Te mau ture ’e te mau arata’ira’a a te ’Ēkālesia

Te rirora’a ’ei melo nō Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, ’ua matara ïa i te mau ta’ata tē « haere mai ma te ’ā’au tae ’e te vārua marū », ’e « ’ua ti’a… ia rātou ’ia rave i te i’oa o Iesu Mesia i ni’a iho ia rātou ra », ’e ’ua hina’aro i te rave ’e i te ha’apa’o i te mau fafaura’a mo’a nō te bāpetizora’a (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 20:37).

E ti’a i te hō’ē tamari’i 8 matahiti ’ia bāpetizohia maoti rā ’ua noa’a mai te parau fa’ati’a a tōna (nā) metua ti’a’au ’aore rā a tōna (nā) tīa’i i ha’amanahia e te ture. E mea ti’a i te metua ti’a’au ’aore rā i te tīa’i i ha’amanahia e te ture ’ia māramarama i te ha’api’ira’a tumu a te ’Ēkālesia e ha’api’ihia i tā rātou tamari’i ’e ’ia pāturu rātou iāna i te ravera’a ’e i te ha’apa’ora’a i te fafaura’a nō te bāpetizora’a.

’Ua riro te mau hiero ’ei vāhi mo’a nō te ha’amorira’a, i reira te mau ’ōro’a faufa’a tumu e fāri’ihia ai ’e te mau fafaura’a mo’a e ravehia ai. Nō te mau melo o te ’Ēkālesia, e fare nā te Atua te mau hiero. Nō te huru mo’a ’e te mau fafaura’a e ravehia, o te mau melo ana’e o te ’Ēkālesia tē mau nei i te hō’ē parau fa’ati’a ti’a nō te hiero, ’o tē nehenehe e haere i te hiero. E nehenehe te mau melo e fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero i te taime e ha’apa’o maita’i rātou i te mau fa’auera’a tei fa’ata’ahia ’e tē ora ra rātou i te ’evanelia a Iesu Mesia.

E mea ti’a i te mau melo ato’a, noa atu ā ’aita rātou i fa’aipoipohia a’e nei, ’e ’aore rā, ’aita e ’utuāfare i roto i te ’Ēkālesia, ’ia tūtava ’ia roa’a mai te maita’i hope nō te orara’a i roto i te hō’ē ’utuāfare mure ’ore. Te aura’a ra, e fa’aineine rātou nō te tā’ati ia rātou ’ei tāne fa’aipoipo ti’amā ’aore rā ’ei vahine fa’aipoipo ti’amā, ’e ’ia riro ’ei metua tāne here ’aore rā ’ei metua vahine here. Nō vetahi, e’ita teie mau ha’amaita’ira’a e tupu ē tae roa atu i te orara’a a muri a’e, terā rā, ’o te reira te fā hope’a nō te tā’āto’ara’a.

Nō te mau melo ha’apa’o maita’i e’ita iho ā e roa’a te mau ha’amaita’ira’a nō te fa’aipoipora’a mure ’ore ’e te ti’ara’a metua i roto i teie orara’a, e fāri’i rātou i te mau ha’amaita’ira’a ato’a i fafauhia i roto i te mau tau mure ’ore, mai te mea ē, e ha’apa’o rātou i te mau fafaura’a tā rātou i rave ’e te Atua (hi’o Mosia 2:41).

E tano te mau ture i muri nei nō te topara’a i’oa ’e te ha’amaita’ira’a tamari’i e vaira’a ta’a ’ē tō rātou. Hi’o 18.6 nō te mau arata’ira’a nō ni’a i te topara’a i’oa ’e te ha’amaita’ira’a tamari’i.

Hi’o 18.9.

Hi’o 18.11.

Hi’o 18.12.

Hi’o 18.13.

Hi’o 18.14.

Hi’o 18.15.

Hi’o 18.16.

’Ua hōro’ahia te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau ha’amaita’ira’a patereareha i roto i te mau paratarafa i muri nei ’e i roto ato’a i teie mau mātēria :

• Te mau tuha’a 18.17 ’e 38.9 i roto i teie buka arata’i

• Te mau ha’amāramaramara’a ’e te mau mana’o tauturu nō te mau patereareha

• Putuputura’a ha’api’ipi’ira’a feiā fa’atere nā te ao ato’a nei : Te patereareha

Mai te mea e fa’ati’a te ture, e nehenehe te mau ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia i muri nei, nā ni’a i tō rātou ti’ara’a, e rave i te ’ōro’a nō te fa’aipoipora’a tīvira : te peresideni titi, te peresideni misiōni, te peresideni mata’eina’a, te ’episekōpo ’aore rā te peresideni ’āma’a.

E nehenehe te mau ’ōmōniē i te ’āua fa’ehau e fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a tīvira noa atu ā ’aita tā rātou parau fa’ati’a. Nō te mau ’ōmōniē o te pupu fa’aherehere, e mea tītauhia ’ia fāri’i rātou i te parau fa’ati’a a te piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē nō te fa’atupu i te hō’ē fa’aipoipora’a tīvira.

Nō te mau ’ōmōniē e ’ere i te fa’ehau ’o tē tāvini ra i roto i te mau fare ma’i, te mau fare utuutura’a, te mau pū tauturura’a, te mau fare tāpe’ara’a, i rotopū i te mau tīa’i ’ōti’a ’aore rā te mau mūto’i ’aore rā te mau tūpohe auahi, e mea ti’a ’ia fāri’i rātou i te parau fa’ati’a a te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē a taua piha ’ohipa ra nō te fa’atupu i te hō’ē fa’aipoipora’a tīvira.

’Aita te mau ’ōmōniē i fa’atuha’ahia e fa’ati’ahia ’ia rave i te mau fa’aipoipora’a tīvira nā ni’a i tō rātou ti’ara’a ’ōmōniē.

Rātou e fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a nā ni’a i tō rātou ti’ara’a feiā fa’atere nō te ’Ēkālesia ’aore rā ’ei ’ōmōniē tei ha’amanahia, e fa’a’ohipa rātou i te mau arata’ira’a i roto i teie tuha’a ma te ha’apa’o i te tā’āto’ara’a o te mau tītaura’a.

’Aita te mau ’ōmōniē Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei e parauhia ’ei ti’a nō te ’Ēkālesia maori rā tē tāvini ra rātou ’ei peresideni titi, ’ei ’episekōpo ’aore rā ’ei peresideni ’āma’a. ’Ia fa’atupu ana’e te hō’ē ’ōmōniē, e ’ere i te ti’a peresideni nō te ’Ēkālesia, i te hō’ē fa’aipoipora’a tīvira, e ti’a atu ’oia ’ei ti’a mana nō te fa’aterera’a hau ’aore rā nō te hō’ē fa’anahora’a tīvira tāna e tāvini nei. Nō reira, e taui-ri’i-hia te mau parau nō te fa’aipoipora’a tīvira, nō teie mau ’ōmōniē (hi’o 38.3.6).

’Eiaha te mau ti’a o te ’Ēkālesia ’e te mau ’ōmōniē feiā mo’a ’ia fa’a’ohipa i tō rātou mana pae fa’aro’o nō te fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a i rotopū i nā ta’ata nō te hō’ē ā ’āpeni.

Te mau ti’a fa’atere ’e te mau ’ōmōniē e fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a tīvira nō te mau melo o te ’Ēkālesia, e hōro’a rātou i te mau ha’amāramaramara’a i te pāpa’i parau pāroita ’aore rā te pāpa’i parau ’āma’a. ’Ei reira te pāpa’i parau e fa’a’āfaro ai i te mau parau melora’a.

E’ita te hō’ē ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā te hō’ē ’ōmōniē ’o tē fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a tīvira nā ni’a i tō rātou ti’ara’a, e fāri’i i te moni ’aufau.

E’ita te hō’ē ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia e nehenehe e fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a nō te mau melo o te ’Ēkālesia e ’ere nō te ’āmuira’a tāna e peresideni ra. E mea ta’a ’ē te fa’anahora’a nō te mau ’ōmōniē Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a Nei. Nō te tahi atu ā huru ’ohipa ta’a ’ē, tītauhia te parau fa’ati’a a te Peresidenira’a Mātāmua nō te fa’aipoipora’a tāta’itahi.

E nehenehe te mau ti’a fa’atere mana o te ’Ēkālesia e fa’atupu i te mau fa’aipoipora’a nō te mau melo ’ore ma te tītau ’ore i te tahi noa atu parau fa’ati’a ta’a ’ē.

E mea au a’e ’ia fa’atupuhia te mau fa’aipoipora’a tīvira i te fare o te hō’ē fēti’i ’aore rā i te hō’ē fare nā te ’Ēkālesia. E nehenehe te mau fa’aipoipora’a i te mau fare o te ’Ēkālesia ’ia fa’atupuhia i roto i te piha purera’a, te piha putuputura’a ’aore rā te tahi atu piha e tano nō te reira. Mai te mea e fa’atupuhia te fa’aipoipora’a e te hō’ē ti’a fa’atere autahu’ara’a, e ’ere rā i te fare ’aore rā i te hō’ē fare nā te ’Ēkālesia, nā te ti’a fa’atere autahu’ara’a e fāri’i i taua vāhi ra i muri iho i te paraparaura’a i nā ta’ata fa’aipoipo. Hi’o 35.4.22 nō te mau ture nō ni’a i te fa’a’ohipara’a i te mau fare a te ’Ēkālesia nō te mau fa’aipoipora’a.

I te tahi mau ārea, e mea tītauhia ’ia fa’atupuhia te ’ōro’a fa’aipoipora’a e te hō’ē ti’a tīvira. Tē vai ra te mau ārea e mea tītauhia ’ia fa’atupuhia te ’ōro’a i te hō’ē fare matara i te huira’atira ’aore rā i te tahi atu vāhi matara i te huira’atira. I terā mau ārea, e nehenehe te hō’ē ti’a fa’atere autahu’ara’a mana e fa’atere i te hō’ē purera’a poto i muri iho i te fa’aipoipora’a tīvira, ’ei reira ’oia e hōro’a ai i te tahi parau a’o i nā ta’ata fa’aipoipo, nā reira ato’a te fāri’ira’a te ’Ēkālesia i tā rāua fa’aipoipora’a. Mai te mea e tā’atihia nā ta’ata fa’aipoipo i roto i te hiero, e tupu te tā’atira’a i muri iho i te fa’aipoipora’a tīvira, i te taime au e noa’a te reira ’ia fa’atupuhia.

’Ia vai ’ōhie noa ’e te tura te fa’aipoipora’a tīvira e ravehia e te hō’ē ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia. ’Ei hi’ora’a, ’eiaha te mau fa’a’una’unara’a rahi roa ’aore rā te mau fa’anahora’a rahi roa. ’Ia fa’atupuhia te hō’ē ’ōro’a fa’aipoipora’a i roto i te hō’ē fare a te ’Ēkālesia, ’aita e tano ’ia ravehia te tahi hivavaevae fa’aipoipora’a. E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te pata video ’aore rā te pata hōho’a mai te mea e tupu te ’ōro’a i roto i te piha purera’a (hi’o 35.4.15).

Hou ’a fa’atupu ai i te hō’ē fa’aipoipora’a tīvira, e nehenehe te ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia e hōro’a i te tahi parau a’o i nā ta’ata fa’aipoipo nō ni’a i te nātura mo’a o te hōreo fa’aipoipora’a nā reira ato’a te tahi atu parau a’o ’o tā te Vārua e hōro’a mai.

Nō te fa’atupu i te hō’ē fa’aipoipora’a tīvira, e parau te ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia i nā ta’ata fa’aipoipo ē : « ’A rave i tō ’ōrua rima ’atau » ’Ei reira ’oia e nā ’ō ai : « E [te i’oa tā’āto’a o te tāne fa’aipoipo ’e te i’oa tā’āto’a o te vahine fa’aipoipo], ’ua rave ’ōrua i tō ’ōrua rima ’atau ’ei tāpa’o nō te hōreo tā ’ōrua e rave i teienei i mua i te aro o te Atua ’e i teie nā ’ite ». (E nehenehe nā ta’ata fa’aipoipo e mā’iti ’aore rā e parau i te i’oa o teie nā ’ite.)

’Ei reira e fāriu te ti’a fa’atere i ni’a i te tāne fa’aipoipo ma te parau ē : « E [te i’oa tā’āto’a o te tāne fa’aipoipo], e fāri’i ānei ’oe ia [te i’oa tā’āto’a o te vahine fa’aipoipo] ’ei vahine fa’aipoipo nā ’oe i mua i te ture, ma te parau fafau ma tō ’oe iho hina’aro ’e tā ’oe iho mā’itira’a ’ia riro ’ei hoa ’e ’ei tāne fa’aipoipo ho’i nāna i mua i te ture, ’e e nati atu ’oe iāna ’e iāna noa ; ’e e ha’apa’o ’oe i te mau ture ato’a, te mau hōpoi’a ’e te mau tītaura’a e au i te ti’ara’a mo’a nō te fa’aipoipora’a ; ’e e here ’oe iāna, e fa’atura ’oe iāna ’e e poihere ’oe iāna ’a ora noa ai ’ōrua ? »

E pāhono te tāne fa’aipoipo ē : « ’Ē » ’aore rā « E nā reira vau. »

’Ei reira e fāriu te ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia i ni’a i te vahine fa’aipoipo ma te parau ē : « E [te i’oa tā’āto’a o te vahine fa’aipoipo], e fāri’i ānei ’oe ia [te i’oa tā’āto’a o te tāne fa’aipoipo] ’ei tāne fa’aipoipo nā ’oe i mua i te ture, ma tē parau fafau ma tō ’oe iho hina’aro ’e tā ’oe iho mā’itira’a ’ia riro ’ei hoa ’e ’ei vahine fa’aipoipo ho’i nāna i mua i te ture, e nati atu ’oe iāna ’e iāna noa ; e ha’apa’o ’oe i te mau ture ato’a, te mau hōpoi’a ’e te mau tītaura’a e au i te ti’ara’a mo’a nō te fa’aipoipora’a ; ’e e here ’oe iāna, e fa’atura ’oe iāna ’e e poihere ’oe iāna ’a ora noa ai ’ōrua ? »

E pāhono te vahine fa’aipoipo ē : « ’Ē » ’aore rā « E nā reira vau. »

’Ei reira e paraparau te ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia i nā ta’ata e piti ma te parau ē : « Nā roto i te mana ti’a tei tu’uhia mai i ni’a iā’u nei ’ei peresibutero nō Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, tē parau nei au ia ’ōru’a, ’o [te i’oa o te tāne fa’aipoipo] ’e ’o [te i’oa o te vahine fa’aipoipo], ’ei tāne ’e ’ei vahine tei fa’aipoipo-mana-hia i mua i te ture nō teie tau o tō ’ōrua orara’a tāhuti nei ».

[Te mau parau nō te ’ōmōniē e tāvini ra ’ei ti’a peresideni ato’a nō te ’Ēkālesia : « Nā roto i te mana ti’a tei tu’uhia mai i ni’a iā’u nei ’ei ’ōmōniē o te [’āma’a fa’ehau ’aore rā fa’anahora’a tīvira], tē parau nei au ia ’ōru’a, ’o [te i’oa o te tāne fa’aipoipo] ’e ’o [te i’oa o te vahine fa’aipoipo], ’ei tāne ’e vahine tei fa’aipoipo-mana-hia i mua i te ture nō teie tau o tō ’ōrua orara’a tāhuti nei ».]

« ’Ia ha’amaita’i mai te Atua i tō ’ōrua tā’amura’a ma te ’oa’oa i roto i tō ’ōrua hua’ai ’e ’ia ’oa’oa ’āmui ’ōrua i te roara’a o tō ’ōrua orara’a, ’e ’ia ha’amaita’i ’oia ia ’ōrua ’ia tāpe’a mo’a noa i te hōreo tā ’ōrua i rave. Tē ti’aoro nei au i teie mau ha’amaita’ira’a i ni’a ia ’ōrua nā roto i te i’oa o te Fatu Iesu Mesia ra, ’āmene ».

E ’ere i te tītaura’a te anira’a ’ia ’āpā ia rāua ’ei tāne ’e ’ei vahine fa’aipoipo, tei te huru te ta’ere o nā ta’ata fa’aipoipo.

Te mau melo ’aita i fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero. I muri mai i te bāpetizora’a ’e te ha’amaura’a, e nehenehe teie mau melo e hōro’ahia te hō’ē parau fa’ati’a i tā’ōti’ahia nō te rave i te mau bāpetizora’a ’e te mau ha’amaura’a nō te feiā i pohe mai tei fa’a’itehia i roto i te 26.4.2 —tei mātauhia, i roto i te hepetoma ’ua ha’amauhia rātou. E mea tītauhia ’ia fa’atōro’a i te mau taea’e i te hō’ē tōro’a hou ’a hōro’ahia ai te hō’ē parau fa’ati’a i tā’ōti’ahia.

’Eiaha teie mau melo ’ia hōro’ahia te parau fa’ati’a nō te fāri’i i tō rātou iho ’ōro’a hiero nā mua a’e i te tai’o mahana hō’ē matahiti i muri iho i tō rātou fāri’i-fa’ahou-ra’a-hia i roto i te ’Ēkālesia nā roto i te bāpetizora’a ’e te ha’amaura’a.

Te mau melo i fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero. ’Eita e nehenehe i teie mau melo ’ia hōro’ahia te hō’ē parau fa’ati’a, noa atu e parau fa’ati’a i tā’ōti’ahia, ē tae noa atu ’ua fa’aho’ihia mai tō rātou mau ha’amaita’ira’a hiero nā roto i te ’ōro’a nō te fa’aho’ira’a i te mau ha’amaita’ira’a (hi’o 32.17.2).

E’ita te hō’ē melo i rave i te hara rahi e nehenehe e fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero ē tae noa atu ’ua tātarahapa ’oia. Nā te ’episekōpo e hi’o i te taime tīa’ira’a i rōpū i te hara ē tae atu i te fāri’ira’a i te hō’ē parau fa’ati’a. E nava’i noa ’ia hi’o ē, ’ua tātarahapa mau taua ta’ata ra.

Te melo tei mā’iti e rapa’au iāna ’aore rā e tāpū iāna nō te fa’ahuru ’ē i te ’āpeni o tōna fānaura’a (« tauira’a ’āpeni »), ’aore rā ’o tei taui i tōna ihota’ata i te ’āpeni ’ē i tōna fānaura’a, e’ita tāna e nehenehe e fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero. E tauturu te mau peresidenira’a ārea i te feiā fa’atere o te fenua ’ia ha’apa’o maita’i i te vaira’a o te ta’ata tāta’itahi (hi’o 38.6.21).

Te melo ’aita e rave i te rā’au, ’aita e tāpū iāna ’aore rā ’aita e taui i tōna ihota’ata, ’e e mea ti’amā ’oia, e nehenehe tāna e fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero nā reira ato’a te mau ’ōro’a o te hiero.

E fāri’i te mau melo i tā rātou parau fa’ati’a nō te hiero nā ni’a i tō rātou iho ti’amā. Tē vai nei te mau melo e metua ’aore rā e fēti’i piri tō rātou i roto i te mau pupu taiva. ’Aita te fēti’ira’a mai te reira e ha’uti i ni’a i te ti’amā o te hō’ē melo nō te hiero. Terā rā, nō te hōro’a i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero, e mea tītauhia ’ia fa’a’ite pāpū mai teie mau melo ē, ’aita rātou e ’āfaro ra i te mau ha’api’ira’a a te mau pupu tāiva.

’Aita roa atu te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te nīni’ira’a i te pape tāne i roto i te vahine maori rā e piapia tāne nō te tāne fa’aipoipo iho. Terā rā, e fa’aotira’a te reira nā te ta’ata iho ’e e mea tītauhia i te hope’a ’ia vaiiho i te tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo te fa’aotira’a.

’Aita e fa’ati’ahia te nīni’ira’a pape tāne i roto i te mau tuahine ’ōtahi. Mai te mea e tītau te hō’ē tuahine ’ōtahi i te reira, e nehenehe te tahi mau maita’i i roto i te ’Ēkālesia ’ia tāpe’ahia nōna.

