Menin Letok an Kam̧oolol

Ekar juon m̧wein̄an ekabwilōn̄lōn̄. Ke ikar ijjitōn̄ n̄an Būreejtōn eo an Kabun̄ eo, ikar ba, “Inaaj bōk juon jerbal n̄an n̄a make. Inaaj erom̧ rikapilōk n̄an Tabernacle Choir eo.” Eļap an bun̄ buruwō kōn kumi in al eo aō!

Jinō ekar ba n̄an eo juon kōttan, “Tommy, eļap an bun̄ buruwō kōn aolep men ko kwaar kōm̧m̧ani. Ak ewōr juon aō ennaan n̄an jiron̄ eo. Kwoj aikuj kar pād wōt ippān kōjan̄jan̄ eo (piano).”

Innām ikar etal n̄an kōjan̄jan̄ eo (piano) im kōjan̄ juon al n̄an e: “En̄ņe waj, [en̄ņe waj] n̄an juon bade in keemem.”¹ Innām ikar leļo̧k n̄an e juon mejenma ioon dem̧ōn, im jibūrlep e.

Ij ļōmņak kōn e. Ij ļōmņak kōn jema. Ij ļōmņak kōn aolep Ritōl ro Routiej an Kabun̄ ro rekar kareel eō, im ro jet, ekoba kōrā ro emej ro pāleer ro ikar loļo̧k—85 iaer—kōn juon bao ilowaan jitoob eo, jet iien jidik jāān n̄an pōjo eo aer.

Juon eo ekar rum̧ij aō loļo̧k juon bon̄. Ekar likuwōn bon̄, im ikar etal n̄an m̧ōn rikau eo (nursing home), im rijerbal eo (receptionist) ekar ba, “Ijeļā ekiki, ak ekar jiron̄ eō n̄an karuwiji, kōnke ekar ba, ‘Ijeļā enaaj itok.’”

Ikar jibwe pein; ekar kūr eta. Ekar ruj. Ekar keeņļo̧k peiō n̄an diien im ba, “Ikar jeļā ke kwonaaj kar itok.” Ewi wāween aō jab maron̄ itok?

Ainikien kōjan̄jan̄ eo eaiboojoj ekar un̄ūr eō ilo wāween ņe.

Ro jeiū im jatū rejitōnbōro, jekar ron̄ ennaan in im̧we ko an m̧ool, an kōjatdikdik, im an iakwe. Ļōmņak ko ad rekar oktak n̄an Eo eaar pinmuur kōn jerawiwi ko ad, eo eaar kwaļo̧k n̄an kōj iaļ eo n̄an mour im wāween jar, im eo eaar kwaļo̧k jān E make m̧akūtkūt ko an Make kōjeram̧m̧an—em̧ool ad Irooj im Rilo̧mo̧r, Jisōs Kraist.

Ilo bok in Luk, jebta 17, jej riit kōn E:

“Im ke Ej ilo̧k n̄an jerusalem, Ej etal ilo āne ko iturin Sameria im Galili.

“Im Eaar deļo̧n̄e kajjojo jikin, ijo eaar ioon jon̄oul em̧m̧aan ro relepa, ro rej jutak ettoļo̧k.

“Im rej kautiej ainikier im ba, ‘Jisōs Rikaki, kwōn tūriam̧o kōn kōm̧.’

“Im ke Ej lo er, E ba n̄an er, “Kom̧win ilo̧k im kwaļo̧k kom̧ n̄an pris ro. Im ke rej ilo̧k, em̧ōj karreoik er.

“Im juon iaer, ke ej lo bwe ājmour, ej jepļaak, im kōn eļap ainikien ej wūjtake Anij.

“Im bun̄pedo I neen, im ba, kam̧ool: im e ri Sameria.

“Im Jisōs ej uwaak im ba, ‘E jab jon̄oul em̧ōj karreoik er ke? ak ewi ruwatimjuon?

“‘Ar jab lo ro rej jepļaaktok bwe ren wūjtke Anij, a ruwamājet in wōt ke.’

