2012
Ko e Ngaahi Tāpuaki ʻo e Seminelí
ʻEpeleli 2012


Ko e Ngaahi Tāpuaki ʻo e Seminelí

ʻOku ʻomi ʻe he seminelí ʻa e toʻu tupu hangē ko koé mei he tapa kehekekehe ʻo māmaní ke ofi ange kia Sīsū Kalaisi.

ʻOku ʻikai ko koe tokotaha pē ʻoku fili ke ʻalu ki he seminelí. ʻOku lauiafe e toʻu tupu ʻi he māmaní ʻoku hoko e seminelí ko e konga ʻo ʻenau moʻuí, ʻo ʻalu pasi, pōpao, pasikala, pea aʻu pē ki he ʻInitanetí ke aʻu ai ki honau lokiakó. ʻOku ʻi ai ha kakai kei talavou ʻoku nau ʻā pongipongi pea fai ha fononga lōloa ke aʻu kei taimi ki he kalasí, pea ʻi ai e niʻihi ʻoku nau ʻalu he efiafí, pea ʻi ai e niʻihi kehe ʻoku nau ako pē mei ʻapi ʻi he ngaahi ʻaho lahi he uiké.

ʻOku fie maʻu ha feilaulau ki he seminelí, ka ʻoku ʻiloʻi ʻe he toʻu tupu he māmaní ʻoku nau ʻalu ki he seminelí ʻa hono fuʻu ʻaongá. Pea ʻoku ʻi ai e meʻa ʻoku faitatau ai ʻa kinautolu ʻoku kau maí: ʻoku hanga ʻe he meʻa ʻoku nau aʻusia he seminelí ʻo ʻomi ke nau toe vāofi ange mo e Fakamoʻuí pea mo ʻetau Tamai Hēvaní.

Ko Hono Maʻu e Ngaahi Tāpuaki ʻOku Talaʻofa Maí

Ko e hā ʻoku fuʻu mahuʻinga ai e seminelí kiate koé? ʻOku kau ʻi he ngaahi ʻuhingá ʻa e ngaahi talaʻofa mei he kau palōfita mo e kau ʻaposetolo he ngaahi ʻaho kimui ní:

  • ʻOku “hoko [ia] ko ha tāpuaki mei he ʻOtuá ki hono fakamoʻui ʻo ʻIsileli ʻo onopōní ʻi he taimi faingataʻa taha he hisitōliá.”1

  • Te “nau teuteuʻi koe ki haʻo ʻoatu ʻa e pōpoaki ʻo e ongoongolelei kuo toe fakafoki maí kiate kinautolu te ke faingamālie ke mou feʻiloakí.”2

  • ʻOku tokoni ia ke ke “maʻu ai ʻa e mahino ʻoku mahuʻinga ki he moʻoní.”3

  • ʻOku hanga ʻe he seminelí “ʻo ʻomi ha ngaahi faingamālie fakaʻofoʻofa ke ako ai ʻa e ngaahi tokāteline te mou fiefia aí. ʻOkú ne ʻomai ha ngaahi faingamālie fakaʻofoʻofa ke mou feohi ai mo kinautolu ʻoku mou tuʻunga tataú.”4

  • “ʻE tupulaki hoʻo ʻilo ki he ongoongoleleí. ʻE fakamālohia hoʻo tuí. Te ke fakatupulaki ha feohi mo ha fakakaungāmeʻa fakaʻofoʻofa.”5

  • “Te ne ʻomi ha … tupulaki fakalaumālie, mālohi fakaeʻulungāanga ke ne fakafepakiʻi e kovi ʻokú ne ʻātakaiʻi kitautolú, pea mo ha tupulaki lahi ke mahino lelei e ongoongoleleí.”6

  • Ko e [“taha ia ʻo e teuteu lelei taha ki he ngāue fakafaifekaú.”]7

Maʻu ha Founga ke Kau ai he Seminelí

ʻOku faʻa hoko e ʻalu ki he seminelí ko hono tukuange ha meʻa naʻá ke saiʻia ai kae maʻu ha taimi ki he kalasi seminelí. Ka ko ha feilaulau ia ʻoku mahuʻinga ke fai. Naʻe fakapapauʻi ʻe ʻIlaisa Pukaiongi ʻo Filipainí ke ne fai ʻa e foʻi fili ko iá he taʻu fakaʻosi ʻo ʻene ʻi he ako māʻolungá. Talu ʻene hū ki he ako māʻolungá mo ʻene ua maʻu pē heʻene kalasí. Naʻá ne loto moʻoni ke fika ʻuluaki ʻi hono taʻu fakaʻosí pea naʻe fakakaukau ai ke ʻoua naʻa kau he seminelí, ʻa ia naʻe ʻalu ki ai he taʻu kimuʻá, kae lava ʻo aʻusia ʻene taumuʻá.

