2010–2019
Di kon un Matrimonio, Di kon un Famia
2015


Di kon un Matrimonio, Di kon un Famia

Un famia edifiká riba un matrimonio di un hòmber i un muhé ta suministrá e mihó esenario pa e plan di Dios por prosperá.

Riba e Gran Porta West di e famoso Westminster Abby na London, Inglatera, ta para e estatuanan di 10 mártir Kristian di e siglo 20. Inkluyendo entre nan ta Dietrich Bonhoeffer, un teólogo Aleman briante nasí na 1906.1 Bonhoeffer a bira un kritiko vokal di e diktadura Nazi i su trato di Hudiunan i otronan. El a wòrdu enkarselá pa su oposishon aktivo i na final ehekutá den un kampo di konsentrashon. Bonhoeffer tabata un eskritor produktivo, i algun di su obranan mas konosí ta kartanan ku guardiannan simpátiko a yud’é pa saka di kontrabanda for di e prison, i ku a wòrdu publiká mas lat komo Gleter and Papers from Prison.

Un di e kartanan tabata pa su subrina promé ku su kasamentu. El a inkluí e ideanan signifikante aki: “Matrimonio ta mas ku boso amor pa otro. … Den boso amor boso ta mira solamente boso dos mes den e mundu, pero den matrimonio bo ta un laso den e kadena di e generashonnan, kua Dios a kousa pa bini i pa pasa pa su gloria, i ta yama den su reino. Den boso amor boso ta mira solamente e shelu di boso mes su felisidat, pero den matrimonio boso a wòrdu poné na un puesto di responsabilidat den e mundu i género humano. Boso amor ta boso mes su poseshon privá, pero matrimonio ta mas ku algu personal—e ta un status, un kargo. Meskos ku e ta e korona, no solamente e deseo pa goberná, loke ta hasi e rei, asina ta ku matrimonio, i no solamente boso amor pa otro, ku ta uni boso huntu den e bista di Dios i hende … Asina amor ta bini di boso, pero matrimonio di ariba, ta bini for di Dios.”2

Den kua sentido matrimonio entre un hòmber i un muhé ta surpasá nan amor un pa otro i nan felisidat pa bira “un puesto di responsabilidat den e mundu i género humano”? Den kua sentido e ta bini “for di ariba, for di Dios”? Pa komprondé, nos mester bai bek te na kuminsamentu.

Profetanan a revelá ku promé nos a eksistí komo inteligensianan i ku Dios a duna nos forma, òf kurpanan spiritual, asina birando yunan spiritual—yunan hòmber i muhé di mayornan selestial.3 A yega un tempu den e eksistensha premortal di spiritunan aki ora, pa kumpli ku Su deseo ku nos por tin e privilegio pa avansá manera e,4 nos Tata Selestial a prepará un plan ku lo hasi posibel. Den e skrituranan ta dun’é vários nòmber, inkluso “e plan di salbashon,”5 “e gran plan di felisidat,”6 i “plan di redenshon.”7 E dos propósitonan prinsipal a wòrdu spliká na Abraham den e palabranan aki:

“I tabata para unu entre nan ku tabata manera Dios, i el a bisa na esnan kende tabata ku n’e: nos lo bai abou, pasobra einan tin espasio, i nos lo tuma di e materialnan aki, i nos lo traha un tera riba kua e spiritunan aki por biba;

“I nos lo proba nan ku esei, pa wak si nan lo hasi tur e kosnan ku Señor nan Dios lo manda nan;

“I esnan ku ta warda nan promé estado lo risibí mas; … i esnan ku ta warda nan di dos estado lo risibí gloria riba nan kabes pa semper.”8

Danki na nos Tata Selestial, nos a bira sernan spiritual kaba. Awor E tabata ofresiendo nos un kaminda pa kompletá òf perfekshoná e ser ei. E adishon di e elemento físiko ta esensial pa e plenitut di e ser i gloria ku Dios mes ta disfrutá. Si, miéntras nos tabata ku Dios den e mundu spiritual premortal, nos lo a bai di akuerdo pa partisipá den Su plan—òf den otro palabranan “warda [nos] promé estado”—nos lo “risibí aserka” un kurpa físiko ora nos a bini pa biba riba e tera ku El a kreá pa nos.