E ha’amaita’ira’a nō te feiā fa’aipoipo tē nehenehe e fānau i te tamari’i ’ia hōro’a i te hō’ē tino tāhuti i te mau tamari’i vārua a te Atua, ’e tei ia rātou atu ra te hōpoi’a e aupuru ’e e ’atu’atu ia rātou. Te fa’aotira’a nō te rahira’a tamari’i e fānau ’e te taime e fānau, e fa’aotira’a ’ōmo’e mau ïa. E mea ti’a ’ia vaiihohia te reira i roto i nā ta’ata fa’aipoipo ’e te Fatu. ’Eiaha te mau melo o te ’Ēkālesia e ha’avā i te tahi ’e te tahi nō ni’a i teie ’ohipa.

’Ua ’ōpuahia te hereherera’a i rotopū i te tāne ’e te vahine fa’aipoipo ’ia riro ’ei ’ohipa nehenehe ’e te mo’a. ’Ua ha’amauhia te reira e te Atua nō te hāmanira’a o te mau tamari’i ’e nō te fa’a’itera’a i te here i rotopū i te tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo.

Tē fa’ahapa nei te ’Ēkālesia i te ’ō’orera’a ’āpeni vahine. [E tae mai te tahi atu ā arata’ira’a ture nō te reira.]

’Aita roa atu te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te fa’ahotura’a i roto i te mohina maori rā e piapia tāne nō te tāne fa’aipoipo iho ’aore rā e huero’ōvari nō te vahine fa’aipoipo iho. Terā rā, e fa’aotira’a te reira nā te ta’ata iho ’e e mea tītauhia i te hope’a ’ia vaiiho i te tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo te fa’aotira’a.

’Eiaha te mau melo o te ’Ēkālesia e fa’aō ia rātou i roto i te tahi noa atu huru ha’amorira’a ia Sātane ’aore rā e fa’aō noa atu i roto i te tahi pupu huna. « Tei roto taua mau ’ohipa ri’i nei i te ’ohipa a te pōiri tei fa’ahitihia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a. ’Ua ’ōpuahia te reira nō te vāvāhi i te fa’aro’o o te hō’ē ta’ata i te Mesia, ’e e ha’afifi te reira i te fa’aorara’a o te feiā tei ’ite ’e tei fa’atīani i te reira ’ino. ’Eiaha e rave i te reira mau mea ’ei ’ohipa ha’uti, ’eiaha te reira ’ia riro ’ei tumu parau i roto i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia, ’eiaha ato’a e pāheru i te reira i roto i tā ’outou mau ’āparaura’a ’ōmo’e ’e te ta’ata » (rata a te Peresidenira’a Mātāmua nō te 18 nō Tetepa 1991)

Tē fa’aitoito nei te ’Ēkālesia i te mau ’utuāfare ’e te mau melo ’ia toro i te rima tauturu i te mau ta’ata e fa’ahina’aro i te ta’ata nō tō rātou iho ’āpeni, ma te marū, ma te here ’e ma te fa’atura. Tē fa’aitoito ato’a nei te ’Ēkālesia ’eiaha te mata-’ē-ra’a i roto i te sōtaiete, ’ei ha’amāramaramara’a i tō te reira mau ha’api’ira’a nō ni’a i te hāmani maita’i, te fāri’ira’a ta’ata, te here ia vetahi ’ē ’e te fa’atura i te mau ta’ata ato’a. ’Aita tā te ’Ēkālesia e fa’aotira’a pāpū nō ni’a i te tumu e fa’ahina’aro ai te ta’ata i te hō’ē ta’ata nō tōna iho ’āpeni.

Tē ’ōpani nei te mau fa’auera’a a te Atua i te mau peu vi’ivi’i, e ta’ata fa’ahina’aro ānei i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’aore rā ’aita. E paraparau te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i te mau melo tei ’ōfati i te ture nō te vi’ivi’i ’ore. E tauturu te feiā fa’atere ia rātou ’ia māramarama pāpū i te parau nō te fa’aro’o ia Iesu Mesia, te fa’anahora’a nō te tātarahapa ’e te ’ōpuara’a o te orara’a i ni’a i te fenua nei. E riro te hō’ē ’āpo’ora’a nō te ti’ara’a melo i te fa’atupuhia nō te peu ’aita e pe’e i te ture nō te vi’ivi’i ’ore (hi’o 38.6.5). E nehenehe te reira hara e fa’a’orehia nā roto i te tātarahapa mau.

Mai te mea e tupu te fa’ahina’arora’a ta’ata nō tōna iho ’āpeni i roto i te hō’ē melo, terā rā e tūtava ’oia i te ora i te ture nō te vi’ivi’i ’ore, e tauturu te feiā fa’atere iāna ma te fa’aitoito iāna i roto i tāna fa’aotira’a. E nehenehe teie melo e fāri’i i te mau pi’ira’a i roto i te ’Ēkālesia, e mau i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero ’e e fāri’i i te mau ’ōro’a o te hiero, mai te mea e mea ti’amā ’oia. E nehenehe te mau tāne e fāri’i ’e e fa’a’ohipa i te autahu’ara’a.

Tē vai nei te tahi mau melo ha’apa’o maita’i, nō tō rātou vaira’a, ’aita e ti’a ia rātou ’ia fāri’i i te mau ha’amaita’ira’a nō te fa’aipoipora’a mure ’ore ’e te ti’ara’a metua i roto i teie orara’a. E fāri’i rātou i te mau ha’amaita’ira’a ato’a i fafauhia i roto i te mau tau mure ’ore, mai te mea ē, e ha’apa’o rātou i te mau fafaura’a tā rātou i rave ’e te Atua (hi’o Mosia 2:41).

Tē hōro’a nei te ’Ēkālesia i te mau mātēria i muri nei nō te māramarama maita’i a’e ’e nō te tauturu i te ta’ata tei tupuhia i te fa’ahina’arora’a ta’ata nō tōna iho ’āpeni.

• «  Fa’ahina’arora’a ta’ata nō tōna iho ’āpeni  », Gospel Topics, topics.ChurchofJesusChrist.org

• « Same-Sex Attraction [Fa’ahina’arora’a ta’ata nō tōna iho ’āpeni] », Life Help, ChurchofJesusChrist.org

Ta’a ’ē noa atu te tauturura’a fa’auru a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia, e mea maita’i ato’a paha ’ia fārerei te mau melo i te feiā tōro’a fa’aa’o. E nehenehe te feiā fa’atere e tāniuniu i te piha ’ohipa nō te ’utuāfare, nō te tauturu. Hi’o 38.6.2.2 nō te mau ha’amāramaramara’a nō te tāniuniu atu.

’Ei parau tumu niu tei fa’atumuhia i ni’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, tē ha’apāpū nei te ’Ēkālesia ē, e ’ohipa faufa’a tumu te fa’aipoipora’a te tāne i te vahine i roto i te fa’anahora’a a tei Hāmani nō te hope’a mure ’ore o tāna mau tamari’i. Tē ha’apāpū ato’a nei te ’Ēkālesia ē, tē fa’ata’a nei te ture a te Atua i te fa’aipoipora’a ’ei tā’atira’a mana i mua i te ture i rotopū i te hō’ē tāne ’e te hō’ē vahine.

’O te tāne noa ’e tāna vahine tei fa’aipoipo ti’a i mua i te ture ’ei tāne fa’aipoipo ’e ’ei vahine fa’aipoipo tē ta’oto te tahi i te tahi. Te tahi atu huru ta’otora’a te ta’ata i te tahi atu ta’ata, mai te ta’otora’a nā ta’ata nō te hō’ē ā ’āpeni, e hara ïa ’e tē tōtōā ra te reira i te fa’anahora’a nō te ’utuāfare tei ha’amauhia e te Atua.

Tei te mau metua te hōpoi’a mātāmua e ha’api’i i tā rātou mau tamari’i nō ni’a i te ’āpeni. Mai te mea e ha’api’ihia teie parau tumu ma te parauti’a ’e te māramarama i roto i te ’utuāfare, e tauturu te reira i te feiā ’āpī ’ia ’ape i te mau hara mōrare teimaha.

I te mau vāhi e hōro’a nei te mau fare ha’api’ira’a i te mau ha’api’ira’a nō ni’a i te ’āpeni, e tāmata te mau metua i te hi’o ē, ’ua tū’ati te mau arata’ira’a i hōro’ahia i tā rātou mau tamari’i i te fāito peu maita’i rahi roa ’e te ’ite mōrare.

Tē fa’aitoitohia nei te mau melo ’ōtahi tei hapū ’ia fārerei i tō rātou ’episekōpo. ’Ua matara te piha ’ohipa nō te ’utuāfare nō :

• Te fārereira’a i te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia.

• Te paraparaura’a te metua ’ōtahi tei hapū ’e tō rātou ’utuāfare.

’Aita e tītauhia te tonora’a a te ’episekōpo nō teie mau ’ohipa. E ’ere i te mea ’aufau.

E nehenehe te feiā fa’atere e tāniuniu i te piha ’ohipa nō te ’utuāfare, nō te tauturu. Hi’o 38.6.2.2 nō te mau ha’amāramaramara’a nō te tāniuniu atu.

Tē vai ato’a nei te arata’ira’a nō te mau metua ’ōtahi tei hapū i ni’a ia « » (Gospel Topics, topics.ChurchofJesusChrist.org).

’Aita roa atu te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te hōro’ara’a i te pape tāne.

E hōro’a faufa’a rahi nā te Atua te orara’a tāhuti nei, ’e e mea hape te ’īritira’a i tōna iho orara’a. Terā rā, te ta’ata e ’ōnohi iāna, e nehenehe e riro ē, ’aita tāna ti’a’aura’a i te ’ohipa tāna i rave. Nā te Atua noa e nehenehe e māramarama hope ’e e ha’avā i terā ’ohipa. Tē turu pāpū nei te ’Ēkālesia i te āraira’a ’ōnohi ma te fa’aitoito i te aumihi nō te mau ta’ata tei ro’ohia i te parau nō te ’ōnohi.

E fa’aa’o ’e e tāmarū te feiā fa’atere i te ’ā’au o te mau melo o te ’utuāfare o te hō’ē ta’ata tei ’ōnohi iāna. Ma te paraparau i te ’episekōpo, e fa’aoti te ’utuāfare i te vāhi ’e i te huru ’ōro’a hunara’a nō terā ta’ata. E nehenehe e fa’a’ohipa i te mau fare o te ’Ēkālesia. Mai te mea ’ua fāri’i terā ta’ata i tōna ’ōro’a hiero, e nehenehe ’oia e hunahia i roto i tōna mau ’ahu nō te hiero.

E paraparau te ’episekōpo i te hō’ē melo tei feruri pāpū e ’ōnohi iāna ’aore rā tei tāmata i te ’ōnohi iāna. E fa’aitoito ato’a ’oia i terā ta’ata ’ia haere e fārerei i te mau ta’ata te reira tō rātou tōro’a.

Nō te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te āraira’a ’e te ’ohipa aupurura’a, hi’o suicide.ChurchofJesusChrist.org.

’Aita roa atu te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te pātehera’a ’ei rāve’a nō te i ha’avīra’a i te fānaura’a. E nehenehe e feruri e rave i te pātehera’a mai te mea noa, (1) e mea ataata mau i te pae nō te orara’a ’e te ea, ’aore rā, (2)’aita te ferurira’a i te mea pāpū nō te ti’a’au i tāna mau ’ohipa.

Nā te mau taote ’aravihi e rave i te reira huru fa’aotira’a mai te au i te ture. E noa atu ā te reira, e paraparau te feiā e amo i taua fa’aotira’a ra i te tahi ’e te tahi ’e i tō rātou ’episekōpo ’e e mea ti’a ’ia fāri’i rātou i te ha’apāpūra’a a te Atua nō ni’a i te fa’aotira’a, nā roto i te pure.

’Aita roa atu te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te ti’ara’a metua vahine mono. Terā rā, e fa’aotira’a te reira nā te ta’ata iho ’e e mea tītauhia i te hope’a ’ia vaiiho i te tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo te fa’aotira’a.

E nehenehe e rave i te mau tāpūra’a hi’opo’ara’a tino pohe mai te mea e hōro’a te ’utuāfare o te ta’ata pohe i te parau fa’ati’a ’e mai te mea ’ua au te reira i te ture.

Tōna tanora’a, ’aita te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te fa’arehura’a tino pohe. Nā te ’utuāfare o te ta’ata pohe e fa’aoti e fa’arehu ānei i te tino pohe, ma te pe’e ato’a i te mau ture nō ni’a i te hunara’a ma’i ’aore rā te fa’arehura’a tino pohe. I te tahi mau fenua, e mea tītauhia te fa’arehura’a tino pohe.

Mai te mea e nehenehe, e ti’a i te tino o te hō’ē melo pohe tei haere i te hiero, ’ia fa’a’ahuhia i roto i te ’ahu hiero nō te tāninara’a. E nehenehe e fa’atere i te hō’ē purera’a hunara’a (hi’o 29.6.

Te rāve’a ha’amateau, ’o te fa’aoti-hua-ra’a ïa e ha’apohe i te hō’ē ta’ata e mamae ra i te hō’ē ’ohipa ’aore rā te hō’ē ma’i e’ita e nehenehe e rapa’au. Te ta’ata e ’āpiti atu i te rāve’a ha’amateau, mai te tauturura’a i te hō’ē ta’ata ’ia ’ōnohi iāna, tē ’ōfati ra ïa ’oia i te mau fa’auera’a a te Atua. (Hi’o ato’a 38.7.9.)

Te mau melo tei pe’ehia i te tirotiro VIH, ’aore rā, tei ro’ohia i te he’a mate, e mea ti’a ’ia ravehia rātou ma te fa’atura ’e te aroha. Te tahi mau ta’ata tei pe’ehia i te tirotiro VIH, e ’ere nā rātou te hape, e mea nā roto i te ’ohipa a vetahi ’ē. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ē, ’ua ha’apēhia rātou nā roto i te tahi hōro’ara’a toto ’aore rā nā roto i te tahi metua. Mai te mea ’ua noa’a te ha’apēra’a nā roto i te ’ōfatira’a i te mau ture a te Atua, tē hōro’a nei te ’Ēkālesia i te hi’ora’a o te Fatu, tei fa’ahapa i te hara, tei here rā i te ta’ata hara ma te fa’aitoito iāna ’ia tātarahapa. E toro te mau melo i te rima aroha ’e te tāmarū i te ta’ata ’ati, ma te aupuru i tōna mau hina’aro ’e ma te tauturu atu i te hi’o mai i te mau rāve’a i tō rātou mau fifi.

Te mau rāve’a tumu nō te pāruru i te tirotiro VIH ’e i te he’a mate o te vi’ivi’i ’ore ïa hou te fa’aipoipora’a, te ha’apa’o maita’i hope roa i roto i te fa’aipoipora’a, te ha’apaera’a i te ta’oto i te hō’ē ta’ata nō tōna iho ’āpeni, te ’āpera’a i te rā’au fa’ata’ero ’e te fa’aturara’a ’e te ’atu’atura’a i te tino.

E ’ere i te fifi rahi ’ia haere mai te mau ta’ata tei ro’ohia i te tirotiro VIH ’aore rā, te he’a mate, i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia. Tē ha’apāpū nei te fa’aterera’a nō te ea ē, ’aita te VIH i pe’e a’enei nā roto i te tahi noa fārereira’a i te fare, i te fare ha’api’ira’a, i te purera’a ’e i te vāhi ’ohipara’a.

Te feiā tei tītauhia i terā taime ’e terā taime e tāmā i te toto ’aore rā ’ia haere mātāmua i ni’a i te hō’ē ’ati, e ha’api’i ïa rātou ’e e pe’e ho’i i te mau fa’auera’a a te mau ti’a nō te ea i reira.

Te fa’a’ohipara’a i te moetahu nō te rapa’aura’a ma’i ’e te fifi manava i raro a’e i te hō’ē taote tōro’a moetahu ’e te hi’opo’ara’a ea, e ’ohipa ïa e fa’aotihia e te feiā tōro’a mana i te pae nō te ea. ’Eiaha te mau melo e ’āmui i te ’ohipa moetahu nō te tahi fa’a’ite’itera’a ’aore rā te tahi ’āreareara’a.

Tē vai nei te mau taime varavara roa e fānauhia te hō’ē ’aiū ma te ’āpeni e’ita e nehenehe e fa’aoti ē, e tāne ānei ’aore rā e vahine ([Nā roto i te reo farāni] Intersexuation, ambivalence sexuelle ’aore rā intersexe). Penei a’e e tītauhia i te mau metua ’aore rā i te tahi ta’ata ’ia rave i te fa’aotira’a nō te fa’ata’a i te ’āpeni i tā rātou tamari’i mai tei arata’ihia e te feiā tōro’a i te pae nō te ea. Te mau fa’aotira’a nō ni’a i te ravera’a i te rapa’aura’a ’aore rā te tāpūra’a, pinepine ïa i te ravehia i te ’aru’arura’a o te ’aiū. Terā rā e nehenehe te reira e fa’ataimehia maori rā e mea tītauhia nō te ea.

E mea tītauhia te tahi aumihi ta’a ’ē ’e te pa’ari ’ia tupu ana’e te ’āehuehu i roto i te feiā ’āpī ’aore rā te feiā pa’ari tei fānauhia ma te ’āpeni ta’a ’ore, nō ni’a i te mau fa’aotira’a i ni’a i te ’āpeni tei ravehia i te ’aiūra’a ’aore rā i te vai-tamari’i-ra’a ’e tō rātou iho mana’o ihota’ata.

Te mau uira’a nō ni’a i te parau melora’a, te fa’atōro’ara’a autahu’ara’a ’e te mau ’ōro’a o te hiero nō te feiā ’āpī ’e te feiā pa’ari tei fānauhia ma te ’āpeni ta’a ’ore, e fa’ataehia ïa i te Piha tōro’a a te Peresidenira’a Mātāmua.

’Eiaha roa te mau melo e fa’a’ohipa i te mau peu rapa’aura’a ’e te mau peu nō te ea tei ’ore i ’āfaro i te pae morare ’aore rā i te pae nō te ture. E a’o te feiā fa’atere i te mau melo e fifi tō rātou i te pae nō te ea ’ia fārerei atu i te mau ta’ata tōro’a taote pāpū tei ha’amanahia i te mau fenua i reira rātou i te ’ohipara’a.

E ’ohipa nounou ’ore te hōro’ara’a i te hō’ē melo ’e te hō’ē tuha’a o te tino, ’e pinepine e maita’i rahi te reira nō te mau ta’ata i roto i te rapa’aura’a. Te fa’aotira’a e hina’aro ’aore rā e hōro’a i te mau melo ’aore rā te tahi tuha’a o tōna tino nō te rapa’aura’a, ’aore rā te fa’aotira’a e tāhiti i te mau melo ’aore rā te hō’ē tuha’a o te tino o te hō’ē fēti’i pohe, nā te ta’ata iho ïa ’aore rā te ’utuāfare o te ta’ata i pohe.

Te fa’aotira’a e fāri’i i te hō’ē melo tino tei hōro’ahia mai, e ravehia ïa i muri iho i te ’āparaura’a i te hō’ē ta’ata tōro’a taote pāpū ’e te fāri’ira’a i te ha’apāpūra’a nā roto i te pure.

’Ia ro’ohia te ta’ata i te hō’ē ma’i teimaha, e fa’a’ohipa te mau melo i tō rātou fa’aro’o i te Fatu ma te tītau i te tauturu a te ta’ata tōro’a taote pāpū. ’Ia ’itehia rā ē, e pohe terā ta’ata, ’ia hi’ohia te reira mai te hō’ē ha’amaita’ira’a ’e te hō’ē tuha’a tumu nō te orara’a mure ’ore. ’Eiaha ’ia tupu i roto i te mau melo te fa’ahepora’a e tāpe’a noa i te ora nā roto i te tahi rāve’a tano ’ore. E mea tano a’e te reira fa’aotira’a ’ia fāri’i ana’e te mau melo o te ’utuāfare i te mana’o pa’ari ’e te ’aravihi o te taote ’e ’ia ’imi rātou i te arata’ira’a a te Atua nā roto i te ha’apaera’a mā’a ’e te pure.

E rave rahi pupu ’e te mau taiete e fa’anahora’a tā rātou e parau nei ē, e fa’arahi rātou i te ’itera’a iāna iho, te hi’o-maita’i-ra’a iāna iho ’e tae noa atu te fāito pae vārua. Tē parau nei te tahi mau pupu ē, e ha’amaita’i rātou i te ti’amāra’a ’ia mā’iti o te ta’ata hō’ē ’aore rā e ha’amaita’i rātou i te mau tā’amura’a ’utuāfare. Tē vai ra ’o tē hōro’a nei i te mau ha’api’ipi’ira’a « rāterera’a nā roto i te mau ’ohipa » ’aore rā te ha’api’ipi’ira’a « ha’apūai iāna ».

