Bujen Ejjeļo̧k Jem̧ļo̧kin

Ilo iien eo jej kōm̧mane juon bujen ippān Anij, ejako ad pād ilo juon jikin eo ikōtaan (neutral) em̧m̧an im nana n̄an indeeo. Anij ejjamin naaj kōjerwawaiki jemjerā eo An ippān ro me raar kipel kain jemjerā in Ippān. Ilo m̧ool, aolep ro me raar kōm̧m̧ane juon bujen ippān Anij ewōr aer maron̄ deļo̧n̄e juon kain iakwe im tūriam̧okake ejenolo̧k. Ilo kajin Hibru, iakwe in bujen jab in ej ņa etan hesed (חֶסֶד).³

Hesed ejjeļo̧k juon naan in in English ainļo̧k wōt. Rukook ro an King James Version eo an Baibōļ aikuj in kar kakkōt kōn ekōjkan letok hesed ilo kajin English. Emakijkij aer kāālet “jouj.” Menin ej bōk eļap bōtaab ejjab aolep meļeļe eo an hesed. Ukook ko jet raar barāinwōt letok, ko āinwōt “tūriam̧okake” im “em̧m̧an.” Hesed ej juon naan eo ejej uwaan ej kōmeļeļeik juon bujen jemjerā eo me kumi ko jim̧or rej kōm̧m̧ane juon kallim̧ur ekajoor n̄an m̧ool im tiljek n̄an doon.

Juon celestial m̧are ej juon kain bujen jemjerā. Ļeo im lio pālele rej kōm̧m̧ane juon bujen ippān Anij im ippān doon n̄an m̧ool im tiljek n̄an doon.

Hesed ej juon kain iakwe im tūriam̧okake ejenolo̧k me Anij ej en̄jake n̄an im ej leļo̧k n̄an ro me raar kōm̧m̧ane juon bujen Ippān. Im jej ņa wōņāān kōn hesed n̄an E.

Pija

rim̧are ripālele kāāl ro rekar m̧are ejjab ilowaan tampeļ

Pija jān Jerry L. Garns

Kōnke Anij ekar hesed kōn ro me raar bujen Ippān, E enaaj iakwe er. E enaaj wōnm̧aanļo̧k wōt n̄an jerbal ippāer im leļo̧k n̄an er iien ko rem̧m̧an n̄an oktak. E enaaj jeorļo̧k aer bōd n̄e rej ukweļo̧k. Im n̄e rej jōbwābwe, E enaaj jipan̄ er lo iaļ eo aer ļo̧k n̄an E.

N̄e em̧ōj am̧ im n̄a kar kōm̧m̧ane juon bujen ippān Anij, jemjerā eo ad Ippān ej ļapļo̧k wōt an epaak m̧okta jān bujen eo ad. Kiiō jej loklok ippān doon. Kōnke kōn bujen eo ad ippān Anij, E ejjamin ļo̧k wōt n̄an jidik mōk ilo kijejeto ko An n̄an jipan̄ kōj, im jej jamin naaj mōk kōn tūriam̧o in kijenmej eo An ippād. Kajjojo iaad ewōr juon jikin ejenolo̧k ilo būruōn Anij. E ewōr kōjatdikdik ko routiej n̄an kōj.

Kwojeļā kōn kean̄ eo epād ilo bwebwenato, Irooj ekar leļo̧k n̄an Rikanaan Josep Smith. Ekar itok kōn revelesōn. Irooj ekar ba n̄an Josep, “Kallim̧ur in ej ami barāinwōt, kōnke kom̧ij jān Ebream, im kallim̧ur eo ekar kōm̧m̧an n̄an Ebream” (Katak im Bujen Ko 132:31).

Kōn menin, bujen in ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin ekar jepļaaktok ejja m̧ōtta wōt Jepļaaktok eo eļap an gospel eo ilo tarlep eo an. Ļōmņak kake! Juon bujen m̧are kar kōm̧m̧ane ilo tampeļ ej ekkeijel kajju n̄an bujen eo an Ebream. Ilo tampeļ juon ripālele ej kwaļo̧k kadkad in n̄an aolep kōjeraam̧man ko kar kōpooji n̄an ro retiljek ineen Ebream, Aisak, im Jekab.

