Pakasaritaan ti Simbaan
Jane Elizabeth Manning James

“Jane Elizabeth Manning James,” Dagiti Topiko iti Pakasaritaan ti Simbaan

“Jane Elizabeth Manning James”

Jane Elizabeth Manning James

Ni Jane Elizabeth Manning (circa 1822–1908) ti maysa kadagiti lima nga annak a nayanak iti maysa a nawaya nga Aprikano Amerikano nga agassawa iti Connecticut idi panawen nga adipen ti kaaduanna a nangisit a tattao iti Estados Unidos.1 Kas maysa a young adult, nagkameng iti New Canaan Congregational Church idi 1841, ngem iti saan mabayag a 18 a bulan, iti panawen ti lamiis ti 1842–43, nabuniagan isuna ken ti sumagmamano a miembro ti pamilia iti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw. Iti saan a nabayag nagtarigagay ni Jane ken dagiti dadduma pay iti pamiliana a nakitipon kadagiti Santo iti Nauvoo, isu a nagbaniagada manipud Connecticut nga agturong iti Nueva York, a nagpamplano nga agdaliasat kadagiti agpada a steamboat ken canal boat. Nupay kasta, naparitanda iti panangdaliasat ti bilogda gapu iti pulida, isu a nasken a pagnaenda ti nabati pay a 800 a milia. Iti Peoria, Illinois, pinagduaduaan dagiti lokal nga otoridad dagiti Mannings kas posible a pugante nga adipen ket kinalikagumanda dagiti papeles a mangipaneknek iti nawaya a kasasaadda. Ti rasismo [racism] ket maysa a tubeng a pakaipasanguan ni Jane iti unos ti panagbiagna.

Ladawan
ladawan ni Jane Manning James

Ladawan ni Jane Manning James.

Pammadayaw ti Church History Library ken Archives

Apaman nga adda iti Nauvoo, daras a dimmur-as ti pannakigayyem ni Jane kada Joseph ken Emma Smith. Nakipagnaed kadakuada ket nagtrabaho iti sangakabbalayanda. Iti maysa a punto, inawis ni Emma ni Jane nga agpaampon kas maysa nga anak ti pamilia Smith babaen ti panangilantip ti priesthood.2 Nagkedked ni Jane, iti saanna pannakaawat iti saan nga ammo a baro nga aramid, ngem sititibker iti pammatina iti napadtuan nga akem ni Joseph. “Naam-ammok ni Propeta Joseph,” impaneknekna idi agangay. “Isu ti kasisingpetan a lalaki a nakitakon iti rabaw ti daga. … Awan duaduak nga isu ti propeta gapu ta ammok.”3

Kabayatan ti pannakisarsaritana ken ni Joseph ken iti inana, ni Lucy Mack Smith, adu pay ti nasursuro ni Jane maipapan iti Libro ni Mormon ken ti pannakaipatarusna ket nakagun-od iti pannakaawat ken panagraem para kadagiti ordinansa iti templo.

Inkallaysa ni Jane ni Isaac James, maysa a nawaya a nangisit a kumbert manipud iti New Jersey. Kaduada ti anak a lalaki ni Jane a ni Sylvester, pimmanawda iti Nauvoo idi 1846 a nagturong iti laud a kadua dagiti Santo. Iti Hunio dayta a tawen, naipasngay ti anak a lalaki da Jane ken Isaac a ni Silas. Iti sumaruno a tawen nagballasiw ti pamilia kadagiti kapatagan, simmangpetda iti Salt Lake Valley iti panawen ti panagreregreg idi 1847. Nanayonan iti innem nga annak da Isaac ken Jane, dua laeng ti nakapauna iti ipupusay ni Jane. Kas kadagiti nagkauna a nagindeg iti Salt Lake Valley, napasnek a nagtarabaho da Jane ken Isaac tapno maipaay ti kasapulan ti pamiliada. Nagtrabaho ni Isaac kas maysa a trabahador ken sagpaminsan nga aguggor iti karuahe ni Brigham Young, agtibbi ni Jane iti lupot, agdait iti kawes, ken aglaba, kas iti inaramidna idiay Nauvoo.

Di panagkinnaawatan kas agasawa ti nakaigapu iti panagdiborsio da Isaac ken Jane idi 1870. Iti di mabayag naaddaan ni Jane iti apagbiit, a pannakiasawa iti dua a tawen iti sigud nga adipen, ni Frank Perkins, ngem iti saan a nabayag intuloyna ti nagbiag kas agmaymaysa a naganak ken lelang. Panagkasapulan iti kuarta ken ti ipapatay dagiti tallo nga annak ti nakaigapuan ti panagsubli ni Jane nga agtrabaho. Nagaramid ken naglako iti sabon, idinto a nangged kas trabahador dagiti dua nga annakna a lallaki. Iti 1890, kalpasan ti 20 a tawen nga adda iti adayo, nagsubli ni Isaac iti Siudad ti Salt Lake, pinabarona ti kinakamengna iti Simbaan, ken nangbukel iti naurnos a relasion ken ni Jane. Idi pimmusay kalpasan ti makatawen, naangay ti serbisio ti pamunpon iti pagtaenganna.