“Im E ba n̄an e, ‘Kwōn jerkak im ilo̧k: am tōmak eaar lo̧mo̧o̧rōm̧.’”²

Kōn jerbal kwojarjar eo, ro rekar lepa rekar mour jān juon mej nana im raļo̧k im bōk juon mour kāāl. Kwaļo̧k kam̧oolol jen juon iaar rilepa ro kar bōk juon kōjeram̧m̧an jen Maajta eo, jab kam̧oolol ej waļo̧k jen rilepa ro ruwatimjuon eaar waļo̧k An jab m̧ōņōņō.

Ro jeiū im jatū, jej ke keememej im leļo̧k kam̧ool kōn kōjeram̧m̧an ko jej būki? M̧ool ilo leļo̧k kam̧oolol ko rej jab wōt jipan̄ kōj kile kōjeram̧m̧an ko ad, ak ej barāinwōt kōpeļļok kōjam̧ ko an lan̄ im jipan̄ kōj en̄jake iakwe eo an Anij.

Eo m̧ōtta jitōn bōro Būreejtōn Gordon B. Hinckley ekar ba, “N̄e kwoj mour kōn mour in kam̧oolol, kwoj jab etetal kōn m̧oņ im n̄ūrbōktak im ļōmņak kōn kwe make; kwoj etetal kōn juon jetōb in kam̧oolol eo ekkar n̄an eok im naaj kōjeram̧m̧an mour eo am̧.”³

Ilo bok in Matu ilo Baibōļ eo, jej bōk juon bwebwenato in kam̧oolol, iien in ilo an waļo̧k jān Rilo̧mo̧r eo. Ilo an kar etetal ilo āne jemdān jilu raan elōn̄ļo̧k jān 4,000 armej raar ļoore im ilo̧k Ippān. Eaar tiriam̧o kōn er, kōnke rekar jab maron̄ mōn̄ā ium̧win jilu raan likio. Rikaļoor ro An, ijowōtke raar kajjitōk? “Jān ia pilawe ippemi iāne jemdān bwe ren mat jar in eļap?” Āinwōt elōn̄ iadwōj, rikaļoor ro rekar lo ta eo ejabwe.

“Im Jisōs e ba n̄an er, ‘Jet pilawa ippemi?’ Im [rikaļoor ro] re ba, ‘Jiljilimjuon, im eiiet ek redik.’

“Im [Jisōs] ej jiron̄ jar ro bwe ren jijet ioon meļaaj.

“Ej bōk jiljilimjuon pilawā im ek ko, im jar im ruji, im leļo̧k n̄an ro rikaļooren, im rikaļoor ro n̄an jar ko.”

Keememej bwe Rilo̧mo̧r eo eaar leļo̧k kam̧oolol kōn ta eo ewōr ippāer—im juon kabwilōn̄lōn̄ eaar waļo̧k: “Im er otemjej rej m̧ōn̄ā im mat, im rej āti m̧ōttan ko mattier jiljilimjuon iep relōn̄.”⁴

Kōj aolep jekar ioon iien ko n̄e ad kōļmenļo̧kjeņ ej ioon ta eo ejabwe ippād, eļapļo̧k jān kōjeram̧m̧an ko ad. Rimālōtlōt in Greek eo Epictetus ekar ba, “E ej juon em̧m̧aan emālōtlōt eo ejjab burom̧ōj kōn men ko ejjab an, ak mōņōņō kōn men ko an.”⁵

Kam̧oolol ej juon pedped ekwojarjar. Irooj eaar kwaļo̧k jen revelesōn kar leļo̧k n̄an Rikanaan Joseph Smith:

“Bwe jej aikuj kam̧oolol Irooj ad Anij ilo men otemjej. …

“Im ilo ejjeļo̧k men armej ej kainepataik Anij, ak ņae ejjeļo̧k ilo illu eo an ejouj, ijjelo̧kin ro rej jab kwaļo̧k pein ilo aolep men.”⁶

Ilo Bok in Mormon kar jiron̄ kōj n̄an “mour ilo kam̧oolol raan otemjej kōn elōn̄ tiriam̧o ko im jeram̧m̧an ko E ej likūt ioomi.”⁷

Jekdoon jekjek rōt ko ad, kajjojo iaad elap ippān n̄an kam̧oolol eļan̄n̄e jenaaj pōjrak wōt im kōmenļo̧kjen kōn kōjeram̧m̧an ko ad.