Ejja wōt n̄an kar Adam, kwe im n̄a kōj make jaar delo̧n̄e iaļ in bujen eo ilo peptaij. Innām jej deļo̧n̄e eļapļo̧k ilo dipio in ilo tampeļ. Kōjeraam̧m̧an ko an bujen eo an Ebream rej litok ilo tampeļ ko rekwojarjar. Kōjeraam̧m̧an kein rej kōtļo̧k bwe jen, ilo iien jerkakpeje eo, n̄an “jolōte tūroon ko, aelōn̄ in kiin̄ ko, tōln̄an ko, im kajoor ko, mo̧jen ko, n̄an ad ‘mour āinwōt Anij im aiboojoj ilo aolep men otemjeļo̧k’ [Katak im Bujen Ko 132:19].”⁴

Ilo ennaan in kōjjem̧ļo̧k ko an Kallim̧ur M̧okta, jej riiti kōn kallim̧ur eo an Malakai bwe Ilaija enaaj “ukōt būruon jemaer n̄an ro nejier, im būruon nejier n̄an ro jemaer” (Malakai 4:6). Ilo Israel eo etto, kain kein jipan̄ in n̄an ro jemān aikuj in kar koba ro jemed Ebream, Aisak, im Jekab. Kallim̧ur in ej kalikkar n̄e jej riiti ukook eo eoktak an eoon in Moronai ekar kōnono kake n̄an Rikanaan Josep Smith: “E [Ilaija] enaaj kalbwin ilo bōro ko būruōn ro nejier kallim̧ur ko kar kōm̧m̧ani n̄an ro jemāer, im bōro ko buruōn ro nejier renaaj oktakļo̧k n̄an ro jemāer” (Josep Smith—Bwebwenato 1:39). Ro jemen em̧ool ekoba Ebream, Aisak, im Jekab. (Lale Katak im Bujen Ko 27:9–10).

Pija

Pija in Jisōs Kraist

Dipdik in meļeļe ko jān Christ and the Rich Young Ruler, jān Heinrich Hofmann

Jisōs Kraist: Dilep eo an Bujen eo

En̄taan in pinmuur eo an Rilo̧mo̧o̧r ekar kōmaron̄ Jemen n̄an kakūrm̧ool kallim̧ur ko An kar kōm̧m̧ani n̄an ajri ro Nejin. Kōnke Jisōs Kraist ej “iaļ eo, m̧ool eo, im mour eo: ejjeļo̧k juon armej ej itok n̄an Jema, eļan̄n̄e ejjab kōn [E]” (Jon 14:6). Kūrm̧ool eo an bujen eo an Ebream ekar maron̄ bōk jikin kōnke kōn Pinmuur eo an ad Rilo̧mo̧o̧r, Irooj Jisōs Kraist. Jisōs Kraist ej pād ioļapļap in bujen eo an Ebream.

Kallim̧ur M̧okta ejjab wōt juon bok in jeje ko rekwojarjar; ej barāinwōt juon bok in bwebwenato. Kwoj keememej ke am̧ kar riiti kōn m̧are eo an Sarai im Ebram. Kōnke ekar ejjeļo̧k nejierro, Sarai ekar leļo̧k rijerbal eo an, Hegar, n̄an an erom̧ lio pāleen Ebram barāinwōt, ekkar n̄an tōl eo an Irooj. Hegar ekar keotake Ishmael⁵ Ebram ekar iakwe Ishmael, bōtaab ekar jab erom̧ ajri eo me en kar kōm̧m̧an bwe bujen eo en kar kūrm̧ool. (Lale Jenesis 11:29–30; 16:1, 3, 11; Katak im Bujen Ko 132:34.)

Āinwōt juon kōjeraam̧m̧an jān Anij, im ilo uwaake tōmak eo an Sarai,⁶ liin ekar bōro̧ro ilo an rūtto iiō ko an bwe bujen eo en maron̄ kūrm̧ool kōn ļeo nejin, Aisak, (lale Jenesis 17:19). Ekar ļotak ilo bujen eo.

Anij ekar leļo̧k n̄an Sarai im Ebram et ko rekāāl—Sarai im Ebream (lale Jenesis 17:5, 15). Leļo̧k āt ko rekāāl ekar kakōļļeik ijjino eo an juon mour kāāl im juon mejān kajjik n̄an baam̧le in.

Ebream ekar iakwe jim̧or Ishmael im Aisak. Anij ekar jiron̄ Ebream bwe Ismael enaaj kar orļo̧k im erom̧ juon laļ eļap (lale Jenesis 17:20) Ilo ejja iien eo wōt, Anij ekar kalikkare bwe bujen eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin enaaj kar ejaak jān Aisak (lale Jenesis 17:19).

Aolep ro me rej bōk gospel eo rej erom̧ m̧ōttan bwij eo an Ebream. Ilo Galetia jej riit:

“Bwe ro otemjej iaami em̧ōj peptaij er ilo Kraist raar kōņak Kraist.

“… Kom̧ otemjej juon ilo Kraist Jisōs.

“A eļan̄n̄e kom̧ ro doon Kraist, innām kom̧ ineen Ebream, ri jolōt ekkar n̄an kallim̧ur” (Galetia 3:27–29).

Kōn menin, jemaron̄ erom̧ rijolet ro n̄an bujen eo jim̧or kōn ļotak ak kōn kōkkajiriri.

Pija

armej ro raar kuk ippān doon n̄an iien peptaij eo

Ļaddik eo nejin Aisak im Rebeka etan Jekab ekar ļotak ilo bujen eo. N̄an kakkobaba, ekar kāālet n̄an deļo̧n̄e ekkar n̄an kōņaan eo an make. Āinwōt am̧ jeļā, etan Jekab ekar oktak n̄an Israel (lale Jenesis 32:28), meļeļe in “kōtļo̧k bwe Anij en anjo̧” ak “juon en me ej anjo̧ ippān Anij.”⁷

Ilo Exodus jej riit bwe “Anij ear keememej bujen eo an ippān Ebream, ippān Aisak, im ippān Jekob” (Exodus 2:24). Anij ekar jiron̄ ro nejin Israel, “Eļan̄n̄e kom̧ij eo̧ron̄ ainikiō im kōjparok bujen eo aō, innām kom̧ naaj aō m̧weiuk e aorōk” (Exodus 19:5).

Naan eo “m̧weiuk e aorōk” kar ukōte jān kajin Hibru segullah, meļeļe in juon m̧weiuk eļap wōņāān—juon “m̧weiuk e aorōk.”⁸

Bok in Duteronomi ej kwalo̧k kōn aorōk eo an bujen eo. Rijilōk ro an Kallim̧ur Ekāāl raar jeļā kōn bujen in. Ākin an Piter kar kōmour juon em̧m̧aan ajjikukuk ak kūrro ilo jikin iuwe ko an tampeļ eo, ekar katakin rilale ro kōn Jisōs. Piter ekar ba, “Anij an Ebream, im Aisak, im Jekob, Anij an ro jim̧m̧ad, ear kaiboojoj Nejin, Jisōs” (Jerbal 3:13).

Piter ekar kiil ennaan eo an kōn jiron̄ ro rej ron̄jake e, “Kom̧ ro nejin ri kanaan ro, im ri jolōt kallim̧ur eo Anij ear kōm̧m̧an ippān ro jimmami, im ba n̄an Ebream, Im ilo ineom̧ naaj kam̧ōņōņōik nukun otemjej i laļ” (Jerbal 3:25). Piter ekar kalikkar n̄an er bwe m̧ōttan mijen eo an Kraist ekar n̄an kakūrm̧ool bujen eo an Anij.

Irooj ekar letok juon katak ejjeļo̧k oktak n̄an armej in Amedka ro etto. Ijo, Kraist eo ekar jerkakpeje ekar jiron̄ armej ro wōn lukkuun kar er. Eaar ba:

“Kom̧ij ro nejin rikanaan ro; im kom̧ij jān m̧weo im̧ōn Israel; im kom̧ij jān bujen eo Jema eaar kōm̧m̧ane ippān ro jemāmi, im ba n̄an Ebream: Im ilo ineem naaj aolep nukwin ko ilaļ renaaj jeraam̧m̧an.