Tē ha’avare nei te tahi o teie mau pupu, ’aore rā tē fa’atupu nei rātou i te mana’o ē, ’ua pāturu te ’Ēkālesia ’aore rā te mau huimana fa’atere rahi i tā rātou mau fa’anahora’a. Terā rā, ’aita te ’Ēkālesia i pāturu i te reira huru taiete, ’e tē fa’aarahia nei te mau melo e vai ara ’eiaha e ti’aturi i taua mau parau ra. Te mea ra ē ’aita te ’Ēkālesia i pāto’i ti’a atu i teie huru taiete, e ’ere ïa i te fa’a’itera’a nō te pāturura’a ’e te ha’amanara’a i te reira.

Tē fa’aara-ato’a-hia nei te mau melo o te ’Ēkālesia ē, tē fa’ahiti ’e tē fa’a’ohipa nei te tahi o teie mau pupu i te mau mana’o ’e te mau ravera’a e nehenehe e ha’apēpē i te ta’ata. Hau atu, e fa’a’aufau teie mau pupu i te moni rahi ’e e fa’aitoito rātou i te ta’ata ’ia vai maoro i roto. Tē vai ra tē ’āno’i nei i te mau parau tumu o te ao i te mau parau tumu o te ’evanelia ē e nehenehe roa te fāito pae vārua ’e te fa’aro’o e pēpē.

Mai te mea ra ē e parau teie mau pupu tē vai ra tā rātou mau rāve’a ’oi’oi i te mau fifi e tītau i te tau roa ’e te tauto’ora’a rahi a te ta’ata nō te fa’a’āfaro i te reira. Noa atu ā e nehenehe te feiā e haere i reira ’ia ’ite i te tahi ri’i tāmarūra’a i te pae manava, ’aore rā i te tahi ’ana’anataera’a poto i reira, e ho’i mai iho ā te mau fifi tahito ’e e rahi atu ā te mana’o paruparu ’e te hepohepo.

E’ita te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia e ’aufau nō te reira, e fa’aitoito i te haerera’a i reira ’aore rā e fa’atīani i te reira mau pupu ’e mau peu. E’ita ato’a te mau fare a te ’Ēkālesia e nehenehe e fa’a’ohipahia nō te reira mau ’ohipa ri’i.

E parau te feiā fa’atere i te mau melo ē, e mea nā roto i te orara’a i te mau parau tumu o te ’evanelia te ha’amaita’ira’a iāna iho e tupu mau mai ai. Nō te mau melo e fifi tō rātou i te pae sōtiare ’e i te pae manava, e paraparau rātou i te feiā fa’atere autahu’ara’a nō te arata’ira’a, nō te hi’o i te tauturu e tū’ati i te mau parau tumu o te ’evanelia.

’Aita e ravehia te mau ’ōro’a hiero nō te hō’ē tamari’i fānau pohe. Terā rā, ’aita te reira e ’ōpani nei i te hō’ē tamari’i fānau pohe ’ia vai i roto i te ’utuāfare i roto i te mau tau mure ’ore. Tē fa’aitoitohia nei te mau metua e tu’u i tō rātou ti’aturi i ni’a i te Fatu nō te fa’a’āfaro i te reira ’ohipa mai tāna i ’ite maita’i roa a’e. E nehenehe te ’utuāfare e tāpa’o i te i’oa o taua tamari’i fānau pohe ra i ni’a i te parau tuatāpapara’a ’utuāfare ma te parau tamari’i fānau pohe, pāpa’ihia i roto nā pāruru.

E nehenehe e fa’atupuhia te ’ōro’a ha’amana’ora’a ’aore rā te ’ōro’a hunara’a, tei te metua te fa’aotira’a.

E parau pāpū ïa te mea ē, i ora na te hō’ē tamari’i hou te fānaura’a. ’Aita rā e heheura’a pāpū nō ni’a i te taime e tomo ai te vārua i roto i te tino.

Te tātarara’a mana nō te mau « inura’a ve’ave’a » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 89:9) i roto i te Parau pa’ari, ’o te fa’ahitira’a parau ïa a te feiā fa’atere mātāmua o te ’Ēkālesia, ’oia ho’i, te mau « inura’a ve’ave’a », ’o te tī ïa ’e te taofe.

’Eiaha te mau melo e fa’a’ohipa i te mau mā’a tē vai ra te rā’au ta’ero i roto. ’Eiaha ato’a te mau melo e fa’a’ohipa i te mau mea e ha’apēpē ’aore rā ’o tē fa’atupu i te peu ha’avī maori rā tei raro a’e i te hi’opo’ara’a a te hō’ē taote ’aravihi.

Hi’o 20.6.20.

Hio 20.6.

E vai ara maita’i i te huru fa’a’itera’a i te mau parau ’e te i’oa i rotopū i te mau tamari’i fa’a’amu ’e tō rātou nā metua fānau. E ha’apa’ohia te mau ti’ara’a mana i mua i te ture ’e te mau mana’o o te mau pae ato’a.

I te fenua Marite ’e Canada, e nehenehe te mau peresideni titi e tāniuniu i te piha ’ohipa nō te ’utuāfare, nō te arata’ira’a.

1-801-240-1711

1-800-453-3860, te rēni 2-1711

FamilyServices.ChurchofJesusChrist.org

I rāpae i te Fenua Marite ’e Canada, e nehenehe te feiā fa’atere e paraparau i te piha ’ohipa nō te ’utuāfare ’aore rā i te ti’a nō te piha ’ohipa nō te ’utuāfare i te piha tōro’a a te ārea.

Te mau melo e hina’aro e fa’a’amu i te tamari’i ’aore rā e hina’aro e riro ’ei ’utuāfare fāri’i, e hi’o maita’i rātou ē, e ha’apa’o rātou i te mau ture ato’a o te mau fenua ’e o te mau fa’aterera’a hau.

Nō te tahi ha’amāramaramara’a nō ni’a i te tu’ura’a i te mau tamari’i nō te fa’a’amura’a, hi’o i te 38.6.16.

E nehenehe te mau melo e fa’a’ohipa i te mau mātēria hi’o fa’aro’o, mai te CD ’e te DVD ’e te mau fa’a’itera’a rorouira, nō te ’ohipa purera’a ma teie mau ’ōpanira’a i muri nei :

• E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te reira i roto i te mau purera’a ’ōro’a ’aore rā i roto i te mau tuha’a purera’a rahi o te ’āmuira’a titi (terā rā, e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau pehe haruharu mai te mea ’aita e piana, ’aita e hāmonia ’aore rā ’aita e ta’ata ha’uti).

• E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te reira mai te mea e parau fatura’a e ’ōpani ra i te reira (hi’o 38.8.13).

• E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te reira mai te mea e ’ohipa i roto ’aita e tano nō te ’ohipa purera’a.

Nō te mau mātēria hi’o fa’aro’o e pe’e i teie mau tītaura’a, e nehenehe te reira e fa’a’ohipahia i roto i te piha purera’a nō te tahi atu rurura’a ’eiaha rā te purera’a ’ōro’a ’aore rā te tuha’a purera’a rahi o te ’āmuira’a titi, mai te mea e tuha’a rahi te reira nō te rurura’a.

’Eiaha te mau melo o te ’Ēkālesia e tītau i te mau tu’urimara’a a te mau Huimana fa’atere rahi ’e te mau Hitu ’Ahuru ārea, ’e tae noa atu te tu’urimara’a i roto i tā rātou mau pāpa’ira’a mo’a, te buka hīmene ’e te tahi atu parau fa’anahora’a. E fa’ahahi ’ē te reira i te ta’ata i tō rātou pi’ira’a mo’a ’e i te vārua o te mau rurura’a. E’ita ato’a e noa’a ia rātou ’ia fārerei i te tahi atu mau melo.

’Eiaha te mau melo e pata i te hōho’a o te mau Huimana fa’atere rahi ’e o te mau Hitu ’Ahuru ārea i roto i te fare purera’a.

E fa’a’ohipa te mau melo reo peretāne i te nene’ira’a a te ’Ēkālesia nō te Bibilia pāpa’ihia e te ari’i Iakobo. Tei roto i terā nene’ira’a te Topical Guide [fa’ahorora’a tumu parau] ; te mau fa’ata’ara’a raro ; te tahi mau tuha’a nō te ’Īritira’a a Iosepha Semita ; te mau fa’ahorora’a i te mau ’īrava o te Bibilia ’e i te Buka a Moromona, te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau ’e te Poe Tao’a Rahi ; ’e te tahi atu tauturu tuatāpapara’a. Noa atu ā tē vai ra te tahi atu nene’ira’a nō te Bibilia e mea ’ōhie a’e ’ia tai’o, nō ni’a rā i te ha’api’ira’a tumu, tē turu nei te heheura’a i te mau mahana hope’a nei i te pūharara’a a te ari’i Iakobo, i ni’a atu i te tahi mau ’īritira’a reo peretāne.

Nō te mau melo reo pāniora, e fa’a’ohipa rātou i te nene’ira’a a te ’Ēkālesia nō te Bibilia Reina-Valera. Tei roto i terā nene’ira’a te mau tauturu tuatāpapara’a mai terā i roto i te nene’ira’a reo peretāne.

I roto i te tahi atu mau reo e rave rahi, ’ua ha’amana te ’Ēkālesia i te hō’ē nene’ira’a nō te Bibilia e ’ere nā te ’Ēkālesia, nō te fa’a’ohipa i roto i te mau rurura’a ’e te mau ha’api’ira’a i te fare purera’a. ’Ia fa’a’ohipa te mau melo i taua mau nene’ira’a ra.

Te rāve’a pāpū roa a’e nō te fāito ’āfaro o te hō’ē ’īritira’a Bibilia, e ’ere nā roto i te fa’aaura’a i terā ’e terā mau pāpa’ira’a, nā roto rā i te fa’aaura’a ’e te Buka a Moromona ’e te mau heheura’a nō teie tau.

E noa’a te mau buka nene’i nō te Bibilia i te mau fare ho’ora’a a te ’Ēkālesia. E noa’a ato’a mai te buka rorouira ’e te mau haruharura’a fa’aro’o nō te mau nene’ira’a a te ’Ēkālesia i ni’a ia scriptures.ChurchofJesusChrist.org.

’Aita te ’Ēkālesia e fa’aitoito nei i te pāpa’i-fa’ahou-ra’a i te Buka a Moromona ’ei reo peretāne mātauhia ’e te mea ’āpī. ’Ua parau te Peresidenira’a Mātāmua :

« ’Ia ’īritihia te hō’ē parau mo’a nā roto i te tahi atu reo ’aore rā ’ia pāpa’i-fa’ahou-hia te reira ’ei reo mātau a’e, e ataatara’a rahi e vai ra ’o te ō mai te mau ha’api’ira’a tumu hape ’aore rā ’o te ha’apōirihia te fa’a’itera’a nō tō te reira tumu tahito ra. ’Ei pārurura’a i teie mau ataatara’a, e hi’opo’a te Peresidenira’a Mātāmua iho ’e te ’Āpo’ora’a nō te Tino ’Ahuru ma Piti iho i te ’īritira’a o te mau pāpa’ira’a mo’a mai te reo peretāne i te tahi atu reo ’e ’aita rātou i fa’ati’a i te mau tauto’ora’a e fa’ahiti i te mau ha’api’ira’a tumu o te Buka a Moromona ’ei reo mātauhia ’aore rā ’ei reo peretāne tau ’āpī. (E ’ere teie mau māna’ona’ora’a nō te mau nene’ira’a a te ’Ēkālesia nō te mau tamari’i). » («   », Ensign, ’Ēperēra 1993, 74).

E tītaura’a i ni’a i te mau rave ’ohipa o te ’Ēkālesia ’ia pe’e i te mau fa’aturera’a a te ’Ēkālesia i te mau taime ato’a. Nō te ha’amata ’e ’aore rā nō te tāmau noa ’ei rave ’ohipa nā te ’Ēkālesia, tītauhia ia rātou ’ia vai ti’amā nō te fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero. E au ato’a teie parau nō te mau rave ’ohipa i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia ’e i roto i te mau fare ha’api’ira’a tuatoru ’e tuarua.

E taime ra, e riro te mau ti’a nō te Tuha’a fa’atere nō te mau rave ’ohipa a te ’Ēkālesia i te tāniuniu i te mau peresideni titi ’aore rā te mau ’episekōpo nō te hi’o i te ti’amāra’a nō te hiero o te rave ’ohipa ’aore rā te ta’ata e tano ’ei rave ’ohipa nō te ’Ēkālesia. E nehenehe e pāpa’ihia teie mau anira’a ’aore rā e tāniuniu. ’Ia pāhono ’oi’oi te feiā fa’atere e ti’a ai.

E mea tītauhia ’ia auraro te mau rave ’ohipa o te ’Ēkālesia i te mau ture ’ohipa. E nehenehe te pū fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā te piha tōro’a a te ārea e hōro’a mai i te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau ture.

’Ua fa’aitoito noa na te Peresidenira’a Mātāmua i te mau melo nō te ’Ēkālesia ’ia tai’o i te mau ve’a a te ’Ēkālesia. E fa’aitoito te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i te mau melo ’ia vai te mau ve’a a te ’Ēkālesia i tō rātou fare. Tei roto i teie mau ve’a te arata’ira’a a te Fatu tei hōro’ahia nā roto i te mau peropheta i te mau mahana hope’a nei. E ha’apūai te mau ve’a a te ’Ēkālesia i te fa’aro’o i te Fa’aora ma te hōro’a ato’a i te arata’ira’a fa’auru ’ia tae mai tā tātou iho mau tāmatara’a.

E nehenehe te peresideni titi ’e te ’episekōpo e ani i tā rāua pāpa’i parau fa’atere ’ia fa’anaho i te mau tauto’ora’a nō te tāpa’ora’a i’oa nō te ve’a a te ’Ēkālesia (hi’o 33.3.4 ’e 33.4.4). E nehenehe ato’a te ’episekōpora’a e pi’i i te hō’ē ti’a pāroita nō te mau ve’a ’e e fa’ata’a vetahi nō te tauturu atu. Mai te mea e pi’ihia te hō’ē ti’a pāroita nō te mau ve’a, e tauturu ’oia i te fa’anaho ’e i te fa’atere i te ’ohipa tāpa’ora’a i’oa nō te ve’a, e tauturu ’oia i te mau melo ’ia rave ’aore rā ’ia fa’a’āpī i te tāpa’ora’a i’oa, ’e e ha’api’i ’oia i te mau melo i te mau maita’i nō te tāpa’ora’a i’oa nō te mau ve’a a te ’Ēkālesia.

E nehenehe te mau melo e tāpa’o i tō rātou i’oa nō te mau ve’a a te ’Ēkālesia nā roto i te pū ho’ora’a a te ’Ēkālesia. I roto i te tahi mau fenua, e nehenehe te mau melo e tāpa’o i tō rātou i’oa nā roto i te fa’a’īra’a i te ’api parau tāpa’ora’a i’oa nō te fāri’i i te ve’a i ni’a i te mau ’api natirara o te mau ve’a a te ’Ēkālesia.

E mau fa’a’itera’a faufa’a rahi te i’oa o te ’Ēkālesia ’e te hōho’a tāpa’o. ’Ua tāpa’ohia te reira ’ei tāpa’o fa’a’ite ’aore rā e mea pāruruhia te reira i mua i te ture, nā te ao ato’a nei. E fa’a’ohipahia te reira mai te au noa i te mau arata’ira’a i muri nei.

E nehenehe e fa’a’ohipa i te i’oa pāpa’i o te ’Ēkālesia (’eiaha rā te hōho’a tāpa’o) mai te peu e pe’ehia te mau tītaura’a i muri nei :

• Nā te ’āmuira’a iho a te ’Ēkālesia e ha’amana i te ’ohipa ’aore rā te fa’anahora’a tei tu’uhia te i’oa i ni’a iho (’ei hi’ora’a, te terera’a ’ohipa nō te hō’ē purera’a ’ōro’a).

• E tu’uhia te i’oa o terā ’āmuira’a a te ’Ēkālesia i mua i te i’oa o te ’Ēkālesia (’ei hi’ora’a, Pāroita nō Fāri’ipiti o Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Moʼa i te mau Mahana Hope’a nei).

• ’Eiaha te huru pāpa’ira’a e fa’ahōho’ahia i te hōho’a tāpa’o mana a te ’Ēkālesia.

E fa’a’ohipa-noa-hia te hōho’a mana a te ’Ēkālesia (hi’o i ni’a i te ’api tāpo’i o teie buka arata’i) nō te mau mātēria tei ha’amanahia e te Tuha’a fa’atere nō te fa’aaura’a i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia. Te tahi hi’ora’a nō te reira mau mātēria, ’oia ho’i :

• Te mau pūharara’a ’e te mau pāpie rata mana a te ’Ēkālesia

• Te mau tāreta i’oa nō te mau misiōnare

• Te mau tāpa’o fare purera’a.

’Eiaha e fa’a’ohipa i te hōho’a tāpa’o ’ei fa’a’una’unara’a ’aore rā, ’ei hōho’a nō te paruai o te mātini rorouira. ’Eiaha ato’a te hō’ē ta’ata e fa’a’ohipa i te reira nāna iho, nō te ’ohipa tapiho’ora’a, ’aore rā, nō te fa’atīani, mai te fa’a’ohipara’a i ni’a i te mau buka ’ā’amu ’utuāfare, te mau piriaro, te mau pitopito, ’aore rā, te mau reva. Mai te mea e uira’a, e fa’atae atu i te :

Intellectual Property Office (Piha tōro’a nō te mau parau fatura’a)

50 East North Temple Street

Salt Lake City, UT 84150-0005

Niuniu : 1-801-240-3959 ’aore rā 1-800-453-3860, rēni 2-3959

Rata tāniuniu (fax) : 1-801-240-1187

Rata uira : cor-intellectualproperty@ChurchofJesusChrist.org

Mai tei fa’ati’ahia e te mau ’āpo’ora peresideni o te ’Ēkālesia, tē vai ra te tahi mau ’āmuira’a a te ’Ēkālesia e hōro’ahia te mau mātini rorouira nō te mau ’ohipa mai te ha’apa’ora’a i te mau parau ’e te ’ā’amu ’utuāfare. Nā te peresideni titi e hi’o i te tu’ura’a ’e te fa’a’ohipara’a o te mau mātini rorouira i roto i te hō’ē titi. Nō te fāri’i ’e nō te fa’atere maita’i i te mau mātini rorouira a te ’Ēkālesia, tē vai ra te mau arata’ira’a i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā i te piha tōro’a a te ārea. E hōro’a teie mau arata’ira’a i te ha’amāramaramara’a nō ni’a i :

• Te mau mātini ’e te mau putu parau uira.

• Te mau mātini rorouira i hōro’ahia.

• Te tā’amura’a natirara.

• Te tātā’ira’a.

• Te fa’aru’era’a i te mau mātini rorouira.

• Te mau mātini rorouira tei ’eiāhia ’aore rā tei ’inohia.

• Te pārurura’a.

• E fa’a’ohipahia e te mau melo.

Mai te mea e nehenehe, e fa’anaho te mau peresideni titi ’ia nehenehe i te mau melo ’ia fa’a’ohipa i te mau mātini rorouira a te pāroita ’e a te titi nō te mau fa’anahora’a ’ā’amu ’utuāfare. ’Aita e fa’ati’ahia te mau mātini rorouira a te pāroita ’e a te titi nō te tahi atu mau ’ohipa a te ta’ata iho.

Nō te pāruru i te mau parau ’ōmo’e i ni’a i te mātini rorouira, e fa’a’ohipa te feiā fa’atere ’e te mau pāpa’i parau i te fa’anahora’a ta’o huna tei ni’a i te fa’anahora’a rorouira a te ’Ēkālesia nō te ha’apa’o i te mau parau (MLS). E’ita roa atu te ta’o huna nō te tomo i roto i te fa’anahora’a moni a te ’Ēkālesia o te hō’ē ta’ata e fa’a’itehia. E ’itehia te tahi atu mau arata’ira’a nō ni’a i te pārurura’a i te mau parau ’ōmo’e i roto i te 33.8 ’e te 33.9.

