Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
28 Sānuali–3 Fepueli. Mātiu 3; Maʻake 1; Luke 3: ‘Mou Teuteu ʻa e Hala ʻo e ʻEikí’


“28 Sānuali–3 Fepueli. Mātiu 3; Maʻake 1; Luke 3: ‘Mou Teuteu ʻa e Hala ʻo e ʻEikí’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻou 2019 (2019)

“28 Sānuali–3 Fepueli. Mātiu 3; Maʻake 1; Luke 3,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2019

ʻĪmisi
John the Baptist baptizing Jesus

Matapā sioʻata fakalanulanu ʻi he Temipale Nāvū ʻIlinoisí, tā ʻe Tom Holdman

28 Sānuali–3 Fepueli.

Mātiu 3; Maʻake 1; Luke 3

“Mou Teuteu ʻa e Hala ʻo e ʻEikí”

Kamata ʻaki hano lau ʻo e Mātiu 3; Maʻake 1; mo e Luke 3. ʻI hoʻo lotua ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke Ne tokoni ke mahino kiate koe ʻa e ngaahi vahe ko ʻení, te Ne foaki atu ha ngaahi fakakaukau ʻoku fakataumuʻa pē kiate koe. Hiki ʻa e ngaahi ongo ko ʻení, pea palani ke ngāueʻi ia.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻE lava ʻe Sīsū Kalaisi mo ʻEne ongoongoleleí ʻo liliu koe. Naʻe lau ʻe Luke mei ha kikite ʻa ʻĪsaia ʻi he kuonga muʻá naʻe fakamatalaʻi ai ʻa e misiona ʻa Sione Papitaisó mo e meʻa ʻe hoko ʻi he hāʻele mai ʻa e Fakamoʻuí: “ʻE tanu ʻa e luo kotoa pē, ʻe holoki hifo ʻa e moʻunga mo e tafungofunga kotoa pē; pea ʻe fakatonutonu ʻa e pikopikó, pea ʻe fakatokalelei ʻa e ngaahi hala ʻoku tokatāmakí” (Luke 3:5; vakai foki, ʻĪsaia 40:4). Ko ha pōpoaki ʻeni kiate kitautolu kotoa pē, kau ai ʻa kinautolu ʻoku nau fakakaukau he ʻikai ke nau lava ʻo liliú pe ʻikai fie maʻu ke nau liliú. Kapau ʻoku lava ʻa e moʻunga tuʻu maʻú ʻo holoki hifo ke tokalelei, ta ʻe lava ʻe he ʻEikí ʻo tokoniʻi kitautolu ke fakatonutonu hotau ngaahi ʻalunga pikopikó (vakai, Luke 3:4–5). ʻI heʻetau tali e fakaafe ʻa Sione Papitaiso ke tau fakatomala mo liliú, ʻoku tau teuteuʻi ai ʻetau fakakaukaú mo e lotó ke tali ʻa Sīsū Kalaisi ke tau lava mo kitautolu ʻo mamata ki he “fakamoʻui ʻa e ʻOtuá” (Luke 3:6).

ʻĪmisi
personal study icon

Ngaahi Fakakaukau ki hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Ko e Kosipeli ʻa Maʻaké

Ko hai ʻa Maʻake?

ʻI he kotoa ʻo e kau faʻu tohi ʻo e ngaahi Kosipelí, ko Maʻake ʻoku siʻisiʻi taha ʻetau ʻilo fekauʻaki mo iá. ʻOku tau ʻiloʻi naʻá ne hoko ko ha hoa fakafaifekau kia Paula, Pita, mo ha niʻihi ʻo e kau faifekau kehé. ʻOku tui ʻa e kau mataotao fakatohitapu tokolahi naʻe fekau ʻe Pita ʻa Maʻake ke ne lekooti e ngaahi meʻa ne hoko ʻi he moʻui ʻa e Fakamoʻuí. ʻOku hangē naʻe ʻuluaki hiki e Kosipeli ʻa Maʻaké kimuʻa ia ʻi he ngaahi kosipeli ʻe tolu ko eé.

Vakai foki ki he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Maʻake.”

Mātiu 3:1–12; Maʻake 1:1–8; Luke 3:2–18

Ko e fakatomalá ko ha liliu lahi ia ʻi he ʻatamaí mo e lotó.

Ko e misiona ʻo Sione Papitaisó ke teuteuʻi ʻa e loto ʻo e kakaí ke nau tali ʻa e Fakamoʻuí pea hoko ʻo hangē pē ko Iá. Naʻá ne fakahoko fēfē ia? Naʻá ne tala ʻo pehē, “Mou fakatomala” (Mātiu 3:2). Naʻá ne fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi fakatātā hangē ko e fuaʻiʻakaú mo e uité ke fakamamafaʻi ʻa e mahuʻinga ʻo e fakatomalá kae lava ke maʻu ʻa Kalaisí (vakai, Luke 3:9, 17).