Iien in em̧m̧an im aiboojoj n̄an pād ioon laļ. Ilo an lōn̄ men ko repen ilo laļ rainin, elōn̄ men ko rejim̧we im em̧m̧an. Elōn̄ m̧are ko me rewejepedik, jinen im jemān ro rej iakwe ajri ro nejier im en̄taan n̄an er, ro m̧ōttad ro rej keā kōn kōj im jipan̄ kōj, rūkaki ro rej katakin. Mour ko ad rej jeram̧m̧an ilo wāween ko ejej jon̄aer.

Jemaron̄ kotak kōj make, im barāinwōt ro jet, n̄e jej m̧akoko in joļok ļōmņak ko renana im kōļapļo̧k ilowaan būruwōd juon m̧wil in kam̧oolol. Eļan̄n̄e jab kam̧oolol jej ibwiljin jerawiwi ko reļļap, innām kam̧oolol ej juon iaan em̧m̧an ko reutiej tata. Juon eo eaar ba bwe kam̧oolol ejjab wōt em̧m̧an eo eutiej tata bōtaab ej jinen im jemen aolep men ko jet.⁸

Ekōjkan ad maron̄ kōlapļo̧k ilowaan būruwōd juon mwil in kam̧oolol? Būreejtōn Joseph F. Smith, Būreejtōn eo kein kajijno an Kabun̄, eaar letok juon uwaak. Eaar ba, “Em̧m̧aan eo ej kam̧oolol ej lo elap ilo laļ in n̄an kam̧oolol kaki, n̄an e elapļo̧k em̧m̧an ilo laļ in jān nana. Iakwe ej anjo ioon ebbanban, im meram ej kadiwōjļo̧k marok jān mour eo an.” Eaar wōnm̧aanļo̧k wōt, “Utiejbōro ej kakkure kam̧oolol eo ad im ej kōm̧m̧an ļōmņak kōn e make n̄an bōk jikin. Ewi jon̄an ad m̧ōņōņ ļo̧k im̧aan mejān jetōb ko rej kam̧oolol im iakwe, im ewi jon̄an kejparok eo jej aikuj in kōļapļo̧k, kōn juon mour in jar, juon m̧wil in kam̧oolol n̄an Anij im armen!” [Jem̧ļo̧k in kout]⁹

Būreejtōn Smith ej jiron̄ kōj bwe juōn mour in jar ej kii eo n̄an jolete kam̧oolol.

Men ko bwinin mour rej ke kam̧ōņōņōik kōj im kam̧oolol? Em̧ool jidik wōt iien. Ijowōt ke, men ko me rej letok m̧ōņōņō im kam̧oolol ko rem̧wilaļ im indeeo rej men ko me jāān ejjab maron̄ wiaiki: baam̧le ko ad, ko̧jpeļ eo, ro m̧ōttad rem̧m̧an, ājmour eo ad, im maron̄ ko ad, iakwe eo jej bōk jān ro ipeļaakid. Ejerata, men kein rej jet iaan men ko jej kōtļo̧k kōj make n̄an būki ilo ejjeļo̧k kam̧oolol.

Rijeje in In̄lij eo Aldous Huxley kar je, “Enan̄in aoelp armej ewōr juon maron̄ enan̄in n̄an indeeo n̄an bōk men ko kōn ejjeļo̧k kam̧oolol.” [Jem̧ļo̧kin kout eo]¹⁰

Emakijkij ad kōm̧jejāje kōn lukkuun armej eo em ej aikuj in kar bōk ad kam̧oolol. Jab kōtļo̧k bwe jen kōttar m̧ae iien eo erum̧wij n̄an kōj n̄an kwaļo̧k kam̧oolol jab in. Kōnono kōn ro rejitōnbōro liin eaar jako, juon kōrā eaar kwaļo̧k ajļo̧k eo an ilo wāween in [kout]: “Ij kememej raan ko rekam̧ōņōņō im emakijkij Aō kōņaan kōnono n̄an lojiln̄i ko an ro remej kam̧oolol eo me rej aikuj in kar bōke ilo mour in.” [Jem̧ļo̧k in kout eo]¹¹

Jako an ro rejitōnbōro enan̄in boktok jet ajeļo̧k ko n̄an buruwōd. Jen kadikļo̧k kain en̄jake rōt kein jon̄an wōt an juon armej maron̄ jān kōmakijkij ad kwaļo̧k iakwe im kam̧oolol n̄an er. Jej jab maron̄ jeļā ewi m̧ōkaj in an naaj lukkuun in rum̧wij.