Si, e ora ei den e transkurso di nos eksperensha mortal, nos ta skohe pa “hasi tur loke Señor [nos] Dios [lo] manda [nos],” nos lo a warda nos “di dos estado.” Esaki kier men ku pa medio di nos skohensianan nos lo mustra na Dios (i na nos mes) nos kompromiso i kapasidat pa biba Su lei selestial miéntras nos tabata fuera di Su presensha i den un kurpa físiko ku tur su podernan, apetitonan, i pashonnan. Nos lo por a frená e karni pa asina e bira e instrumènt na lugá di ta e maestro di nos spiritu? Nos lo por a wòrdu konfiá den tempu i eternidat ku podernan divino, inkluso e poder pa kreá bida? Nos lo sobreviví maldat individualmente? Esnan ku a hasié “lo risibí gloria riba nan kabesnan pa semper”—un aspekto hopi signifikante di e gloria ei ta un kurpa físiko resusitá, inmortal, i glorifiká.9 No ta straño ku nos “a grita di goso” na e posibilidatnan i promesanan magnífiko aki.10

Por lo ménos kuater kosnan ta nesesario pa e éksito di e plan divino aki:

Promé tabata e Kreashon di e tera komo nos lugá pa biba. Kualke sea e detayenan di e proseso di kreashon, nos sa ku e no tabata aksidental pero ku e tabata dirigí pa Dios e Tata i implementá pa JesuCristu—“tur kosnan a wòrdu trahá p’e; i sin dje nada di loke a wòrdu trahá lo a wòrdu trahá.”11

Di dos ta e kondishon di mortalidat. Adam i Eva a aktuá pa tur esnan ku a skohé pa partisipá den e Tata su gran plan di felisidat.12 Nan Kaída a kreá kondishonnan nesesario pa nos nasementu físiko i pa nos eksperensha mortal i siñando for di e presensha di Dios. Ku e Kaída a bini noshon di bon i malu i e poder duná di Dios pa skohe.13 Finalmente, e Kaida a trese morto físiko nesesario pa hasi nos tempu den mortalidat temporario pa asina nos no lo biba pa semper den nos pikánan. 14

Di tres ta redenshon for di e Kaída. Nos ta mira e ròl di morto den e plan di nos Tata Selestial, pero e plan lo bira inválido sin algun manera di vense morto na e final, ámbos físiko i spiritual. P’esei, un Redentor, e Yu Unigénito di Dios, JesuCristu, a sufri i muri pa ekspiá pa e transgreshon di Adam i Eva, asina proveé resurekshon i inmortalidat pa tur. I pasobra nos niun lo tabata ta perfektamente i konsistentemente obediente na e lei di e evangelio, Su Ekspiashon tambe ta redimí nos for di nos mes pikánan riba kondishon di arepentimentu. Ku e Salbador su grasia ekspiatorio ku ta proveé pordon di pikánan i santifikashon pa e alma, nos lo por wòrdu nasé di nobo spiritualmente i rekonsiliá na Dios. Nos morto spiritual—nos separashon for di Dios—lo kaba.15

Di kuater, i finalmente, ta e esenario pa nos nasementu físiko i siguiente e nasementu di nobo spiritual den e reino di Dios. Pa Su obra por tin éksito pa nos por wòrdu eksaltá huntu ku n’e,16 Dios a manda ku hòmbernan i muhénan mester kasa i duna lus na yunan, asina kreando, den kolaborashon ku Dios, e kurpanan físiko kua ta e yabi pa e tèst di mortalidat i esensial pa gloria eterno huntu ku n’E. E manda tambe ku mayornan mester establesé famianan i lanta nan yunan den lus i bèrdat,17 guiando nan na e speransa den Cristu. E Tata a manda nos:

“Siña e kosnan aki libremente na boso yunan, bisando:

“Ku... manera ku boso a nase den e mundu pa awa, i sanger, i e spiritu, kende mi a traha, i asina for di stof a bira un alma bibu, meskos asina boso mester wòrdu nasé di nobo den e reino di shelu, di awa, i di e Spiritu [Santu], i wòrdu hasi limpi pa sanger, asta e sanger di mi Yu Unigénito; pa asina boso por wòrdu santifiká for di tur pikánan, i gosa e palabranan di bida eterno den e mundu aki, i bida eterno den e mundu ku ta bini, asta gloria inmortal.”18