’Ia tu’uhia te mau mātini rorouira i te hō’ē vāhi i reira te mau melo nō te ’episekōpora ’e te mau pāpa’i parau e nehenehe ai e rave ’ōmo’e i te mau moni hōro’a o te hepetoma.

Nō te mau ’ōpanira’a nō ni’a i te hāmani-fa’ahou-ra’a i te paparoro, hi’o 38.8.13.

E nehenehe te peresidenira’a titi e fa’aue i te hō’ē tauturu pāpa’i parau nō te titi nō te riro ’ei ta’ata ’aravihi rāve’a ’āpī nō te titi. E nehenehe e hōro’ahia i te pāpa’i parau o te titi te reira tuha’a ’ohipa mai te mea e tītauhia. E ha’apa’o te ta’ata ’aravihi rāve’a ’āpī nō te titi i te mau mātini rorouira a te ’Ēkālesia i roto i te titi, nā reira ato’a terā i roto i te mau pū ’ā’amu ’utuāfare. ’Ua vauvauhia te mau hōpoi’a i roto i te 33.3.3.2 .

E mea ta’a ’ē te mau ture nō ni’a i te mau hāmanira’a ’e te parau fa’ati’a nō te fa’a’ohipara’a i te reira, i terā fenua ’e terā fenua. ’Ua tū’ati te mau ture a te ’Ēkālesia i fa’ahitihia i roto i teie tuha’a i ni’a i te mau fa’aturera’a i roto i te rahira’a o te mau nūna’a. Nō te fa’a’ōhiera’a, e parau teie tuha’a i te mau ti’ara’a ta’ata hāmani ’ei « parau fatura’a ». Terā rā, e nehenehe te i’oa o te tahi o teie mau ti’ara’a e taui i terā ’e terā fenua.

Te parau fatura’a, ’o te pārurura’a ïa a te ture i ni’a i te mau tauiha’a tei hāmani-mātāmua-hia e te hō’ē ta’ata, ’o tei fa’ahitihia i ni’a i te hō’ē parau fāfā rima, mai :

• Te mau mātēria tai’o, te pehe, te teata ’e te fa’anahora’a ’ori.

• Te mau ’ohipa anoihi, te mau hōho’a ’e te mau ’ohipa tarai.

• Te mau mātēria fa’aro’o ’e hi’o fa’aro’o (mai te mau hōho’a tāviri ’e te mau video, te mau CD ’e te mau DVD).

• Te mau fa’anahora’a rorouira ’aore rā te mau ha’uti.

• Te natirara ’e te tahi atu mau papa ’itepiri.

E ha’apa’o ti’a te mau melo o te ’Ēkālesia i te mau ture ato’a nō te parau fatura’a. Tōna tanora’a, nā te ta’ata i mau i te parau fatura’a e fa’ati’a i te hāmani-fa’ahou-ra’a, te ’ōperera’a, te ha’utira’a i mua i te ta’ata, te piara’a i mua i te ta’ata ’aore rā te tahi atu mau ’ohipa e au i te reira. Mai te mea e fa’a’ohipahia te reira ’e ’aita e parau fa’ati’a a te ta’ata nāna te parau fatura’a, e mea pāto’i ïa te reira i te faʼatureraʼa a te ʼĒkālesia ’e e nehenehe ato’a te ’Ēkālesia e horohia i mua i te ture.

’Ia mana’o te ta’ata ē, e mea pāruruhia te hō’ē ’ohipa e te parau fatura’a. Nō te mau ’ohipa e ha’apararehia, tē vai ra iho ā te fa’a’itera’a nō te parau fatura’a, mai teie te huru « © 1959 nā John Doe ». (Nō te mau haruharura’a fa’aro’o, teie te tāpa’o ℗). ’Aita rā i tītauhia te fa’aarara’a parau fatura’a, ’ia mana te pārurura’a i mua i te ture. Nā reira ato’a, nō te mea ’ua pau te mau nene’ira’a nō te hō’ē buka ra, e ’ere ïa te reira i te tumu nō te fa’a’orera’a i tō te reira parau fatura’a ’aore rā te fa’ati’ara’a i te hāmani-fa’ahou-ra’a, te ’ōperera’a, te ha’utira’a, te piara’a ’aore rā hāmanira’a i te tahi atu mau ’ohipa e au i te reira.

Nā te piha tōro’a a te ’Ēkālesia nō te mau parau fatura’a (te Intellectual Property Office (IPO)) e tauturu nō te fa’aineinera’a i te mau tītaura’a nō te fa’a’ohipa i te mau mātēria a te ’Ēkālesia i raro a’e i te parau fatura’a ’aore rā te mau fa’anahora’a, mai te mau mātēria tē vai ra te parau fatura’a a Intellectual Reserve, Inc. (IRI). Te IRI, e taiete ta’a ’ē ïa ’e tē ’imi ’ore i te moni, tei iāna ra te parau fatura’a tā te ’Ēkālesia e fa’a’ohipa. E ’itehia te tahi atu ha’amāramaramara’a nō te tītaura’a i te parau fa’ati’a nō te fa’a’ohipara’a i te mau mātēria e mauhia nei e te ’Ēkālesia nā roto i te pe’era’a i te hono nō te « Terms of Use [Fa’aturera’a] » i ni’a ia ChurchofJesusChrist.org .

E nehenehe te mau uira’a ’e te mau pāhonora’a i muri nei e tauturu i te mau melo ’ia māramarama ’e ’ia ha’apa’o i te mau ture nō te parau fatura’a (copyright) ’ia fa’a’ohipa ana’e rātou i te mau mātēria pāruruhia, i te fare purera’a ’e i te fare. Mai te mea e mau uira’a tā te mau melo ’aita e pāhonora’a i roto i teie mau arata’ira’a, e nehenehe tā rātou e tāniuniu i te :

Intellectual Property Office (Piha tōro’a nō te mau parau fatura’a)

50 East North Temple Street

Salt Lake City, UT 84150-0005

Niuniu : 1-801-240-3959 ’aore rā 1-800-453-3860, rēni 2-3959

Rata tāniuniu (fax) : 1-801-240-1187

Rata uira : cor-intellectualproperty@ChurchofJesusChrist.org

E nehenehe ānei au e tāhōho’a i te hōho’a i roto i te mau ve’a a te ’Ēkālesia ? Tei mātauhia, e nehenehe te mau hōho’a i roto i te mau ha’apararera’a a te ’Ēkālesia e tāhōho’ahia nō te fa’a’ohipara’a tāmoni ’ore i te fare purera’a, i te fare ’e nō te ’utuāfare. Terā rā, ’eiaha ’ia tāhōho’ahia nō te mau ’ohipa tapiho’ora’a ma te parau fa’ati’a ’ore a te IPO. Mai te mea e ’ōpanira’a e vai ra i ni’a i te hō’ē hōho’a, e ’itehia te parau mai teie te huru « ’Eiaha e tāhōho’a » i roto i te mau fa’ata’ara’a nō ni’a i te reira.

E nehenehe ānei tā’u e tāhōho’a i te mau mātēria a te ’Ēkālesia ? Tei mātauhia, e nehenehe te mau ha’apararera’a a te ’Ēkālesia e tāhōho’ahia nō te fa’a’ohipara’a tāmoni ’ore i te fare purera’a, i te fare ’e nō te ’utuāfare. ’Eiaha roa atu e fa’a’ohipa ma te fa’a’aufau i te mau mātēria a te ’Ēkālesia maori rā e parau fa’ati’a pāpa’i nā te IPO.

E nehenehe ānei tā’u e haruharu i te hō’ē pehe ? E mau parau fatura’a ta’a ’ē i ni’a i te mau pehe. E nehenehe te ta’ata e tāhōho’a i te mau hīmene i roto i te Buka hīmene, te Buka hīmene a te mau tamari’i, ’e te mau ve’a a te ’Ēkālesia nō te fa’a’ohipara’a tāmoni ’ore i te fare purera’a, i te fare ’e nō te ’utuāfare, ’eiaha rā mai te mea e ’ōpanira’a i tu’u-pāpū-hia i ni’a i te hīmene. Mai te mea e tāhōho’a te ta’ata ’aore rā e haruharu i te pehe ma te parau fa’ati’a ’ore a te ta’ata nāna te parau fatura’a, tē ’ōfati ra ïa ’oia i te ture a te ’Ēkālesia. Te pehe i tāpitihia te hāmanira’a ma te ’ore e auraro i teie ture, ’eiaha ïa e fa’a’ohipa nō te ’ohipa a te ’Ēkālesia.

E nehenehe ānei tā’u e taui, e tāhōho’a ’aore rā e tāpūpū i te mau mātēria hi’o fa’aro’o hāmanihia e te ’Ēkālesia ? ’Aita, maori rā e hōro’a te IPO i te parau fa’ati’a ta’a ’ē. E fa’a’ohipahia te mau mātēria hi’o fa’aro’o hāmanihia e te ’Ēkālesia ’ia au i te mau arata’ira’a i hōro’ahia i roto i te mau buka arata’i ’e i ni’a i te mau ’āfata o te mātēria.

E nehenehe ānei tā’u e tāpiti i te hāmanira’a o te mātēria e ’ere nā te ’Ēkālesia ? I te rahira’a taime, ’aita. Nā te mau ture nō te parau fatura’a e fa’atere i te fa’a’ohipara’a i te mau mātēria tā te tahi atu ta’ata i hāmani. I te rahira’a taime, tē vai ra te mau ’ōpanira’a e fa’a’ite i te mau tītaura’a i ni’a i te ta’ata hou ’a tāhōho’a ai i te mau mātēria e ’ere nā te ’Ēkālesia. Tei mātauhia, e tāpurahia teie mau ’ōpanira’a i te ha’amatara’a o taua ’ohipa ra. ’Ia ha’apa’o ti’a te mau melo i te mau ture ato’a nō te parau fatura’a e ti’a ai.

E nehenehe ānei tā’u e fa’a’ite i te hō’ē mātēria hi’o fa’aro’o tā’u i ho’o mai i roto i te ’ohipa a te ’Ēkālesia. I te rahira’a taime, ’aita. ’Eiaha te mau mau melo o te ’Ēkālesia e ’ōfati i te mau fa’aarara’a ’e te mau ’ōpanira’a tei tu’uhia i ni’a i te mau mātēria hi’o fa’aro’o tei ho’ohia mai. Tōna tanora’a, e tītau te fa’a’ohipara’a i te mau mātēria hi’o fa’aro’o tei ho’ohia mai i te parau fa’ati’a a te feiā nā rātou te parau fatura’a.

E nehenehe ānei tā’u e fa’auta uira ’aore rā e tāpiti i te hāmanira’a i te hō’ē paparoro mātini rorouira ’e te tahi atu mau fa’anahora’a nō te fa’a’ohipa i roto i te ’Ēkālesia ? I te rahira’a taime, ’aita. E’ita e nehenehe e tāpiti i te hāmanira’a o te mau fa’anahora’a ’e te tahi atu mau paparoro ’aore rā e fa’auta uira mai i te reira maori rā ’ua ho’ohia mai te mau parau mana ti’a ato’a. ’Ohipa ta’a ’ē, e nehenehe e fa’auta uira i te mau fa’anahora’a ’ā’amu ’utuāfare a te ’Ēkālesia ma te ’aufau ’ore.

E nehenehe ānei tā’u e fa’auta uira ’aore rā e ’ōpere i te mau mātēria tā’u e ’ite mai i ni’a i te mau tahua natirara a te ’Ēkālesia ? ’Ua hāmani te ’Ēkālesia i te mau tahua natirara e rave rahi, mai te ChurchofJesusChrist.org, ComeUntoChrist.org, ’e te FamilySearch.org. Te mau mātēria ato’a i ni’a i te mau tahua natirara a te ’Ēkālesia, mai te mau hōho’a, te mau parau pāpa’i, te mau tāpa’o, te mau fa’a’itera’a, te mau papa ’itepiri ’e te tahi atu mau ha’amāramaramara’a rahi, e nehenehe te reira e hi’ohia, e fa’auta uira mai, ’e e nene’i nō te fa’a’ohipara’a tāmoni ’ore i roto ana’e i te ’Ēkālesia, te fare ’e te ’utuāfare, maori rā, tē vai ra te tahi fa’a’itera’a ta’a ’ē. ’Eiaha te mau mātēria i ni’a i taua nau tahua natirara ra ’ia piahia, ’ia tāpa’opa’ohia ’aore rā ’ia ’ōperehia i ni’a i te tahi atu mau tahua natirara ’aore rā mau natira’a rorouira mai te mea ’aita e parau fa’ati’a a te IPO.

Te mau tahua natirara a te ’Ēkālesia ’e te mau parau i ni’a i teie mau tahua natirara, mai te mau i’oa ’e te mau vāhi nohora’a o te feiā tei hōro’a mai i te tahi mau parau, e’ita e nehenehe e fa’a’ohipahia nō te ho’o ’e nō te fa’atīani i te mau mātēria ’aore rā te tahi ’ohipa, e’ita e nehenehe e fa’atīani i te mau hoani ’aore rā nō te tahi noa atu ho’ora’a.

Nō te tahi atu ha’amāramaramara’a, ʼa hiʼo i te mau fa’aturera’a fa’a’ohipara’a e tū’ati i te mau tahua natirara.

E aha te mau parau fa’ati’a tītauhia nō te hō’ē ’āru’i hīmene ’aore te hō’ē ’āru’i ha’uti ta’ata ora ? E nehenehe e rave i te mau mātēria a te ’Ēkālesia ’aore rā a te IRI nō te ha’uti i te mau fare a te ’Ēkālesia ma te ’ore e ani i te parau fa’ati’a a te pū fa’atere o te ’Ēkālesia. Mai te mea e ’ere i te mātēria fatuhia nā te ’Ēkālesia, e mea tītauhia ’ia noa’a i te mau melo te parau fa’ati’a a te fatu mātēria nō te ha’uti i te tā’āto’ara’a ’aore rā i te hō’ē tuha’a o te reira i te hō’ē fare a te ’Ēkālesia. Tōna tanora’a, e tītau te fatu mātēria ’ia ’aufau i te reira noa atu ā ’aita e fa’a’aufauhia te ta’ata māta’ita’i. E mea ti’a ’ia fāri’ihia te parau fa’ati’a a te feiā fa’atere autahu’ara’a o te fenua.

Tē fa’afāna’o nei te ’Ēkālesia i te ta’ata i te mau pāpa’ira’a mo’a, te mau ve’a, te mau buka arata’i, te mau buka ’e te tahi atu mau mātēria nō te tauturu i te mau melo ’ia ha’api’i ’e ’ia ora i te ’evanelia a Iesu Mesia.

Tē fa’aitoito nei te feiā fa’atere i te mau melo ’ia ti’i mai tā rātou buka pāpa’ira’a mo’a ’e ’ia pe’e i te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare nō te pa’epa’e i te tuatāpapara’a ’evanelia i te fare.

E ha’apāpū te feiā fa’atere ē, tē fa’a’ohipa nei te mau ’orometua i te mau mātēria ha’amanahia e te ’Ēkālesia nō te ha’api’ira’a pupu autahu’ara’a ’e piha tamahine. Tei ni’a i te parau ha’aparare Mau arata’ira’a nō te fa’anahora’a ha’api’ira’a te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te huru e fa’anaho i te mau piha ha’api’ira’a i te sābati, ’e e aha te mātēria e fa’a’ohipa nō te ha’api’ira’a.

E fa’atīani pinepine te mau taiete fa’afārereira’a i tā rātou mau fa’anahora’a i te mau melo ’ōtahi o te ’Ēkālesia. E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau fare purera’a a te ’Ēkālesia, te mau piha ’e te mau fa’anahora’a nō te fa’atīani te hō’ē ta’ata i tāna iho mau ’ohipa ho’ora’a, hō’ē ā huru nō te mau taiete fa’afārereira’a. ’Eiaha te mau tāpura i’oa pupu a te ’Ēkālesia ’aore rā te tahi atu mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau melo e hōro’ahia i teie mau taiete.

E nene’ihia te mau tāpura i’oa a te titi ’e a te pāroita mai te au i te mau arata’ira’a i muri nei :

E nehenehe e tu’u i te i’oa, te vāhi nohora’a ’e te mau nūmera niuniu i roto i te hō’ē buka nūmera niuniu mai te mea noa rā tei roto te reira i te mau buka nūmera niuniu nā rāpae, ’aita ana’e, ’ia hōro’a te melo i tāna parau fa’ati’a. E tu’uhia te rata uira mai te mea noa e fa’ati’a mai te melo.

E fa’a’ohipahia te ’āfata moni a te titi ’aore rā a te pāroita nō te ’aufau i te mau buka nūmera niuniu. ’Eiaha e parau fa’atīani i roto i te mau buka nūmera niuniu.

’Eiaha te feiā fa’atere e ’ōpere i te mau tāpura i’oa i rāpae’au i te mau ’ōti’a o te titi ’aore rā pāroita, ’eiaha ato’a e fa’ati’a i te fa’a’ohipara’a i te reira nō te ’ohipa ’imira’a moni ’aore rā, te ’ohipa poritita.

I te ’ōmuara’a o te tāpura i’oa tāta’itahi, e mea ti’a ’ia tu’uhia te hō’ē fa’ahitira’a parau ē, e fa’a’ohipahia te reira nō te mau ’ohipa ana’e a te ’Ēkālesia, ’e ’eiaha e hāmani fa’ahou i te hōho’a ma te parau fa’ati’a ’ore nā te ’episekōpo ’aore rā, nā te peresideni titi.

’Ua ha’amau te ’Ēkālesia i te hō’ē fa’anahora’a rata uira nō te paraparau i te feiā fa’atere autahu’ara’a ’e nō rātou, nō te paraparau te tahi ’e te tahi. E fa’aarahia atu te feiā fa’atere autahu’ara’a i te taime e matara te reira nō rātou.

Tōna tanora’a, e fa’aitoitohia te mau melo ’ia fa’aea i tō rātou fenua ’āi’a nō te patu ’e nō te ha’apūai i te ’Ēkālesia. Tē rahi noa nei te mau rāve’a e matara nei nō te mau ’ohipa ri’i a te ’Ēkālesia ’e nō te fāri’i ’e nō te fa’a’ite i te mau ha’amaita’ira’a o te ’evanelia ’ati a’e i te ao nei. ’Ia fa’aea te mau melo i tō rātou fenua ’āi’a ’e ’ia ha’a rātou nō te patu i te ’Ēkālesia i reira, e mau ha’amaita’ira’a rahi atu ā e tae mai ia rātou iho ’e i te ’Ēkālesia. E ha’apūaihia te mau titi ’e te mau pāroita ’ati a’e te ao nei, e noa’a atu ra ïa i te fa’a’ite i te mau ha’amaita’ira’a o te ’evanelia i te mau tamari’i e rave rahi atu ā nā te Metua i te Ao ra.

’Ua ’itehia ē, te feiā e fa’aru’e i tō rātou fenua ’āi’a, e tāfifi rātou i te reo, i te ta’ere ’e i te pae faufa’a, e mana’o paruparu tē noa’a mai ’e te fifi i ni’a i te ta’ata iho ’e i ni’a i te ’utuāfare.

’Eiaha te mau misiōnare e ani i tō rātou metua, te mau fēti’i ’e te tahi atu mau ta’ata ’ia pa’epa’e i te mau melo tei hina’aro e fa’aru’e i tō rātou fenua ’āi’a.

E ha’apa’o te mau melo e fa’aru’e i tō rātou fenua ’āi’a i te mau ture.

’Ia haere te mau melo i te Fenua Marite ’e i te tahi atu mau fenua nā ni’a i te visa pīahi ’aore rā, te visa rātere, ’eiaha rātou e tīa’i ’ia noa’a mai tā rātou ’ohipa ’aore rā, ’ia roa’a mai tā rātou visa tāmau i muri a’e i te tomora’a i roto i te fenua.

Nō te fāna’o i te ’ohipa i roto i te ’Ēkālesia noa atu ā te fenua, e mea tītauhia i te hō’ē ta’ata ’ia pe’e i te mau tītaura’a ture ato’a nō te tomora’a i roto i te fenua ’e nō te noa’a mai te ti’ara’a tino huira’atira. ’Aita te ’Ēkālesia e pa’epa’e nei i te haerera’a i te fenua ’ē nā roto i tāna tihepura’a rave ’ohipa.

