Bí Dah Eíí Ałdó’ Bidziil Dooleeł

Diyin God bibee’ádziil dah deiíłéłigíí áłah yiléehgi nihił honishǫ́nii baa ahééh nisin. Hastóí dóó tsíłkéí nohłį́įnii bikéé’ soozį́, nihe’oodlą’, dóó bá ndaanishgo díijį́įdi álílee yilééł. Díí tł’éé’ bibee-’ádziil deiyínohtą’ii nihich’į’ haasdzííh, náás dóó tsiłkéí. Bóhólníihii Jesus Christ bá nihijéí t’áa-ła’óó bee wółnish.

Bóhólníihii ałtso Bibee’ádziil góne’yá’át’éehgo yee dahináo deiyílniishígíí yee dabidziil dooígíí yeii-diyii’aah.

Wilford Woodruff, Sodízin yiNaat’áanii nilǫ́ǫ, hait’áo Bibee’ádziiljí yee naashnishígíí yaa náhoolne’:

“Kóne’ ts’ídá áłtsé shinááł hóone’. Tó bee shi’doolzį́į’go. … Teacher áshi’diilyaa. Áłah ílį́įdi Priest ashi’diiyaah … éí bikéédóó na’nitin biniiyé United Statesgóó shi’ílnii’. Eíí 1834 biyi’ yihahę́ędą́ą́’ aak’éego. Bił na’nishtiníí bił, dóó ła’ sheiíltį́, na’nitin biniiyé dahdiit’áázh. Nízaadgóó tádííyáá Diyin bizaad bee na’nishtingo, lą’í tó bee yísį́į’ díkwíí éí doo bééhózin da háálá índa Priest nishłį́įgo. Lą’ígóó Diyin bizaad baa hweeshne’go índa Elder áshi’diilyaa. …

“[K’ad] éí 54 shi nááhai Naakits’áadah Bá Naazį́įjí anishtáhgo. Bił tádeeshkáh dóó łahjí dah na-háaztą́nii k’ad 60 nááhai; dóó kwe’é honohłónígíí nihił béédahózin dooleełígíí eíí aheełt’éego Di-yin God Bibee’ádziil yee shik’ijisdli’ Tiichir nishłį́įdą́ą́’ ndi, dóó Priis níshdlíigo na’nítiní bináashnish ííshłaa, t’áá k’ad Bá sezį́ní nishłį́ní gi’át’áo. Díí doo ał’ąą át’ée da t’óó nihaadeet’ą́nii bá biyi’ yiil-níshgo.”¹

Bóhólníihii doo ał’ąą át’ée da nínígíí ałdó’ kót’éego yaa halne’, Aaronic Bibee’ádziil éí Melchizedek Bibee’ádziil² bił ahídéét’i’. Saad appendage jiníigo éí ahídéét’i’go óolyé. Díí Diyin bibee’adziilii ahídéét’i’ígíí éí ak’ihojidlí át’é, nahasdzáán bikáá’góó dóó hooĺ’áágóó, háálá “bił hahóóyá dóó bił nihoníyá bąąh ádin.”³

Ahidiit’i’gi éí t’áá bééhóziní. Aaronic Bibee’ádziil éí tsíłkéí yéego dadiyin dooígíí yiniiyé hash-t’eh dabi’dilnééh.

“Bibee’ádziil dóó aláahgo óholnííh bąąh siláo, éí doodáo Melchizedek Bibee’ádziil, éí sodízin bíghanjí ałtso bee ak’ihojidlį́ bi’ąą nídítįhí dah joojíh łéh—

“Yá’ąąsh bił haz’ą́ądoo haadidoot’áał, yá’ąąsh bich’į’ ąą ádadoolnííł, wódahdi bídahólníihii dóó Áłtsé Yizhchíi bisodízinjí bił ahił ndahozhdoolníh, dóó aZhe’é Diyin God, dóó Jesus ahił hodoolníh dóó yił ahiidooltséełgo yee hak’ízhdoodliił.”⁴

Bibee’ádziil biąą nídadítįhí éí t’ááłá’í hastįį choyooł’į́įgi bąąh silá, Bóhólníihii biSodízib bíghanjí Naat’áanii dóó Alą́ąjį’ Sizį́níí aláahgo naa’iiłniihí nilį́. Áádóó, Naat’áanii yee lą́ ałéehgo, hastóí ałtso Melchizedek Bibee’ádziil bee dahólǫ́nígíí óholnííh bee yilzį́į́’ dóó Ayóó’át’éí bízhi yinahjį’ yá hádoodzíh dóó yee náalnish íidoolííł. Eíí bee’ádziil doo ninít’i’ da. Iiná dóó aniné bił ahídéét’i’, hooghan haz’ą́ągi dóó oodlání bighan, Diyin God bił haz’ą́ągi dóó hool’áágóó binaanish íílééh.

