Μουσική
Χρήση του Υμνολογίου


Χρήση του Υμνολογίου

Το παρακάτω υλικό έχει σκοπό να σας βοηθήσει να χρησιμοποιείτε το υμνολόγιο αποτελεσματικά. Περιλαμβάνει επεξηγήσεις των τμημάτων του υμνολογίου, σχόλια για τη χρήση των ύμνων από εκκλησιάσματα, χορωδίες και ειδικές ομάδες και πληροφορίες για αρχάριους μουσικούς διευθυντές, οργανίστες και πιανίστες.

Τμήματα του Υμνολογίου

Περιεχόμενα

Ο πίνακας των περιεχομένων ομαδοποιεί τους ύμνους σε ένδεκα γενικές κατηγορίες. Οι ύμνοι με παρόμοιο θέμα και διάθεση βρίσκονται γενικώς στο ίδιο τμήμα. Ωστόσο, η απαρίθμηση σε μία συγκεκριμένη κατηγορία δεν θα πρέπει να περιορίζει τη χρήση κανενός ύμνου. Για παράδειγμα, μερικοί ύμνοι στο τμήμα της μεταλήψεως, όπως ο «Με πόση σοφία κι αγάπη πολλή» και ο «Ω πόσο θαυμάζω», μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς και επιλεγμένες στροφές αρκετών ύμνων σε αυτό το τμήμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το Πάσχα. Το ευρετήριο των θεμάτων θα σας βοηθήσει να βρείτε ύμνους για συγκεκριμένα θέματα.

Ρυθμός και Διάθεση

Οι λέξεις όπως το Με προσευχή ή Αποφασιστικά, υποδηλώνουν το γενικό συναίσθημα ή τη διάθεση ενός ύμνου, παρ’ όλο που η διάθεση μερικών ύμνων μπορεί να ποικίλει ανάλογα με την περίσταση ή τις τοπικές προτιμήσεις. Τα σημεία του μετρονόμου υποδεικνύουν το εύρος ρυθμού (όπως

= 69–76) και δίνονται επίσης ως γενικές κατευθυντήριες οδηγίες. Οι συνθήκες και το ευρύτερο πλαίσιο στα οποία χρησιμοποιείται ένας ύμνος μπορούν να υποδηλώνουν μεγαλύτερη ευελιξία.

Παρενθέσεις εισαγωγής για πιανίστες και οργανίστες

Οι παρενθέσεις (

) σε κάθε ύμνο υποδηλώνουν μία κατάλληλη εισαγωγή από πιάνο ή όργανο. Προτού παίξετε έναν ύμνο, εξετάστε τον προσεκτικά για να βεβαιωθείτε ότι βλέπετε όλη την εισαγωγή. Μπορεί να θέλετε να υπογραμμίσετε τις παρενθέσεις στο προσωπικό σας υμνολόγιο, κυρίως εάν η τελική φράση μίας εισαγωγής δεν τυγχάνει να είναι στο τέλος του ύμνου.

Παραπομπές στις γραφές

Στην πρώιμη χριστιανική παράδοση, οι περισσότεροι ύμνοι ήταν μουσικές συνθέσεις προσαρμοσμένων κειμένων των γραφών. Οι περισσότεροι από τους τωρινούς ύμνους συσχετίζονται με έναν αριθμό γραφών. Μερικές από τις πολλές δυνατότητες απαριθμούνται στο τέλος κάθε ύμνου. Με τη χρήση του Θεματικού Οδηγού και του Ευρετηρίου των βρίσκονται στην έκδοση των γραφών Αγίων των Τελευταίων Ημερών, θα βρείτε πολλά περισσότερα εδάφια γραφών που εμπλουτίζουν τα μηνύματα των ύμνων.

Ευρετήρια

Το υμνολόγιο περιέχει τρία ευρετήρια με σύντομες επεξηγηματικές σημειώσεις το καθένα: Γραφές, Θέματα και Πρώτες, Γραμμές και Τίτλοι.