Te mahana ha’apaera’a mā’a ti’a, ’o te ha’apaera’a ïa i te mā’a ’e te inu e piti tāma’ara’a te tahi i muri iho i te tahi nō te roara’a e 24 hora, ’o te haerera’a i te purera’a ha’apaera’a mā’a ’e te ’īritira’a mana’o, ’e te hōro’ara’a i te hō’ē ō ha’apaera’a mā’a ma te ’ā’au hōro’a, nō te ’atu’atura’a i te feiā nava’i ’ore.

Hi’o 20.6.8.

E mea pāto’i te ’Ēkālesia i te perēra’a moni noa atu ā te huru o te reira, ’oia ato’a te mau perēra’a moni pa’epa’ehia e te fa’aterera’a hau.

Nō te rahira’a o te mau rurura’a a te ’Ēkālesia, e mea ti’a nō roto mai te mau ta’ata paraparau ’e te mau ’orometua i te pāroita iho ’aore rā te titi iho.

E tītauhia te parau fa’ati’a a te ’episekōpo hou te feiā paraparau ’aore rā, te mau ’orometua tei tītau-manihini-hia ’ia haere mai e rave ai i te hō’ē tuha’a i roto i te hō’ē putuputura’a pāroita, ’e i roto i te mau putuputura’a pupu tauturu. E tītauhia te parau fa’ati’a a te peresideni titi nō taua huru ’ohipa mai te mea e putuputura’a nā te titi.

E hi’opo’a maita’i te ’episekōpo ’aore rā te peresideni titi i te mau manihini e haere mai ’ei ta’ata paraparau ’e ’ei ’orometua, nā reira ato’a te mau tumu parau nō tā rātou mau fa’a’ite’itera’a. E nehenehe ato’a ïa e tāniuniu i te ’episekōpo o taua ta’ata ra. E hi’o maita’i te ’episekōpo ’aore rā te peresideni titi ē :

1. ’Ua tū’ati te mau fa’a’ite’itera’a i te ha’api’ira’a tumu o te ’Ēkālesia.

2. E’ita te mau manihini, ta’ata paraparau ’aore rā ’orometua, e ’aufauhia te hō’ē tino moni, e’ita rātou e tihepu i te ta’ata ’e e’ita rātou e fa’atīani i te hōani.

3. E’ita te tere o te manihini ’aore rā te ’orometua e ’aufauhia, i te moni ’āfata ānei a te pāroita ’aore rā nā roto i te mau melo.

4. E pe’e te mau fa’a’ite’itera’a i te mau arata’ira’a nō te fa’a’ohipara’a i te mau fare a te ’Ēkālesia (hi’o 35.4).

E tītaura’a i ni’a i te mau melo o te ’Ēkālesia nā roto i te hīro’a fa’aro’o ’ahuru ma piti ’ia ha’apa’o i te mau ture nō te tute o te fenua tei reira rātou (hi’o ato’a Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 134:5). Te mau melo ’aita e fāri’i i te mau ture tute, e tāmata rātou i te taui i te reira nā roto i te fa’aturera’a ’aore rā, te tauira’a papa ture. Nō te mau melo e pāto’ira’a pāpū tā rātou i te mau ture tute, e nehenehe tā rātou e horo i mua i te ture.

Te mau melo o te ’Ēkālesia e pāto’i i te fa’aho’i i tā rātou parau tute, ’e e pāto’i i te ’aufau i te tute i ni’a i te moni ’āpī ’aore rā e pāto’i i te fa’atura i te fa’aotira’a a te ha’avā nō te tute, tē pāto’i ra ïa rātou i te ture fenua ’e te mau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia. E’ita te reira mau melo e nehenehe e fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero ’e ’eiaha rātou e pi’ihia i ni’a i te mau ti’ara’a hōpoi’a rahi i roto i te ’Ēkālesia. E tītauhia te hō’ē ’āpo’ora’a nō te ti’ara’a melo mai te mea ’ua fa’autu’ahia te hō’ē melo nō te ’ōfati-hua-ra’a i te mau ture tute (hi’o 32.6.1.5).

Mai te mea e fa’a’ohipa-maita’i-hia te reira, e nehenehe te natirara e tauturu i te fa’aaura’a i te ’ohipa a te ’Ēkālesia, e ha’apūai i te fa’aro’o, ’e e aupuru i te mau hina’aro o te tahi atu mau ta’ata. E nehenehe ato’a te natirara e tauturu i te ta’ata ’ia paraparau i te tahi ’e te tahi ’e ’ia fa’a’ite i te mea e vai ra i roto i te ’Ēkālesia, i te mau hoa ’e te mau fēti’i. E ha’amana’o rā te mau melo ē, ’eiaha te mau ’āparaura’a nā roto i te mātini e mono i te ’āparaura’a mata ’e mata, mai te mea e nehenehe.

E ha’apa’o, e fa’atura ’e e pāturu te mau melo i te mau ture o te fenua i reira rātou i te nohora’a ’aore rā i reira rātou i te rāterera’a Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 58:21–22 ; Hīro’a Fa’aro’o 1:12). ’O te mau ture ato’a ïa e ’ōpani i te porora’a ’evanelia.

Tē vai nei te mau taiete ’e te mau ta’ata e hāpono nei i te feiā fa’atere i terā ’e terā fenua i te tahi mau mea e hōho’a i te mau rata mana a te ’Ēkālesia. E ’itehia e rata mana nā te ’Ēkālesia maoti te mau mea i muri nei : nā (1) te feiā fa’atere noa o te ’Ēkālesia e hāpono, (2) nā roto i te hō’ē rata nō ’ō mai i te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia, e upo’o parau nā te ’Ēkālesia tō ni’a iho, ’aore rā (3) nā roto i te fa’aarara’a i roto i te hō’ē ha’apararera’a nā te ’Ēkālesia. ’O te reira mau mea noa tā te feiā fa’atere e ha’apa’o ’e e pe’e.

E tu’u te feiā fa’atere o te fenua i te vāhi hāponora’a nō rātou i ni’a i te mau rata ato’a ’e i ni’a i te tahi atu mau mea tā rātou e hāpono i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia, ta’a ’ē noa atu te vāhi hāponora’a tā rātou e tu’u i ni’a i te vehi rata tei roto teie mau mea.

’Aita te mau melo o te ’Ēkālesia e fa’aitoitohia nei ’ia tāniuniu ’aore rā ’ia pāpa’i i te rata i te Huimana fa’atere rahi nō ni’a i te mau fifi i te pae nō te ha’api’ira’a tumu ’aore rā nō ni’a iho ia rātou. Nō te rahi-noa-ra’a te mau melo o te ’Ēkālesia, e ’ohipa rahi roa ’o tē ’ore roa e nehenehe e amo te pāhonora’a i teie mau uira’a ’e e fifi ato’a atu ra te Huimana fa’atere rahi ’ia rave i tā rātou iho mau hōpoi’a. E mea here te Huimana fa’atere rahi i te mau melo o te ’Ēkālesia ’e ’aita rātou i hina’aro ’ia tupu mai te mana’o ē, ’aita rātou e pāturuhia nei ’e ’aita e arata’ira’a nō rātou. Terā rā, ’ia ravehia te mau mea ato’a ma te pa’ari ’e te nahonaho.

’Ua fa’anahonaho te Fatu i tāna ’Ēkālesia ’ia ti’a i te mau melo ato’a ’ia paraparau i te hō’ē ’episekōpo ’aore rā te hō’ē peresideni ’āma’a, nā reira ato’a te hō’ē peresideni titi, mata’eina’a ’aore rā misiōni, rātou e tāvini nei ’ei mau fa’aa’o pae vārua ’e ’ei mau tauturu pae tino. Nō tō rātou pi’ira’a, e ti’a i teie nau feiā fa’atere i terā fenua ’e terā fenua ’ia fāri’i i te vārua nō te hāro’aro’a ’e nō te fa’aurura’a, ’ia ti’a ia rātou ’ia hōro’a i te parau a’o i te mau melo i raro a’e ia rātou.

E fa’aitoito roa te mau melo e tītau nei i te arata’ira’a pae vārua ’aore rā tei raro a’e i te fifi teimaha ’aore rā tē vai ra tā rātou uira’a nō ni’a i te ha’api’ira’a tumu, ’ia ’imi rātou i te rāve’a ’e te pāhonora’a nō rātou iho, maoti ato’a te pure tu’utu’u ’ore ’e te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a. Tē fa’aitoitohia nei te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia ’imi i te arata’ira’a a te Vārua Maita’i nō te tauturu ia rātou i roto i tō rātou iho orara’a ’e i roto i tā rātou mau hōpoi’a ’utuāfare ’e i roto i te ’Ēkālesia.

Mai te mea e vai noa terā hina’aro, e paraparau nā mua rātou i tō rātou ’episekōpo. Mai te mea e tītauhia, e nehenehe tāna e fa’atae ia rātou i mua i te peresideni titi.

I te rahira’a taime, te mau rata e hāponohia i te Huimana fa’atere rahi, e fa’aho’ihia te reira i te feiā fa’atere o te fenua. Te mau peresideni titi e hina’aro i te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te ha’api’ira’a tumu ’aore rā, nō te tahi atu mau mea nō te ’Ēkālesia, e nehenehe rātou e pāpa’i i te Peresidenira’a Mātāmua nō tō rātou mau melo.

Tei ni’a te bāpetizora’a i roto i te ’Ēkālesia, te mau fa’atōro’ara’a autahu’ara’a ’e te noa’ara’a te parau fa’ati’a nō te hiero, i te ti’amāra’a o te ta’ata tāta’itahi mai tei ’itehia i roto i te hō’ē uiuira’a māite ’e te feiā fa’atere autahu’ara’a i reira. E tūtava te mau melo o te ’Ēkālesia i te fa’aō ia rātou i roto i te mau ’ohipa ri’i ’e te tōro’a ’ohipa e nehenehe ai rātou e tītau ma te ’ā’au mā i te mau ha’amaita’ira’a a te Fatu, ’e ’o tē tū’ati ato’a i te mau parau tumu o te ’evanelia ’e te mau ha’api’ira’a a te Fa’aora.

Tē fa’aitoitohia nei te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia pe’e i te hi’ora’a o te Fa’aora i te pūpūra’a i te ti’aturi, te hāro’aro’a, ’e te here i te feiā huma. E mea ti’a i te feiā fa’atere ’ia ha’amātau i te feiā huma ’e ’ia fa’a’ite i te ’ana’anatae ’e te māna’ona’o pāpū.

E hi’o ato’a te feiā fa’atere i te mau melo e hina’aro paha i te tahi atu ā tauturu nō te mea e huma te hō’ē metua, te hō’ē tamari’i, ’aore rā te hō’ē taea’e ’aore rā tuahine. E nehenehe te utuutura’a i te hō’ē melo o te ’utuāfare huma ’ia riro ’ei rāve’a tāmāra’a ’o tē patu i te fa’aro’o. Terā rā, e nehenehe ato’a te reira e ha’afifi i te pae moni, te fa’aipoipora’a ’e te ’utuāfare.

E ’imi ato’a te feiā fa’atere i te mau melo huma e ora ra i roto i te mau fare ta’a ’ē ’aore rā, i te tahi atu mau fare, i te ātea ’ē i te mau melo o te ’utuāfare.

Tē ’ite-rahi-hia nei te mau mea fa’auru ’e te huru ari’i ’e ’o tē ti’a roa e fa’atura, i roto i te mau ha’apa’ora’a fa’aro’o e rave rahi. E mea tītauhia ’ia vai ara ’e ’ia fa’atura te mau misiōnare ’e te tahi atu mau melo i tō vetahi ’ē ti’aturira’a, ma te ’ore e fa’a’ino. Te mau peresideni titi ’e te mau peresideni misiōni e uira’a tā rātou nō ni’a i te autā’atira’a ’e te mau ha’apa’ora’a fa’aro’o ’ē’e, e paraparau rātou i te peresidenira’a ārea Nō te tahi atu mau feiā fa’atere o te fenua e uira’a tā rātou mai te reira, e niuniu atu rātou i te peresideni titi ’aore rā misiōni.

Hi’o 20.6.12 ’e 35.4.13.

’Ei tino huira’atira, tē fa’aitoitohia nei te mau melo ’ia ’āmui i te ’ohipa poritita ’e te mau ’ohipa a te fa’aterera’a hau, mai te tomora’a i roto i te pupu poritita tā rātou i mā’iti. Tē a’o-ato’a-hia nei te mau melo ’ia fa’aō pāpū ato’a ia rātou i roto i te mau ’ohipa e ha’amaita’i i tō rātou huira’atira nō te fa’ariro i te reira ’ei vāhi au nō te ora ’e nō te ’atu’atu i te hō’ē ’utuāfare.

Mai te au i te mau ture a tā rātou fa’aterera’a hau, tē fa’aitoitohia nei te mau melo ’ia tāpa’o i tō rātou i’oa i ni’a i te tāpura ta’ata mā’iti, ’ia tuatāpapa māite i te mau fifi e vai ra, nā reira ato’a te mau ti’a poritita e horo ra, ’e ’ia mā’iti i te mau ta’ata ’o tā rātou e ti’aturi nei ē, e ha’a rātou ma te parau ti’a ’e te hāro’aro’a pāpū. E tītaura’a ta’a ’ē i ni’a i te feiā mo’a ’ia ’imi, ’ia mā’iti ’e ’ia pāturu i te feiā fa’atere ha’avare ’ore ’e te maita’i ’e te pa’ari (hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98:10).

Noa atu ē, tē ha’apāpū nei te ’Ēkālesia i tōna ti’ara’a ’ia parau i tōna mana’o nō ni’a i te mau ’ohipa poritita ’e sōtiare, ’aita te ’Ēkālesia e fa’aō nei i roto i te parau nō te mau pupu poritita, tā rātou mau fa’anahora’a ’e tō rātou mau ti’a. ’Aita te ’Ēkālesia e hōro’a nei i tāna parau pāturura’a i te hō’ē noa atu pupu poritita ’aore rā ti’a poritita e horo ra. E’ita ato’a te ’Ēkālesia e parau i te mau melo ’o vai tē mā’iti. Terā rā, mai te mea e ’ohipa ta’a ’ē e tupu, e fa’a’ite te ’Ēkālesia i tōna mana’o nō ni’a i te hō’ē fa’aturera’a, i te taime iho ā rā e tū’ati te reira i te ’ohipa pae mōrare. ’O te Peresidenira’a Mātāmua noa te nehenehe e paraparau nō te ’Ēkālesia ’aore rā e tu’u i te i’oa o te ’Ēkālesia nō te pa’epa’e ’aore rā nō te pāto’i i te hō’ē fa’aturera’a, ’aore rā nō te haere i mua i te tiripuna. I te tahi pae, ’eiaha te mau peresideni titi ’e te feiā fa’atere i reira ’ia fa’anahonaho i te mau melo nō te haere i roto i te ’ohipa poritita ’aore rā ’ia fa’a’opa i tō rātou mana’o i te hō’ē pae.

Tē fa’aitoitohia nei te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia fāri’i e tāvini i ni’a i te mau ti’ara’a fa’aterera’a i tō rātou vāhi ’aore rā nā te Hau, nā roto i te mā’itira’a ’e ’aore rā te fa’auera’a. E ’ere tē horo ra ’oe nō te ti’ara’a fa’aterera’a nā te hau ra, e parau pāturu ïa tā ’oe nā te ’Ēkālesia ’aore rā nā tōna mau feiā fa’atere. E ha’apae ato’a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia, nā reira ato’a te mau melo, ’ia fa’ahiti i te parau ’aore rā ’ia rave i te hō’ē mea e mana’ohia ai tē pāturu ra te ’Ēkālesia i te hō’ē pupu poritita, te hō’ē pa’epa’e, te hō’ē ture ’aore rā te hō’ē ti’a poritita e horo ra.

Tē fa’aitoitohia nei te mau melo ’ia pāturu i te mau fa’aotira’a e ha’apūai i te peu mōrare o te sōtaiete, terā iho ā rā tei ’ōpuahia nō te ha’apa’o ’e nō te ha’apūai i te ’utuāfare ’ei tumu niu nō te sōtaiete.

E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau pāpa’a parau a te ’Ēkālesia, te mau buka nūmera niuniu ’e te mau mātēria mai te reira nō te ’ohipa poritita.

E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau fare a te ’Ēkālesia nō te ’ohipa poritita. E nehenehe rā e fa’a’ohipa i te mau fare a te ’Ēkālesia nō te tāpa’ora’a i’oa ta’ata mā’iti ’e nō te mā’itira’a mai te mea ’aita atu ā e vāhi (hi’o 35.4).

I te Fenua Marite ’e i te tahi ato’a mau fenua, e ’ōfatira’a fa’aturera’a fare rata te tu’ura’a i te hō’ē noa atu ’ohipa i roto ’aore rā i ni’a i te ’āfata rata ma te tītiro ’ore. E tano te reira ’ōpanira’a nō te mau ve’a a te pāroita ’e a te titi, te mau parau fa’aara, te mau parau ’ōpere ’e te tahi atu mau mātēria nō te ’Ēkālesia. E ha’api’i te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i te mau melo ’e i te mau misiōnare ’eiaha e tu’u i te reira mau mea i roto ’aore rā i ni’a i te mau ’āfata rata.

E tītaura’a i ni’a i te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ’ia pāruru i te ’ōmo’era’a o te mau melo. E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau pāpa’a parau a te ’Ēkālesia, te mau buka nūmera niuniu ’e te mau mātēria mai te reira nō tō tātou iho mau hina’aro, nō te tapiho’ora’a ’aore rā te poritita (hi’o ato’a 38.8.16).

’Eiaha te mau melo e ani i te hui mana fa’atere rahi ’aore rā i te mau Hitu ’Ahuru ārea ’ia pāpa’i ’e ’o rātou ’aore rā ’ia hōro’a i te parau pāturu i tā rātou mau buka ’aore rā mau pāpa’ira’a nō ni’a i te ’Ēkālesia.

’Eiaha te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia haruharu i te mau a’ora’a ’aore rā te mau parau a te Huimana fa’atere rahi ’e te mau Hitu ’Ahuru ārea i te mau ’āmuira’a titi, te mau rurura’a misiōnare ’aore rā te tahi atu mau rurura’a. E nehenehe rā te mau melo e haruharu i te mau ha’apurorora’a nō te ’āmuira’a rahi i ni’a i tā rātou mau mātini i te fare, nō rātou iho ’eiaha rā nō te tapiho’ora’a.

’Ua hōro’ahia mai te i’oa o te ’Ēkālesia nā roto i te heheura’a i te peropheta Iosepha Semita i te matahiti 1838 : « Nō te mea ’o teie te i’oa e topahia i ni’a i tā’u ’Ēkālesia i te mau mahana hope’a nei, ’oia Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 115:4).

Nō reira, e ti’a i te mau fa’ahitira’a ato’a nō ni’a i te ’Ēkālesia ’ia tu’uhia tōna i’oa tā’āto’a i te mau taime ato’a e ti’a ’ia nā reira. ’Ia hope te i’oa tā’āto’a o te ’Ēkālesia i te fa’ahitihia, mai te mea e tītauhia te hō’ē ha’apotora’a, tē fa’aitoitohia nei te mau parau « te ’Ēkālesia » ’aore rā, « te ’Ēkālesia a Iesu Mesia ». ’Ua tano ato’a te parau « Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai », ’e tē fa’aitoito-ato’a-hia ra te reira.

’Ia fa’ahitihia ana’e te parau nō te mau melo o te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, e mea tano ’e e mea au ’ia parau : « te mau melo nō Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei », « te feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a nei » ’e te mau melo o te ’Ēkālesia a Iesu Mesia ». « Te feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei », e i’oa ïa tei hōro’ahia e te Fatu i tōna mau ta’ata nō te fafaura’a i teie mau mahana hope’a nei. Maoti te fa’ahitira’a i te reira nō te mau melo o te ’Ēkālesia e ’itehia ai te tū’atira’a i roto ia Iesu Mesia ’e te mau melo o tāna ’Ēkālesia. ’Aita te fa’ahitira’a i te i’oa « Momoni » ’aore rā « SDJ » nō te fa’ahiti i te parau nō te mau melo o te ’Ēkālesia e fa’aitoitohia nei.

E mea tano te ta’o Momoni i roto i te mau i’oa topa ’aore rā ’ei ha’apāpū i’oa mai tei ’itehia i roto i te parau fa’aha’amana’ora’a i te tere o te mau pionie « Mormon Trail [Purūmu momoni] ».

