Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
25 Nōvema–1 Tīsema. 1 mo e 2 Pita: ‘Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua mo Fungani Lelei’


“25 Nōvema–1 Tīsema. 1 mo e 2 Pita: ‘Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua mo Fonu ʻi he Kolōlia’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻou 2019 (2019)

“25 Nōvema–1 Tīsema. 1 mo e 2 Pita,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2019

ʻĪmisi
Ko hono malanga ʻaki ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e ongoongoleleí ʻi he maama fakalaumālié

Ko e Malanga ʻa Kalaisi ʻi he Maama Fakalaumālié, tā ʻa Robert T. Barrett

25 Nōvema –1 Tīsema

1 mo e 2 Pita

“Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua mo Fonu ʻi he Kolōlia

ʻI hoʻo lau ʻa e Ongo Tohi ʻa Pitá, ʻe lava ke ke maʻu ha ngaahi ueʻi fakalaumālie ke ngāue. Lekooti ʻa e ngaahi ueʻi fakalaumālie ko ʻení lolotonga hoʻo “kei ʻi he Laumālié” (TF 76: 80) kae lava ke ke maʻu totonu ʻa e meʻa ʻoku akoʻi kiate koé.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ne hili pē ha taimi nounou mei Heʻene Toetuʻú, ne fakahoko ʻe he Fakamoʻuí ha kikite ne pau pe ne faingataʻa kia Pita. Naʻá Ne folofola ʻo pehē ʻi he taimi ʻe motuʻa ai ʻa Pitá, ʻe ʻave ia “ki he potu ʻe ʻikai te [ne] loto ki ai … , ko e fakahā ʻa e mateʻanga ko ia te ne fakaongoongoleleiʻi ai ʻa e ʻOtuá” (Sione 21:18–19). ʻI he taimi ne tohi ai ʻe Pita ʻene ongo ʻipiselí, naʻá ne ʻiloʻi naʻe vave pē taimi ke hoko ai ʻa e mate fakamāʻata ko ia naʻe kikiteʻí: “ʻE toe siʻi pea te u tukuange hoku fale fehikitakí ni, ʻo hangē ko e fakahā mai kiate au ʻe hotau ʻEiki ko Sīsū Kalaisí” (2 Pita 1:14). Ko e meʻapangó, naʻe angamaheni pē ʻa hono fakatangaʻi fakalilifu peheʻi ʻo e Kāingalotú ʻi he ngaahi vahefonua Lomá, ʻa ia naʻe fakataumuʻa ki ai ʻa e tohi ʻa Pitá (vakai, 1 Pita 1:1). Ka neongo iá, naʻe ʻikai ke fonu ʻene ngaahi leá he ilifia pe fakatuʻatāmaki. Ka, naʻá ne akoʻi ʻa e Kāingalotú ke nau “fiefia lahi,” neongo naʻa nau “mafasia ʻi he ngaahi ʻahiʻahi lahi.” Naʻá ne faleʻi ange ke nau manatuʻi ʻe hoko ʻa hono “ʻahiʻahiʻi ʻo [ʻenau] tuí” ke iku ai ki hano “fakamālōʻia mo e ongoongo lelei mo e nāunau ʻi he fakahā mai ʻo Sīsū Kalaisí” pea mo hano “fakamoʻui ʻo [honau] laumālié” (1 Pita 1:6–7, 9). ʻOku pau pē naʻe fakafiemālie ʻa e tui ʻa Pitá ki he Kāingalotu ʻo e kuonga muʻá, ʻo hangē ko ia ko ʻene fakafiemālie ki he Kāingalotu ʻo e kuonga ní, ʻa ia ʻoku nau “kau ʻi he ngaahi mamahi ʻa Kalaisí; koeʻuhí, ʻo ka fakahā mai hono nāunaú, te [tau] fiefia foki ʻaki ʻa e fiefia lahi ʻaupito”(1 Pita 4:13).

ʻĪmisi
personal study icon

Ngaahi Fakakaukau ki hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

1 Pita 1:3–9; 2:19–24; 3:14–17; 4:12–19

ʻE lava ke u maʻu ha fiefia lolotonga e taimi ʻo e ʻahiʻahí mo e faingataʻaʻia.