Innām, juon būruwōn kam̧oolol, ej itok jān kwaļo̧k kam̧m̧oolol n̄an Jemedwōj Ilan̄ kōn kōjeram̧m̧an ko im n̄an ro ipelakid kōn aoleppen men ko rej buktoki n̄an mour ko ad. Menin ej aikuj kijejeto in kea—m̧ae iien jej lukkuun katak im kōlapļo̧k juōn m̧wil in kam̧oolol. Emakijkij ad en̄jake kam̧oolol im kōttōpar n̄an kwaļo̧k ad kam̧oolol bōtaab jej meļo̧kļo̧k in kōm̧m̧ane ak jab kōm̧m̧an iien n̄an e. Juon eo eaar ba bwe en̄jake in kam̧oolol im jab kwaļo̧k e ej āinwōt kitim juon menin leļo̧k im jab leļo̧k e.¹²

Eļan̄n̄e jej ioon apan̄ im jorrāān ko ilo mour ko ad, ej emakijkij an pen n̄an kōj n̄an pedped wōt ioon kōjeram̧m̧an ko ad. Ijowōtke, eļan̄n̄e jej niknik etale im kōtaam pukōte, jenaan maron̄ in en̄jake im kile ewi jon̄an eo kar letok n̄an kōj.

Ij kwaļo̧k n̄an kom̧ juōn bwebwenato an juōn baam̧le eo kar maron̄ pukōt jeram̧m̧an ko iolapen apan̄ ko reļļap. Bwebwenato in Iaar riiti eļōn̄ iiō ko rem̧ootlok im kar bōke kōn wōt ennaan eo eaar kwaļo̧ke. Kar jeje jān Gordon Green im kar waļo̧k ilo juōn māākjin an Amedka elōn̄ļo̧k jān lemņoul iiō ko remootļok.

Gordon eaar kwaļok wāween an rūttoļo̧k ilo juōn jikin kallib ilo Canada, ijo e im ro jein im jatin raar aikuj kōkairir n̄an m̧weo jān jikuuļ ilo an ajri ro jet ikkure kōn bo̧o̧l im etal in tutu. Jemāer, ijowōtke, eaar wōr an kajoor n̄an jipan̄ er meļeļe bwe jerbal ko aer ewōr tokjāer n̄an jet men ko. Menin elukkuun m̧ool ālkin iien madmōd, ke baam̧le eo ej m̧ōņōņō ilo raan in Kam̧oolol, ilo raan eo jemāer eaar aikuj bwe ren kōm̧m̧ane juōn bōnbōn in aolep men ko ewōr ippāer. Eaar aikuj in bwe ren kōm̧m̧ane juōn bōnbōn in aolep men ko ewōr ippāer.

Ilo jibbon̄ in raan in Kam̧oolol eo, eaar bōk er n̄an ium̧win m̧weo ewōr tūram̧ in apple ko, nien beet ko, carrot ko ilo bok, im eojik in pāāk in potato, barāinwōt pea ko, corn, string beans, jellies, strawberry ko im leen wōjke ko jet kejparoki ko raar kobarak ioon rā ko aer. Eaar kōm̧m̧an bwe ajri ro nejin ren kanooj bwini aolep men ko. Innām raar etal n̄an im̧ōn jikin menin mour ko im lale jete tōn in kijen menin mour ko im jet bushle in grain ilo kuwaat. Raar bwini kau ko, piik ko, bao ko, take ko im geese ko. Eo jemāer eaar ba ekōņaan lale ewi jon̄an an baam̧ļe eo pojak, bōtaab raan jeļā bwe eaar lukkuun kōņaan bwe ren kile, ilo raan in kōjota eo, ewi jon̄an an Anij kōjeram̧m̧an er im kar leļo̧k aolepen awa in jerbal ko an aer. Āliktata, ke raar jijet n̄an kōjota eo eo jinier eaar kōpooje, kōjeram̧m̧an ko raar jet men ko raar en̄ajaki.