’Aita i tano te parau te ha’apa’ora’a momoni ’e ’eiaha e fa’a’ohipahia. Nō te fa’ata’a i te ha’api’ira’a tumu, te ta’ere ’e te huru orara’a ta’a ’ē roa o Te ’Ēkālesia, mea tano a’e te parau « te ’evanelia a Iesu Mesia i fa’aho’ihia mai » ’e e mea au a’e.

Te pū tītorotorora’a mana noa o te ’Ēkālesia, ’o te Tuha’a tītorotorora’a nō te fa’aaura’a ïa, o te Tuha’a fa’atere nō te fa’aaura’a. E fa’a’ohipa te mau ti’a nō taua tuha’a ra i te mau uira’a ’e te mau uiuira’a ’ia noa’a te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau fifi tā te Huimana fa’atere rahi e māna’ona’o ra. ’Ia tāniuniu te feiā tītorotoro mana a te ’Ēkālesia i te mau melo, e hōro’a atu rātou i te nūmera tāmoni ’ore o te ’Ēkālesia nā reira ato’a te i’oa o te ta’ata e tāniuniu i te pū fa’atere. Hau atu, e hōro’a ato’a rātou i te ta’ata hōro’a mana’o ’ia mā’iti ’eiaha e pāhono i te hō’ē noa atu uira’a i ni’a i te parau tītorotorora’a.

E’ita e nehenehe e fa’a’ohipahia te mau rurura’a a te ’Ēkālesia nō te ha’aputura’a te tahi ta’ata ’aita i ha’amanahia ’aore rā te tahi pū, i te parau nō ni’a i te ta’ata. ’Eiaha ato’a te i’oa o te mau melo nō te ’Ēkālesia ’ia hōhorahia i taua mau ta’ata ra ’e te mau pū. Mai te mea e hina’aro te feiā fa’atere i terā ’e terā fenua e hi’opo’a i te ha’amanara’a nō te mau uira’a ’aore rā te mau uiuira’a, e tāniuniu rātou i te Tuha’a tītorotorora’a nō te fa’aaura’a (1-801-240-2727 ’aore rā 1-800-453-3860, rēni 2-2727).

Nō te mau fare tōtauturu a te ’Ēkālesia e rave rahi, tē vai nei te mau tauiha’a ’e te mau mātini e nehenehe e ha’apēpē i te ta’ata mai te mea ’aita te reira e fa’a’ohipa-tano-hia. E hi’o maita’i te mau tōmite arata’i a te titi ha’apa’o ’e te mau fa’atere nō te mau fare tōtauturu ē, e mea ataata ’ore nō te mau rave ’ohipa ’e te feiā e hōro’a i tō rātou taime. E ha’api’i-pinepine-hia te mau ta’ata ’ohipa i te mau peu ataata ’ore. E hi’opo’a-pinepine-hia te vāhi, ma te fa’atītī’aifaro i te mau mea ataata nō te ea ’e te tino o te ta’ata. ’Ia rave-tāmau-hia te tahi hi’opo’ara’a au nō te ha’apāpū ē, tē pe’e ra te mau ta’ata ’ohipa i te mau arata’ira’a, tē fa’a’ohipa tano nei rātou i te mau mauiha’a ’e te mau tauiha’a ’e tē ha’apae nei rātou i te mau ’ohipa ataata.

Tōna tanora’a, ’ia ti’a i te 16 matahiti ’e ni’a atu tō te feiā e ’ohipa i roto i te mau fare tōtauturu a te ’Ēkālesia. Te feiā e fa’a’ohipa i te mau tauiha’a, e ta’ata ferurira’a pa’ari ïa, tei ha’api’ipi’i-maita’i-hia ’e tei ’ite maita’i nāhea i te fa’a’ohipa i te tauiha’a. ’O te ta’ata pa’ari noa te fa’a’ohipa i te tauiha’a uira.

E fa’a’ite te fa’atere o te fare tōtauturu i te mau ’ati ato’a e tupu i te piha ’ohipa tōtauturu (1-801-240-3001 ’aore rā 1-800-453-3860, rēni 2-3001) ’e i te Tuha’a ha’apa’o ’ati i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia (hi’o 35.3.6 nō te nūmera niuniu).

’Eiaha te feiā fa’atere i terā ’e terā fenua ’ia fāri’i i tā te feiā ho’o tao’a paraura’a ē, ’ua fa’ati’a te ’Ēkālesia ’aore rā te hō’ē ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia ia rātou ’ia pi’i i te feiā fa’atere o terā fenua ’aore rā te mau melo nō te ho’o i tā rātou mau tao’a.

E nehenehe e fa’a’ohipa i te mau tauiha’a pe’e’utari ’e video nō te ’ohipa noa e ’ere i te tapiho’ora’a, nō te ’ohipa a te ’Ēkālesia, mai tei fa’ati’ahia e te peresidenira’a titi ’aore rā te ’episekōpora’a. E’ita e nehenehe e fa’a’ohipa i te reira mau tauiha’a nō te haruharu i te mau mea i ni’a i te ’āfata teata, i ni’a i te niuniu teata ’aore rā te mau fa’anahora’a pe’e’utari e ’ere nā te ’Ēkālesia e pa’epa’e. E’ita ato’a e nehenehe e fa’a’ohipa i te mau tauiha’a pe’e’utari nō te māta’ita’i i te mau fa’anahora’a e ’ere nā te ’Ēkālesia. E’ita tā te mau melo e nehenehe e fāriu i te merēti pe’e’utari mai te hō’ē pe’e’utari i te tahi atu ma te parau fa’ati’a ’ore a te pū fa’atere o te ’Ēkālesia.

’O te mau ta’ata ana’e tei ha’api’ipi’ihia e fa’atere i te tauiha’a tē nehenehe e rave i te reira. E nehenehe te feiā ’āpī e fa’atere i te reira, mai te mea noa rā e hi’opo’ahia tā rātou ’ohipa.

E pōnao-māite-hia te mau tauiha’a ato’a i te taime ’aita te reira e fa’a’ohipahia. E’ita e nehenehe e tātara i te reira i rāpae nō te ’āfa’i i te fare ’aore rā nō te fa’a’ohipa nōna iho.

I roto i te mau fa’anahora’a tei ha’amauhia e te ’Ēkālesia, e hōro’ahia te tauturu nō te mau ta’ata ti’amā ’e nō te mau ’ōpuara’a tano. E fa’aterehia te tauturu a te ’Ēkālesia e te mau ’episekōpo, tei mātau i te vaira’a o te ta’ata ’e ’o tē nehenehe e ārai i te tāpitira’a o te tauturu ’e te rahi roa. Nō reira, ’eiaha te mau melo e tītau i te tahi atu ā tauturu moni mai te pū fa’atere o te ’Ēkālesia ’aore rā mai te mau feiā fa’atere ’e te mau melo i reira.

Mai te mea e fa’ataehia i te mau melo i te reira huru tītaura’a moni, e nehenehe tā rātou e pāhono atu ē, ’ua hōro’a rātou i tā rātou iho pāroita ’ia putu te moni nō te mau tauturu tei ha’amauhia mai te au i te mau parau tumu nō te ’ohipa tōtauturu a te ’Ēkālesia.

I terā taime ’e terā taime, e fa’ahaerehia te tahi mau fa’ahitira’a parau ’aita i te mea ’āfaro maita’i, tei parauhia ē nā te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia. E rave rahi fa’ahitira’a parau mai te reira tē fa’ahuru ’ē nei i te mau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia, ’e ’o tei fa’atumuhia i ni’a i te ’āruriruri ’e te fa’ahitihiti. ’Aita roa atu te reira mau fa’ahitira’a parau e pūharahia nā roto i te rāve’a ha’amanahia, nā roto rā i te parau i fa’aro’ohia, te rata uira, ’aore rā, te tahi atu mau rāve’a ta’a ’ē atu i tei mātarohia. ’Eiaha te mau melo o te ’Ēkālesia e ha’api’i ’aore rā, e pūhara i te reira mau huru fa’ahitira’a parau ma te ’ore e ha’apāpū ē, nō roto mai te reira i te mau mātēria ha’amanahia e te ’Ēkālesia, mai te mau fa’ahitira’a parau, te mau ha’apararera’a parau ’e te mau buka ha’amanahia.

’Eiaha te mau parau a te Huimana fa’atere rahi, te mau Hitu ’Ahuru ārea ’aore rā te tahi atu mau ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia i te ’āmuira’a titi, ’aore rā i te tahi atu rurura’a, ’ia pāpa’ihia ’e ’ia ’ōperehia mai te mea ’aita e parau fa’ati’a nā te ta’ata a’o. Terā mau parau i pāpa’ihia, nō te ta’ata noa ïa i pāpa’i i te reira.

Tē fa’aitoitohia nei te mau peresideni titi ’ia tauturu i te mau melo i te fare tāpe’ara’a, i te fare ma’i ’e i roto i te tahi atu mau fare ha’apa’o ta’ata i roto i tō rātou mau ’ōti’a. E nā reira rātou nā roto i te mau fa’anahora’a autahu’ara’a mai te au i te mau arata’ira’a i ha’amauhia e te ’Ēkālesia ’e taua mau fare ra.

Nā te peresideni titi e fa’ata’a i te tauturu e hōro’a i terā ’e terā fare ha’apa’o ta’ata. E hi’o ato’a ’oia i terā tauturu, ma te tauturuhia e te feiā fa’atere autahu’ara’a i reira. Mai te mea e hina’aro te titi i te tauturu nō te tauturu atu i taua mau fare ra i roto i tōna mau ’ōti’a, e nehenehe te peresidenira’a ārea e fa’aue i te hō’ē ’aore rā i te tahi atu mau titi tāpiri mai e tauturu atu.

E nehenehe te peresideni titi ’aore rā te ’episekōpo tei fa’auehia, ’ia pi’i i te hō’ē taea’e tei mau i te autahu’ara’a ’ia hi’o i te tauturu tei hōro’ahia i te mau melo i taua mau fare ra. I roto i te mau fare tāpe’ara’a, tōna tanora’a, ’ia pi’ihia te mau taea’e nō te ’ohipa ’e te mau tāne. Terā rā, e nehenehe ato’a te hō’ē tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo ’ia pi’ihia nō te mau tāne. E piti a’e taea’e ’aore rā e piti a’e vahine ’aore rā hō’ē tāne ’e tāna vahine fa’aipoipo tē pi’ihia nō te ’ohipa ’e te mau vahine. ’Eiaha teie mau taea’e ’e mau vahine e ’ohipa i pīha’i iho i teie mau ta’ata, i taua mau fare ra, ’o rātou ana’e.

E nehenehe e fa’a’ōhie i te mau purera’a ha’amorira’a nō te mau melo i te fare tāpe’ara’a, i te fare ma’i ’e i te tahi atu mau fare ha’apa’o ta’ata, nō te fa’atano i ni’a i te hina’aro o te mau ta’ata i reira. Tei mātauhia, e pe’e teie mau purera’a i te fa’anahora’a nō te purera’a ’ōro’a e’ita rā te ’ōro’a e ’ōperehia i te mau ta’ata i te fare tāpe’ara’a. Fa’anahora’a ta’a ’ē nō ni’a i te ture a te ’Ēkālesia, ’ia rave-ana’e-hia te mau purera’a ha’amorira’a i te fare tāpe’ara’a, e nehenehe te mau mau ’āuri e hōro’a i te pure ’aore rā te mau a’ora’a ta’a ’ē noa atu tā rātou ha’apa’ora’a ’aore rā tō rātou ti’ara’a i roto i te ’Ēkālesia.

Te tahi ato’a tauturu e nehenehe e hōro’a i teie mau melo i roto i taua mau fare ra, ’oia ho’i te parau a’o ; te pāturura’a a te taea’e ’e te tuahine aupuru ’e a te mau piha Ha’api’ira’a Sābati, te purera’a pō ’utuāfare, te séminaire ’e te institut ’e te tahi atu mau fa’anahora’a ta’a ’ē.

Ma te ’ohipa ’e te Tuha’a fa’atere nō te autahu’ara’a i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia, e ha’apa’o te piha ’ohipa tōtauturu i te mau mātēria ’e te mau rāve’a tauturu ’ohipa nō te tauturu i te feiā i roto i te mau fare fa’atītī’aifarora’a ’e tō rātou ’utuāfare. Nō te tauturu, e nehenehe te feiā fa’atere autahu’ara’a e tāniuniu i te piha ’ohipa tōtauturu i te 1-801-240-2644 ’aore rā 1-800-453-3860, rēni 2-2644.

Nō te tauturu nō ni’a i te ’ohipa tōtauturu i te fare tāpe’ara’a, i te fare ma’i ’e i te tahi atu mau fare ha’apa’o ta’ata, e nehenehe te peresideni titi e tāniuniu i te peresidenira’a ārea. E nehenehe ato’a te peresideni titi e paraparau ’āfaro i te piha ’ohipa tōtauturu maoti te mau nūmera niuniu i te paratarafa i ni’a mai.

Tē fa’aara nei te ’Ēkālesia i tōna mau melo ’ia hi’o maita’i i te mau symposium ’e te mau putuputura’a mai te reira tei roto te mau fa’a’ite’itera’a e (1) fa’atiho, e fa’ao’ō’o, e ha’ama’au ’aore rā e ha’afaufa’a ’ore i te mau ’ohipa mo’a, ’aore rā ’o (2) tē nehenehe e ha’apēpē i te ’Ēkālesia, e fa’ahahī iāna i tāna misiōni ’aore rā e fa’aataata i te maita’i o tōna mau melo. ’Eiaha te mau melo e fa’a’ohipa i tō rātou ti’ara’a ’aore rā tō rātou ro’o maita’i i roto i te ’Ēkālesia nō te fa’atīani ’aore rā nō te fa’atupu i te mana’o ē, tē pāturu nei rātou i teie huru putuputura’a.

E hi’o maita’i te feiā fa’atere pāroita ’e te titi ē, ’aita te mau ’ohipa ri’i a te ’Ēkālesia i tō rātou vāhi e fa’aataata i te ti’ara’a tute ’ore o te ’Ēkālesia. Nō te mau arata’ira’a, hi’o 34.10.1.

Tē fa’aitoito nei te feiā fa’atere i te mau melo tei fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero ’ia ho’o mai i tō rātou iho mau ’ahu hiero tā rātou e fa’a’ohipa nō te rave i te mau ’ōro’a o te hiero. E nehenehe e ho’o mai i te reira mau ’ahu mo’a i te fare ho’ora’a buka a te ’Ēkālesia. Tē vai ato’a ra te mau hiero e ’ahu tārahu tā rātou. Mai te mea ’aita tā te hō’ē hiero e ’ahu nō te hōro’a tārahu, e tītauhia i te mau melo ’ia ’āfa’i mai i tō rātou iho mau ’ahu hiero.

E nehenehe te mau melo e hāmani i tō rātou iho pāreu nō te hiero ’ia fa’a’ohipa rā rātou i te fa’araurā’aura’a ’e te mātēria nirara’a tei hāmanahia. E roa’a teie mātēria i te fare ho’ora’a a te ’Ēkālesia. E’ita e nehenehe e hāmani i te tahi atu mau ’ahu ’ōro’a ’e te mau ’ahu roto nō te hiero.

Nō te mau melo o te ’Ēkālesia tei fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero, ’ua rave rātou i te fafaura’a e ’ō’omo i te ’ahu roto (garment) mai te au i te mau arata’ira’a i hōro’ahia i roto i te hiero. I te taime e hōro’a te feiā fa’atere autahu’ara’a i te mau parau fa’ati’a nō te hiero, e tai’o pūai rātou i te fa’ahitira’a a te Peresidenira’a Mātāmua nō ni’a i te ’ō’omora’a i te ’ahu roto hiero (garment).

E maita’i mo’a mau nō te hō’ē ta’ata te ’ō’omora’a i te ’ahu roto hiero (garment). ’Ia nā reira ’oia, tē fa’a’ite ra ïa ’oia i tāna pūpūra’a ’o roto ’ia pe’e i te Fa’aora ia Iesu Mesia.

E fa’aha’amana’ora’a te ’ahu roto hiero (garment) nō te mau fafaura’a i ravehia i roto i te hiero. Mai te mea e ’ō’omo-tano-hia te reira i te roara’a o te orara’a, e riro mai te reira ’ei pārurura’a i te fa’ahemara’a ’e i te ’ino.

E ’ō’omohia te ’ahu hiero i raro a’e i tōna ’ahu. Nā te ta’ata iho e hi’o e tu’u ānei i te tahi atu ā ’ahu roto i raro a’e i te ’ahu roto hiero (garment).

’Eiaha te ’ahu roto hiero (garment) ’ia tātarahia nō te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave ’a ’ahu noa ai i te reira. ’Eiaha te reira e fa’ahuru-’ē-hia nō te fa’atano i te huru ’ahu e ’ō’omohia.

E mea mo’a te ’ahu roto hiero, ’e e mea ti’a ’ia fa’aturahia te reira. E ’imi te mau melo tei fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero i te arata’ira’a a te Vārua Mo’a nō te pāhono i tā rātou iho mau uira’a nō ni’a i te ’ō’omora’a i te ’ahu hiero.

Mai te mea ’ua tahito roa te ’ahu roto hiero (garment), e tāpūpū ’e e fa’a’ore te mau melo i te mau tāpa’o. ’Ei reira te mau melo e tāpūpū ai i te toe’a o te ’ahu ’eiaha te reira ’ia ’itehia e ’ahu roto hiero.

Mai te mea ’ua tahito roa te ’ahu ’ōro’a o te hiero, e fa’a’ore te mau melo i te ’ahu nā roto i te tāpūpūra’a ’eiaha ’ia ’ite-fa’ahou-hia tōna fa’a’ohipara’a tumu.

E nehenehe te mau melo e hōro’a i te mau ’ahu roto hiero ’e te mau ’ahu ’ōro’a hiero maita’i i te tahi atu melo ti’amā tei fāri’i i tō rātou ’ōro’a hiero. E nehenehe te ’episekōpo e hi’o i te mau ta’ata e hina’aro i te reira ’ahu. ’Eiaha te mau melo e hōro’a i te mau ’ahu roto hiero ’e te mau ’ahu ’ōro’a hiero i te hiero ’aore rā i te tahi pū tauturura’a.

Te mau ha’amāramaramara’a nō ni’a i te poro’ira’a i te mau ’ahu hiero ’aore rā, nō te poro’i i te mau ’ahu roto hiero (garment) nō te feiā e vaira’a ta’a ’ē tō rātou (mai te mau melo e tāvini ra i roto i te nu’u, te mau melo tārava noa i ni’a i te ro’i, ’aore rā, te mau melo huma) e roa’a te reira i roto i te 38.10.8 ’e te 27.3.6.

’Eiaha te hō’ē tāne ’e te hō’ē vahine e rātere rāua ana’e nō te haere i te mau ’ohipa ri’i, i te mau rurura’a ’aore rā, i te mau fa’auera’a ’ohipa, a te ’Ēkālesia, maori rā, ’ua fa’aipoipohia rāua te tahi i te tahi, ’aore rā, e ta’ata ’ōtahi rāua to’opiti. Nō te tahi atu mau ture nō ni’a i te rāterera’a, hi’o 20.6.24.

Nā te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo e fa’atere i te pi’ira’a o te mau patereareha nō te titi (hi’o Te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau 107:39). E nehenehe te peresideni titi e hōro’a i tōna mana’o nō te ta’ata e pi’i. E fa’ataehia te mau i’oa nā roto noa i te fa’anahora’a nō te mau ti’a fa’atere ’e te pāpa’i parau. Nō te fa’aineine i teie parau, e ha’apae te peresideni titi i te mā’a ’e e pure ’oia ’ia arata’i te Vārua iāna. ’Ia ha’amana ato’a tōna nā tauturu i terā i’oa.

Te ta’ata tā te peresideni titi e tu’u i te i’oa ’ei patereareha nō te titi, e taea’e ti’amā ïa tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka. E mea pa’ari tōna ’ite i te ’evanelia ’e te ’Ēkālesia, e tāne ti’amā ’e e patereareha i roto i tōna iho fare, ’e e mea vai ara ’oia i te arata’ira’a a te Vārua. ’Ua fāri’i ’oia i tāna iho ha’amaita’ira’a patereareha, ’e te tanora’a, e 55 matahiti tōna ’aore rā e mea pa’ari a’e. E mea tītauhia ’ia fa’aipoipo ’oia.