Ka naʻe ʻi ai ha ʻaho ʻe taha naʻe liliu ai ʻene fakakaukaú. ʻOkú ne pehē, “Naʻá ku [sio ki] heʻeku tēpile akó. Naʻá ku sio ki ha fokotuʻunga tohi ofi ki ai, ʻeku ngaahi folofolá fakataha mo ʻeku kiʻi pepa akó mo e tohi lēsoni seminelí. Ne u fakakaukau loto pē ʻiate au, ʻKo e fē ʻa e meʻa ʻoku mahuʻinga tahá?’”

Naʻe maʻu ʻe ʻIlaisa ʻene talí ʻi he Mātiu 6:33: “Ka mou fuofua kumi ʻa e puleʻanga ʻo e ʻOtuá, mo ʻene māʻoniʻoní; peá ʻe fakalahi ʻaki ʻa e ngaahi meʻá ni kotoa pē kiate kimoutolu.” Naʻá ne fakakaukau leva ke ʻalu maʻu pē ki he seminelí pea kumi ha ngaahi founga kehe ke ʻai ai ke potupotutatau ʻene ngāue fakaakó. ʻI he fakaʻosinga ʻo e taʻú, naʻe hoko ia ko e kapiteni ʻo e akó pea maʻu haʻane sikolasipi ki ha ʻunivēsiti.

Naʻe fakakaukau ʻa Sipenisā Takilesi ʻo ʻAlapama ʻi he USA ke tukuange ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa fakasōsialé kae maʻu hono taimi lahi tahá ki he seminelí. Naʻe ʻā hake he 4:00 pongipongi he ʻuluaki taʻu ʻe ua ʻo e seminelí ke ʻalu ki he kalasí, pea ko e taʻu ʻe ua fakaʻosí naʻá ne ʻā hake ai he 5:00 pongipongi. ʻOkú ne pehē, “ʻOku ʻikai ke u lava ʻo kau atu ki he ngaahi ʻekitivitī lahi he poʻulí mo hoku kaungāmeʻá he naʻe fie maʻu ke u mohe efiafi. Kapau he ʻikai ke u mohe efiafi, he ʻikai leva ke u kau lelei mo ako he pongipongi hono hokó.” Naʻe ʻikai ko e ʻalu pē ki he kalasí ʻa e meʻa ne mahuʻinga kia Sipenisaá, ka ko e ʻā hake ʻo mateuteu ke ako ha meʻá.

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “ʻOku ʻikai ko ha ʻuhinga lelei ʻetau fai ha faʻahinga meʻa koeʻuhí pē he ʻoku lelei e meʻa ko iá. ʻOku lahi ʻaupito e ngaahi meʻa lelei ʻe lava ke tau fai ʻi he taimi ʻoku tau maʻu ke fakahoko ai kinautolú. ʻOku ʻi ai ha ngaahi meʻa ʻoku mahulu ange ia ʻi he leleí pea ko e ngaahi meʻa ia ʻoku totonu ke tau fuofua tokanga ki aí.”8 Ko e enginaki mahuʻinga ia ke manatuʻi ʻi hoʻo fakakaukauʻi e founga ke fakamuʻomuʻa ai e seminelí ʻi hoʻo taimi tēpilé.

Teuteu ki he Ngāue Fakafaifekaú

ʻOku toe hoko foki ʻa e seminelí ko ha teuteu lelei ia ki he ngāue fakafaifekau te ke faí—ʻi hoʻo hoko ko ha mēmipa ngāue fakafaifekau he ʻahó ni mo hoʻo teuteu ke hoko ko ha faifekau taimi kakato ʻi he kahaʻú. ʻOku ʻilo ʻe Felengikou Huamani Kulinuku ʻo Peluú ʻa e tokoni e folofola naʻá ne ako he seminelí ki heʻene teuteu ngāue fakafaifekaú.