Mahalo naʻa hā ngali kehe ʻi he kamatá ʻa hono fakaʻaongaʻi ʻe Pita ʻa e ngaahi lea hangē ko e fiefia, nāunau, mo e fiefia lahi ʻaupito ʻo fio ʻaki ʻa e ngaahi lea ʻoku tau faʻa fakaʻaongaʻi fakataha mo e faingataʻá: mafasia, ngaahi ʻahiʻahi, ʻahiʻahi vela, mo e ngaahi mamahi (vakai, 1 Pita 1: 6.; 2:19; 4:12–13). Ko e pōpoaki ʻa Pita ki he Kāingalotu ʻo e kuonga muʻá ko e pōpoaki tatau pē ia naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Russell  M. Nelson: “ʻOku lava e kāingalotú ʻo fiefia ʻi ha faʻahinga tūkunga pē. … ʻI hono tukutaha ʻetau tokangá he palani ʻa e ʻOtuá ki he fakamoʻuí, pea mo Sīsū Kalaisi mo ʻEne ongoongoleleí … te tau lava ʻo ongoʻi fiefia ʻo tatau ai pē ko e hā e meʻa ʻoku hokó—pe ʻikai ke hoko—ʻi heʻetau moʻuí. ʻOku haʻu ʻa e fiefia meiate ia pea koeʻuhi ko Ia. Ko Ia e tupuʻanga ʻo e fiefia kotoa pē” (“Fiefiá mo e Moʻui Fakalaumālié,” Ensign pe Liahona, Nōv. 2016, 82).

ʻI hoʻo lau ʻa e 1 Pita 1:3–9; 2:19–24; 3:14–17; 4:12–19, ko e hā ʻa e meʻa ʻokú ne ʻoatu ʻa e ʻamanaki lelei te ke lava ʻo maʻu ʻa e fiefiá neongo e ngaahi tūkunga faingataʻá?

1 Pita 3:18–20; 4:1–6

ʻOku malangaʻi ʻa e ongoongoleleí ki he kau pekiá koeʻuhí kae lava ke fakamaauʻi totonu kinautolu.

ʻE ʻi ai e ʻaho kuo pau ke tuʻu ai ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi he fakamaauʻangá ʻo “fakamatala kiate ia ʻoku teu ke ne fakamaauʻi ʻa e moʻuí mo e maté” (1 Pita 4:5). ʻE fifili ʻe ha niʻihi pe ʻe founga fēfē hano fakamaau totonu ʻe he ʻOtuá ʻa e kakai kotoa pē, ʻi he taimi ʻoku matuʻaki kehekehe ai honau ngaahi faingamālie ke mahino mo moʻui ʻaki e ongoongoleleí. Fakatokangaʻi e tokāteline naʻe akoʻi ʻe Pita ʻi he 1 Pita 3:18–20; 4:6 ke tokoni ke mahino ki he Kāingalotu ʻi hono kuongá ʻe fakamaau totonu pē ʻa e ʻOtuá. ʻOku fakamālohia fēfē ʻe he ngaahi veesi ko ʻení hoʻo tui ki he faitotonu mo e fakamaau totonu ʻa e ʻOtuá?

Ke toe ako lahi ange ki he tokāteline ko ʻení, vakaiʻi ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138, ko ha fakahā ia naʻe maʻu ʻe Palesiteni Siosefa F. Sāmita ʻi heʻene fakalaulauloto ki he ngaahi tohi ko ʻeni ʻa Pitá. Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu ʻe kinautolu ʻoku nau fakafaingamālieʻi e ngaahi ouau ʻo e ongoongoleleí ki he kau mēmipa honau fāmilí ʻa ia kuo pekia pea ʻoku nau kei tatali ki he ngaahi ouau ko ʻení?

2 Pita 1:1–11

Te u lava ʻo fakatupulaki hoku natula faka-ʻOtuá, ʻo fakafou ʻi he mālohi ʻo Sīsū Kalaisí.

Kuó ke ongoʻi nai ʻoku taʻemalava ke ke hoko ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí mo fakatupulaki Hono ʻulungāngá? Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Robert D. Hales ʻa e fakalotolahi ko ʻení fekauʻaki mo e founga te tau lava ai ʻo fakatupulaki e ʻulungaanga faka-Kalaisí: “Ko e ngaahi ʻulungaanga ʻo [e Fakamoʻuí] … ʻoku lalanga fakataha, ʻo tātānaki fakataha ʻa ia ʻoku fakatupu ʻiate kitautolu ʻi ha ngaahi founga ʻoku nau fekauʻaki. Ko hono ʻai ʻe tahá, he ʻikai ke tau lava ʻo maʻu ha taha ʻo e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí taʻe maʻu mo tākiekina ai e toengá. ʻI he taimi ʻoku fakaʻau ʻo mālohi ai ha ʻulungaanga ʻe tahá, ʻoku mālohi ange mo ha toe niʻihi” (“Ko e Hoko ko ha Ākonga Hotau ʻEiki ko Sīsū Kalaisí,” Ensign pe Liahona, Mē 2017, 46).

ʻĪmisi
ko ha tupenu naʻe lalanga fetuiaki

Ko e ʻulungaanga faka-Kalaisi kotoa pē ʻoku tau fakatupulaki ʻoku tokoni ia ke tau lalanga ha tupenu fakalaumālie ʻo e tuʻunga fakaākongá.