Bóhólníihii éí Aaronic Bibee’ádziil dah dayoléłígíí hast’eh yilééh, óodlą’ dóó adzííl dóó baa ahééh hásingo Melchizedek Bibee’ádziiljí yee nidoolnish biniiyé.

Elder danołínígíí, yéego baa ahééh ninízin doo naanish áníléehgo. Diigen dóó tiichir dóó priis nílínéedą́ą́’ béénílniih dooleeł dóó ła’ nilą́ąjį’ nidaakaaígíí níká’anídaalwo’ yę́ędą́ą́’.

Melchizedek Bibee’ádziil dayótą’ígíí ákót’éego ntsídaakees, ndi doo daats’í hózhǫ́ baa ahééh niidzin da siidlį́į́’. Éí ániidí ándoolnííł nisin dóó yéego ánáádeit’į́įgo dine’é biiká anáádiijah t’áá nihíká íijéé’ yę́ę gi’át’éego.

Oodlání Yá Alą́ąjį’ sizį́į léi bénáshniih, bibee’ádziil t’áá’ íídą́ą́’ bítse’go yíneel’ą́ sho’ní. Priis nishłį́įgo łah Damóogo hágo shił ní. Shíká adíilwołgo hootahgóó tádidiit’ash shił ní. Shí biłgo t’éiyá áhodoonííł nahalin. Shí yee’ éí dooda. Háká anájahígíí yéego nida’nitin.

Asdzání bąąh áháshdįįdgo baa hajoobá’ígo baa niit’áázh. Nihich’į’ hadoodzihgi éí bee shíka azhdoolwoł shó’ní, ak’indidzil yíhwiidooł’ááł áko nááná ła’ dine’é yíká análwo’ dooleeł.

At’ééké yázhí doo yá’át’ééhgóó bił haz’ą́ą lei’ baa náániit’áázh. Dah nídiit’aashgo, t’áá hazóó’ógo shich’į’ hajoodzíí’, “Eíidi áłchíní baa niit’ázhígíí doo yaiidiyoonáh da.”

Náá ákóne’é éí, hastįį ła’ doo Bóhólníihii dabóodlánii bighangóó naagháa da silį́į’ ńt’ę́ę́’ dine’é nídin danilį́ bidiiníigo nihaa nádzá.

Eíí dabóodlánii Yá Alą́ąjį’ Sizínígíí éí Melchizedek Bibee’ádziil yótą’ áko bineesh’ánígíí yínashintin lá. Ádziil dóó doo násdzidgóó Diyin bá nizhdoolnishgo át’éé lá. Éí yę́ę ajoosbą́ągo yá’ąąshgóó ajííyá, ndi t’ahdii hwénashniih háálá Aaronic Bibee’ádziiljí doo shił ééhózingóó nashineeztą́ą́’. Náasdi naanish ntsaaígíí doo yishishnįnée shá yiyiiłtsą́ą lá.

Shizhé’é ałdó’ shá ákó iilaa. Melchizedek Bibee’ádziil yéego yee aniih ńt’ę́ę́’. Łahda Diyin Yá Naazįnígíí ábíłní, na’alkaahjí hádą́ą́’ nahasdzáán hazlį́’ígíí baa hane’ áłts’íísígo ádíílííł bił ní. Hazhó’ó áyiilaa, ła’ nahasdzáán doo íídą́ą́’ hazlį́į’ da didooniiłígíí hóló nízingo.

Shizhé’é díí naaltsoos áyiilaa yę́ę sheiníłtsoozgo áshíł ní, “Hal, ii’sizį́į k’ehjí nił ééhózin díí naaltsoos daats’í Diyin Yá Naazįníí dóó Yá Yádaałti’í bich’į’ ádeishłíłígíí.” Naaltsso biká’ígíí éí doo hazó’ó bénáshniih da, ndi hool’áágóó bénáshniih dooleeł díí Melchizedek Bibee’ádziil yótą’ii ii’sizį́į k’ehjí ntsáhakees doo yish’ínée shá yiyiiłtsą́.

Lą’í nááhai, tł’ée’go, Diyin Yá Siziní áshi’diilyaa bik’ijį’, Diyin God Yá Yáłti’í shich’į’ hoolne’go díí oodlání bee nantinígíí yídííłtah. Tł’éé’ bíighah naaltsoos jółta’. Baa ch’ídeeldlo’kódííniid, “Shí doo ałtso yídéishtah da. T’áadoo íłhoshí shí naashnishgo.” Ńt’ę́ę́’ ak’idą́ą́’ shizhé’é saad yee shich’į’ haadzí’ę́ę k’asdą̨́ą́’ bináłt’éego áshíłní-“Hal, nigo éí díí yídííłtah. Naaltsoos ádoolníłígíí éi ni nił bééhózin.”

