Na Kaukauwa ni iGu Vakayalo

Kemuni na taciqu kei na ganequ, au lomani kemuni. Au taleitaka na madigi meu tiko kei kemuni nikua. Au masuta e veisiga mo ni taqomaki mai na ravuravu kaukauwa ni meca ka tiko vei kemuni na kaukauwa me toso ki liu se vakacava na ibolebole ko ni sotava.

Eso na veivakatovolei e i colacola bibi vakatamata yadua ka sega tale ni dua ena raica. Eso tale e laurai e matanalevu. Na veivaluvaluti ena tokalau kei Iurope e dua vei ira oqori. Au sa lesu oti mai Ukraine kei Rusia vakavica vata. Au taleitaka na veivanua o ya, na kena tamata, kei na nodra vosa. Au tagi ka masulaki ira era vakaleqai ena veisaqasaqa oqo. Na Lotu sa vakayacora tiko na veika kece e rawa ni cakava me vukei ira era rarawa ka sasaga bula tiko. Keitou sureti kemuni kece me tomani tiko na lolo ka masulaki ira kece na vakamavoataki ena leqa oqo. E dua na ivalu cava ga, e voroki kina ena sala rerevaki na veika kece e vakatavulica ka tutaka na Turaga ko Jisu Karisito.

E sega ni dua vei keda e rawa ni lewa na veimatanitu se na nodra ivalavala na tani se nodra mada ga na lewe ni noda matavuvale. Ia eda rawa ni lewai keda vakai keda. Na noqu kerekere ni kua taciqu kei na ganequ lomani, me muduki na veisaqasaqa ka yaco tiko elomamu, nomu itikotiko, kei na nomu bula. Buluta na gagadre taucoko cava ga me vakamavoataki ira na tani—se malumalumu oqori, na daucudrucudru, yame dauveivakacacani, se na cata e dua na tamata sa vakamavoataki iko oti. Ia, na iVakabula e vakaroti keda meda golea tale ga na baluda kadua,¹ me lomani ira na keda meca, ka masulaki ira era sa vakacacani keda.²

E rawa ni mosimosi ka dredre meda vakalaiva na cudru ka da vakila ni dodonu. Ena rawa ni rairai sega ni rawa me ra vosoti o ira ka vakamavoataki ira na tawa cala ena nodra ivalavala veivakarusai. Ia, na iVakabula e vakaroti keda meda “vosota na tamata kecega.”³

Eda daumuri koya na Tui ni Sautu. Vakalevu cake ena gauna ni kua, eda gadreva na sautu ka na kauta duadua ga mai o Koya. Ena rawa vakacava meda namaka na sautu me kunei e vuravura ni da sega ni vaqara tiko na sautu kei na veiyaloni vakatamata yadua? Kemuni na taciqu kei na ganequ, au kila ni veika au vakatututaka tiko e sega ni rawarawa. Ia ko ira na muri Jisu Karisito e dodonu mera biuta e dua na ivakaraitaki me muria ko vuravura taucoko. Au kerei kemuni mo ni cakava na ka kece e rawa me muduki kina na veisaqasaqa vakayadudua ka yaco tiko e lomamuni kei na nomuni bula edaidai.

Meu vakabibitaka tale mada na kaci oqo meda yavala ni veivosakitaki e dua na vakasama kau vakananumi kina wale ga oqo niu a sarava tiko e dua na qito basketball.

Ena qito oya, e a dua na veilecalecavi qaqa vinaka rau a cakava tiko na timi ruarua enai matai ni veimama. Ia, enai otioti ni lima na sekodi enai matai ni veimama, e a vakacuruma na lewe ni dua na timi e dua na polo ka rawati kina e tolu na poidi. Ni vo ga e dua na sekodi eratou a butakoca na lewe ni nona timi e dua na pasi ki loma ka vakacuruma e dua tale na polo ni uvu na sici! Eratou a gole na timi o ya ki na rumu ni veisau ka liu tiko ena va na poidi, ka laurai votu e dua na icegu vou ni igu. Eratou a rawata me tomana tiko ga na igu o ya ki nai karua ni veimama ka winitaka na qito.

