2014
ʻI he Fie Maʻu Ho Kaungāmeʻá ke ʻIlo hono ʻUhingá
Sepitema 2014


ʻI he Fie Maʻu Ho Kaungāmeʻá ke ʻIlo hono ʻUhingá

Ko e lelei ange ʻa e mahino kiate koe e niʻihi kehé, ko e lelei ange ia hoʻo lava ʻo tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa hoʻo ngaahi tuʻunga moