Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
8–14 Sune. ʻAlamā 8–12: ʻE Hāʻele Mai ʻa Sīsū ke Huhuʻi Hono Kakaí


8–14 Suné. ʻAlamā 8–12: ʻE Hāʻele Mai ʻa Sīsū Kalaisi ke Huhuʻi Hono Kakaí,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Tohi ʻa Molomoná 2020 (2020)

“8–14 Suné. ʻAlamā 8–12,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2020

ʻĪmisi
Ko e malanga ʻa ʻAlamaá

Ko Hono Akoʻi ʻo e Tokāteline Moʻoní, tā fakatātā ʻe Michael T. Malm

8–14 Suné

ʻAlamā 8–12

ʻE Hāʻele Mai ʻa Sīsū ke Huhuʻi Hono Kakaí

ʻOku tupu mei hono ako e folofolá ʻa e maʻu fakahaá. Ko ia, ʻi hoʻo lau ʻa e ʻAlamā 8–12, lekooti e ngaahi ongo ʻo e Laumālié ʻi Heʻene akoʻi koe mei he ngaahi pōpoaki ʻa ʻAlamā mo ʻAmulekí.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻE ʻikai fehālaaki e ngāue ʻa e ʻOtuá. Ka ʻoku hangē he taimi ʻe niʻihi ʻetau feinga ke tokoni ʻi Heʻene ngāué, ʻoku fehālākí—ʻi he anga ʻetau fakakaukaú, pea mahalo he ʻikai ke tau lava ʻo sio ʻi he taimi pē ko iá ki he ola ʻoku tau ʻamanaki ki aí. ʻI he taimi ʻe niʻihi te tau ala ongoʻi hangē ko ʻAlamaá, ʻi he taimi naʻá ne malangaʻi ai ʻa e ongoongoleleí ʻi ʻAmonaihaá—ʻo fakasītuʻaʻi, ʻanuhi, mo kapusi ki tuʻa. Ka ʻi he taimi naʻe fakahinohinoʻi ai ia ʻe ha ʻāngelo ke foki mo toe feingá, naʻe “foki fakavavevave” mo lototoʻa ʻa ʻAlamā ( ʻAlamā 8:18), pea naʻe teuteu ʻe he ʻOtuá ʻa e halá ʻi muʻa ʻiate ia. Naʻe ʻikai ngata pē ʻi Heʻene foaki ha meʻakai mo ha feituʻu ke nofo ai ʻa ʻAlamaá, ka naʻá Ne toe teuteuʻi foki ʻa ʻAmuleki, ʻa ia ne hoko ko hano kaungā-ngāué, ko ha taukave mālohi ʻo e ongoongoleleí, mo ha kaungāmeʻa tui faivelenga. Ko e taimi ʻoku tau fehangahangai ai mo e ngaahi faingataʻá mo e mamahi ʻi heʻetau ngāue he puleʻanga ʻo e ʻEikí, te tau lava ʻo manatu ki he founga hono poupouʻi mo taki ʻe he ʻOtuá ʻa ʻAlamaá, pea ʻe lava ke tau falala foki ʻe poupouʻi mo tataki kitautolu ʻe he ʻOtuá, ʻo aʻu ki he ngaahi tūkunga faingataʻá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

ʻAlamā 8

ʻE fie maʻu ʻa e vilitakí mo e faʻa kātakí ʻi heʻeku feinga ko ia ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí.

Neongo ʻe lava fakasītuʻaʻi ʻe ha taha hoʻo fakamoʻoni ki he ongoongoleleí, ka ʻoku ʻikai ko ha ʻuhinga ia ke mole ai hoʻo ʻamanakí—he ko hono moʻoní, he ʻikai loto-foʻi e ʻEikí he taha ko iá, pea te Ne tataki koe ʻi he founga ke ke ngāue aí. ʻI he tūkunga ʻo ʻAlamaá, naʻe fekauʻi ia ʻe ha ʻāngelo ke foki ki ʻAmonaihā ke malangaʻi ʻa e ongoongoleleí neongo naʻe ʻosi fakasītuʻaʻi mālohi ia ʻe he kakai ʻi aí (vakai, ʻAlamā 8:14–16). Ko e hā ʻokú ke ako mei he sīpinga ʻa ʻAlamā ke vahevahe e ongoongoleleí neongo ʻa e ngaahi faingataʻá mo e fakafepakí? Ko e fē ʻa e ngaahi veesi ʻi he ʻAlamā 8 ʻokú ne fakalahi hoʻo holi ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí?

Vakai foki, 3 Nīfai 18:30–32; Sefilī R. Hōlani, “Ko e Mahuʻinga—mo e Tāpuaki— ʻo e Tuʻunga Faka-ākongá,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 6–9.

ʻAlamā 9:18–25; 10:16–23

ʻOku fakamāuʻi ʻe he ʻOtuá ʻEne fānaú ʻo fakatatau ki he maama mo e ʻilo ʻoku nau maʻú.

ʻI heʻetau laukonga fekauʻaki mo e founga fakafeangai ʻa e kakai Nīfai ʻi ʻAmonaihaá ki he kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí, ʻoku faingofua ke ngalo naʻe ʻi ai ha taimi ne nau hoko ai ko ha kakai ne moʻui ʻaki ʻa e ongoongoleleí, “ko ha kakai ʻofeina lahi pehē ʻe he ʻEikí” ( ʻAlamā 9:20). Ko hono moʻoní, ko e konga ʻo e pōpoaki ʻa ʻAlamā ki he kakai ʻi ʻAmonaihaá, naʻe tupu ia mei heʻenau fakafefeka honau lotó neongo hono tāpuekina lahi kinautolú, naʻe fakalilifu ange honau tūkungá ʻi he kakai Leimaná, ʻa ia ko e lahi taha ʻo ʻenau faiangahalá naʻe tupu ia mei heʻenau taʻeʻiló. Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he fakafehoanaki ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻoku fakamaauʻi ai ʻe he ʻOtuá ʻEne fānaú?

ʻI hoʻo laukonga kau ki he ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga naʻe foaki ʻe he ʻOtuá ki he kakai ʻo Nīfaí (vakai, tautautefito ki he ʻAlamā 9:19–23), fakalaulauloto ki he ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga kuó Ne foaki maʻaú. Ko e hā ʻokú ke fai ke tuʻu maʻu ʻi he ngaahi tāpuaki ko ʻení? Ko e hā ha ngaahi liliu ʻokú ke ongoʻi ʻoku totonu ke ke fakahoko?

Vakai foki, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 82:3.

ʻAlamā 11–12

Ko e palani ʻa e ʻOtuá ko ha palani ia ʻo e huhuʻi.

Naʻe ngāue ʻaki ʻe he kau palōfita ʻi he Tohi ʻa Molomoná ha ngaahi hingoa kehekehe ke fakamatalaʻi ʻaki e palani ʻa e ʻOtuá maʻa ʻEne fānaú, hangē ko e palani ʻo e fakamoʻuí pe palani ʻo e fiefiá. ʻOku ui ia ʻe ʻAlamā mo ʻAmuleki ʻi he ʻAlamā 11–12, ko e palani ʻo e huhuʻí. Fakalaulauloto ʻi hoʻo lau e ongo vahe ko ʻení ki he ʻuhinga ʻoku fakaʻaongaʻi ai e foʻi lea “huhuʻí” ke fakamatalaʻi ʻaki ʻa e palaní. Te ke lava foki ʻo tohi ha fakamatala fakanounou ʻo e meʻa naʻe akoʻi ʻe ʻAlamā mo ʻAmuleki fekauʻaki mo e ngaahi tafaʻaki ko ʻeni ʻo e palaní.

Ko e Hingá:

Ko e Huhuʻí:

Fakatomalá:

Pekiá:

Toetuʻú:

Fakamāú:

Fakatokangaʻi e ngaahi liliu ne hoko ki he kakaí ʻi he ngaahi lea ʻa ʻAmulekí (vakai, ʻAlamā 11:46). ʻOkú ke pehē ko e hā e ʻuhinga ʻoku maʻu ai ʻe he ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení ha faʻahinga ivi mālohi peheé? Kuo nau tākiekina fēfē hoʻo moʻuí?

Vakai foki, D. Toti Kulisitofasoni, “Ko e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 111–14.

ʻAlamā 12:8–18

Kapau he ʻikai ke u fakafefeka hoku lotó, te u lava ʻo maʻu mo ha toe folofola ʻa e ʻOtuá.

Mahalo ʻe fifili ha kakai ʻe niʻihi pe ko e hā e ʻuhinga ʻoku ʻikai fakaʻilo mai ai ʻe he Tamai Hēvaní ʻa e meʻa kotoa kiate kitautolú. ʻOku fakamatalaʻi ʻe ʻAlamā ʻi he ʻAlamā 12:9–14, ha ʻuhinga ʻe taha ʻoku faʻa taʻofi ai he taimi ʻe niʻihi e ngaahi meʻa lilo ʻa e ʻOtuá meiate kitautolú. ʻE tokoni atu ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke ke fakalaulauloto ki he meʻa naʻá ne akoʻí:

  • ʻOku ʻuhinga ki he hā ke fakafefeka hotau lotó? Kuó ke fakatokangaʻi nai ʻa e fakahehema ko ʻení ʻiate koe?

  • Ko e hā ʻe taʻofi ai ʻe he ʻEikí ʻa ʻEne folofolá meiate kinautolu kuo nau fakafefeka honau lotó?