Sabiendo dikon nos a laga e presensha di nos Tata Selestial i kiko lo ta nesesario pa bolbe i wòrdu eksaltá huntu ku n’E, ta bira hopi klaro ku nada relashoná ku nos tempu riba tera por ta mas importante ku nasementu físiko i nasementu di nobo spiritual, e dos rekisitonan pa bida eterno. Esaki ta, pa usa e palabranan di Dietrich Bonehoeffer, e “deber” di matrimonio, e “lugá di responsabilidat na … e género humano,” ku ta okupá e institushon divino aki “for di ariba, for di Dios”. E ta e “laso den e kadena di e generashonnan”tantu aki komo komo den e bida benidero—e órden di shelu.

Un famia trahá riba un matrimonio di un hòmber i un muhé ta suministrá e mihó esenario pa e plan di Dios por prosperá—e esenario pa e nasementu di yunan, ku ta bini den puresa i inosensia for di Dios i e medio ambiente pa e siñansa i preparashon nan lo tin mester pa un bida mortal eksitoso i bida eterno den e mundu ku ta bini. Un kantidat kritiko di famianan edifiká riba tal matrimonionan ta vital pa sosiedatnan por sobreviví i prosperá. Ta pa esei e komunidatnan i nashonnan generalmente a kurashá i protehé matrimonio i e famia manera institushonnan privilegiá. Nunka e no tabata djis tokante di e amor i felisidat di e adultonan.

E kaso di e siensia sosial pa matrimonio i pa famianan enkabesá pa un hòmber i muhé kasá ta obligatorio.19 I asina “nos ta atvertí ku e desintegrashon di e famia lo trese riba individuonan, komunidatnan, i nashonnan e kalamidatnan profetisá pa profetanan antiguo i moderno.”20 Pero nos afirmashon pa e ròl di matrimonio i famia no ta lèn riba siensia sosial pero riba e bèrdat ku nan ta kreashon di Dios. E ta esun ku na prinsipio a kreá Adam i Eva den Su imágen, hòmber i muhé, i a uní nan komo esposo i esposa pa bira “unu den karni” i pa multipliká i yena e tera.21 Kada individuo ta karga e imágen divino, pero ta den e union matrimonial di hòmber i muhé komo unu ku nos ta logra por ta e sentido mas kompleto di e echo ku nos a wòrdu trahá den e imágen di Dios— hòmber i muhé. Ni nos ni kualkier otro ser mortal por kambia e órden divino aki di matrimonio. E no ta un invento humano. Tal matrimonio ta di bèrdat “for di ariba, for di Dios” i ta parti di e plan di felisidat meskos ku e Kaída i e Ekspiashon.

Den e mundu premortal, Lucifer a rebeldiá kontra Dios i Su plan, i su oposishon ta djis krese den intensidat. E ta bringa pa desanimá matrimonio i e formashon di famianan, i kaminda matrimonionan i famianan ta formá, e ta hasi tur loke e por pa kibra nan. E ta ataká tur kos ku ta sagrado tokante seksualidat humano, rankando e for di e konteksto di matrimonio ku un kolekshon ku ta parse infinito di pensamentunan i aktonan inmoral. E ta buska pa kombensé hòmbernan i muhénan ku prioridatnan di matrimonio i famia por wòrdu ignorá òf bandoná, òf por lo ménos hasí nan sumiso na kareranan, otro logronan, i búskeda pa outo- realisashon i outonomia individual. Siguramente e atversario ta komplasé ora mayornan ta neglishá pa siña i trein nan yunan pa tin fe den Cristu i nase di nobo spiritualmente. Rumannan, hopi kosnan ta bon, hopi ta importante, pero solamente algun ta esensial.