Na Igu e dua na ivakavuvuli kaukauwa. Eda sa sotava kece ena vei tuvaki eso—me ivakaraitaki, e dua na lori ka tosocake vakamalua na kena totolo se dua na sega ni duavata ka vuki vakasauri ki na dua na veiba.

Au mani taroga, na cava e rawa ni vakacaudreva na igu vakayalo? Eda sa raica na ivakaraitaki ni igu e vinaka kei na kena e ca. Eda kilai ira era muri Jisu Karisito ka ra a saumaki ka tubu ena nodra vakabauta. Ia eda kilai ira talega na tamata vakabauta yalodina ena dua na gauna ka ra lutu tani. Na igu e rawa ni bale ki na yasana cava ga.

Eda se bera ni bau gadreva vakalevu na igu vinaka vakayalo me vaka eda gadreva oqo, me tusaqata na toso cake vakatotolo ni veika ca kei na vei ivakatakilakila butobuto ni gauna oqo. Na igu vinaka vakayalo ena tosoi keda tiko ga ki liu ena loma ni taqaya kei na veilecayaki ka tubu mai na mate dewa, ualoka, na kacabote ni volukeno kei na veivaluvaluti ena iyaragi. Na igu vakayalo e rawa ni vukei keda meda tusaqata na ravuravu ni ivalavala ca sega ni cegu ni meca ka vakatawayagataka na nona sasaga me vakarusa na noda yavu vakayalo yadua.

E vuqa na ivakarau ni bula e rawa ni vakacaudreva na igu vakayalo vinaka. Talairawarawa, loloma, yalomalumalumu, veiqaravi, kei na vakavinavinaka⁴ e vica vei ira.

Nikua, au gadreva meu vakatura e lima na ivalavala vakatabakidua eda rawa ni cakava me vukei keda meda maroroya kina na igu vakayalo vinaka.

Na iMatai: Lako ena salatu ni veiyalayalati ka tiko ga kina.

Ena dua na gauna wale tikoga sa oti, au a tadra e dua na tadra matata niu a sota kei ira e dua nai lawalawa tamata levu. Era tarogi au ena levu na taro, kei koya ka tarogi wasoma e baleta na salatu ni veiyalayalati kei na vuna e bibi kina.

Ena noqu tadra, au vakamacalataka ni da curu ki na salatu ni veiyalayalati ni da papitaiso ka cakava kina nai matai ni noda veiyalayalati kei na Kalou.⁵ Ena veigauna yadua eda vakayagataka kina na sakaramede, eda yalataka tale me taura kivei keda na yaca ni iVakabula, dau nanumi Koya, ka muria na Nona ivakaro.⁶ Me kena isau, e vakadeitaka vei keda na Kalou ni na dau tiko ga vata kei keda na Yalo ni Turaga.

E muri, eda cakava eso tale na veiyalayalati ena valetabu, ka ciqoma kina na vei yalayala e cecere cake. Na cakacaka vakalotu kei na veiyalayalati e vakatara vei keda meda rawata na kaukauwa vakalou. Na salatu ni veiyalayalati e sai koya na salatu duadua ga e veimuataki ki na bula vakacerecerei kei na bula tawamudu.

Ena noqu tadra, e dua na yalewa a qai taroga se na sala cava ena rawa kina vua e dua sa voroka na nona veiyalayalati me lesu tale ki na salatu o ya. Nai sau ni nona taro e veimuataki ki na ikarua ni noqu vakatutu:

Kunea na reki ni veivutuni e veisiga.

E bibi vakacava na veivutuni? O Alama e vakavulica ni dodonu meda “kakua ni vunautaka e dua tale na ka, na veivutuni ga kei na vakabauta na Turaga,”⁷ Na veivutuni e gadrevi vei ira na tamata kece era kilai yalodra vinaka tu ka ra gadreva na lagilagi tawamudu.⁸ E sega ni dua e vakavotaki kina. Ena dua na ivakatakila vua na Parofita o Josefa Simici, na Turaga a cudruvi ira na iliuliu ni Lotu ena nodra sega ni vakavulica na kosipeli vei ira na luvedra.⁹ Na Veivutuni e i dola ki na toso ki liu. Na vakabauta savasava e tosoi keda tiko ga ki liu ena salatu ni veiyalayalati.