Iti unos dagiti rigat ti panagbiagna, nagtalinaed ni Jane a nakatalimudok iti pammatina kadagiti pannursuro ti ebanghelio ket impategna ti pannakikamengna iti Simbaan. Nangidonar iti pannakaipatakder ti templo ken nakiraman iti Relief Society ken ti Young Ladies’ Retrenchment Society.4 Nalabon ti padas ni Jane kadagiti sagut ti Espiritu, agraman kadagti parmata, tagtagainep, panangagas babaen ti pammati, ken panagsarita kadagiti pagsasao. “Ti pammatik iti Ebanghelio ni Jesucristo,” insuratna idi agangay iti biagna, “ket napigsa a kas ita nga agdama, saan, a no mabalin a napigpigsa ngem daydi aldaw nga immuna a nabuniaganak.”5

Iti nagbaetan ti 1884 ken 1904, masansan a makilanglangen ni Jane kadagiti dadaulo ti Simbaan—da John Taylor, Wilford Woodruff, Zina D. H. Young, ken Joseph F. Smith—ket dimmawat iti pammalubos nga umawat iti endowmentna iti templo ken mailantip.6 Iti dayta a gundaway, saan a mapalubosan dagiti nangisit a lallaki ken babbai a Santo iti Ud-udina nga aldaw a makiraman iti kaaduan nga ordinansa ti templo. Idi 1888, pinalubosan ni stake president Angus M. Cannon ni Jane a mangaramid ti panagbuniag para kadagiti pimmusayen a kabagianna.7 Idi agangay pinalubosan dagiti dadaulo ti Simbaan isuna a mailantip babaen ti proxy iti pamilia ni Joseph Smith kas maysa a katulongan idi 1894, maysa a naidumduma a pasamak. Nupay saanna a naawat ti endowmentna iti templo wenno dagiti pannakailantip iti pamilia kabayatan ti panagbiagna, naaramid dagitoy nga ordinansa para kenkuana idi 1979.8

Pimmusay idi Abril 16, 1908, iti tawen a 95, nataginayon a napudno a Santo iti Ud-udina nga aldaw. Naipadamag iti Deseret News ti, “Manmano a tao nga ad-adda a nakitaan iti pammati ken kinapudno ngem ni Jane Manning James, numan pay nanumo ginasgasut dagiti gagayyem ken am-ammona.”9

Dagiti Nagadawan

  1. Naadipen ti ina ni Jane ngem nawayawayaan babaen ti nabuntog a paglintegan iti pananggun-od ti wayawaya (emancipation law) ti Connecticut Naipasngay ni Jane a nawaya, ngem legal ti pannakaadipen iti estado agingga idi pimmanaw ni Jane. Iti sapasap a panagbiag ni Jane, kitaen ti Henry J. Wolfinger, “A Test of Faith: Jane Elizabeth Manning James and the Origins of the Utah Black Community,” iti Clark Knowlton, ed., Social Accommodation in Utah (Salt Lake City: University of Utah, 1975), 126–75 and Quincy D. Newell, “The Autobiography and Interview of Jane Elizabeth Manning James,” Journal of Africana Religion, vol. 1, no. 2 (2013), 251–91.

  2. Zina D. H. Young surat ken ni Joseph F. Smith, Ene. 15, 1894, Church History Library, Salt Lake City.

  3. “‘Aunt’ Jane James,” iti “Joseph Smith, the Prophet,” Young Woman’s Journal, vol. 16, no. 12 (Dec. 1905), 551, 553.

  4. Eighth Ward Relief Society Minutes and Records, 1867–1969, Eighth Ward, Liberty Stake, Ago. 20, 1874; Okt. 20, 1874; Dis. 21, 1874; Ene. 20, 1875; Mar. 22, 1875; Mayo 20, 1875; Nob. 20, 1875, vol. 1, Church History Library, Salt Lake City [Inusar ni Jane ti apiliedo a Perkins iti ababa a panawen]; “Ladies Semi-monthly Meeting,” Woman’s Exponent, vol. 22, no. 9 (Dis. 1, 1893), 66 Nangidonar ni Jane iti pondo para iti pannakaipatakder dagiti Templo ti St. George, Logan, ken Manti, ken nangted iti kontribusion iti Lamanite (Indian) Mision Kitaen iti Linda King Newell ken Valeen Tippetts Avery, “Jane Manning James,” Ensign, Agos. 1979, 29.

  5. Jane Elizabeth Manning James autobiography, circa 1902, indikta ni Elizabeth J. D. Roundy, Church History Library, Salt Lake City, 22.

  6. Surat ni Jane E. James ken ni John Taylor, Dis. 27, 1884; Surat ni Jane E. James ken ni Joseph F. Smith, Peb. 7, 1890; Surat ni Jane E. James ken ni Joseph F. Smith, Ago. 31, 1903.

  7. Surat ni Angus M. Cannon ken ni Jane E. James, Hunio 16, 1888; kitaen met iti Tonya Reiter, “Black Saviors on Mount Zion: Proxy Baptisms and Latter-day Saints of African Descent,” Journal of Mormon History, vol. 43, no. 4 (Okt. 2017), 100–123.

  8. Jane Elizabeth Manning James autobiography, circa 1902. Indikta ni Jane ti pakasaritaan ti biagna iti Salt Lake City iti nagbaetan ti 1902 ken 1908; Da Ronald G. Coleman ken Darius A. Gray, “Two Perspectives: The Religious Hopes of ‘Worthy’ African American Latter-day Saints before the 1978 Revelation,” iti Newell G. Bringhurst and Darron T. Smith, eds., Black and Mormon (Urbana: University of Illinois Press, 2004), 54. Kitaen met iti Quincy D. Newell, “The Autobiography and Interview of Jane Manning James,” Journal of Africana Religions, vol. 1, no. 2 (2013), 256, 275 (note 34).

  9. “Death of Jane Manning James,” Deseret News, Abr. 16, 1908.