ʻOkú ne pehē ʻoku ʻaonga ki he teuteu ko ʻení ʻa e ʻā hake he 4:00 pongipongí, pea heka pōpao he ngaahi māhina ʻoku tāfea ai honau feituʻú, pea aʻa atu he pelepelá ke ʻalu ki he kalasí. ʻOkú ne pehē, “ʻOku ou loto ke ʻosi e seminelí pea kamata e kalasi ʻinisititiutí ke u lava ʻo teuteu ai ki he ngāue fakafaifekaú. ʻE hokohoko atu pē ʻeku tupulaki he Siasí.” ʻOku mahuʻinga kiate ia ʻa e seminelí he ʻokú ne ako ai e folofolá pea ako maʻuloto ha ngaahi veesi mahuʻinga, ʻa ia ʻe tokoniʻi ai ia ke ne hoko ko ha faifekau lelei ange.

Faitāpuekina ʻi he Tapa Kotoa ʻo e Moʻuí

ʻI he feinga ʻa e toʻu tupu he māmaní ke ʻalu ki he seminelí, ʻoku nau maʻu ai ha mālohi lahi ange ʻi he ako pē ki he folofolá. Naʻe ʻiloʻi ʻe Kamaloni Lisinei ʻo ʻIngilaní naʻe tāpuekina ia he ngaahi tapa kotoa ʻene moʻuí. ʻOku pehē ʻe Kamaloni, “ʻOku ʻikai ngata pē he tokoni ʻa e seminelí he ngaahi meʻa fakalaumālié, ka ʻoku toe tokoni foki ia he akó mo e meʻa fakaakó.”

ʻOku pehē ʻe Kamaloni “ʻoku longomoʻui e ʻatamaí ʻi hono kamataʻi pongipongia e ʻahó. ʻOku talamai ʻe ha niʻihi hoku kaungāmeʻá ʻoku nau fuʻu femoʻuekina ke haʻu ki he kalasí—ka ʻoku ʻikai pehē te ke fai fika koe he 6:00 pongipongi, ʻikai ko ia?” ʻE tokoniʻi ʻe he ʻEikí hoʻo akó mo hoʻo siví, pea kapau te ke ʻalu ki he seminelí, te Ne toe tokoniʻi lahi ange koe.”

ʻIo, ʻoku tokoni ʻa e seminelí ke fakamālohia e fakamoʻoni ʻa Kamaloní. ʻOkú ne pehē, “Naʻe kamata ke maʻu ʻeku fakamoʻoní mei he polokalama seminelí. ʻI heʻeku kei taʻu 14, ko e faingataʻaʻia lahi moʻoni ʻaʻaku ʻi he ongoongoleleí. Naʻe ʻikai ke u fuʻu fiefia he lotú, peá u fai e meʻa naʻe ʻikai totonu ke u faí. Mahalo ko ha lau māhina pē peá u foʻi moʻoni pē au.” Ka ʻi he taimi naʻe fakaafeʻi ai ʻa Kamaloni ʻe hano kaungāmeʻa ke ʻalu ki he seminelí, naʻá ne loto ke na ō. Pea kamata leva ke ne maʻu e ngaahi tāpuakí.

ʻOku pehē ʻe Kamaloni, “Naʻe kamata ke u toe ongoʻi ʻa e Laumālié. Naʻe kamata ke u toe tokanga ange ki he lotú pea ʻalu maʻu pē ki he kalasi Lautohi Faka-Sāpaté mo e lakanga fakataulaʻeikí. Naʻe kamata ke faingofua ange, pea kamata ke u ongoʻi fiefia ange. Naʻá ku toki maʻu leva haʻaku fakamoʻoni ki he ongoongoleleí.” Naʻe fakataha leva ʻa Kamaloni mo e pīsopé hili ha māhina ʻe ua ʻene ʻalu ki he seminelí pea fakanofo ia ko ha akonaki ʻi he Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné.

ʻOku ʻiloʻi ʻe Kamaloni ʻoku tokoniʻi ia ʻe he seminelí ki hono fakafepakiʻi e ngaahi ʻahiʻahi ʻo e māmaní. ʻOkú ne pehē, “ʻI he hokohoko atu ʻa e seminelí, “naʻá ku ʻilo ʻoku faingofua ange ai ʻa e fehangahangai mo e ngaahi faingataʻa ʻoku ʻomi ʻe he māmaní. Ko ha meʻa faingataʻa ʻa e hoko ko ha toʻu tupu ʻi he māmani ʻoku tau moʻui aí—he ʻoku ʻātakaiʻi kitautolu ʻe he angahalá he tafaʻaki kotoa pē. ʻOku ou fakamoʻoni kiate kimoutolu kapau te mou ʻalu ki he seminelí, te mou maʻu e mālohi ke maluʻi kimoutolu mei he angahala ʻokú ne ʻākilotoa kitautolú. ʻOku fokotuʻu ʻe he seminelí ha pā fakalaumālie ke maluʻi kimoutolu. ʻOku lahi ha ngaahi ʻahiʻahi mo e fakatauele kehekehe kuo hoko mai kiate au, pea ko e tokoni lahi ʻa e seminelí ʻi hono tuku au he hala fāsiʻi mo lausiʻí.”