Ijowōtke, Gordon eaar kwaļo̧k, bwe raan in Kam̧oolol eo eļap an kar kam̧oolol kake ekar iiō eo eaar alikkar bwe ejjeļo̧k ippāer men ko n̄an kam̧oolol kake.

Ilo jino in iiō eo eaar em̧m̧an: Ewōr bwe in ujoj ko kijen menin mour, elōn̄ ine ko, emen litōr in pik ko; im jemāer eaar kōjeno̧lo̧k jidik jāan bwe juon raan emaron̄ in kar maron̄ wiaik juon ejouj in ujoj kijen menin mour—juon mijiin em̧m̧an me enan̄in aolep rikallib raar kōņaan n̄an m̧wijm̧wij ujooj. Eaar barāinwōt iiō eo me jarom eaar itok n̄an jikin eo am—men̄e eaar jab n̄an er, kōnke raar jab maron̄e wōņāān.

Juon bon̄ ke jinen Gordon eaar ko̧ļ eo̧jik in nuknuk eo an eļap, jemen eaar etal im bōk kuņaan im kar kajjitōk ippān lio pālen n̄an kakkije im kōm̧m̧ane keke eo an. Eaar ba, “Eļap am̧ joļo̧k eļap iien ko̧lko̧l jān kiki. Kwoj ļōmņak ke jej aikuj kōm̧m̧ane men eo jaar m̧akoko in kōm̧m̧ane im bōktok jarom?” Men̄e m̧ōņōņō eaar tōn waļo̧k, liin eaar wōtlo̧k kemejaļaļ ke ej ļōmņak kōn eo̧jik in ujoj in kijen menin mour eo me ejjamin bōktok.

Innām to in jarom eo eaar etaļ n̄an lain eo aer ilo iiō eo. Men̄e eaar jab juōn men aiboojoj, rekar bōk juōn injin in kwalkwal eo eaar jerbal aolep raan ippānmake im tōma ko rem̧m̧an aer ettoto ilo kajjojo bōrwaj. Eaar ejjeļo̧k lamp ko n̄an tein̄i kōn weiļ, ejjeļo̧k wik n̄an bar mwijiti, ejjeļo̧k jimni n̄an kwale. Lam ko rekar ko̧kņi ilo po eo.

Itok an jarom n̄an jikin kallib eo aer ekar men eo em̧man āliktata eaar waļok n̄an er ilo iiō eo. Ejja ilo iien eo wōt, menin eddōk ko aer rekar jino jade jān bwidej, ejino wōt. Ke dān eaar lukkuun dikļo̧k ekar ejjeļo̧k menin eddōk ijoko jabdewōt. Rekab bar ekkat juōn alen, bōtaab elōn̄ļo̧k wōt rekar kakkure menin eddōk ioon laļ. Piteto ko aer rekar ettoon ilo pedkat. Rekar wiakake jet kau im aolep piik im bar jet menin mour me rekar kōņaan kōjparoki, leļok wōņaan ko rediktata n̄an er kōnke aolep rej aikuj kōm̧m̧ane ejja men eo wōt. Men eo de eo rekar katōke iiō eo ej turnip ko me jet iien emaron̄ mour ilo ļan̄ ko reļļap.

Innām eaar bar raan Kam̧oolol juōn alen. Jineer eaar ba, “Bōlen em̧man n̄e jej meļoļoke iiō in. Ejjeļo̧k ippād dak.”

Ijowōt ke, ilo raan in Kam̧oolol eo, jemen Gordon eaar itok kōn juon jack rabbit im kar kajjitōk ippān lio pālen n̄an kōm̧atte. Kōn m̧akoko eaar jino jerbal eo, ekar kwaļo̧k bwe enaaj kar bōk aitokļo̧k kitien kōmatte men jab in. Ke eaar likūt ioon tebōļ eo ippān jet turnip ko me raar mour wōt, ajri ro raar m̧akoko in m̧ōn̄ā. Ke eaar likūt ioon tebōļ eo ippān jet turnip ko me raar mour wōt, ajri ro raar m̧akoko in m̧ōn̄ā. Eaar ilo̧k n̄an po eo, jibwi tok ļam eo, bōk ļo̧k n̄an tebōl eo im kōjo̧e. Eaar jiron̄ ajri ro bwe ren kune tōm̧a ko. Ke kar ļam̧ eo wōt, eaar pen aer tōmak bwe eaar marok kar jon̄an eo m̧okta. Raar ļōmņak ekōjkar aer kar maron̄ in lo men ko ilo an ejjeļo̧k tōm̧a ko remeramļo̧k me kar kōm̧m̧an jān jarom.