Ύμνοι για Εκκλησιάσματα

Ταυτοφωνία και τραγουδιστικό μέρος

Μολονότι το τραγουδιστικό μέρος (σοπράνο, άλτο, τενόρος και μπάσος) έχει δυνατή παράδοση στην Εκκλησία, ο στόχος όταν τραγουδά το εκκλησίασμα είναι να συμμετάσχουν όλοι, όποια κι αν είναι η φωνητική τους ικανότητα. Επειδή πολλά μέλη τραγουδούν τη μελωδία ασχέτως του φωνητικού τους εύρους, οι ύμνοι είναι σε κλειδιά που εξυπηρετούν τόσο την ταυτοφωνία όσο και το τραγουδιστικό μέρος. Ορισμένοι ύμνοι –και μέρη ύμνων– είναι ειδικώς γραμμένοι για ταυτοφωνία.

Επιλογή του σωστού ύμνου

Οι ύμνοι που επιλέγετε θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τον γενικό χαρακτήρα της συγκέντρωσης και να βοηθούν στην εδραίωση της κατάλληλης ατμόσφαιρας.

O εναρκτήριος ύμνος μπορεί να είναι ύμνος ικεσίας ή αίνου. Μπορεί να εκφράζει ευγνωμοσύνη για το Ευαγγέλιο, χαρά που μπορούμε να συγκεντρωθούμε ή ενθουσιασμό για το έργο που πρέπει να γίνει.

O ύμνος μεταλήψεως θα πρέπει να αναφέρεται στην ίδια τη μετάληψη ή στη θυσία του Σωτήρος.

O ενδιάμεσος ύμνος παρέχει την ευκαιρία για συμμετοχή του εκκλησιάσματος και μπορεί να σχετίζεται με το θέμα των ομιλιών που παρουσιά ζονταιστη συγκέντρωση. Το εκκλησίασμα μπορεί να στέκεται όρθιο κατά τη διάρκεια αυτού του ύμνου όπως κρίνεται κατάλληλο.

O τελικός ύμνος είναι μία ευκαιρία για το εκκλησίασμα να ανταποκριθεί στο πνεύμα και στο περιεχόμενο της συγκέντρωσης.

Κάθε ύμνος δεν είναι κατάλληλος για κάθε περίσταση που έχει σχέση με την Εκκλησία. Μερικοί ύμνοι μπορεί να είναι πιο κατάλληλοι για συνάθροιση νέων παρά για συγκέντρωση μεταλήψεως.

Επιλογή στροφών για τραγούδισμα

Δεν χρειάζεται να αισθάνεσθε υποχρεωμένοι να τραγουδήσετε όλες τις στροφές ενός ύμνου, εκτός και εάν το μήνυμα είναι διαφορετικά ατελές. Ωστόσο, μην συντομεύετε συστηματικά έναν ύμνο τραγουδώντας μόνον μία ή δύο στροφές. Συνιστάται να τραγουδιούνται και οι στροφές που είναι τυπωμένες κάτω από τη μουσική.

Επίτευξη ισορροπίας στην επιλογή ύμνων

Εκτός από τη χρήση ήδη γνωστών και αγαπημένων ύμνων, τα μέλη ενθαρρύνονται να εξοικειωθούν με νέους ή λιγότερο γνωστούς ύμνους. Προσπαθήστε να επιτύχετε μια καλή ισορροπία μεταξύ γνωστών αγαπημένων και λιγότερο γνωστών ύμνων.