“Jema kōnke eaar kōjerkak Eō n̄an kom̧ m̧okta, im jilkintok Eō n̄an kōjeraam̧m̧an kom̧ ilo ukōtļo̧k kajjojo iaami jān nana ko an; im men in kōnke kom̧ij ro nejin bujen eo” (3 Nipai 20:25–26).

Kwoj ke lo aorōk eo an menin? Ro me rej kōjparok bujen ko aer ippān Anij renaaj erom̧ jetōb ko rekajoor n̄an jum̧ae jerawiwi! Ro me rej kōjparok bujen ko aer ewōr ippāer kajoor eo n̄an jum̧ae kareel eo ejjab jem̧ļo̧k an laļ in.

Pija

em̧m̧aan eo ej bōk m̧ōttan kwojkwoj eo

Irooj ekar kakien bwe jen kajeeded gospel eo im kwaļo̧k bujen eo. En̄in ej etke ewōr ad mijenede. E ekōņaan bwe aolep ajri ro Nejin en wōr aer iien em̧m̧an n̄an kāālet gospel eo an Rilo̧mo̧o̧r im ilo̧k ilo iaļ in bujen eo. Anij ej kōņaan kakobaik aolep armej ro n̄an bujen eo E ekar kōm̧m̧ane etto ippān Ebream.

Kōn menin, jerbal in mijenede ej juon m̧ōttan aorōk an aiintok eo eļap an Israel. Aiintok jab in ej jerbal eo aorōk tata ej bōk jikin ioon laļ rainin. Ebar ejjeļo̧k men n̄an keidi jon̄an ļap in. Ebar ejjeļo̧k men n̄an keidi jon̄an aorōk in. Mijenede ro an Irooj—rikaļoor ro An—rej bōk koņaer ilo idajon̄jon̄ in eļap, em̧m̧akūt eo eļap, jerbal eo eļap tata ioon laļ in rainin.

Bōtaab em̧ool ewōr eļapļo̧k—eļapļo̧k wōt. Ewōr juon aikuj eļap n̄an kaajeded gospel eo n̄an armej ro ilo turājet eo juon an rōn̄ōl eo. Anij ej kōņaan bwe aolep, ilo rājet ko jim̧or an rōn̄ōl eo, n̄an lem̧ōņōņō kōn kōjeraam̧m̧an ko an bujen eo An. Iaļ in bujen eo ej peļļo̧k n̄an aolep. Kōmij akweļap ippān aolep n̄an etetal ilo iaļ jab in ippād. Ebar ejjeļo̧k jerbal ej kanooj pād aolep jikin ilaļ in ekōkobaik. Bwe “Irooj ej tūriam̧o n̄an aolep ro renaaj, ilo m̧ool in burueer, kūr ioon Etan ekwōjarjar” (Hilamōn 3:27).

Kōnke em̧ōj kar kōjepļaaktok Melkisedek Priesthood eo, kōrā ro im em̧m̧aan ro rej kōjparok bujen eo ewōr aer maron̄ tōpare “aolep kōjeraam̧m̧an ko an jetōb” an gospel eo (Katak im Bujen Ko 107:18; kōmejaja kar kobaitok).

Ilo aje eo an Kirtland Tampeļ eo ilo 1836 eo ium̧win tōl eo an Irooj, Ilaija ekar waļo̧k. Jibadbad eo an? “N̄an ukōt … ro nejier n̄an ro jemāer” (Katak im Bujen Ko 110:15). Elias ekar barāinwōt waļo̧k. Jibadbad eo an? N̄an wujlepļo̧k n̄an Josep Smith im Oliver Cowdery “tōrean bōk eddo in gospel eo an Ebream, im ba bwe ilo kōmro im ineemro aolep epepen ālikim ro renaaj jeraam̧m̧an” (Katak im Bujen Ko 110:12). Kōn menin, M̧aajta eo ekar leļo̧k ioon Josep Smith im Oliver Cowdery mālim an priesthood eo im jim̧we eo n̄an leļo̧k kōjeraam̧m̧an ko rejej uwaer an bujen eo an Ebream n̄an ro jet.⁹

