2016
Lolo ka Masulaki Ema
October 2016


Noda iTikotiko, Noda Matavuvale

Lolo ka Masulaki Emma

O koya e vola na ivola e vakaitikotiko ena Yasana Levu kei Denmark.

Ena gauna a lutu kina mai na katubaleka o luvequ yalewa, au sa vakamasataka ni sa na yaco dina na leqa.

iVakatakilakila
windows in Denmark

iYaloyalo mai vei iStock/Thinkstock

Se qai lesu oti toka ga mai na noqu matavuvale ena dua na gade totoka. Ni oti na vakayakavi, au sa laivi rau sara na luvei keirau o Markus yabaki va kei Emma yabaki tolu, me rau laki qito ki na rumu ni moce e cake ena tabavale e va. Mai Denmark, era dolavi yani e tuba na katubaleka. Era na dau lokataki tu na katubaleka, ia keitou a valaqa toka ga vakalailai ni keitou a gole tu kina me rawa ni cagina tu na lomani vale.

Niu sa masi iyaya ni kana tiko kina, au vakila ni dua na ka vakadomobula sa yaco. Au a cici yani ki na lomani vale ni cici sobu mai ena ikabakaba o Markus. Sa qoqolou mai ena rere, ka kaya ni sa lutu mai na katubaleka o Emma—na katubaleka e 40 na fiti (12 na mita) ena dela ni varada. Au a cici sobu ena ikabakaba, ka kailavaka tikoga yani na yacai Emma. Au sa raici luvequ yalewa lailai ni sa davo tu ena simede ka vaka me sa mate tu. Sa damele sara tu ga na gauna au sa keveti koya cake kina, kau sa nanuma kina ni sa yaco na ka au a rerevaka tiko. A muri au mai tuba o watiqu, ka tauri Emma ka masulaki koya ena kaukauwa ni matabete.

A yaco totolo mai na lori ni valenibula, ka keirau sa masu kei Markus ni ratou sa dikevi Emma tiko na vuniwai. Keitou a mani vodo kece ena lori ni valenibula ka gole yani ki valenibula.

Ena ICU era sa yaco totolo yani na lewe ni matavuvale me ra tokoni keitou. A lesu tale i vale o Markus kei ira na tavalena, ka keirau tiko mai vakaveiwatini e valenibula, ka sega ni kila na ituvaki kei Emma.

Ni oti toka eso na gauna, sa qai curu mai e dua na vuniwai, me mai taroga se cava sara a yaco. Era sa qai kaya ni lutu vakayawa vakaoqo e yaco kina na mavoa e loma ka dau yaco kina na mate. A ramusu na dibina ka yavavala na mona nei Emma, ia na mavoa ni yagona ka sega ni bibi. A kaya o vuniwai ni dua beka na agilosi a ciqomi koya.

E dina ga ni nona bula oqo o Emma e caka mana, a se sega tu ga ni vakilai koya baleta na mavoa ni uluna. E ratou a qai masulaki Emma tale o watiqu kei na rua na itokani voleka. Ena veimasulaki o ya a yalataki vua ni na bula vinaka mai ka sega kina e dua na leqa tudei ka na yaco qo me nona ivakarau ni bula vinaka. Au vakavinavinaka vakalevu ki na kaukauwa ni matabete. Sa mai rogoci na noqu vakamamasu ena veibogi taucoko.

A qai vakilai koya mai o Emma ni oti e va na siga. Ena loma ni va na siga o ya, era a lolo ka masulaki koya tiko mai o ira na itokani, lewe ni Lotu, kei na so tale. Au vakila ni solegi au na nodra masumasu na Yalododonu yalodina, ka vaqaqacotaki au kei na noqu matavuvale. Sa vaka me mokoti au e ligana na Tamada Vakalomalagi ka vakasinaiti au ena vakacegu.

Era a lolo na iteki ni vo e dua na siga me vakilai koya mai o Emma. Keimami a vakabauta ni sa rogoca na neimami masu na Tamada Vakalomalagi ka sa isau ni lolo na nona sa vakilai koya mai. Sa mai totolo e kea na nona bula vinaka mai o Emma. Ni oti e lima na siga sa qai vosa rawa mai ni oti na vakacala-ka, ka suka mai valenibula ni oti e ciwa na siga. A lima na macawa nona vodo tiko ena wilijea ka tekivu me vakaukauwa yago sara.

Ni oti e dua na vula na vakacala-ka, a malumalumu sara na dakuqu niu mai laveti Emma tiko. A sega walega ni solegi au e dua na malumalumu ni yago ia na yaloqu talega. Meu na tomana vakacava tiko na noqu qaravi koya?

Dua na bogi na noqu kila niu sa malumalumu sara sa dredre sara niu vosota. Au a curu yani e tuba ka laki dabe tu ena dua na idabedabe e rara, kau masu vua na Tamada Vakalomalagi me dua na auwa. Me qai imatai ni gauna ni noqu bula, me uabaleti au na kaukauwa ni Veisorovaki ni iVakabula. Na mosi kei na vutugu taucoko a curumi au tu sa mai kau laivi; sa mai taluva na noqu icolacola taucoko ni oti na masu oya. Se dabe tikoga o Emma ena wilijea, ka toso tikoga na qaravi ni dakuqu, ia au sa vaqaqacotaki meu tomana tikoga.

Ni oti e dua na yabaki, sa tekivu cici tale o Emma, dredre, talanoa, ka vakasama me vaka e dua dina na yabaki va.

Keitou kila ni tiko na Tamada Vakalomalagi sa dauloloma, e kauwaitaki keda ka kilai keda vakayadudua. Sa kila tu o Koya na veibolebole eda na lako curuma yani. Au na sega ni vakabekataka na cakamana a solia vei keitou o Koya ena vuku ni masu, lolo, kei na veimasulaki ni matabete.