Fakakaukau ke lau ʻa e 2 Pita 1:1–11 fakataha mo e pōpoaki ʻa ʻEletā Heilí. Ko e hā ʻokú ke ako mei he ongo ʻAposetolo ʻe toko ua ko ʻení ʻoku tokoniʻi ai koe ʻi hoʻo feinga ke ke anga faka-Kalaisi angé?

Vakai foki, 1 Pita 4:8; Tevita A. Petinā, “Ngaahi Talaʻofa Lahi ʻAupito mo Mahuʻinga,” Ensign pe Liahona, Nōv. 2017, 90–93.

ʻĪmisi
family study icon

Ngaahi Fakakaukau ki he Ako Fakafāmili e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻI hoʻo lau mo ho fāmilí e folofolá, ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he Laumālié ke ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ke fakamamafaʻi mo aleaʻí kae lava ke feau e ngaahi fie maʻu ho fāmilí. Ko ha ngaahi fokotuʻu fakakaukau ʻeni:

1 Pita 2:5–10

ʻI hoʻo lau mo ho fāmilí ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi foʻi maka ke tokoni ke fakakaukauloto e kau mēmipa ho fāmilí ki he ngaahi akonaki ʻa Pita ko e Fakamoʻuí ko hotau “fungani maka tuliki.” ʻOku tau faitatau fēfē nai mo e “ngaahi maka moʻui” ʻoku ngāue ʻaki ʻe he ʻOtuá ke langa ʻaki Hono puleʻangá? Ko e hā ʻoku tau ako meia Pita fekauʻaki mo e Fakamoʻuí pea mo hotau fatongia ʻi Hono puleʻangá? Ko e hā ʻa e pōpoaki ʻa Pita ki ho fāmilí?

1 Pita 3:8–17

Te tau lava fēfē ke “nofo teu pē ke talia” ki he niʻihi ʻoku nau fehuʻi fekauʻaki mo ʻetau tui fakalotú? Mahalo ʻe saiʻia ho fāmilí ke fakafaivaʻi e ngaahi tūkunga ʻoku ʻeke ai ʻe ha taha kiate kinautolu ha fehuʻi fekauʻaki mo e ongoongoleleí.

1 Pita 3:18–20; 4:6

Ko e hā te ke lava ʻo fakahoko fakataha mo ho fāmilí ke ke ako ai ki hoʻo ngaahi kui kuo pekiá? ʻE lava ke ke ngaohi ʻa e meʻatokoni ʻoku saiʻia taha ai hoʻo kui kuo pekiá ʻi he fakamanatua ʻa hono ʻaho fāʻeleʻí, fakaʻaliʻali ha ʻū fakatātā, pe fai ha ngaahi talanoa mei he moʻui ʻa hoʻo kuí. Kapau ʻe lava, te ke lava foki ʻo palani ke fai ha ngaahi ouau maʻá e kui ko ʻení ʻi he temipalé.

2 Pita 1:16–21

ʻI he ngaahi veesi ko ʻení, naʻe fakamanatu ai ʻe Pita ki he Kāingalotú ʻa e meʻa naʻá ne aʻusia ʻi he Moʻunga ʻo e Liliú (vakai foki, Mātiu 17:1–9). Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi vēsí ni fekauʻaki mo e ngaahi akonaki ʻa e kau palōfitá? (vakai foki, TF 1:38). Ko e hā ʻa e meʻa ʻokú ne ʻomi ʻa e loto-falala ke tau muimui ki hotau palōfita moʻuí he ʻaho ní?

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono ako’i ‘o e fānaú, vakai ki he lesoni ʻo e uike ko ‘eni ʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au— Ki he Palaimeli.

Fakatupulaki ʻEtau Akoʻí

“Nofo teu [maʻu] pē.” Ko e ngaahi mōmeniti ʻo e akoʻi ʻi ʻapí ʻoku lava ke ʻasi mai pea toe puli atu vave, ko ia ʻoku mahuʻinga ke ngāueʻaonga ʻaki ʻi he taimi ʻoku nau hoko mai aí. Te ke lava fēfē ʻo feinga ke “nofo teu [maʻu] pē” ke akoʻi e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ki ho fāmilí mo vahevahe ʻa e “ʻamanaki lelei ʻoku ʻiate kimoutolú” (1 Pita 3:15) ʻi he taimi ʻoku hoko mai ai ʻa e ngaahi momeniti ke akoʻí? (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 16.)

ʻĪmisi
Ko e malanga ʻa Pita ki ha falukunga kakai

Neongo naʻe fehangahangai ʻa Pita mo e fakatanga mo e fakafepaki lahi, ka naʻá ne tuʻu maʻu ʻi heʻene fakamoʻoni kia Kalaisí.