Melchizedek Bibee’ádziil dayótą’ígíí hada’asííd dóó áká’anídaalwo’ éí ałdó’ łahda yáda’atih baa na’aldeehgo áhóót’įįd. 17 shinááhaigo, t’óó’ahojíyóigi hadíídzih shi’doo’niid. Baa hodeishnihígíí doo shił bééhózin da. Díí baa hodíilnih t’áadoo shi’doo’niid da, áko t’áá shí ła’ hasht’eishłaa. Yáshti’ ńt’ę́ę́’, asésiih lágo baa ákoniizį́į’. T’ahdii bénáshniih, ałtsogo, t’áadoo hazhó’ó í’iishłaa da niizį́į’.

Ákóne’ akéedi haadziihígíí éí Eldir Matthew Cowley, Naakits’áadahjí atah dasidáhígíí. Nizhónígo yáłti’—Sodízin bighandóó ayóó’ábi’dó’ní. T’ahdii bénáshniih sédáhídóó násh’į́įgo yáłti’.

Hódiitsa’go haadzíí’. Haadzíí’yę́ę t’óó’ahojíyóigi ájít’į́ nahalingo áshiilaa níílá. Yidlohgo ání. T’áadoo hazhó’ó í’iishłaa da niizį́į’yę́ę shik’eeldoh áádóó doo bíí níshghah dayę́ę ła’ajį́ léi’ bíí níshghah doo niizį́į’.

Éí akóhóót’įįdyę́ę biniinaa hazhó’ó íísínísts’ą́ą́’ łeh Aaronic Bibee’ádziil ła’ yáłti’go. Elder Cowley shíká’eelwodyę́ę biniinaa, Diyin God saad yee hadoodzihgo neiíníshłíi łeh. Áłahjį’ ákónát’įįh dóó t’óó shił ahayóí łeh, Eldir Cowley nahalingo yishdloh łeh.

Nihitsilí bibee’ádziil yee dabidziil dooleełígíí t’óó’ahayóí, ndi oodlą’ dóó yá’át’éehgo ádaa ntséhákees ákót’éego éí Diyin God bibee’ádziil yee naalnish dooleeł.

Oodlą’ dóó yá’át’éehgo adaa ntséhákees éí t’ááłáhádi chooz’įįdígíí doo t’áá hwii’di da dooleeł azhą́ shį́į Melchizedek Bibee’ádziil dah joolééł ndi. Diyin bibee’adziil yéego yee nidaashnishígíí háká’anídaalwo’go éí bee jidínóosééł.

Aaronic Bibee’ádziil dah yooléłígíí ałdó’ t’áá’ ákwííjį́ dóó ahéé’iikeedgo da bíká’aná’áwo’go dóó Diyin Ii’sizį́į biníkáá góne’ Bóhólníihii hasht’éboodlíił doo. Éí bá hólǫ́ǫ dooleeł t’áá’ ákót’éego hináago. Hait’éego é’éł’ínígíí bóhółnííh.

Éí biniinaa ayóó’át’éego Melchizedek Bibee’ádziil yá sizínée Naat’áanii Benjamin bi’í’ool’į’ dóó t’áá’aaníí nínée.⁵ Bóhólníihii bízhi’ binahjį’ ayóó’ó’ó’noo saad, éí díí Diyin bibee’ádziil át’é. Naat’áanii Benjamin éí hait’éego yá’át’éhígíí bee iiná yína’niłtin éí beego Diyin hasht’é’ á’oodlííł.

“Dóó akéedi, hait’éego bee bąąhági azhdoonílígíí doo ałtso shił bééhózin da; háálá t’óó’aháyóí ał’ąą át’é, azhą́ ánéelą́’ígíí doo bééhózin da.

“Ndi kóníłtso éí nihił hashne’, doo bee ádaa áhólyą́ą́góó, dóó bee ntsókees, dóó nihizaad, dóó óóhnííł, dóó God bibee náhaz’áanii doo bik’eh honoł’į́įgóó, dóó Diyin nídoodááł ha’ínii doo yinohdlą́ągóó, azhą́ nihe’íina’ bee ní’noołdįįdjį’, éí dadoohtsaał. Dóó k’ad, Diné nohlį́į, bénéilniih, áko doo dinoonéeł da.”⁶

Ákwigi é’ét’é ye’ ána’í nilį́į t’áá’ aníiltso i’diiłk’ą́ą yee nihół’óhígíí tsíłkéí ayóó’ádeinii’níí bibee’-ádziil bee dahólǫ́nii bitahgóó bił naanááyoł. Nihich’į’, t’óó tsíłkéí nidaabáahí nidahalin, éí Helman biye’ké yee da’ídeezhi’ę́ę. Ch’ídadoodzíh, t’áa ashiiké nidaabáahí gi’át’áo, adaa’ádahalyą́ągo, t’áa Naat’áanii Benjamin yaa náyoozką́née gi’át’áo.  