Ύμνοι για Συνέλευση Πασσάλου

Καθιερωμένοι, γνωστοί ύμνοι αποτελούν συχνά την καλύτερη επιλογή για συνέλευση πασσάλου, ιδίως αν υμνολόγια δεν είναι διαθέσιμα για όλο το εκκλησίασμα. Τέτοιοι ύμνοι είναι οι εξής: «Κάν’ το σωστό», «Το ξέρ’ ο Λυτρωτής μου ζει», «Γλυκό το έργο», «Εμπρός ω Βασιλιά», «Όλοι εμείς με μια φωνή», «Ελάτ’ εσείς οι Άγιοι της γης», «Είμαι Θεού παιδί», «Δόξα στον άνδρα», «Απ’ το βουνό ψηλά», «Μέτρα όλες τις χάρες», «Όλοι εμπρός μαζί», «Θεμέλιο γερό», «Ελευθερωτή του Ισραήλ», «Δώσε μας το χέρι σου», «Του Θεού το Πνεύμα», «Λοιπόν ας χαρούμε», «Ευχαριστούμε, Θεέ, για τον προφήτη», «Ω Θεέ, οδήγησέ μας».

Μπορείτε να αντιγράψετε τους ύμνους σε ένα τυπωμένο πρόγραμμα, εκτός και εάν περιορισμοί πνευματικών δικαιωμάτων στον ύμνο δηλώνουν ότι αυτό δεν επιτρέπεται.

Ύμνοι για χορωδίες και ειδικές ομάδες

Χρήση ύμνων για χορωδίες

Σε αυτή την έκδοση του υμνολογίου δεν γίνεται διάκριση μεταξύ χορωδίας και ύμνων εκκλησιάσματος. Οι χορωδίες θα πρέπει να χρησιμοποιούν το υμνολόγιο ως βασική τους πηγή, επιλέγοντας από ολόκληρο το βιβλίο. Οι χορωδίες μπορούν επίσης να τραγουδήσουν άλλους κατάλληλους, εγκωμιαστικούς ύμνους και διασκευές ύμνων που δεν περιλαμβάνονται στο υμνολόγιο.

Μερικοί ύμνοι με την επισήμανση «Χορωδία» σε προηγούμενες εκδόσεις του υμνολογίου έχουν διασκευαστεί σε χαμηλότερο τόνο για ευρύτερη χρήση από το εκκλησίασμα. Οι χορωδίες μπορεί να κρατούν αντίγραφα των προηγουμένων εκδόσεων του υμνολογίου για να επωφεληθούν από τον υψηλότερο τόνο και την πιθανότητα της αλλαγής από το ένα κλειδί στο άλλο. Εάν είναι διαθέσιμο μόνον ένα αντίγραφο προηγούμενης έκδοσης, ο ύμνος μπορεί να αντιγραφεί και να χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό, εκτός εάν αυτό απαγορεύεται από την σημείωση πνευματικών δικαιωμάτων.

Τροποποίηση ύμνων για χορωδία

Ύμνοι από το υμνολόγιο, που τραγουδιούνται χωρίς παραλλαγή, είναι πάντα κατάλληλοι για επιλογές χορωδίας. Μπορείτε επίσης να διαφοροποιήσετε την παρουσίαση των ύμνων. Ωστόσο, χρησιμοποιήστε τέτοιες παραλλαγές με φειδώ, αφού βεβαιωθείτε ότι συμφωνούν με το πνεύμα του ύμνου. Ιδού μερικές προσαρμογές ύμνου που μπορεί να θέλετε να μελετήσετε:

  1. Οι άνδρες, οι γυναίκες ή αμφότεροι να τραγουδήσουν μία στροφή με ταυτοφωνία.

  2. Το εκκλησίασμα να συμμετάσχει με τη χορωδία στην τελική στροφή ή στην επωδό ενός ύμνου (αυτός είναι ένας τρόπος για να βοηθήσετε το εκκλησίασμα να εξοικειωθεί με ορισμένους από τους ύμνους.)

  3. Oι γυναίκες να τραγουδήσουν μία στροφή όπως περιγράφεται παρακάτω στο «Ύμνοι για γυναικείες φωνές».

  4. Oι άνδρες να τραγουδήσουν μία στροφή όπως περιγράφεται παρακάτω στο «Ύμνοι για ανδρικές φωνές».

  5. Οι σοπράνο και οι τενόροι να τραγουδήσουν ντουέτο για μία στροφή.