Ilo Kabun̄ in, jej kōm̧m̧an im kōjparok bujen eo jim̧or kajjojo armej im aolep. Ko āinwōt m̧are ko im baam̧le ko rej kwaļo̧k juon jemjerā eo ejej uwaan ikōtaan ej ejaake juon iakwe ejenoļo̧k, barāinwōt jemjerā eo ekāāl ekar ejaak ke jaar lukōj kōj make kōn bujen ejetjet n̄an ad Anij!

Menin emaron̄ kar meļeļe eo an Nipai ke ekar ba ke Anij “ej iakwe ro renaaj bōk E aer Anij” (1 Nipai 17:40). En̄in ej lukkuun etke, āinwōt m̧ōttan bujen eo, juon tūriam̧okake im iakwe ejenoļo̧k—ak hesed—ej pād n̄an aolep ro rej delo̧n̄e korak in im jemjerā eo aorōk ippān Anij, em̧ool “n̄an juon to̧ujin epepen” (Duteronomi 7:9).

Kōm̧m̧ane juon bujen ippān Anij ej ukōt jemjerā eo ad Ippān n̄an indeeo. Ej kōjeraam̧m̧an kōj kōn juon jon̄ak eļapļo̧k an iakwe im tūriam̧okake.¹⁰ Ejelet wōn kōj im ekōjkan an Anij naaj jipan̄ kōj erom̧ ta eo jemaron̄ erom̧. Kar kallim̧uri kōj bwe jej, barāinwōt, maron̄ erom̧ juon “men in aorōk” n̄an E (Sam 135:4).

Ro me rej kōm̧m̧ani bujen ko rekwojarjar im kōjparoki rej kallim̧ur mour indeeo im mour āinwōt Anij, “mennin letok eo eļaptata iaan mennin letok ko an Anij” (Katak im Bujen Ko 14:7). Jisōs Kraist ej rikallim̧ur eo an bujen ko (lale Hibru 7:22; 8:6). Rikōjparok bujen ro me rej iakwe Anij im kōtļo̧k An anjo̧ ioon aolep men ko jet ilo mour ko aer rej kōm̧m̧an bwe E en kareel eo ekajoor tata ilo mour ko aer.

Ilo tōre in ad jej jeraam̧m̧an n̄an bōk kōjeraam̧m̧an ko an petriak im ekkatak kōn ekkeijel eo ad n̄an petriak ro etto. Kōjeraam̧m̧an ko rej barāinwōt letok jidik in ta eo epād im̧aan.

Pija

Jisōs ej kōnono ippān Piter

Kwoj Iakwe Eō Eļapļo̧k Jān Rein Ke? jān David Lindsley

Kūr eo ad āinwōt bujen Israel ej n̄an kanooj lale bwe aolep membōr in Kabun̄ in ren kile lan̄lōn̄ eo im jim̧we ko rej koba ippān kōm̧m̧ani bujen ko ippān Anij. Ej juon kūr n̄an kōketak aolep em̧m̧aan im kōrā in kōjparok bujen eo, ļaddik im leddk n̄an kwaļo̧k gospel eo ippān ro me rej pād ilo kareel eo aer. Ej barāinwōt juon kūr n̄an rejtake im kōketak mijenede ro ad, ro kar jilkinļo̧k er kōn naan in kōmeļeļe ko n̄an peptaij im jipan̄ aiintok Israel, bwe kōn ippān doon jemaron̄ in erom̧ armej ro an Anij im E enaaj ad Anij (lale Katak im Bujen Ko 42:9).

Aolep em̧m̧aan im aolep kōrā me rej bōk koņaer ilo kain̄i ko an priesthood eo im ro me rej kōm̧m̧an im kōjparok bujen ko ippān Anij ewōr an maron̄ eo me ej kajju n̄an kajoor eo an Anij. Jej bōk etan Irooj iood make āinwōt kajjojo armej. Jej barāinwōt bōk iood Etan āinwōt juon armej. Ad lo̧udin̄din̄ kōn kōjerbal āt eo ejim̧we etan an Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata ej juon wāween aorōk me kōj āinwōt juon armej rej bōk iood Etan. Em̧ool, aolep jerbal ko rejouj an Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekowjarjar ilo Raan Ko Āliktata im membōr ro an ej juon an Anij kakōļļe in hested.