Yalovinaka kakua ni rerevaka se lokuyarataka na veivutuni. O Setani e marautaka mo rarawa. Vakalekalekataka. Tagutuva na nona veivakayarayarataki mai na nomu bula! Tekivu ni kua mo vakila na reki ni kena biu tani na tamata vakavuravura.¹⁰ Na iVakabula e lomani keda e veigauna taucoko ia vakauasivi sara ni da veivutuni. O Koya e yalataka “ni na takali na veiulunivanua, ka yavavala na veiulunikoro, na noqu yalololoma ena sega ni takali vei iko.”¹¹

Ke o vakila ni o lako sese vakayawa se vakadede mai na salatu ni veiyalayalati ka sega na sala mo lesu kina, oqori e sega sara ni dina.¹² Yalovinaka veivosaki kei na nomu bisopi se peresitedi ni tabana. O koya e matataka na Turaga ka na vukei iko mo vakila na reki kei na veivakacegui ni veivutuni.

Oqo, e dua na ivakasala: Na lesu ki na salatu ni veiyalayalati e sega ni kenai balebale ni na rawarawa na bula. Na sala oqo ena dredre ka so na gauna ena vaka na cabeta tiko e dua na baba.¹³ Na cabe oqo, e vakarautaki me vakatovolei ka vakavulici keda, vakasavasavataka na nodai tovo, ka vukei keda meda yaco me Yalododonu. Sai koya na salatu duadua ga e mua ki na bula vakacerecerei. E dua na parofita¹⁴ e vakamacalataka na “ituvaki ni bula kalougata ka mamarau e nodra ko ira era sa muria na ivakaro ni Kalou. Ia raica, era sa vakalougatataki ena veika kece sara, na veika vakayago kei na veika vakayalo; ka kevaka era sa yalodina tiko me yacova na ivakataotioti era na curu ki lomalagi … [ka] tiko marau kina vata kei na Kalou me tawamudu.”¹⁵

Na lakovi ni salatu ni veiyalayalati, oka kina na veivutuni e veisiga, e solia na kaukauwa ki na igu vakayalo vinaka.

Nai katolu ni noqu vakatutu: Vulica me baleta na Kalou kei na sala e cakacaka kina o Koya.

E dua na ibolebole levu vei keda ni kua o ya meda kila na duidui ni vei dina ni Kalou kei na lasu nei Setani. O ya na vuna e vakasalataki keda kina na Turaga meda dau “masu tikoga, … [meda] rawa ni qaqa kina vei Setani, ka … drovaka kina na ligadra na italai nei Setani era tokona tiko na nona cakacaka.”¹⁶

O Mosese e vakarautaka e dua na ivakaraitaki ni sala me kilai kina na kedrau duidui na Kalou kei Setani. Ni lako mai o Setani me vakatovolei koya, a toboka o Mosese na veivakacalai baleta ni rau se qai veitalanoa toka ga e matanavotu kei na Kalou. O Mosese a kilai Setani vakatotolo sara ka vakaroti koya me lako tani.¹⁷ Ia ni a cike tiko ga ko Setani, a kila o Mosese na sala me masuta kina na Kalou me veivuke mai. A ciqoma o Mosese na kaukauwa vakalou ka cudruvi setani tale kina, ka kaya, “Mo lako tani vei au, Setani, ni sai koya ga na Kalou oqo au na qarava.”¹⁸

E dodonu meda muria na ivakaraitaki oya. Tagutuva na veivakayarayarataki nei Setani mai na nomu bula!. Yalovinaka kua ni muri koya sobu ki na nonai “keli ni rarawa kei na yaluma tawa cava rawa.”¹⁹

Ena totolo e veivakarerei, e dua na i vakadinadina ka sega ni vakani e veisiga ena “vosa vinaka ni Kalou”²⁰ ena rawa ni talaraki sobu. O koya gona, nai wali ki na cakacaka i Setani e matata: eda gadreva e veisiga na sokalou vua na Turaga ka vulica na Nona kosipeli. Au vakamasuti iko mo laiva na Kalou me qaqa ena nomu bula. Solia vei Koya e dua nai wase veirauti ni nomu gauna. Ni o kitaka vakakina, sarava na ka ena yaco ki na nomu igu vinaka vakayalo.