  6. Οι τενόροι και οι μπάσοι να τραγουδήσουν τη μελωδία ενώ οι σοπράνο και οι άλτο τραγουδούν το τμήμα του άλτο.

  7. Ένα τμήμα της χορωδίας να τραγουδήσει τη μελωδία, ενώ το υπόλοιπο της χορωδίας σιγοτραγουδά τα άλλα μέρη.

Ύμνοι για γυναικείες φωνές

Στο τμήμα του βιβλίου για γυναίκες υπάρχουν ύμνοι για εκκλησιάσματα γυναικών και ύμνοι που έχουν προετοιμασθεί για χορωδίες γυναικών και τρίο. Επιπροσθέτως, οι αδελφές μπορούν να τραγουδούν χωρίς προσαρμογή τους περισσότερους από τους άλλους ύμνους του βιβλίου σε δύο μέρη (σοπράνο και άλτο) ή σε τρία μέρη (εάν η γραμμή του τενόρου δεν είναιπολύ χαμηλή).

Ύμνοι για ανδρικές φωνές

Οι ύμνοι στο τμήμα του βιβλίου για άνδρες είναι χωρισμένοι σε δύο κατηγορίες: Άνδρες, για εκκλησιάσματα ανδρών και Χορωδία Ανδρών, για χορωδίες και κουαρτέτα. Για έναν ύμνο εκκλησιάσματος στη συγκέντρωση της ιεροσύνης, είναι γενικώς προτιμότερο να επιλέγετε από τους καθιερωμένους ύμνους εκκλησιάσματος ή από εκείνους που έχουν σημειωθεί Για άνδρες.

Αρκετοί ύμνοι είναι ειδικά διασκευασμένοι για χορωδίες ανδρών. Επιπροσθέτως, πολλοί ύμνοι για εκκλησιάσματα και εκείνοι που έχουν σημειωθεί Για άνδρες μπορούν να προσαρμοστούν για χρήση από χορωδίες ανδρών και κουαρτέτα:

Εικόνα
Hymn showing what men sing

Βαρύτονοι:
Τραγουδούν τη μελωδία

1οι τενόροι:
Τραγουδούν άλτο πάνω από τη μελωδία

2οι τενόροι:
Τραγουδούν σαν τενόροι

Μπάσοι:
Τραγουδούν σαν μπάσο

Το κύριο πρόβλημα στην προσαρμογή των ύμνων για χορωδία ανδρών είναι να βρεθούν τενόροι που να μπορούν να τραγουδήσουν όσο ψηλά μπορεί να φτάσει μία άλτο. Μερικές ψηλές νότες πρέπει να προσαρμοστούν. Μπορείτε επίσης να διασκευάστε τον ύμνο σε χαμηλότερο τόνο με την προσαρμογή του τμήματος του μπάσου.

Μία άλλη πιθανότητα προσαρμογής ύμνου για χορωδία ανδρών είναι να τραγουδηθεί το τμήμα της άλτο κάτω από τη μελωδία. Όταν γίνει αυτό, το τμήμα του μπάσου είναι προαιρετικό.

JΜία άλλη πιθανότητα προσαρμογής ύμνου για χορωδία ανδρών είναι να τραγουδηθεί το τμήμα της άλτο κάτω από τη μελωδία. Όταν γίνει αυτό, το τμήμα του μπάσου είναι προαιρετικό.