Fefakamālohiaʻakí

ʻOku tokoni e seminelí ke fakatahatahaʻi koe mo e toʻu tupu kehe ʻoku mou tui tataú. ʻOku pehē ʻe Vika Selisokova ʻo Lūsiá, “ʻOku ueʻi fakalaumālie au ʻe he niʻihi fakafoʻituitui ʻoku mau fakakaukau tatau mo maʻu e tuʻunga moʻui fakaeangamaʻa tatau pea tui ki he ʻOtuá ʻo hangē ko au.” ʻOkú ne toe pehē, “Kapau ʻe ʻi ai haʻaku fehuʻi, te u lava ke aleaʻi kinautolu mo ʻeku faiako seminelí mo e fānau ako kehé. ʻOku ou lava ke vahevahe ʻeku fakakaukaú mo ʻeku fakamoʻoní mo e niʻihi kehé pea fakamālohia ai ʻeku tuí mo e tui ʻa e niʻihi kehé. ʻI hono lau fakataha e folofolá pea fakalaulauloto ki honau mahuʻinga fakalaumālié, ʻoku tau ofi ange leva ki he ʻOtuá mo e niʻihi kehé.”

Naʻe mamata ʻa Kasenia Konisalova ʻo ʻIukuleiní ki ha ngaahi ola tatau. ʻOkú ne pehē, “ʻI heʻemau fevahevaheʻaki ʻemau ngaaahi aʻusiá, ʻoku mau toe mālohi ange ai pea toe mahino lelei ange mo e folofolá kiate kimautolu. ʻI heʻemau talanoa ki he ngaahi sīpinga mei heʻemau moʻuí lolotonga e lēsoní, ʻoku ou sio leva ki he founga ʻoku ngāue ai e ongoongoleleí ʻi heʻeku moʻuí pea mo e moʻui ʻa e niʻihi kehé.”

Ko Hono ʻIloʻi e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí

Naʻe toki ʻeké ni ki ha kulupu toʻu tupu pe ko e hā e founga kuo faitāpuekina ai kinautolu ʻe he seminelí. ʻOku hā mei heʻenau talí ha tefitoʻi kaveinga—ʻa hono hanga ʻe he seminelí ʻo ʻai ke nau toe ofi ange ki he Tamai Hēvaní mo e Fakamoʻuí. Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “ʻOku mahuʻinga kotoa e ngaahi tefito ʻoku mou ako ʻi he seminelí. ʻI hono tukutaha hoʻo tokangá he taʻu takitaha ki he folofolá, he ʻoku fakatefito ia ʻi he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí.”9

Ko e meʻa ʻeni ʻoku fakamatalaʻi ʻe he tokolahi ʻo e toʻu tupú ʻo kau ki hono ʻomi kinautolu ʻe he seminelí ke toe ofi ange kia Sīsū Kalaisí.

  • “Ne u ako e meʻa naʻe fai ʻe he Fakamoʻuí maʻakú, ʻo lau e ngaahi fakamatala kotoa ko ʻení mei he kau palōfita kehekehe pea ʻiloʻi ai ʻoku ou mahuʻinga kiate Ia. ʻOku ou ʻiloʻi naʻe lahi ʻEne ʻofa kiate aú ke pekia pea faingataʻaʻia heʻeku mamahí.”

  • “Ko ha founga lelei e seminelí ke kamata ʻaki hoku ʻahó. Neongo ʻeku helaʻiá ka ʻoku ou ongoʻi e Laumālié peá u ongoʻi kuo fakamālohia au koeʻuhí ko e taimi ko ia ʻoku hoko mai ai ha ngaahi meʻa faingataʻa kiate au he ʻaho ko iá, ʻoku ou ʻiloʻi taʻe toe veiveiua ʻoku ʻofa e Fakamoʻuí ʻiate au, peá u loto moʻoni ke taukapoʻi e meʻa ʻoku totonú.”