Etke Israel ekar ejepelōklōk? Kōnke armej ro raar rupe kien ko im kade rikanaan ro. Juon Jemen eo ej iakwe im ebūrom̧ōj ekar uwaak ilo an kar kajepelōklōk Israel ettoļo̧k jān doon im depakpak.¹¹

Mekarta, E ekar kōjepelōklōk er kōn juon kallim̧ur bwe juon raan Israel enaaj bar koba juon alen n̄an oror eo An.

Bwij eo an Juda kar leļo̧k n̄an e eddo eo n̄an kōpooj laļ in n̄an itok eo kein kajuon an Irooj. Jān bwij jab in, kar kūr Meri n̄an an erom̧ jinen Nejin Anij.

Bwij eo an Josep, kōn e im ļōm̧aro nejin Asenath, Ephriam im Menasseh (lale Jenesis 41:50–52; 46:20), kar leļo̧k eddo eo n̄an tōl ilo aiintok Israel, n̄an kōpooj laļ in n̄an Itok eo Kein Karuo an Irooj.

Ilo juon jemjerā eo an hesed ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin, ej make waļo̧k bwe Anij ej kōņaan aiintok Israel. E ej Jemedwōj Ilan̄! E ej kōņaan bwe kajjojo ajri ro Nejin—jim̧or ilo rājet ko ruo an rōn̄ōl eo—n̄an ron̄jake ennaan eo an gospel eo an Jisōs Kraist kar kōjepļaaktok.

Iaļ in bujen eo ej juon iaļ in iakwe—me ekabwilōn̄lōn̄ an hesed, bwe meanwōd in kea eo n̄an im kappukōtļo̧k doon. En̄jake jab in an iakwe ej kanemkwoj im ļōn̄aj. Lan̄lōn̄ eo eļap tata kwonaaj en̄jake ej n̄e kwoj obrak kōn iakwe n̄an Anij im n̄an aolep ajri ro Nejin.

Iakwe Anij eļapļo̧k jān jabdewōt ak aolep men ej jekjek eo me ej bōktok aenōm̧m̧an eo em̧ool, kaenōm̧m̧an, lōke, im lan̄lōn̄.

Iaļ in bujen eo ej kōn jemjerā eo ad ippān Anij—ad hesed jemjerā eo ippān Anij. N̄e jej delo̧n̄e juon bujen ippān Anij, em̧ōj ad kōm̧m̧ane juon bujen Ippān eo enaaj aolep iien kam̧ool naan ko An. E enaaj kōm̧m̧ane jabdewōt men E emaron̄e, ilo jab kowaan anemkwoj in kāālet eo ad, n̄an jipan̄ kōj kōjparok eo ad.

Bok in Mormon ej ijjino im jem̧ļo̧k kōn eoon in jipan̄ eo n̄an bujen in ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin. Jān taitōļ peij eo an n̄an naan in kam̧ool in kōjjem̧ļo̧k ko an Mormon im Moronai, Bok in Mormon ej kōm̧m̧ani eoon in jipan̄ ko n̄an bujen eo (lale Mormon 5:20; 9:37). “Waļo̧ktok eo an Bok in Mormon ej juon kakōļļe n̄an aolepān laļ in bwe Irooj em̧ōj an jinoe aiintok Israel im kakūrmoole bujen ko ekar kōm̧m̧ani ippān Ebream, Aisak, im Jekab.”¹²

Ro jeiū im jatū jitōnbōro, em̧ōj kar kūr kōj ilo iien in elukkuun in aorōk ilo bwebwenato an laļ in n̄an katakin laļ in kōn aiboojoj im kajoor eo an bujen eo ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin. Jemedwōj Ilan̄ ej lukkuun in lōke kōj n̄an kōm̧m̧ane jerbal in eļap.