Mai te mea e ha’amana te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo i te i’oa, e nehenehe te peresideni titi e fa’ati’ahia ’ia uiui ’e ’ia pi’i i te patereareha, e tu’u i tōna i’oa nō te pāturura’a i roto i te tuha’a purera’a rahi o te ’āmuira’a titi ’aore rā i roto i te purera’a rahi a te titi nō te autahu’ara’a, ’e e fa’atōro’a ’oia iāna. Nō te mea e tōro’a te pi’ira’a patereareha nō te Autahu’ara’a a Melehizedeka, e fa’atōro’a-nā-mua-hia te hō’ē patereareha ’āpī ’ei reira ’oia e fa’ata’ahia ai nō te tāvini i roto i te hō’ē titi.

E’ita te hō’ē peresideni titi e tono i te hō’ē tauturu nō te fa’atōro’a i te hō’ē patereareha. E’ita ato’a ’oia e ani i te tahi mau pu’era’a ’ia ’āmui iāna ra ’a fa’atōro’a ai i te hō’ē patereareha.

I muri iho i te fa’atōro’ara’ahia te hō’ē patereareha, e tāpa’ohia te reira i ni’a i te fa’anahora’a nō te mau ti’a fa’atere ’e te pāpa’i parau hou ’oia ’a fāna’o ai i te mau mauiha’a nō te mau patereareha.

Te tanora’a, e’ita te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti e ha’amana i te pi’ira’a i te piti o te patereareha nō te hō’ē titi maori rā ’aita e roa’a i te patereareha i ni’a i te tōro’a ’ia hōro’a i te rahira’a ha’amaita’ira’a e anihia ra. E’ita ato’a te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti e ha’amana i te piti o te patereareha nō te mea noa e mea ’ā’ano roa te hō’ē titi ’aore rā tē vai nei te mau melo ’aita e paraparau nei i te reo tei mātauhia i te paraparau. Mai te mea tē vai ra te mau melo e paraparau nei i te reo ’ē, e nehenehe te ’episekōpora’a ’e te peresidenira’a titi e fa’ati’a ia rātou ’ia haere i te patereareha nō te hō’ē titi fātata ’o tē nehenehe e hōro’a i te ha’amaita’i nā roto i te reo o taua melo ra.

E ha’api’i te peresideni titi i te patereareha tei pi’i-āpī-hia nō ni’a i te nātura mo’a ’e te heheura’a o taua tōro’a ra hou te patereareha e ha’amata ai i te hōro’a i te mau ha’amaita’ira’a. E hi’o māite te peresideni titi nā muri i te patereareha i te mau arata’ira’a i roto i te Ha’amāramaramara’a ’e mana’o nō te mau patereareha ’e te Ha’api’ipi’ira’a nā te feiā fa’atere o te ao nei : Te patereareha.

E peresideni te peresideni titi i ni’a i te patereareha o te titi ’e e hi’o ’oia i tāna ’ohipa mai tei vauvauhia i roto i te Ha’amāramaramara’a ’e mana’o nō te mau patereareha. ’Eiaha ’oia e tu’u i teie hōpoi’a i roto i te rima o tōna nā tauturu. E mea maita’i nō te patereareha te tā’amura’a piri ’e tōna peresideni titi.

E uiui te peresideni titi i te patereareha e piti a’e taime i te matahiti hō’ē. E hi’ohi’o ato’a ’oia i te mau ha’amaita’ira’a tā te patereareha i hōro’a e piti a’e taime i roto i te matahiti hō’ē. Mai te mea e tītauhia, e nehenehe te peresideni titi e tu’u i te tahi mana’o nō ni’a i te mau parau i roto i te mau ha’amaita’ira’a patereareha. E paraparau ato’a te peresideni titi i te mana’o o te patereareha nō ni’a i te ’ohipa, te ea ’e te maita’i o tōna ’utuāfare, ’e nō ni’a ato’a i te tahi atu mau tumu parau tā te patereareha e ’imi ’e e hina’aro i te parau a’o.

E ha’apāpū te peresideni titi ē, e hōro’a-vave-hia te mau parau nō te ha’amaita’ira’a i te mau ta’ata i fāri’i i te ha’amaita’ira’a. E hi’o ato’a ’oia ē, ’ua fa’ataehia te mau ha’amaita’ira’a ato’a i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia. E hāponohia te mau ha’amaita’ira’a nā roto i te Fa’anahora’a nō te ha’amaita’ira’a pātereāreha i ni’a i te ChurchofJesusChrist.org. I te mau vāhi ’aita te reira fa’anahora’a, e hāpono-rata-hia te mau ha’amaita’ira’a i te pū fa’atere, hō’ē a’e taime i te ono ’āva’e i te vāhi i muri nei :

Church History Library

Attn: Patriarchal Blessings

15 East North Temple Street

Salt Lake City, UT 84150-1600

E melo te patereareha i ni’a i te tōro’a nō te pupu tahu’a rahi ’e e ’āmui atu ’oia i te mau rurura’a matahiti o te pupu.

Te fa’atōro’ara’a o te hō’ē patereareha, e fa’atōro’ara’a ïa nō te orara’a tā’āto’a, nō reira ’aita ’oia e ha’amāuruuruhia. Terā rā, e nehenehe e tu’u iāna i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a, nō te fa’ataime iāna i te hōro’ara’a i te mau ha’amaita’ira’a.

Mai te mea e’ita e nehenehe i te hō’ē patereareha e rave i tāna ’ohipa nō tōna matahiti pa’ari roa ’aore rā nō te ma’i, e fa’atae te peresideni titi i te hō’ē anira’a i te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’ia tu’uhia te patereareha i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a. E fa’atae ’oia i te reira nā roto i te fa’anahora’a nō te mau ti’a fa’atere ’e te mau pāpa’i parau. Mai te mea e fāri’ihia te anira’a nō te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a, e’ita te i’oa o te paterearaha e tu’u-fa’ahou-hia nō te pāturura’a i roto i te ’āmuira’a titi nō muri iho, i te taime e pāturuhia te mau ti’a fa’atere o te ’Ēkālesia. E fa’aara te peresideni titi i te mau ’episekōpo ’eiaha e tono i te mau melo i terā patereareha. E ha’apāpū ato’a te peresideni titi ē, e hāpono-’oi’oi-hia te mau ha’amaita’ira’a tā te patereareha i hōro’a i te mau ta’ata i ha’amaita’ihia ’e i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia i te vāhi tei fa’a’itehia i roto i te 38.9.4.

E tu’u-ato’a-hia te hō’ē patereareha i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a mai te mea e reva ’oia nō te tāvini i te hō’ē misiōni, e ma’iri ’oia nō te tahi atu tumu, e fa’anu’u ’oia i te tahi atu titi ’aore rā ’ua ha’amanahia ’ia pi’ihia ’oia i te hō’ē ti’ara’a fa’aterera’a i roto i te ’Ēkālesia (hi’o 38.9.7 ’e te 38.9.8). I terā vaira’a, e fa’aara atu te peresideni titi i te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti nā roto i te fa’anahora’a nō te mau ti’a fa’atere ’e te mau pāpa’i parau ’e e pe’e ’oia i te mau arata’ira’a i roto i te paratarafa i ni’a mai. E’ita te hō’ē patereareha e fa’aho’ihia i ni’a i te tōro’a i te fa’aotira’a iho ā ’oia i tāna tau misiōni ’aore rā tāna mau ’ohipa ’ē i roto i te ’Ēkālesia (hi’o 38.9.6).

Nō te patereareha tei tu’uhia i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a, e nehenehe tāna e tāmau i te hōro’a i te ha’amaita’ira’a patereareha i tōna hua’ai (tāna mau tamari’i, te mo’otua ’e te hina) mai te mea e mana’o te peresideni titi ē, e ti’a iāna ia nā reira. E hi’opo’a te peresideni titi i teie mau ha’amaita’ira’a ma te ha’apāpū ato’a e hāpono-’oi’oi-hia te reira i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia mai tei fa’a’itehia i roto i te 38.9.4.

Nō te fa’aho’i i te hō’ē patereareha i ni’a i te tōro’a, e uiui māite te peresideni titi iāna ’e e fa’atae ’oia i te hō’ē parau pāpa’i i te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti nā roto i te fa’anahora’a nō te mau ti’a fa’atere ’e te mau pāpa’i parau. Mai te mea e fāri’ihia te anira’a, e tu’uhia te i’oa o te paterearaha nō te pāturura’a i roto i te tuha’a purera’a rahi o te ’āmuira’a titi nō muri iho ’aore rā i roto i te tahi atu rurura’a rahi a te autahu’ara’a o te titi. I te pāturura’ahia ’oia, e fa’ata’ahia ’oia nō te tāvini i roto i terā titi.

’Ia fa’anu’u te hō’ē patereareha i roto i te tahi atu titi, e tu’uhia ’oia i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a. E tāniuniu ’oia i te peresideni o te titi ’āpī nō te fa’aara iāna ē, tei reira ’oia i teienei. Mai te mea e hina’aro te peresideni titi i te fa’a’ohipa iāna ’ei patereareha nō te titi ’āpī, e tāniuniu ’oia i te peresideni titi tahito o te patereareha nō te ha’apāpū i te ti’amā o te patereareha ’e tāna tāvinira’a nā mua atu. ’Ei reira, e pe’e te peresideni titi ’āpī i te terera’a ’ohipa i roto i te 38.9.6.

Mai te mea e fa’aoti te peresideni ’eiaha e tu’u i te i’oa o te patereareha nō te tāvini i roto i tāna titi, e vai noa te patereareha i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a mai tei fa’a’itehia i roto i te 38.9.5.

E’ita e nehenehe e pi’i i te hō’ē patereareha i ni’a i te ti’ara’a fa’aterera’a i roto i te ’Ēkālesia mai te ’episekōpo, te melo ’āpo’ora’a teitei ’aore rā te peresideni titi maori rā e ha’amana nā mua te Peresidenira’a Mātāmua ’e te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti i te reira pi’ira’a. ’E mai te mea e fāri’ihia, e tu’uhia te patereareha i ni’a i te ti’ara’a ’aita i ni’a i te tōro’a mai tei fa’a’itehia i roto i te 38.9.5.

Nō te pāruru i te huru ’ōmo’e o te mau ha’amaita’ira’a patereareha, e ha’apāpū te peresideni titi ē, i muri iho te patereareha hōro’ara’a i te ’api parau i te ta’ata ’e ’ua fa’atae ato’a i te reira i te pū fa’atere o te ’Ēkālesia, ’e ’ua noa’a mai te ha’apāpūra’a ē ’ua tae atu te reira, e tūmā ’oia ’e e fa’a’ore ’oia i te mau haruharura’a ato’a, tei ni’a i te rorouira ’e te pāpie. ’Oia ho’i te mau mea i patapatahia i ni’a i te rorouira ’e terā i ni’a i te mau mātini ’āfa’ifa’i.

Mai te mea e hōro’ahia te mātini rorouira a te patereareha i te tahi atu ta’ata, nō te ho’o ānei ’aore rā nō te tātara hu’ahu’a, ’aore rā nō te tahi atu fa’a’ohipara’a, e hi’o maita’i te patereareha ē, e’ita e noa’a fa’ahou mai te mau ha’amaita’ira’a i tūmāhia nā roto i te tahi atu mau rāve’a. E nehenehe te reira e ravehia nā roto i te tūmāra’a i te papa putura’a rorouira (formater) ’aore rā nā roto i te fa’aterera’a i te hō’ē mauiha’a tūmā e fa’a’ore i te mau rāve’a e noa’a fa’ahou mai te reira.

Mai te mea e ’āua fa’ehau, ’aore rā e mau melo i te ’āua fa’ehau i roto i te hō’ē titi, tei te peresidenira’a titi te mau hōpoi’a i vauvauhia i roto i teie tuha’a. Mai te mea tei roto te reira ’āua fa’ehau i te hō’ē misiōni ’eiaha te hō’ē titi, nā te peresideni misiōni e ha’apa’o i te reira mau hōpoi’a.

E ha’apa’o te hō’ē melo nō te peresidenira’a titi i te ha’amāramaramara’a fa’aineinera’a nō te ’āua fa’ehau i roto i te titi. E ha’apāpū ’oia ē, e ravehia te reira nō te mau melo ato’a e haere i te ’āua fa’ehau. E nehenehe te pāpa’i parau fa’atere o te titi e fa’aau i te ’ohipa nō te reira ha’amāramaramara’a.

Mai te mea e fa’atupuhia te mau purera’a a te ’Ēkālesia i te ’āua fa’ehau, e fa’anaho te peresideni titi tei reira te ’āua fa’ehau i te hō’ē pāroita, te hō’ē ’āma’a ’aore rā te hō’ē pupu nō te fa’ehau, nō te mau rave ’ohipa o te ’āua fa’ehau ’e tō rātou ’utuāfare (hi’o 38.10.4). Nō teie mau ’āmuira’a tāta’itahi, e pi’i te peresideni titi ’e e fa’ata’a ’e e hi’o ’oia i te hō’ē ’episekōpora’a (i te taime e parau fa’ati’a nā te Peresidenira’a Mātāmua) ’aore rā te hō’ē peresidenira’a ’āma’a ’aore rā te hō’ē tīa’i pupu nō te fa’ehau ’e tōna nā tauturu. E hōro’a te peresideni titi i te mau ha’amāramaramara’a nō teie feiā fa’atere i te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē. E nehenehe ’oia e fa’ata’a i te hō’ē pāroita nō te turu i te mau pupu fa’ehau tāta’itahi.

I te mau vāhi ’ua ha’amauhia te hō’ē ’aore rā e rave rahi ’āmuira’a nā te ’Ēkālesia nō te mau rave ’ohipa o te ’āua fa’ehau, e fa’aau te peresideni titi i te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē nō te hōro’a i te ’episekōpo tāta’itahi, te peresideni ’āma’a tāta’itahi ’aore rā i te tīa’i pupu tāta’itahi i te hō’ē rata tonora’a. E fa’ata’a taua rata ra i tāna mau hōpoi’a ma te ha’amana iāna nō te peresideni i ni’a i te ’āmuira’a ’e nō te fa’atere i te mau rurura’a. E hōro’ahia te hōho’a nō taua rata ra i te ’ōmōniē o te ’āua fa’ehau.

E fa’aau te hō’ē melo nō te peresidenira’a titi i te ’ohipa ’e te ’ōmōniē rahi nō te ’āua fa’ehau tāta’itahi i roto i te titi. E ha’apāpū ’oia ē, tē nā reira ato’a nei te mau ’episekōpo nō te mau pāroita tē vai ra te hō’ē ’āua fa’ehau i reira. E fa’aara teie nau feiā fa’atere i te ’ōmōniē nō ni’a i te mau hora purera’a o te pāroita, te vāhi ’e te ta’ata e tāniuniu, ’ia ti’a i te ’ōmōniē ’ia hōro’a i te reira i te mau melo i te ’āua fa’ehau.

E rave te peresideni titi i te hō’ē uiuira’a matahiti ’e te ’ōmōniē tāta’itahi o te ’Ēkālesia e ora ra i roto i tōna titi. Te fā nō teie uiuira’a, nō te hi’ora’a ïa i te maita’i o te ’ōmōniē ’e tōna ti’amā nō te tāvini. E uiui ta’a ’ē ato’a te peresideni titi i te hoa fa’aipoipo o te ’ōmōniē, hō’ē taime i te matahiti.

E mea ti’a i te mau ’ōmōniē feiā mo’a ’e tō rātou hoa fa’aipoipo ’ia fāna’o i te mau pi’ira’a i roto i te pāroita ’aore rā te titi. E nehenehe te hō’ē ’ōmōniē o te ’Ēkālesia, tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka ’ia tāvini i roto i te mau pi’ira’a fa’aterera’a, mai te ’āpo’ora’a teitei ’aore rā te peresidenira’a i ni’a i te hō’ē pāroita, hō’ē ’āma’a ’aore rā hō’ē pupu nō te fa’ehau, inaha ’aita teie pi’ira’a e tito i te mau hōpoi’a i te ’āua fa’ehau. Terā rā, ’eiaha te mau ’ōmōniē ’ia pi’ihia i ni’a i te mau ti’ara’a poro ’evanelia.

E nehenehe te peresideni titi e ani i te hō’ē ’ōmōniē ’ia haere mai i te mau rurura’a ’āpo’ora’a titi nō te ’āfa’i mai i te parau fa’a’ite nō ni’a i te mau ’ohipa a te mau ’āmuira’a a te ’Ēkālesia ’e te mau fa’aitoitora’a i te ’āua fa’ehau. E nehenehe ato’a te ’ōmōniē e tāvini ’ei hono i roto i te feiā fa’atere o te ’āua fa’ehau ’e te peresideni titi. E nehenehe ato’a te mau ’ōmōniē e tauturu i te peresideni titi ’ia ’ite mai i te mau melo i te ’āua fa’ehau nō te pi’i ’ei fa’atere pupu nō te mau melo o te ’āua fa’ehau, ’e e nehenehe ato’a rātou e tauturu i te ’ohipa fa’aitoitora’a i te mau melo paruparu i te ’āua fa’ehau.

E tītau te ’āua fa’ehau i te ’ōmōniē ’ia ha’apa’o i te parau nō te fa’aterera’a i te mau purera’a ato’a e ravehia i te ’āua fa’ehau. Mai te mea e ’ōmōniē nō te ’Ēkālesia i te ’āua fa’ehau, tōna tanora’a, e fa’aue te ’āua fa’ehau i te ’ōmōniē ’ia ha’apa’o i te parau o te ’āmuira’a a te ’Ēkālesia e ruru i reira. Mai te mea ’aita te ’ōmōniē i pi’ihia ’ei ’episekōpo ’aore rā ’ei peresideni ’āma’a ’aore rā ’ei tīa’i pupu fa’ehau, ’aita ’oia e peresideni i te mau purera’a ha’amorira’a, e ti’a rā ’oia i reira ’e e ’āmui atu ’oia i te reira.

E uiui te hō’ē melo nō te ’episekōpora’a i te mau melo o te pāroita hou rātou ’a reva ai nō te ’āua fa’ehau. E ha’apāpū ’oia ē e fāna’o rātou i te haere i te ha’amāramaramara’a fa’aineinera’a nō te ’āua fa’ehau.

’Ia haere te hō’ē melo i te ’āua fa’ehau ’aore rā ’ia fa’anu’uhia ’oia i te tahi atu vāhi ’āpī, e tauturu te hō’ē melo nō te ’episekōpora’a iāna ’ia ’ite ’o vai te ’āmuira’a a te ’Ēkālesia piri a’e i tōna ’āua fa’ehau ’āpī. E noa’a te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau hora purera’a ’e te mau vāhi purera’a nō te mau purera’a a te ’Ēkālesia i te mau ’āua fa’ehau i ni’a ia « Find a Meetinghouse or Ward [Hi’o mai i te hō’ē fare purera’a ’aore rā te hō’ē pāroita] » ’aore rā i te piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē.

E tāpe’a-noa-hia te parau melora’a o te hō’ē melo e haere i te ’āua fa’ehau e te pāroita tumu ē tae roa atu e tonohia taua melo ra i tōna ’āua fa’ehau mau. ’Eiaha e hāpono i tā rātou parau melora’a i te mau ’āmuira’a o te ’Ēkālesia i te mau ’āua fa’ehau e rave i te mau ha’api’ipi’ira’a mātāmua ’e te ha’apa’ari.

E pāpa’i pinepine te feiā fa’atere autahu’ara’a nō te pāroita tumu i te rata i te melo tāta’itahi o te pāroita i te ’āua fa’ehau. E fa’aitoito ato’a te feiā fa’atere i te mau ’utuāfare ’ia ha’apāpū ē tē fāri’i ra tō rātou melo i te ’āua fa’ehau i te Ensign ’aore rā te Liahona. Tē vai ato’a ra te Church News nō te feiā e tai’o i te reo peretāne.

Tei te ’episekōpo tāta’itahi te ha’apa’ora’a i te mau melo o te ’Ēkālesia i te ’āua fa’ehau i roto i te mau ’ōti’a o tāna pāroita. E fa’aau ’oia i te ’ohipa ’e te ’ōmōniē rahi o te ’āua fa’ehau (hi’o 38.10.1).

