aron makita ang mga palid nga bulawan sa ilang kaugalingon ug mahimo nga talagsaon nga mga saksi sa kamatuoran ug sa ka balaanon sa Basahon ni Mormon ngadto sa kalibutan. Sila mipamatuod nga ilang nakita ug gisusi og maayo ang mga palid ug ang kinulit nga mga letra. Bisan taliwala sa mga kalisdanan, mga pagpanggukod, tanang matang sa kalisdanan, ug gani pipila kanila napukan sa ilang pagtuo, kining napulog usa nga pinili nga mga saksi sa Basahon ni Mormon wala gayud milimud sa ilang mga pagpamatuod nga sila nakakita sa mga palid. Si Joseph Smith wala na nag-inusara uban sa kahibalo sa pagbisita ni Moroni ug sa bulawan nga mga palid.

Si Lucy Mack Smith misulat nga ang iyang anak nga lalaki miabut sa panimalay nga gibuntog sa kalipay human ang mga saksi gipakita sa mga palid. Si Joseph mipasabut ngadto sa iyang mga ginikanan, “akong gibati nga ingon og migaan ang akong salagubangon nga bug-at na kaayo alang nako; ug kini nakapalipay nako, nga wala na gayud ako mag-inusara sa kalibutan.”²⁰

Si Joseph Smith nag-atubang og daghan kaayong oposisyon sa pagprinta sa Basahon ni Mormon samtang ang paghubad niini naghinapos na. Siya nakahimo sa pagkumbinser sa tig-imprinta nga ginganlan og Egbert B Grandin sa Palmyra, New York,sa pagprinta niini human lang si Martin Harris, agi sa pagbuhat sa dakong pagtuo ug sakripisyo, moprenda sa iyang umahan isip kolateral alang sa galastuhan sa pagpaprinta. Tungod sa nagpadayon nga oposisyon human sa pagpamantala sa Basahon ni Mormon, si Martin Harris matinud-anong mibaligya sa 151 ka acre (0.6 km²) sa iyang umahan aron pag-impas sa kantidad sa pagpamantala. Pinaagi sa pagpadayag nga gihatag ngadto ni Joseph Smith, ang Ginoo misugo ni Martin Harris nga dili mahinugon sa iyang kabtangan ug mobayad sa kantidad sa pagprinta alang sa basahon nga “gilangkuban sa kamatuoran ug sa pulong sa Dios.”²¹ Niadtong Marso 1830 ang unang 5,000 ka kopya sa Basahon ni Mormon namantala, ug karon kapin na sa 180 ka milyon ka kopya ang naprinta sa kapin sa usa ka gatus ka pinulongan.

Ang makasaysayanong mga kamatuoran ug ang espesyal nga mga saksi sa Basahon ni Mormon nagpamatuod nga ang pagtungha niini milagroso gayud kaayo. Bisan pa niana, ang gahum niining basahon wala gibase lamang diha sa maanindot niini nga kasaysayan apan sa iyang gamhanan, dili hitupngan nga mensahe nga naka usab sa dili na maihap nga kinabuhi—lakip na nako!

Gibasa nako ang Basahon ni Mormon sa unang higayon sa dihang bata pa ko nga estudyante sa seminary. Isip girekomendar sa akong mga magtutudlo, misugod ko sa pagbasa niini sa sinugdanan sa mga pahina sa pasiuna. Ang saad nga gilangkuban sa unang mga pahina sa Basahon ni Mormon naglanog-lanog gihapon sa akong hunahuna: “Pagpamalandong diha sa [inyong] mga kasingkasing … , ug unya … pangutana sa Dios [sa hugot nga pagtuo] … sa ngalan ni Kristo kon ang basahon tinuod ba. Kadto kinsa mopadayon niining dalan … makabaton og pagpamatuod sa kamatuoran ug sa kabalaan niini pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo.”²²

Uban niana nga saad sa hunahuna, matinguhaon sa pagkahibalo og dugang mahitungod sa kamatuoran niini, ug diha sa espiritu sa pag-ampo, akong gitun-an ang Basahon ni Mormon, ginagmay, samtang akong gikompleto ang sinemana nga mga leksyon sa seminary. Akong mahinumduman, mura lang og kagahapon, kanang mainiton nga pagbati hinay-hinay nga mipadako sa akong kalag ug mipuno sa akong kasingkasing, naglamdag sa akong panabut, ug nahimong nagka anam og kanindot, sama sa gihulagway ni Alma sa iyang pagsangyaw sa pulong sa Dios ngadto sa iyang katawhan.²³ Kana nga pagbati sa kadugayannahimong kahibalo nga migamot sa akong kasingkasing ug nahimong pundasyon sa akong pagpamatuod sa mahinungdanong mga panghitabo ug mga pagtulun-an nga makita niining balaan nga basahon.