Helaman dabiye’ké doo bił naaki dahólǫ́ǫ da. Doo nídaaldzidgóó ak’eh dadeesdlį́į’ háálá bimá bizaad dayoodlą́ǫ biniinaa.⁷ Nihil bééhózingo amá ayóó’ó’ó’níinii éí bi’oodlą’ bidziil. Amá éí kót’éego dííshjį́ biyáázh yaa’áhályą́. Diyin bibee’adziilii nideilyéhígíí, kwe’é áká’adiilwołgo oodlání niidlínígíí naanish ádiilnííł, nihik’is dabidziilgo ádadiilnííł.⁸

Melchizedek Bibee’ádziil bee dahólǫ́nígíí t’áa’at’é Bóhólníihii yee nihá hooł’a’ígíí nídadidiilyéłii eíí biká sodíszin.

“Dóó háishį́į́ diné nihitáhgóó Ii’sizį́į bidzíilgo bił hólǫ́nii, bine’díí doo bidzíilígíí eíí yił akǫ́ǫ́ doo’ásh, éí dah hódiyingo ntsékees dooleeł, eíí dah ałdó’ bidziil dooleeł.

“Díí bąą, nihí wóyahgo bibee’ádziil bee daaszį́’ígíí bił dii’ásh, dóó nilą́ąjį’ bi’dííłnihgo kóhgo áá didiit’ásh yididoonííł, dóó ałkéé’ honi’ą́ǫ íidoolííł, dóó nihí doo náanish ádoołíłígíí ádeididoo’ááł akǫ́ǫ́ doogááł.

“Jó akón, kót’éego díí shá naazíinii eíí, ałk’ídą́ą́’ yiyi’, shí sodízin bíghan bił haz’ą́ąjí náás ąą kweenííł silį́į́’.”⁹

Bibee’ádziil bá nisoozį́nígíí dóó Aaronic Bibee’ádziiljí bizhe’é danołį́į alíléego íł ndáałnish. Nihí Bóhólníihii bee bíká adóójáhígíí ełdir yá’at’éehgo danilį́į tsíłkéí hane’ ninályáii bizaad yaa dahalne’ dooleeł dóó yídaneedlį́įgo. Ní t’óó’ ahayóí déi adadiilííł dóó da’oodlá dadooleeł, aTáá’ Bíghandi t’áa’ ákwigi ádaat’áo da’dooyéh, dóó bidininá, déi áda’doolííł dóó hasht’e deidoodlííł.

Doo ła’ ániidii beehgo ch’ínaa’doonish da, bee na’nitiníi da, doodágo níłch’i ntsékeesí da. K’ad nihee dahólǫ́níí doo biláágóó nihá binááneidoot’áa da. Bibee’ádziil bi’aha’deet’ą́ dóó adiilnííł dii-nííd binahjį’ ne’ádziil dóó ne’óholnííh, dóó ne’ahóóti’ bii’ dahólǫ́. Díí bíká sodíszinígíí nighandi yee’ bibee’ádziil bi aha’deet’ą́ dóó adiilnííł dii’nínée yídííłtah, Nanítin dóó Aha’diist’ą́ 84gi.

T’áa’aníít’é eíí tsíłkéí bá baa laanáá daníizin Wilford Woodruff nahálingo áda’doolííł, éí Aaronic Bibee’ádziil bee hólǫ́ǫgo Jesus Christ bá hane’ yá’at’éehii bidzíilgo yee na’nítingo í’diyíildee’.

Nááná ła’ diné bíká adiijahgo hasht’e dadiilnííł áko naanish baa hózhóonii ádeidoolíłii eíí bíká sodíszin. Shijéí t’áá’át’é bee ahééh nísin dine’é ayóó’óosh’ní déi kwó dashiilaa dóó ła’ dine’é bee áká eeshwod.

Shí aaníí dishnínii eíí Naat’áanii Thomas S. Monson díí hoolzhishdi bibee’ádziil bibee ąą nídítįhí ałtso dah yoojíh. Shí kónízáhgóó eíí, yee yílnishgo yish’į́, nihá ííshjání áyiilaa hait’áo Melchizedek Bibee’ádziil bee na’anishígíí. Yéego baa ahééh nísin yee shíká eelwodígíí dóó hait’áo ła’ déi’ bee biká edeeshwołígíí.

Diyin God aZhe’é hiná. Jesus éí Christ nilį́. Díí Bí Sodízin bíghan dóó Bí bá haz’ą́. Díí BíBibee’ádziil át’é. Shí díí Diyin Ii’sizį́į bidzíilgo binahjį’ shił bééhóozin. Jesus Christ bízhi’ binahjį’, amen.