  • “Ko ha papi ului au ki he Siasí. Ne u kamata ʻalu ki he seminelí ʻoku teʻeki ai ke u papitaisó. Kapau naʻe ʻikai e seminelí, ʻoku ʻikai ke u tui te u papitaiso. Kapau naʻe ʻikai e seminelí, he ʻikai ke u maʻu e Fakamoʻuí ʻi heʻeku moʻuí he taimí ni pe ʻiloʻi ʻe lava ke fakamolemoleʻi ʻeku angahalá. Naʻe ʻikai pē ke u maʻu moʻoni ʻe au e Tamai Hēvaní pe ko Sīsū Kalaisi ʻi heʻeku moʻuí. Naʻe tokoni e seminelí ke u ʻiloʻi Kinaua pea ʻai Kinaua ko e konga ʻeku moʻuí ʻo taʻengata pea pehē ki he moʻui ʻeku fānaú he kahaʻú.”

  • “Naʻe tokoniʻi au ʻe he ʻalu ki he seminelí he ʻaho kotoá ke u toe ofi ange ai ki hoku ʻEiki mo e Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí, ʻi he ako kau ki Heʻene ngaahi akonakí, mo ʻEne fuʻu ʻofa ʻiate aú, mo e founga ʻe lava ke toe foki ai ʻo nofo mo Iá.”

  • “ʻOku toe loloto ange kiate au e ʻuhinga ʻo e folofolá he taimi ʻoku ou ʻi he seminelí aí. ʻOku tokoni ia ke fakamanatu mai kiate au he pongipongi kotoa pē ke u anga faka-Kalaisi heʻeku ngaahi ngāue fakaʻahó.”

  • “Naʻe akoʻi au ʻe he seminelí ki he founga lau ʻeku folofolá ʻo ʻikai ngata ʻi he saiʻia aí ka ke toe fakaʻaongaʻi e meʻa ʻoku ou laú ʻi heʻeku moʻuí. Ne u ako ai e ngaahi tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni naʻe tokoni ke fakamālohia ʻeku fakamoʻoni ki ha Tamai Hēvani ʻofa mo Sīsū Kalaisi, pea heʻikai toe mole ia meiate au he toenga ʻeku moʻuí.”

ʻI he ngaahi tāpuaki lahi ʻoku maʻu mei he ʻalu ki he seminelí, ʻoku faingofua ke ʻilo e ʻuhinga ʻoku hanga ai ʻe he toʻu tupu he māmaní ʻo fakamuʻomuʻa e seminelí ʻi heʻenau taimi tēpilé.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Boyd K. Packer, Teach the Scriptures (lea ki he kau ngāue he Potungāue Ako ʻa e Siasí, Oct. 14, 1977), 3.

  2. L. Tom Perry, “Hikiʻi Hake ʻa e Tuʻunga Moʻuí,” Liahona, Nōv. 2007, 48.

  3. Richard G. Scott, “Aʻusia e Ngaahi Meʻa ʻOkú ke Malava ke Fakahokó,” Liahona, Nōv. 2003, 42.

  4. Gordon B. Hinckley, “Tuʻu ʻi he Moʻoní mo e Tuí,” Tūhulu, Siulai 1996, 105.

  5. Gordon B. Hinckley, “Ko e Mana Tuʻunga ʻi he Tuí,” Tūhulu, Siulai 1984, 102.

  6. Gordon B. Hinckley, “The State of the Church,” Ensign, May 1991, 52.

  7. Ezra Taft Benson, “Fatongia ke ʻOatu ʻa e Ongoongoleleí ki ha Niʻihi Kehe,” Tūhulu, Siulai 1985, 7.

  8. Dallin H. Oaks, “Lelei, Lelei Ange, Lelei Tahá,” Liahona, Nōvema 2007, 104.

  9. David A. Bednar, “Conclusion and Testimony,” Welcome to Seminary 2010–2011, seminary.lds.org/welcome.

Fakaʻaongaʻi e tā fakatātaaʻi ʻo e ʻatá tuʻunga he angalelei ʻa e CES; tā fakatātaaʻi ʻe Scott Greer

Tā fakatātaaʻi ʻo e ʻatá ʻe Christina Smith

Toʻomataʻú: tā ʻo e kau ʻosi mei he semineli ʻi Polovo ʻi ʻIutā, tuʻunga he angalelei ʻa e LDS Church Archives