Vakatutu naba 4: Vaqara ka namaka na cakacaka mana.

O Moronai e vakadeitaka vei keda ni “se sega ni cava na nona Kalou ni cakacaka mana na Kalou.”²¹ Nai vola kece ni ivolanikalou e vakaraitaka na nona yalorawarawa na Turaga me takoso ena nodra bula era vakabauti Koya.²² A tawasea na wasa damudamu vei Mosese, vukei Nifai me vakalesuya mai na peleti parasa, ka vakalesuya mai na Nona Lotu mai vua na Parofita ko Josefa Simici. Na vei caka mana yadua oqo a taura na gauna ka sega beka ni ka era a kerea taumada na tamata o ya mai vua na Turaga.

Ena sala vata o ya, na Turaga ena vakalougatataki iko ena caka mana o gadreva kevaka o vakabauti Koya, “ka sega tale ni vakatitiqa.”²³ Cakava na cakacaka vakayalo mo qara kina na cakacaka mana. Kerea na Kalou ena yalo masumasu me vukei iko mo cakacakataka na mataqali vakabauta vaka o ya. Au yalataka ni o rawa ni vakila vakai iko ni o Jisu Karisito, “sa dau solia na kaukauwa vei ira era sa malumalumu; ia ena vakalevutaka na kaukauwa vei ira era sa sega ni gumatua rawa.”²⁴ E vica na ka ena vakalevutaka cake na nomu igu vakayalo vakauasivi na nomu kila ni Turaga e vukei iko tiko mo tosoya e dua na ulunivanua ena nomu bula.

Vakatutu naba 5: Muduka na veisaqasaqa e nomu bula vakai iko.

Au cavuta tale na noqu kaci me muduki na veisaqasaqa ena nomu bula. Cakacakataka na yalomalumalumu, na yaloqaqa, kei na kaukauwa ka gadrevi mo vosota ka vaqara veivosoti kina. Na iVakabula e yalataka ni “kevaka [eda] sega ni cudruvi ira na tamata sa caka cala, ena sega talega ni cudruvi [keda] [na] Tamamudou Vakalomalagi.”²⁵

Rua na macawa mai oqo eda na marautaka kina na Siganimate. Ena maliwa ni gauna oqori, au sureti iko mo qara me muduki e dua na veisaqasaqa o sotava tiko vakai iko ka bikai iko sobu tiko. E sega beka ni oqo e dua na cakacaka ni vakavinavinaka vei Jisu Karisito kei na Nona Veisorovaki? Ke dredre toka ena gauna oqo na veivosoti, kerea na kaukauwa mai na dra ni veisorovaki i Jisu Karisito me vukei iko. Ni o cakava vakakina, au yalataka vei iko na sautu vakayadua kei na vakalevutaki ni igu vakayalo.

Ena nona veisorovaki na iVakabula ena vuku ni kawatamata, a dolava kina o Koya e dua na sala mera rawata na kaukauwa ni veivakabulai, veivakaukauwataki, kei na veivueti o ira kece era muri Koya. Na veika yaga vakayalo oqo e vakarautaki tu vei ira kece era segata mera rogoci Koya ka muri Koya.

Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, ena vakamamasu dina mai vu ni yaloqu, au uqeti kemuni mo ni lako ena salatu ni veiyalayalati ka tiko ga kina. Vakila na reki ni vakatutusa e veisiga. Vulica me baleta na Kalou kei na sala e cakacaka kina o Koya. Vaqara ka namaka na cakacaka mana. Segata me muduki na veisaqasaqa ena nomu bula.

Ni o cakacakataka na vei inakinaki oqo, au yalataka vei iko ni o na rawa ni toso ki liu ena salatu ni veiyalayalati ena igu e vakalevutaki, veitalia na vakalatilati o sotava. Kau yalataka talega vei iko na kaukauwa vakaikuritaki me vorati na veitemaki, levu cake na sautu ni vakasama kei na galala mai na rere, ka vakalevutaki na duavata ena nomuni veimatavuvale.

E bula na Kalou! Sai Jisu na Karisito! E bula tiko o Koya! E lomani keda o Koya ka na vukei keda. Au vakadinadinataka oqo ena yaca tabu ni noda Dauveivueti, o Jisu Karisito, emeni.