Εικόνα
Tenor clef symbol

Μουσικό σύμβολο που δείχνει διαφορετικό κλειδί

Εικόνα
Treble clef symbol

Μουσικό σύμβολο που δείχνει υψηλή φωνή

Για αρχάριους μουσικούς διευθυντές

Μέτρα, Χρόνοι, Χαρακτηριστικές νότες

Ένα μέτρο είναι η μικρότερη μουσική μονάδα που ορίζεται από κάθετες γραμμές:

Εικόνα
Example of a musical measure

Στο υμνολόγιο, όταν ένα μέτρο συνεχίζεται από μία γραμμή μουσικής στην επόμενη, το τέλος της πρώτης γραμμής παραμένει ανοικτό για να δείξει ότι το μέτρο συνεχίζεται στην επόμενη γραμμή:

Εικόνα
measure on two lines

Ο χρόνος (δύο αριθμοί, ένας επάνω από τον άλλο, όπως το 2/4) σημειώνεται στην αρχή κάθε ύμνου. Ο επάνω αριθμός δείχνει πόσους χρόνους έχει κάθε μέτρο. Ο κάτω αριθμός ορίζει την αξία κάθε χρόνου. Για παράδειγμα, ένας χρόνος 3/4 σημαίνει ότι υπάρχουν τρεις χρόνοι ανά μέτρο στον ύμνο και ένα τέταρτο (

) είναι η αξία κάθε χρόνου.

Καθώς διευθύνετε τη μουσική, η πρώτη κίνηση του μετρήματος (βλέπε εικόνα) θα πρέπει να αντιστοιχεί με τον πρώτο χρόνο κάθε μέτρου. Αυτός ο πρώτος χρόνος, ονομάζεται κύρια νότα, είναι ο πιο ισχυρός σε κάθε μέτρο. Επισημαίνεται ότι πολλοί ύμνοι αρχίζουν με έναν ασθενή χρόνο ή μία εισαγωγική νότα, πριν από την πρώτη κύρια νότα.

Καθιερωμένα πρότυπα μετρήματος

Ο σκοπός του μετρήματος είναι να παραμείνει το εκκλησίασμα στον ρυθμό και να μεταφέρει τη διάθεση και το πνεύμα του ύμνου. Τα πρότυπα θα πρέπει να διατηρούνται απλά, αλλά μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με τη φύση και τη διάθεση του ρυθμού. Οι τελείες στα πρότυπα μέτρησης χρόνου δείχνουν πού συμβαίνουν οι ρυθμικοί παλμοί του ύμνου.

To πρότυπο δύο χρόνων (χρησιμοποιείται για ύμνους με σημείωση 2/2 ή 2/4):

Εικόνα
modeli me dy lëvizje

To πρότυπο τριών χρόνων (χρησιμοποιείται για ύμνους με σημείωση 3/4 ή 3/2):

Εικόνα
modeli me tri lëvizje

Το πρότυπο τεσσάρων χρόνων (χρησιμο-ποιείται για ύμνους με σημείωση 4/4):

Εικόνα
modeli me katër lëvizje

Το πρότυπο έξι χρόνων (χρησιμοποιείται για ύμνους με σημείωση 6/8 ή 6/4):

Εικόνα
modeli me gjashtë lëvizje

Η διεύθυνση ενός ύμνου 6/8 ή 6/4 με αργό ρυθμό, όπως «Άγια Νύχτα» (αρ. 117), μπορεί να γίνει είτε με το παραδοσιακό πρότυπο έξι χρόνων ή με το διπλό τριών χρόνων πρότυπο – πρώτα ένα μεγάλο, που ακολουθείται από ένα μικρό:

Εικόνα
alternative six-beat pattern

Η διεύθυνση ενός ύμνου 6/8 ή 6/4 με μέτριο ρυθμό, όπως είναι ο «Αγαπητά είν’ σ’ Εκείνον» (αρ. 124), μπορεί να γίνει παραλείποντας τον δεύτερο και πέμπτο χρόνο του παραδοσιακού πρότυπου έξι χρόνων και παύση σε εκείνα τα σημεία του πρότυπου:

Εικόνα
another alternative six-beat pattern

Η διεύθυνση ενός ύμνου 6/8 ή 6/4 με γρήγορο ρυθμό, όπως ο «Μαίνεται η τρικυμία» (αρ. 49), μπορεί να γίνει με πρότυπο δύο χρόνων – οι πρώτοι τρεις χρόνοι γίνονται με την πρώτη κίνηση και οι τελευταίοι τρεις χρόνοι γίνονται με τη δεύτερη κίνηση:

Εικόνα
another alternative six-beat pattern

Όταν χρησιμοποιείτε τα τελευταία πρότυπα δύο χρόνων βεβαιωθείτε ότι κρατάτε τον ρυθμό ή τους παλμούς του ύμνου σταθερούς.