Pa deklará e bèrdatnan fundamental ku relashon na matrimonio i famia no ta pa disminuí e sakrifisionan i éksitonan di esnan pa ken e ideal no ta un realidat presente. Algun di boso a wòrdu nengá e bendishon di matrimonio pa rasonnan inkluyendo un falta di kandidatonan serio, atrakshon na e mesun sekso, impedimentunan físiko òf mental, òf simplemente un miedo di faya ku, pa e momento aki, ta skuresé fe. Of por ta boso tabata kasá, pero e matrimonio a kaba, i boso ta boso so pa manehá loke dos persona por sostené. Algun di boso ku ta kasá no por tin yu apesar di deseonan grandi i orashonnan ferviente.

Asta asina, kada un tin donnan; kada un tin talentonan; kada un por kontribuí na e desaroyo di e plan divino den kada generashon. Hopi ku ta bon, hopi ku ta esensial—inkluso tin biaha loke ta nesesario pa awor—por wòrdu alkansá den sirkunstanshanan ku no ta ideal. Hopi di boso ta hasi boso máksimo esfuerso. I ora boso ku ta karga e karganan mas pisá di mortalidat ta para den defensa pa e plan di Dios pa eksaltá Su yunan, nos tur ta kla pa duna apoyo. Ku konfiansa nos ta testiguá ku e Ekspiashon di JesuCristu a antisipá i, na final, lo kompensá tur privashon òf pèrdida pa esnan ku ta bira na dj’E. Niun hende no ta predestiná pa risibí ménos ku tur loke e Tata tin pa Su yunan.

Un mama yòn resientemente a konfiá den mi su ansiedat tokante di ta inadekuá den e yamamentu di mas haltu aki. Mi a sinti ku e problemanan ku tabata prokup’é tabata chikitu i e no mester a wòri; e tabata hasi bon. Pero mi sa ku djis e tabata kier a komplasé Dios honra Su konfiansa. Mi a ofresé algun palabranan di konfiansa, i den mi kurason mi a roga ku Dios, su Tata Selestial, lo konsol’é ku Su amor i e testigu di Su aprobashon ora e ta hasiendo Su obra.

Esaki ta mi orashon pa kada un di nos awe. Ku nos tur por haña aprobashon den Su bista. Ku matrimonionan lo floresé i famianan prosperá, i si nos destino ta un plenitut di e bendishonnan aki den mortalidat òf no, ku Señor su grasia lo trese felisidat awor i fe den e promesanan sigur ku lo bini. Den e nòmber di JesuCristu, amèn.

Notanan

  1. Wak Kevin Rudd, “Faith in Politics,” The Monthly, òktober 2006; themonthly.com.au/monthly-essays-kevin-rudd-faith-politics--300.

  2. Dietrich Bonhoeffer, Letters and Papers from Prison, ed. Eberhard Bethge (1953), 42–43.

  3. Wak, pa ehèmpel, Salmonan 82:6; Echonan 17:29; Hebreonan 12:9; Doctrine and Covenants 93:29, 33; Moses 6:51; Abraham 3:22. E Profeta Jose Smith a proveé e detaye aki: “ E promé prinsipionan di hòmber ta ko-eksistensha ku Dios, Dios mes, a haña Su mes entre e spiritunan [òf inteligenshanan] i gloria, pasó e tabata mas inteligente, a hañ ta apropiá pa instituí leinan dor di kual e resto tin e privilegio pa avansá meskos ku n’e. ...E tin poder pa instituí leinan pa instruí e inteligenshanan mas suak, ku nan por wòrdu eksaltá ku n’E. (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 210).

  4. Teachings: Joseph Smith, 210.

  5. Alma 24:14.

  6. Alma 42:8.

  7. Alma 12:25; tambe wak versonan 26–33.

  8. Abraham 3:24–26.

  9. E Profeta Jose Smith a ofresé e deklarashon [resúmen]: “E diseño di Dios promé ku e fundamentu di e mundu tabata ku nos lo tuma e tabernakel [kurpa], ku dor di fieldat nos lo por vense i asina optené un resurekshon di e morto, i asina optené gloria, honor poder, i dominio.” E profeta tambe a deklará: “No a bin na e mundu aki pa nos por tin un kurpa i presentá esaki puru dilanti di Dios den e reino Selestial. E prinsipio grandi di felisidat ta konsistí di tin un kurpa. E diabel no tin kurpa, i den esaki tin su kastigu. E ta komplasé ora e por logra e tabernakel di un hende, i ora el a wòrdu saká afó dor di e Salbador, el [e diabel] a puntra ku e por a drenta den e rebaño di porko, mustrando ku e ta preferá e kurpa di un porko ku tin niun [kurpa]. Tur ser ku tin kurpa rin poder riba esnan ku no tin” ” (Teachings: Jose Smith, 211).

