Hisitōlia ʻo e Siasí
Siapani: Vakai Fakalūkufuá


“Siapani: Vakai Fakalūkufuá,” Ngaahi Hisitōlia Fakaemāmani Lahí: Siapani (2019)

“Siapani: Vakai Fakalūkufuá,” Ngaahi Hisitōlia Fakaemāmani Lahí: Siapani

Ko ha Hisitōlia Nounou ʻo e Siasí ʻi

Siapani

ʻĪmisi
mape ʻo Siapaní

Vakai Fakalūkufuá

Naʻe fuofua ʻave ʻe he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní ʻa e kau faifekaú ki Siapani ʻi he 1901. Neongo naʻe hanga ʻe he haʻahaʻa fakapolitikalé ʻo tāpuni ʻa e Misiona Siapaní ʻi he vahaʻa ʻo e 1924 mo e 1948, ka naʻe hokohoko atu pē hono ngāueʻi ʻe he kāingalotu ʻo e Siasí ʻenau tuí, vahevahe ʻa e ongoongoleleí, mo langa hake ʻa e Siasí ʻi Siapani. ʻI he taimi naʻe foki ai ʻa e Siasí ki Siapani ʻi he ʻosi ʻa e Tau Lahi ʻa Māmani hono II, naʻe ʻilo ai ha kiʻi kulupu ʻo e kau papi ului faivelenga Siapani, kiʻi tokosiʻi kuo nau papitaiso, naʻa nau lotu fakataha maʻu pē.

Talu mei he Tau Lahi ʻa Māmani hono II, kuo aʻusia ʻe he Siasí ʻi Siapaní ha fakalakalaka māmālie kae pau. Kuo fakahaaʻi ʻe he kāingalotu Siapaní ha līʻoa kakato ki he ongoongolelei kuo fakafoki maí. ʻI he 1965, naʻe feilaulauʻi ʻe he tokolahi honau taimí mo ʻenau vahé ke nau folau ki he temipalé ʻi Hauaiʻi. ʻI he 1970, naʻe iku ʻa e feilaulau ko ʻení ki hono langa ʻo ha temipale ʻi Tōkiō—ko e fuofua temipale ia ʻi ʻĒsiá pea ko e ʻuluaki ia ʻi he ngaahi temipale ʻe tolu ʻi Siapaní. ʻOku fakahoko ʻe he Kāingalotu ʻo Siapaní he ʻahó ni ha ngaahi tokoni mahuʻinga ki honau tukui koló mo e fonuá. Hangē ko ʻení, ʻi he 2011, hili hono uesia lahi ʻa e ngaahi feituʻu lahi ʻe he mofuiké mo e peaukula ʻo e feituʻu Siapani Hahaké, naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he Kāingalotu Siapaní ha ngaahi houa lahi ki hono tufaki ʻo e ngaahi naunau tokoní mo hono tokoniʻi honau ngaahi kaungāʻapí ke fakaleleiʻi ʻa e maumaú.

Ko e hisitōlia ʻo e Siasí ʻi Siapaní ko e taha ia ʻo e tui ʻokú ne lakasi ʻa e ngaahi fakangatangata fakafonuá mo e ngaahi taʻefelotoi fakapolitikalé. ʻOku fakamoʻoniʻi ʻe he tui ʻa e Kāingalotu Siapaní ʻa e mālohi ʻo e ongoongolelei kuo fakafoki maí ke ne fakatahaʻi kitautolu ko e “kaungā kolo mo e kāinga māʻoniʻoni, pea mo e fale ʻo e ʻOtuá” (ʻEfesō 2:19).

Ngaahi Moʻoniʻi Meʻa Vavé

  • Hingoa totonú: Siapani/Nihon-koku/Nippon-koku

  • Kolomuʻá: Tōkiō

  • Kolo Lahi Tahá: Tōkiō

  • Ngaahi Lea Fakafonua Totonú: Lea Faka-Siapani

  • Feituʻu ʻo e Fonuá: km ‘e 364,4852 (140,728 mi2)

  • Feituʻu ʻo e Siasí: ʻĒsia Tokelau

  • Ngaahi Misioná: 6 (Fukuoka, Kope, Nakoia, Sapolo, Tōkiō, Tōkiō Saute)

  • Ngaahi Fakatahaʻangá: 268

  • Ngaahi Temipalé: 4 (Fukuoka, ‘Okinaua, Sapolo pea mo Tōkiō)