  • Kuó ke aʻusia fēfē ʻa e talaʻofa ʻo hono maʻu ha ʻʻkonga lahi ʻo e folofolá”? ( ʻAlamā 12:10). Naʻe fēfē ʻa e aʻusia ko iá?

  • Ko e hā te ke lava ʻo fai ke fakapapauʻi e folofola ʻa e ʻOtuá ʻoku “ʻiloa ia ʻiate [koe]”? ( ʻAlamā 12:13). Kapau ʻoku ʻiloa ʻiate koe ʻa e folofola ʻa e ʻOtuá, te ne liliu fēfē hoʻo “leá,” “ngaahi ngāué,” mo hoʻo ngaahi fakakaukaú”? ( ʻAlamā 12:14).

Ke maʻu ha sīpinga ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení, fakafehoanaki ʻa ʻAmuleki ki he kakai ʻi ʻAmonaihaá. ʻOku fakafōtunga fēfē ʻe he aʻusia ʻa ʻAmulekí (vakai, tautautefito ki he ʻAlamā 10:1–11), ʻa e meʻa ʻoku akoʻi ʻe ʻAlamā ʻi ʻhe ngaahi veesi ko ʻení?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻI hoʻo lau e folofolá mo ho fāmilí, ʻe lava ke tokoni atu ʻa e Laumālié ke mou ʻiloʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ke fakamamafaʻi mo aleaʻi kae lava ke feau e ngaahi fiemaʻu homou fāmilí. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni ʻe niʻihi.

ʻAlamā 8:10–18

Ko e hā te tau lava ʻo ako meia ʻAlamā fekauʻaki mo e talangofua “fakavavevave” ki he ʻEikí (veesi 18), naʻa mo e taimi ʻe ala faingataʻa aí? Ke fakatōmamafa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ki he fānau īkí, te mou lava ʻo fakahoko ha ʻekitivitī ʻa ia te ke ʻoange ai ha fakahinohino ki ha ngāue, pea vakai ki he tuʻunga vave hono fakahoko ia ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí. Hangē ko ʻení, te ke ʻilo ai ko hai ʻokú ne lava ʻo pelupelu vave ha konga tupenú.

ʻAlamā 10:1–12

Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he aʻusia ʻa ʻAmulekí ʻi he ngaahi veesi ko ʻení? Naʻe liliu fēfē ʻe heʻene fakamoʻoní ʻa kinautolu ne fanongó? Fakaafeʻi e kau mēmipa ho fāmilí ke nau faʻu ha palani ke fakahoko ha meʻa pē ʻe taha ʻi he fakaʻosinga ʻo e uike ko ʻení, ʻo fakatatau mo e meʻa naʻa nau ako mei he sīpinga ʻa ʻAmulekí.

ʻAlamā 10:22–23

Ko e hā ʻoku tau ako mei he ongo veesi ko ʻení fekauʻaki mo e ivi tākiekina ʻo ha falukunga kakai angatonu ʻi ha kolo faiangahala?

ʻAlamā 11:34–37

Ko e hā ʻa e faikehekehe ʻi hono fakahaofi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ʻi heʻetau ngaahi angahalá mo e mei heʻetau ngaahi angahalá? (vakai, Hilamani 5:10; vakai foki, 1 Sione 1:9–10). Ke fakatātaaʻi e meʻa ne akoʻi ʻe ʻAmulekí, te ke lava ʻo vahevahe ʻa e talanoa ʻi he kamataʻanga ʻo e pōpoaki ʻa ʻEletā ʻĀlani  D. Heiní “Ko e Manatu Kiate Ia ʻOku Tau Falalaʻiá” (Ensign pe Liahona, Nōvema 2015, 121–23). ʻOku fakahaofi fēfeeʻi ʻe Sīsū Kalaisi kitautolu mei heʻetau ngaahi angahalá?

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ‘o e fānaú, vakai ki he lēsoni ʻo e uike ko ‘ení ʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au— Ki he Palaimeli.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Ako e ngaahi lea ʻa e kau palōfita mo e kau ʻaposetolo ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní. Lau ʻa e meʻa kuo akoʻi mai ʻe he kau palōfita mo e kau ʻaposetolo ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní fekauʻaki mo e ngaahi moʻoni ʻokú ke maʻu ʻi he folofolá. Hangē ko ʻení, te mou lava ʻo fokotuʻu ha tefito ʻi he ʻAlamā 8–12 pea kumi ʻa e tefito ko iá ʻi he konifelenisi lahi fakamuimui tahá (vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 21).

ʻĪmisi
Ko ʻAlamā ʻi heʻene kai mo ʻAmulekí

Tā fakatātā ʻo e kai ʻa ʻAlamā mo ʻAmulekí naʻe fai ʻe Dan Burr