Μερικοί ύμνοι που είναι εύκολοι στη διεύθυνση:

Πρότυπο δύο χρόνων: «Θεέ μου Αγαθέ» and «Έχετε προσκληθεί».

Πρότυπο τριών χρόνων: «Κάν’ το σωστό», «Ελάτ’ ακολουθήστε με», «Μάθε με πώς να βαδίζω στο φως», «Δόξα Θεώ ψηλά», «Άκου, Θεέ, την προσευχή».

Πρότυπο τεσσάρων χρόνων: «Έθνη ακούστε», “Do Këndojm’ për Sionin”, «Όλοι εμείς με μια φωνή», «Μέσα στις γραφές σαν ψάχνω», «Προσευχήθηκες;», «Μείνε κοντά μου», «Για της γης την ομορφιά», «Ελπίδα του Ισραήλ».

Για αρχαρίους οργανίστες και πιανίστες

Προσαρμογή ακομπανιαμέντων ύμνου

Μερικοί ύμνοι μπορεί να έχουν νότες ή κομμάτια που είναι δύσκολα στο παίξιμο. Μη διστάσετε να προσαρμόσετε τέτοια κομμάτια στις ικανότητές σας παραλείποντας τις λιγότερο σημαντικές νότες από τις συγχορδίες. Εάν θέλετε, σημειώστε τα στο δικό σας υμνολόγιο για αυτόν τον σκοπό.

Οι ύμνοι συχνά έχουν ένα διάστημα ανάμεσα στις νότες του τενόρου και του μπάσου που είναι πολύ ευρύ για να το προσεγγίσετε με το αριστερό χέρι. Συχνά το δεξί χέρι μπορεί να συμπεριλάβει τις νότες του τενόρου αρκετά εύκολα. Εάν θέλετε, σημειώστε αυτές τις νότες με μία παρένθεση για να θυμάστε να τις παίζετε με το δεξί σας χέρι:

Εικόνα
tenor note marking

Μερικοί ύμνοι και παιδικά τραγούδια έχουν γραφεί με το πιάνο κατά νου. Εάν χρησιμοποιείται το όργανο για αυτά τα τραγούδια είναι μερικές φορές προτιμότερη η χρήση των χεριών μόνο χωρίς πετάλια.

Νότες υπόδειξης

Νότα υπόδειξης ή μικρή νότα σημαίνει ότι η νότα είναι προαιρετική. Ακολουθούν παραδείγματα για το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι νότες υπόδειξης.

  1. Μερικές φορές η μουσική είναι πλήρης ακόμη και εάν η νότα υπόδειξης παραλειφθεί:

    Εικόνα
    cue note
  2. Οι νότες υπόδειξης μπορεί επίσης να υποδηλώνουν μουσική που μπορεί να παίξει ο πιανίστας ή ο οργανίστας, αλλά δεν μπορούμε να την τραγουδήσουμε:

    Εικόνα
    cue note left out

Μερικοί ύμνοι που είναι εύκολοι να τους παίξετε:

«Κάν’ το σωστό», «Γλυκό το έργο», «Ελάτ’ ακολουθήστε με», «Τις εντολές Του», «Μάθε με πώς να βαδίζω στο φως», «Γλυκιά η ώρα προσευχής», «Ο Θεός να’ ναι μαζί με σε», «Ω πόσο θαυμάζω», «Γλυκές οι εντολές», «Ελευθερωτή του Ισραήλ», «Τ’ Άγιο Πνεύμα οδηγεί», «Λοιπόν ας χαρούμε», «Ευχαριστούμε, Θεέ, για τον προφήτη».