Ko e hā ha toe ngaahi fakatātā kehe ʻokú ke ʻiloʻi ʻi he ngaahi fakamatala ko ia ki he ngāue fakafaifekau ʻa Sione Papitaisó? Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi ia ʻi hoʻo tohi folofolá pe tā hano ngaahi fakatātā ʻi ha tohinoa ako. Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi fakatātā ko ʻení fekauʻaki mo e tokāteliné mo e mahuʻinga ko ia ke fakatomalá?

Ko e fakatomala moʻoní “ko ha liliu ʻo e fakakaukaú mo e lotó ʻa ia ʻoku ʻomi ai ha fakakaukau foʻou ki he ʻOtuá, mo kita pea mo e moʻuí fakalūkufua. … [Ko hono ʻuhingá ʻoku hanga ʻe ha taha ʻo] fakatafoki hono lotó ki he ʻOtuá” (Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Fakatomalá, Fakatomalaʻí”). ʻI he Luke 3:7–14, ko e hā ʻa e ngaahi liliu naʻe fakaafeʻi ʻe Sione ke fai ʻe he kakaí ke nau mateuteu ai ke tali ʻa Kalaisí? ʻOku kaunga fēfē nai kiate koe ʻa e faleʻi ko ʻení? Te ke fakahaaʻi fēfē kuó ke fakatomala moʻoní? (vakai, Luke 3:8).

Vakai foki, Liliu ʻe Siosefa Sāmitá, Luke 3:4–11 (ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá); Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Sione ko e Papitaisó”; D. Todd Christofferson, “Ko e Meʻaʻofa Fakalangi ʻo e Fakatomalá,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2011, 38–41.

Mātiu 3:7; Luke 3:7

Ko hai ʻa e kau Fālesí mo e kau Sātusí?

Ko e kau Fālesí ko ha kau mēmipa kinautolu ʻo ha kulupu fakalotu ʻo e kau Siú naʻa nau pōlepole ʻi hono tauhi pau ʻa e fono ʻa Mōsesé. Naʻa nau faʻa holoki ʻa e tui fakalotú ke fakatefito ʻi hono tauhi ʻa e ngaahi ouau kehekehe. Ko e kau Sātusí ko ha kakai Siu tuʻumālie kinautolu ne nau maʻu ha ivi tākiekina mahuʻinga ʻi he tui fakalotú mo e politikalé. Naʻe ʻikai ke nau tui ki he tokāteline ʻo e toetuʻú. Naʻe fakatou hē ʻa e ongo kulupu ko ʻení mei he taumuʻa totonu ʻo e ngaahi fono ʻa e ʻOtuá, pea naʻe tokolahi honau kau mēmipa naʻa nau taʻe fie tali ʻa e pōpoaki ʻo e palōfita ʻa e ʻOtuá ko Sione Papitaisó.

Vakai foki ki he Mātiu 23:27; Sione 1:19–24; Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Kau Fālesí” mo e “Kau Sātusí.”

Mātiu 3:13–17; Maʻake 1:9–11; Luke 3:15–16, 21–22

Naʻe papitaiso ʻa Sīsū Kalaisi ke “[fakakakato ʻa e] māʻoniʻoni kotoa pē.”

ʻI he taimi naʻá ke papitaiso aí, naʻá ke muimui ai ki he tā sīpinga ʻa e Fakamoʻuí. Fakafehoanaki ʻa e meʻa naʻá ke ako mei he ngaahi fakamatala ko ʻeni ki he papitaiso ʻa e Fakamoʻuí mo e meʻa naʻe hoko ʻi hoʻo papitaisó.

Ko hai naʻá ne papitaiso ʻa Sīsuú, pea ko e hā ʻa e mafai naʻá ne maʻú?

Ko hai naʻá ne papitaiso koé, pea ko e hā ʻa e mafai naʻá ne maʻú?

Naʻe papitaiso ʻa Sīsū ʻi fē?

Naʻe papitaiso koe ʻi fē?

Naʻe founga fēfē hono papitaiso ʻa Sīsuú ?

Naʻe founga fēfē hono papitaiso koé?

Ko e hā naʻe papitaiso ai ʻa Sīsuú?

Ko e hā naʻe papitaiso ai koé?

Naʻe fakahaaʻi fēfē ʻe he Tamai Hēvaní ʻEne hoifua kia Sīsuú?

Naʻe fakahaaʻi fēfē ʻe he Tamai Hēvaní ʻEne hoifua ʻi he taimi naʻá ke papitaiso aí? Kuó Ne fakahaaʻi fēfē Hono finangaló talu mei ai?