Pinaagi niiniug sa uban pang bililhong personal nga mga kasinatian, ang Basahon ni Mormon nahimo gayud nga bato sa pamag-ang nga nakasustiner sa akong pagtuo diha ni Jesukristo ug sa akong pagpamatuod sa doktrina sa Iyang ebanghelyo. Nahimo kining usa sa mga haligi nga nagpamatuod ngari nako kabahin sa balaan nga maulaon nga sakripisyo ni Kristo. Nahimo kining taming sa tibuok nakong kinabuhi batok sa mga pagsulay sa kaaway sa pagpahinay sa akong hugot nga pagtuo ug pagtisok og kawalay pagtuo sa akong hunahuna ug mihatag nako og kaisug nga maisugon nga mamahayag sa akong pagpamatuod sa Manluluwas ngadto sa kalibutan.

Minahal kong mga higala, ang akong pagpamatuod sa Basahon ni Mormon miabut sa kahibalo human sa laing kahibalo²⁴ isip usa ka milagro ngari sa akong kasingkasing. Hangtud niining adlawa, kana nga pagpamatuod nagpadayon sa paglambo samtang nagpadayon ko sa pagsiksik, inubanan sa sinsero nga kasingkasing, aron mas hingpit nga masabtan ang pulong sa Dios nga gilangkuban niining talagsaong basahon sa kasulatan.

Sa tanang makadungog sa akong tingog karon, ako modapit ninyo nga mahimong kabahin sa kahibulongang pagtungha sa Basahon ni Mormon sa inyo mismong kinabuhi. Ako mosaad kaninyo nga samtang kamo mainampuon ug makanunayon nga magtuon sa mga pulong niini, makaambit kamo sa mga saad niini ug buhong nga mga panalangin sa inyong kinabuhi. Ako subling mopamatuod sa saad nga milanog sa matag pahina niini: nga kon kamo “mangutana sa Dios, ang Amahan sa Kahangturan, sa ngalan ni Kristo, kon kini nga mga butang dili ba tinuod; ug kon kamo mangutana sa kinasingkasing, uban sa tinuod nga katuyoan, nga may hugot nga pagtuo kang Kristo,” Siya maloloy-on nga “mopakita sa kamatuoran niini nganha kaninyo, pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo.”²⁵ Ako makapasalig kaninyo nga Siya mohatag kaninyo sa tubag sa personal kaayo nga paagi, sama sa Iyang nahimo alang kanako ug sa daghan pa sa tibuok kalibutan. Ang inyong kasinatian mahimong ingon kamahimayaon ug kasagrado alang ninyo sama sa mga nasinati ni Joseph Smith alang kaniya, ingon man alang sa unang mga saksi ug alang sa tanan kinsa nagtinguha sa pagdawat og pagsaksi sa kaligdong ug pagkamasaligan niining sagradong basahon.

“Ako mohatag sa akong pagsaksi nga ang Basahon ni Mormon pulong gayud sa Dios. Ako mopamatuod nga kining sagrado nga rekord “nagpahimutang sa mga doktrina sa ebanghelyo, naglatid sa laraw sa kaluwasan, ug nagsulti sa mga tawo unsa ang kinahanglan gayud nga ilang pagabuhaton aron maangkon ang kalinaw niini nga kinabuhi ug ang kaluwasan sa kahangturan sa kinabuhi nga umaabut.”²⁶ Ako mopamatuod nga Ang Basahon Ni Mormon, mao ang instrumento sa Dios sa pagpahinabo sa pagpundok sa Israel sa atong panahon ug sa pagtabang sa mga tawo nga mahibalo sa Iyang Anak, si Jesukristo. Ako mopamatuod nga ang Dios buhi ug nahigugma kanato ug ang Iyang Anak, si Jesukristo ang ulohan nga tukurang bato sa atong relihiyon. Akong gisulti kining mga butanga diha sa sagradong ngalan sa atong Manunubos, arong Agalon, ug atong Ginoo, gani si Jesukristo, amen.