Ako ʻa e Ongoongoleleí
Nāunau ʻa e Siasí—PAAKI PE FAKAKOMIPIUTA?
Naʻe sio hifo ʻa e tangatá ki hono ongo nimá. Naʻá ne faofao hono ngaahi louhiʻi nimá. ʻE lava ʻe he ongo nimá ʻo fai ha ngaahi meʻa lahi. Fakaleleiʻi ha singi ʻoku mama. Langa ha tēpile. Tataki ʻa hono uaifí he hulohulá ki he fasí pea mohu founga foki.
Hili iá naʻá ne hila atu ki he smartphone naʻá ne toki maʻu ki muí ni. ʻOku lavaʻi ʻe hono ongo nimá ʻo fai ha meʻa lahi. Ka ʻe lava nai hono ongo motuʻa tuhú ʻo fai … ia?
Naʻe hili ʻi he tafaʻaki ʻo e meʻangāue komipiutá ʻa ʻene tohi lēsoni Lautohi Faka-Sāpaté pea mo ʻene folofola kuo motuʻa ʻi hono ngāue ʻakí. Naʻá ne ʻofa ʻaupito ʻi he folofola ko iá. Naʻá ne fiefia ʻi he ongo ʻokú ne maʻu ʻi he ala ki he pepá. ʻA e ngaahi fakamatala naʻá ne tohi nimá. Pea mo hono mafamafá.
Pea naʻá ne manatuʻi ʻa e lea ʻa ʻEletā Lisiate G. Sikoti ne akoʻi mai ai te ke lava ʻo toʻo holo e folofolá ʻi hoʻo tekinolosiá ʻo lahi ange ia he meʻa ne mei faʻo ʻi hoʻo kató.1 Naʻá ne ala ki he takafi leta ʻo e folofolá. Naʻá ne ʻiloʻi foki naʻe ʻikai ke ne toʻo maʻu pē ia ʻi he lolotonga ʻo e uiké.
Ka ko ha ʻaho ʻe taha naʻe vahevahe ai ʻe hono mokopuná heʻene telefoní ha kupuʻi lea naʻe saiʻia taha ai mei he konifelenisi fakamuimuitahá. Taimi ko iá, ne nau ʻalu ʻo ʻeva ʻi ha pō Falaite.
Naʻe ʻikai ke maʻu ʻe he tangatá ha taimi loloa feʻunga ʻi he ʻahó ke ako ai. Neongo ia, naʻe faingofua pē kiate ia ke ne maʻu ha miniti ʻe 5 heni mo ha miniti ʻe 10 kehe. Naʻá ne fakaʻamu foki ke hū ki he meʻa kotoa pē ʻa e Siasí ʻoku maʻu fakakomipiutá.
Naʻe ongo ha tukituki ʻi he matapā ʻi muʻá. Ne kaila mai hono mokopuna tangatá, “ʻEi, Kulenipā! Kuó ke maau ke kamata leva?”
Naʻe toʻo ʻe he tangatá ʻene smartphone. Mahalo ʻe ʻikai oma hono motuʻatuhú ʻoʻona ʻo hangē ko ʻene fānaú mo e makapuná. Kae mahalo ʻe ʻikai fie maʻu ia ke pehē.
Naʻe tali atu ʻe he tangatá “ʻAupito, Akoʻi au!”
Hili ha ngaahi uike siʻi mei ai, naʻe ako lahi e tangatá ʻo kau ki he meʻa naʻe akoʻi ange ʻe hono mokopuná: ko e māmani fakakomipiutá ʻoku …
-
Mohufounga. “ʻOku ʻi a ha ngaahi meʻa, hangē ko e vitioó mo e lea mo e ongó, ʻoku ʻikai ke lava paaki. ʻOku tauhi ʻe he meʻa fakakomipiutá e meʻa kotoa ʻi ha feituʻu pē taha. Te ke lava foki ʻo toʻo pe hiki ha ngaahi fakamatala mo kei ako pē.”
-
Fakaʻauliliki. “ʻOku tatau mo ha laipeli lahi. Te ke lava ʻo toʻo holo e ngaahi tohi ʻa e Siasí ʻi he nima pē ʻe taha pea ako ia ʻi ha faʻahinga feituʻu pē.”
-
Kumingofua. “ʻOku tokoni hono ngaahi founga kumí ke ke maʻu vave ai e meʻa ʻokú ke fie maʻú.”
-
Malava ke Vahevahe. “Kapau ʻokú ke saiʻia ʻi ha meʻa, te ke lava ʻo vahevahe ia. Ko ha founga faingofua ia ki hono vahevahe ʻo e ongoongoleleí.”
-
Vave. “He ʻikai ke ke tatali ke toki uta mai ʻi ha vaka. Pea ʻoku ʻikai fie maʻu ke kumi ha feituʻu ke fokotuʻutuʻu ai e meʻa kotoa.”
-
Maʻamaʻa. “ʻOku maʻu taʻetotongi atu pē naunau fakaʻilekitulōnika ʻa e Siasí; pea ko e lahi ange kakai ʻoku nau fili e meʻa fakaʻilekitulōniká ko e lahi ange ia e paʻanga ʻoku fakahaofi ʻe he Siasí ʻi hono paaki, tufa, pea tauhi e lekooti ʻo e nāunaú.”
Ko ia ko e hā ʻa e felāveʻi e talanoa ko ʻení pea mo koé?
ʻOku maʻu ʻi he LDS.org, pe ʻi he Gospel Library app ʻo e telefoni toʻotoʻó ʻa e meimei nāunau kotoa pē ʻa e Siasí kuo pākí. ʻOku ʻikai ʻuhinga e hiki ia ki he nāunau fakaʻilekitulōniká ke liʻaki hoʻo nāunau kuo ʻosi pākí—he ʻokú na fakatou maʻu pē ha taimi mo ha feituʻu ʻi hoʻo moʻuí, ka ʻi hoʻo mateuteu ki he nāunau fakalēsoni ʻo e taʻu ka hoko maí, fakakaukau leva pe ko e fē maʻuʻanga tokoni fakaʻilekitulōnika ʻe ʻaonga taha kiate koé.
Ko e meʻa mahuʻinga tahá, ʻoua te ke manavahē ke ke fakaʻaongaʻi e nāunau fakaʻilekitulōniká. ʻE ʻi ai maʻu pē ha taha ke ne fakahinohinoʻi atu e founga hono fakaʻaongaʻí.