Naʻe lekooti ʻe Nīfai ha ngaahi akonaki mahuʻinga fekauʻaki mo hono papitaiso ʻo e Fakamoʻuí. Ko e hā ʻoku akoʻi atu kiate koe heʻene ngaahi lea ʻi he 2 Nīfai 31? Fakakaukau ke ke hiki ʻi ha tohinoa hoʻo aʻusia ʻi hoʻo papitaisó.

Vakai foki ki he Sione 1:32–33; Mōsaia 18:8–11; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 13:1; 20:37, 68–74; “Ko Hono Papitaiso ʻo Sīsuú” (vitiō, LDS.org).

Mātiu 3:16–17; Maʻake 1:9–11; Luke 3:21–22

ʻOku akoʻi mai koā ʻe he Tohi Tapú ko e Toluʻi ʻOtuá ko ha toko tolu mavahevahe kinautolu?

ʻOku lahi e ngaahi fakamatala ʻi he Tohi Tapú ʻoku fakamoʻoniʻi ai ko e Toluʻi ʻOtuá ko ha toko tolu mavahevahe kinautolu. Hangē ko ʻení, ʻoku poupouʻi ʻe he fakamatala ki he papitaiso ʻo e Fakamoʻuí ʻa e tokāteline ko e ʻOtua ko e Tamaí, Sīsū Kalaisi, mo e Laumālie Māʻoniʻoní ko ha toko tolu mavahevahe kinautolu. Naʻe folofola ʻa e ʻOtua ko e Tamaí mei he langí, pea naʻe ʻalu hifo ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní (ʻi ha fōtunga ʻo ha lupe), ki he Fakamoʻuí ʻi hono papitaiso Iá. Ko ha ngaahi potufolofola ʻeni ʻe niʻihi ʻoku akoʻi ai ʻa e moʻoni tatau: Sēnesi 1:26–27; Mātiu 17:1–5; Sione 17:20–23; Ngāue 7:55–56; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 130:22.

ʻĪmisi
family study icon

Ngaahi Fakakaukau ki he Ako Fakafāmili e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻI hoʻo lau mo ho fāmilí e folofolá, ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he Laumālié ke ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ke fakamamafaʻi mo aleaʻí, kae lava ke feau e ngaahi fie maʻu ho fāmilí. Ko ha ngaahi fokotuʻu fakakaukau ʻeni:

Mātiu 3

Naʻe maʻu ʻe Sione Papitaiso ʻa e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné. Ko e hā te tau lava ʻo ʻilo ki he Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné, ʻi heʻetau ako kau kiate iá? ʻE tokoniʻi fēfē ʻe he tā sīpinga ʻa Sioné ʻa e kau maʻu Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné ke nau fakahoko honau ngaahi fatongiá? (Vakai foki, T&F 13:1; 20:46–60.)

Mātiu 3:11 AM–17; Maʻake 1:9–11; Luke 3:21–22

Ke akoʻi ki he fāmilí fekauʻaki mo e papitaisó mo e meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní, fakakaukau ke fakaʻaliʻali ha meʻa ʻuli pea tuku ki he kau mēmipa ʻo e fāmilí ke nau fufulu ʻaki ia ha vai. ʻOku fakafofongaʻi fēfē ʻe he ʻekitivitī ko ʻení ʻa e papitaisó? Hili iá pea kole ki he kau mēmipa ʻo e fāmilí ke mou talanoa kau ki ha niʻihi ʻo e ngaahi ʻulungaanga faifakamaʻa ʻo e afí. Ko e hā ʻoku fakamatalaʻi ai ʻa e meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní ko ha “papitaiso ʻo e afí”? (Vakai ki he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Laumālie Māʻoniʻoní.”)

ʻĪmisi
young man baptizing another

ʻOku tafia atu ʻetau ngaahi angahalá ʻi he taimi ʻoku tau papitaiso aí.

Mātiu 3:17; Maʻake 1:11; Luke 3:22

Ko e fē nai ha taimi kuo tau ongoʻi ai ʻoku hoifua ʻa e ʻOtuá ʻiate kitautolu? Ko e hā te tau lava ʻo fai fakafāmili ke tau fakahoifua ai ki he ʻOtuá?

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono ako’i ‘o e fānaú, vakai ki he lesoni ʻo e uike ko ‘eni ʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au— Ki he Palaimeli.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Kole tokoni ki he ʻEikí. Naʻe ʻomi ʻa e ngaahi folofolá ʻi he fakahā, pea ʻoku tau fie maʻu ha fakahā fakataautaha kae lava ke mahino moʻoni ia kiate kitautolu. Naʻe talaʻofa mai ʻe he ʻEikí, “Kole, pea ʻe foaki ia kiate kimoutolu; kumi, pea te mou ʻilo; tukituki, pea ʻe toʻo ia kiate kimoutolu” (Mātiu 7:7).

ʻĪmisi
John baptizing Jesus

Ko Hono Papitaiso ʻe Sione Papitaiso ʻa Sīsuú, tā ʻe Greg K. Olsen