  10. Job 38:7.

  11. Huan 1:3; wak tambe Doctrine and Covenants 76:23–24.

  12. Wak 1 Korintianonan 15:21–22; 2 Nefi 2:25.

  13. Wak 2 Nefi 2:15–18; Alma 12:24; Doctrine and Covenants 29:39; Moses 4:3. Joseph Smith a bisa: “Tur persona tin derechi riba nan albedrio, pas၂ Dios a ordená esaki. El a konstituí na e sernan humano nan albedrio moral, i a duna nan poder pa skohe bon òf malu, pa buska loke ta bon, do di buska e kaminda di santidat den e bida aki, ku ta trese pas mental, i goso den e Spiritu santu aki, i un goso kompletu i felisidat na Su man drechi despues, òf buska un ruta malu, kontinuando den piká i rebelion kontra Dios, asina tresiendo kondenashon na nan alma den e mundu aki, i un pèrdida eterno den e mundu benidero,” E Profeta tambe a bisa: “Satanas no por sedusí nos dor di su tentashon sin ku nos den nos kurason konsentí i entregá [na esaki]. Nos organisashon ta di tal manera ku nos por resistí e diabel, si nos no tabata organisá asina, nos lo no por ta agentenan liber” (Teachings: Joseph Smith, 213).

  14. Wak Gènesis 3:22–24; Alma 42:2–6; Moses 4:28–31.

  15. Asta esnan ku no arepentí ta wòrdu redimí di morto spiritual dor di e Ekspiashon den e sentido ku nan lo bin atrobe den presensha di Dios pa e Huisio Final wakHelaman 14:17; 3 Nefi 27:14–15).

  16. Teachings: Joseph Smith, 210.

  17. Wak Doctrina y Convenios 93:36–40.

  18. Moises 6:58–59.

  19. Hendenan por ta loyal na otro den relashonnan pafo di matrimonio, i muchanan por nanse i wòrdu lantá, tin biaha bastante eksitoso, den situashon kaminda no tin dos mayor kasá. Pero komo averahe i den mayoria di e kasonan, evidensia di benefisio sosial di matrimonio i di e resultado superior den komparashon pa muchanan den famia dirigí hòmber kasá ku un muhé kasá ta ekstensivo. Di otro banda, e gastunan sosial i ekonómiko di loke un komentadó ta yama “e huida global for di matrimonio,” ta pisa kada biaha mas tantu riba sosiedat. Nicholas Eberstadt ta katalogá e bahada di de matrimonio rònt mundu i di haña yu, e tendensia di hogarnan sin tata i divorsio, i e ta opservá: impakto dañoso riba e number kasi inkonsekuensial di muchanan ku desbentaha do di e huida e famia ya ta sufisientemente kla kaba. Asina ta ku e ròl dañino di divorsio i yunan ku ta nanse pafó matrimonio ku entradanan iritante [abou] ku no ta pareu den buraku di rikesa ---pa e sosiedat komo totalidat pero spesial pa e muchanan. Si, muchanan por adaptá na tur esei. Pero e huida di famianan kasi sigur ta bai a kosta di hóben ku ta vulnerabel. E mesun huida tambe tin implikashonnan ku no ta wòrdu pordoná pa e bieu ku ta vulnerabel.” (Wak “The Global Flight from the Family,” Wall Street Journal, Feb. 21, 2015, wsj.com/articles/nicholas-eberstadt-the-global-flight-from-the-family-1424476179.)

  20. “E Famia: Un Proklamashon na e Mundu,” Ensign òf Liahona, novèmber 2010, 129.

  21. Wak Génesis 1:26–28; 2:7, 18, 21–24; 3:20; Moses 2:26–28; 3:7–8, 18, 20–24; 4:26.