I te Ha’amāramaramara’a fa’aineinera’a nō te ’āua fa’ehau, e ha’api’i te mau melo e haere i te ’āua fa’ehau e aha te fa’anahora’a a te ’Ēkālesia nō te mau purera’a ’e te mau ’ohipa ri’i i te ’āua fa’ehau. E nehenehe teie ha’amāramaramara’a e ravehia i roto i te titi ’aore rā te pāroita. E pi’i te hō’ē melo nō te peresidenira’a titi ’aore rā nō te ’episekōpora’a i te hō’ē ’orometua, te mea au a’e, e ta’ata tei oti noa i tāna tau fa’ehau, nō te fa’atere i te ha’amāramaramara’a.

Nō te ha’amāramaramara’a, e nehenehe e māta’ita’i i te mau video mai te Serving Your Country [Tāvini i tō ’outou fenua] ’e Let Not Your Heart Be Troubled [’Eiaha e taiā tō ’ā’au]. E fāri’i te melo i te pu’era’a pāpa’ira’a mo’a nō te fa’ehau, te hō’ē tāreta i’oa melo nō te ’Ēkālesia ’e tae noa atu i te buka iti Tāvini i tō ’outou fenua. Mai te mea ’aita te hō’ē melo i fāri’i i teie ha’amāramaramara’a hou ’a tāpae ai i te ha’api’ipi’ira’a tumu, nā te ’episekōpo, te peresideni ’āma’a ’aore rā te tīa’i pupu fa’ehau e ti’a’au iāna i te ha’api’ipi’ira’a e hōro’a atu iāna i muri noa iho i tōna taera’a i reira.

Te tanora’a, e haere te mau melo o te ’āua fa’ehau i roto i te mau pāroita ’e te mau ’āma’a fātata i tō rātou ’āua fa’ehau. Mai te mea rā e ’itehia te mau mea i muri nei, e nehenehe te peresideni titi ’aore rā misiōni e fa’anaho i te hō’ē pāroita, te hō’ē ’āma’a ’aore rā te hō’ē pupu fa’ehau nō te mau rave ’ohipa o te ’āua fa’ehau ’e tō rātou ’utuāfare :

• ’Aita e ’āmuira’a nā te ’Ēkālesia tei fa’anahohia i te hō’ē ātea tano i te ’āua fa’ehau tei reira te mau melo o te ’Ēkālesia.

• Tei te hō’ē fenua teie mau rave ’ohipa ’āua fa’ehau ’aita rātou e ta’a i te reo o te pāroita ’e te ’āma’a i reira.

• ’Aita tā te mau rave ’ohipa i te ’āua fa’ehau e nehenehe e haere i rāpae i te ’āua fa’ehau nō te mau tītaura’a ha’api’ipi’ira’a ’aore rā nō te tahi atu mau ’ōpanira’a.

• ’Ua fa’ahaerehia ’aore rā e fa’ahaerehia te pupu fa’ehau tei reira te mau melo o te ’Ēkālesia i te hō’ē vāhi ’aita te ’Ēkālesia i fa’anahohia, te hō’ē vāhi ’aita e ’āmuira’a a te ’Ēkālesia i reira e nehenehe e fāri’i ia rātou nō te reo ’aore rā e’ita iho ā e nehenehe e haere i te mau purera’a i reira.

• Tei roto teie mau melo i te pupu fa’aherehere ’e e haere rātou i te mau ha’api’ipi’ira’a hope’a hepetoma ’aore rā i te mau ’ohipa ha’api’ipi’ira’a matahiti.

E ha’amauhia te mau pāroita ’e te mau ’āma’a i te mau ’āua fa’ehau ma te fa’a’ohipa i te arata’ira’a i vauvauhia i roto i te pene 37.

Te tanora’a, e ha’amauhia te hō’ē pāroita ’aore rā te hō’ē ’āma’a, ’eiaha te hō’ē pupu fa’ehau, mai te mea nō te turu i te mau melo i te fa’ehau ’e tō rātou ’utuāfare. E nehenehe ato’a e ha’amau i te hō’ē pāroita ’aore rā te hō’ē ’āma’a nō te mau melo i te fa’ehau ’aita tō rātou ’utuāfare, mai te mea tē vai nei te hina’aro tau roa e fa’afāna’o i te mau purera’a a te ’Ēkālesia ’e te mau fa’anahora’a i teie mau melo e haere ra i te mau ha’api’ipi’ira’a tumu ’aore rā i te mau ha’api’ipi’ira’a ha’apa’ari, ’aore rā ’ia fa’arevahia rātou i te hō’ē vāhi ātea. Te tanora’a, ’aita te ’āua fa’ehau e fa’ati’a i te mau melo o te ’Ēkālesia ’aita tā rātou ’ohipa ’e te ’āua fa’ehau, ’ia ō i roto i te hō’ē pāroita ’aore rā te hō’ē ’āma’a i te hō’ē ’āua fa’ehau.

Mai te mea ’aita e tano e ha’amau i te hō’ē pāroita ’aore rā te hō’ē ’āma’a i te ’āua fa’ehau, e nehenehe te peresideni titi ’aore rā misiōni e ha’amau i te hō’ē pupu fa’ehau. Te hō’ē pupu fa’ehau, ’o te hō’ē ’āmuira’a ïa a te ’Ēkālesia e fa’atupu i te mau rurura’a ’e ’o tē ha’apa’o i te mau melo. ’Aita rā tā te tīa’i pupu e tāviri autahu’ara’a, nō reira ’aita ’oia e fa’ati’ahia ’ia fāri’i i te mau tuha’a ’ahuru ’e te mau ō, ’aita ’oia e hōro’a i te parau a’o i te mau melo nō ni’a i te mau hara teimaha, te ’ōpanira’a ti’ara’a melo ’aore rā te tahi atu hōpoi’a e tītauhia te mau tāviri. Nō te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau pupu fa’ehau, ’a paraparau i te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē ’aore rā haere i ni’a ia military.ChurchofJesusChrist.org.

E nehenehe te feiā fa’atere nō te mau pupu fa’ehau i te mau vāhi mo’emo’e e fāri’i i te mau tauiha’a ’e te mau mātēria a te ’Ēkālesia nā roto i te niuniura’a i te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē.

Tei te huru te mau hina’aro o te mau melo i te ’āua fa’ehau, e nehenehe e fa’aiti noa i te huru ’e te rahi o te mau fa’anahora’a a te ’Ēkālesia i roto i te hō’ē pāroita, te hō’ē ’āma’a ’aore rā te hō’ē pupu fa’ehau e ruru i roto i te ’āua fa’ehau.

’Ia ha’amauhia te hō’ē ’āmuira’a a te ’Ēkālesia i roto i te hō’ē ’āua fa’ehau, e mea tītauhia te fa’aaura’a ’e te ’ōmōniē rahi o te ’āua fa’ehau nō te mau hora rurura’a ’e te mau fare a te ’āua fa’ehau. Mai te mea ’aita e ’ōmōniē i te ’āua fa’ehau, e paraparau te peresideni titi i te fa’atere rahi o te ’āua fa’ehau.

Te tanora’a, nā te mau peresideni titi ’e te mau peresideni misiōni e pi’i ’e e fa’ata’a i te feiā fa’atere pupu fa’ehau, e’ita paha ïa e noa’a i te rave i te reira i te mau vāhi mo’emo’e ’e te mau vāhi tama’i. Nō te mea ’aita e hōro’ahia te mau tāviri autahu’ara’a nō te pi’ira’a tīa’i pupu, e nehenehe ’oia e fa’auehia ma te ’ore e fa’ata’a iāna. E nehenehe te ti’a autahu’ara’a e ti’a’au i te hō’ē vāhi e tono i te hō’ē taea’e tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka nō te tāvini ’ei tīa’i pupu i muri iho i te ha’apāpūra’a i tōna ti’amā i pīha’i iho i tōna ’episekōpo ’e tōna peresideni titi. Mai te mea tē vai ra te hō’ē ’ōmōniē o te ’Ēkālesia, e nehenehe te ti’a autahu’ara’a e fa’ati’a iāna ’ia pi’i ’e ’ia fa’ata’a i te hō’ē tīa’i pupu.

Mai te mea e nu’u fa’ehau tei reva i te hō’ē vāhi ātea roa i te mau melo o te ’Ēkālesia, e nehenehe ’oia e fāri’i i te parau fa’ati’a a tōna ’episekōpo ’ia fa’atere ’e ’ia rave i te ’ōro’a mai te peu e tahu’a ’oia i roto i te Autahu’ara’a a Aarona ’aore rā tē mau nei ’oia i te Autahu’ara’a a Melehizedeka. Mai te mea ’ua hau atu i te hō’ē melo i te vāhi i revahia te nu’u fa’ehau, e pi’ihia te hō’ē tīa’i pupu fa’ehau nō te fa’atere i te mau purera’a ’e te ’ōro’a.

’Ia pi’i-ana’e-hia te hō’ē tīa’i pupu, e fa’aarahia te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē. E hāponohia te hō’ē rata tonora’a iāna. E tītau te fa’aterera’a fa’ehau i teie rata hou e ti’a ai i te tīa’i pupu e fa’atere i te mau purera’a a te ’Ēkālesia.

I te mau fenua e mea tītauhia ’ia haere i tāna tau fa’ehau, e mea tītauhia ’ia feruri te mau peresideni titi ’e te mau ’episekōpo i teie mau ture e topa i ni’a i te mau ta’ata e hina’aro e haere i tā rātou misiōni. I te Fenua Marite, te ta’ata e haere i tāna tau fa’ehau nā mua a’e i tāna tāvinira’a misiōni, e mea tītauhia ’ia fa’aoti roa ’oia i tāna tau fa’ehau hou ’a tāvini ai i te hō’ē misiōni. Nō rātou i roto i te pupu fa’aherehere, e nehenehe tā rātou e tāvini i te hō’ē misiōni i muri iho i te fa’aotira’a i tā rātou ha’api’ipi’ira’a tumu ’aore rā te ha’api’ipi’ira’a ha’apa’ari. Nō te tahi atu ā ha’amāramaramara’a, e nehenehe te feiā fa’atere e paraparau i te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē.

’O te Piha ’ohipa a te ’Ēkālesia e ha’apa’o i te mau fa’ehau ’e te mau ’ōmōniē te pū nō te parau ha’amana nō te mau ’ōmōniē tāne ’e vahine e tāvini ra i roto i te mau fa’anahora’a rau a te fa’aterera’a hau ’e terā e ’ere nā te fa’aterera’a hau. Teie mau fa’anahora’a, ’o te nu’u fa’ehau ïa, te mau fare ma’i, te mau fare utuutura’a, te mau fare ’āuri, te mau pū tāpe’ara’a, te mau mūto’i ’e te mau tūpohe auahi, te mau tīa’i ’ōti’a, te mau fa’anahora’a tīvira ’e te fa’ehau tahito, te mau fare ha’api’ira’a tuatoru, tuha’a mātāmua ’e te piti. Nā te fa’anahora’a tāta’itahi e ha’amau i tāna mau tītaura’a i te pae nō te fāito ha’api’ira’a ’e te tāvinira’a o te mau ’ōmōniē, nō te rahira’a rā o rātou, e tītau mai rātou i te ha’amanara’a a te ’Ēkālesia hou te ta’ata e tāvini ai ’ei ’ōmōniē.

E tāvini te mau ’ōmōniē melo i te mau ta’ata nō te mau ha’apa’ora’a fa’aro’o ato’a, nā reira ato’a te feiā mo’a. E ha’apāpū rātou ē, e ti’amāra’a pae fa’aro’o tō te mau ta’ata ’e e tauturu rātou ’aore rā e tauturu rātou i te mau hina’aro pae fa’aro’o o te ta’ata tā rātou e tāvini nei.

Te rahi ’e te huru tāvinira’a a te ’ōmōniē, tei te huru ïa tō rātou vaira’a. ’Ei hi’ora’a, e fa’ati’ahia te mau ’ōmōniē i te fa’ehau ’ia :

• Fa’atere i te mau purera’a nō te feiā keresetiano noa atu ā te ha’apa’ora’a.

• Fa’atere i te mau fa’aipoipora’a tīvira.

• Tauturu i te mau tōmānā ’e te mau parau fa’aara ta’ata pohe.

• Fa’atere i te mau purera’a hunara’a ta’ata pohe ’e te mau purera’a ha’amana’ora’a.

• Hōro’a i te parau tauturu i te feiā heva.

• Fa’atere i te mau ha’api’ipi’ira’a ārai ’ōnohi.

• Fa’afāna’o i te aupuru pae vārua ’e te parau fa’aa’o i te mau fa’ehau ’e tō rātou ’utuāfare.

Nō te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te mau ’ōmōniē a te ’Ēkālesia e rave i te mau fa’aipoipora’a tīvira, hi’o 38.3.

E nehenehe te mau ’ōmōniē e tauturu i te mau melo o te ’Ēkālesia i roto i tā rātou tātarahapara’a, i raro a’e i te fa’aterera’a a tō rātou feiā fa’atere autahu’ara’a. Terā rā, e mea tītauhia rā ’ia fa’atītī’aifaro te mau melo i te mau ’ōfatira’a ture teimaha ’e tō rātou ’episekōpo ’aore rā te peresideni titi.

E nehenehe te mau ’ōmōniē o te ’āua fa’ehau i te vāhi tama’i ’aore rā i te vāhi mo’emo’e e rave i te tahi atu ā mau hōpoi’a i raro a’e i te fa’aterera’a a tō rātou feiā fa’atere o te ’Ēkālesia. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe te mau ’ōmōniē tei mau i te Autahu’ara’a a Melehizedeka e pi’i ’e e fa’ata’a i te mau tīa’i pupu fa’ehau. Mai te mea ’ua fa’ati’ahia e feiā fa’atere o te ’Ēkālesia, e nehenehe ato’a rātou e uiui i te melo i te ’āua fa’ehau nō te bāpetizora’a, te ha’amaura’a ’e te fa’atōro’ara’a i te Autahu’ara’a a Aarona ’aore rā Melehizedeka mai te mea ’aita te reira vāhi e roa’ahia i te mau misiōnare rave tāmau ’aore rā i te ’episekōpo o taua fa’ehau ra ’aore rā tōna peresideni titi, ’ia haere atu.

Mai te mea, nō tā rātou mau hōpoi’a, e’ita e noa’a i te mau ’ōmōniē ’ia haere i tā rātou ’iho mau rurura’a pāroita, e tītau ’oia i te parau fa’ati’a a tōna peresideni titi nō te haere i te mau purera’a a te ’Ēkālesia i te tahi atu pāroita.

Mai te mea ’ua fāri’i te mau fa’ehau i tō rātou ’ōro’a hiero, e hi’o maita’i te mau ’episekōpo ē, ’ua māramarama rātou i te mau arata’ira’a i muri nei.

Mai te mea e nehenehe, e ’ō’omo te mau melo i te fa’ehau tei fāri’i i te ’ōro’a hiero i tō rātou ’ahu roto hiero (garment) mai te tahi atu mau melo. E hi’o rā te mau melo ē, ’eiaha e fa’a’ite noa i te ’ahu roto hiero (garment) i mua i te mata o te feiā ’aita i māramarama i te reira aura’a o te reira. Mai te mea e’ita e nehenehe e ’ape i te reira, e tītau te mau melo i te arata’ira’a a te Vārua nō te hi’o māite i te ’ohipa e rave ma te ’ōmo’e ’e te pa’ari. Penei a’e e mea maita’i a’e ’ia ha’apae i te ’ahu roto hiero nō te hō’ē taime ri’i ’a ’ō’omo fa’ahou ai i te taime tano. Terā rā, e ’ere te ha’afifira’a te tumu tano noa nō te ha’apae i te ’ahu roto hiero i te hiti.

Mai te mea nō te mau ture fa’ehau e’ita te hō’ē melo e nehenehe e ’ō’omo i te ’ahu roto hiero, ’aita te ti’ara’a o te melo i taui, mai te mea e mea ti’amā noa ’oia. Mai te mea e’ita e nehenehe i te mau melo i te fa’ehau e ’ō’omo i te ’ahu roto hiero (garment) nō te mau ture fa’ehau ’aore rā nō te tahi atu tumu e ’ere nā rātou, e faufa’a ta’a ’ē nō rātou, e ti’ara’a ho’i ’e e hōpoi’a ’ia ’ō’omo fa’ahou ā i te reira i te taime tano.

E paraparau te mau melo i te ’āua fa’ehau i tō rātou fa’aterera’a e aha te mau tītaura’a ta’a ’ē nō ni’a i te mau ’ahu roto, mai te huru ’ū ’aore rā te fatafata ’arapo’a. E nehenehe e noa’a mai te ’ahu roto hiero (garment) ta’a ’ē e tano i te mau tītaura’a a te ’Ēkālesia ’e a te Nu’u nō Marite ’e te Nu’u reva, nā roto i te piha ’ohipa ’ōperera’a a te ’Ēkālesia. E piti tuha’a nō teie ’ahu hiero, e ’ū pa’atoa ri’i ’e e fatafata ’arapo’a ’ōrapa. E ’ō’omohia te reira ’e te ’ahu huna ’arora’a, ’ia tītau te mau ture fa’ehau i te reira. Nō te mea e tuha’a te piriaro nō te ’ahu fa’ehau, ’ua pēnihia te mau tāpa’o i roto ’eiaha te reira ’ia ’itehia mai te mea e ’ō’omohia te piriaro ’e ’aita te ’ahu huna.

Mai te mea e tītau te tau fa’ehau i te tahi atu ’ū piriaro pa’atoa ri’i, e nehenehe e ho’o mai i te mau piriaro tei ha’amanahia e te fa’aterera’a fa’ehau ’ei reira e hāpono atu ai i te Beehive Clothing nō te tu’u i te mau tāpa’o. E nehenehe e ’ō’omohia te ’ahu roto hiero ’ū ’uo’uo ’aore rā pa’atoa ri’i ’e te ni’a ta’a ’ē nō taua pupu fa’ehau ra.

Tē vai nei te tahi mātēria ’ahu hāmani (synthétique) e piri i ni’a i te ’iri ’ia ’ō’omohia, ’o tē nehenehe e fa’atupu i te ataatara’a rahi nō te mau fa’ehau pairati iho ā ra ’e vetahi ato’a e nehenehe e ū i te auahi. Mai te reira ato’a te mātēria ’ahu nylon ’e te polyester. ’Ua fa’a’ite mai te mau ti’a fa’atere fa’ehau ē, e mea ataata ’ore a’e te ’ahu vavai ’ia ’ō’omohia. ’Ia ’ō’omohia te ’ahu 100% vavai i terā taime.

Nō te poro’i i te mau ’ahu hiero ta’a ’ē, e nehenehe te mau melo e niuniu i te piha ’ohipa ’ōperera’a ’aore rā e fa’a’ohipa i te ’api parau Uniform Garment Marking Order Form [Parau nō te poro’i i te tāpa’ora’a o te ’ahu roto hiero (garment)].

E pi’ihia te mau ta’ata fa’aipoipo tei fa’atuha’ahia mai roto i te ’āua fa’ehau ’ei misiōnare fa’aipoipo i te tahi mau ’āua fa’ehau nō te tauturu i te feiā fa’atere autahu’ara’a i roto i te ’ohipa fa’aitoitora’a melo paruparu ’e te tāpe’ara’a. E tauturu ato’a rātou i te ’utuāfare o te mau fa’ehau tei tonohia nō te hō’ē tau.

Nō te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te parau melora’a o te mau melo i te fa’ehau, hi’o 33.6.8.

Nō te tahi ha’amāramaramara’a nō ni’a i te ha’amaita’ira’a patereareha nō te mau melo i te fa’ehau, hi’o 38.2.12.3.

Nō te tahi ha’amāramaramara’a nō ni’a i te fa’atōro’ara’a i te mau melo i te fa’ehau i te mau vāhi mo’emo’e, hi’o 38.2.5.4.

Nō te ha’amāramaramara’a nō ni’a i te hōro’ara’a i te mau parau fa’ati’a nō te hiero i te mau vāhi mo’emo’e, hi’o 26.2.3.

Mai te mea e uira’a tā te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia nō ni’a i te ’ohipa ’e te mau fa’ehau, e nehenehe rātou e niuniu i te :

Military Relations Division

50 East North Temple Street, Room 2048

Salt Lake City, UT 84150-0020

Niuniu : 1-801-240-2286

Rata uira : pst-military@ChurchofJesusChrist.org