Mōn̄ā ko kar kōjeram̧m̧ani, im aolep rekar mōn̄a. Ke kōjota eo eaar dedeļo̧k, er aolep rekar jijet im jab keroro. Gordon eaar je:

“Ilo romrom in lam eo em̧or kom kar loe an alikkar bar juōn alen. …

“[Ekar] juōn iien m̧ōn̄ā eo em̧m̧an. Rabbi eo eaar lukkuun enno āinwōt turkey, im turnips ko rekar men ko repidodo tata kōm maron̄ kememeji. …

“… M̧weo [m̧ōm] … , kōn aolep an kōņaan, ekar lukkuun kōjeram̧m̧an n̄an kōm.”¹³

Ro jeiū im jatū, n̄an kwaļo̧k kam̧m̧oolol ej aiboojoj im utiej; n̄an m̧akūtkūt kōn kam̧oolol ej jouj im utiej; bōtaab n̄an mour kōn kam̧oolol ilo būruwōd ej n̄an un̄ūr lan̄.

Ilo Aō kōjem̧ļoke ilo jibbon̄in, ej aō jar bwe ilo kakobaba n̄an aolep men otemjeļok kōn ta jej lukkuun kam̧m̧oolol kake, jemaron̄ indeeo romak kōn ad kam̧oolol n̄an ad Irooj im Rilo̧mo̧r, Jisōs Kraist. Ko̧jpel eo An eaiboojoj ej boktok uwaak ko n̄an kajjitōk ko reļļapļok im em̧m̧anļok ad mour. Jej itok jān ia? Etke jej pād ijin? Ia eo jetōb ko ad rej etal n̄ane n̄e jej mej? Ko̧jpeļ eo ej boktok n̄an ro rej mour ilo marok meram an m̧ool eo kwojarjar.

Eaar katakin kōj kilen jar. Ej katakin kōj wāween mour. Ej katakin kōj wāween mej. Mour eo An ej juōn bwebwenato in iakwe. Eaar kemour rinan̄inmej; Eaar jipan̄ im kōketak ro raar kakkure er; Eaar lo̧mo̧o̧ren rijerawiwi.

Āliktata, Eaar jutak ļo̧k iaan. Jet Rijilōk raar pere; juon eaar liakeļo̧k E. Ritariņae ro an Rom raar wekare katin. Rinana ro raar raar bōk mour eo An. Aaet ijo eaar jan̄ naan ko An retanwadik jān bat in Golgotha. “Jema, Kwōn joļo̧k rueir; bwe re jaje ta eo rej kōm̧m̧ane.”¹⁴

Wōn Em̧m̧aan in “būromōj ko, … kar jeļā kōn būrom̧ōj”?¹⁵ “Wōn Kiin̄ in kōn aiboojoj,”¹⁶ en̄in ej Irooj in irooj ro? E ej ad M̧aajta. E ej ad Rilo̧mo̧r. E ej Nejin Anij. E ej Rikōm̧anm̧an Ad Lo̧mo̧o̧r. Eaar ba, “Ļoor Eō.”¹⁷ Eaar kōmeļeļei, “Kwōn ilo̧k, im kōm̧anm̧an āinwōt.”¹⁸ Ej akweļap, “Kōjparok kien ko Aō.”¹⁹

Kōm̧m̧an bwe jen ļoor E. Kōm̧m̧an bwe jen ļoor waanjon̄ak eo An. Kōm̧m̧an bwe jen pokake naan ko An. Jān kōm̧m̧ane menin, jej leļo̧k n̄an E menin letok an kam̧oolol ekwojarjar.

Aō jar kōn būruwō, em̧ool ej bwe jen maron̄, ilo mour ko ad kajjojo, kōļmenļo̧jeņ kōn kwojarjar in kam̧oolol ekabwilōn̄lōn̄. Kōm̧m̧an bwe jetōb ko ad rej obrak, kiiō im n̄an indeeo. Ilo āt eo ekwojarjar etan Jisōs Kraist, ad Rilo̧mo̧r, amen.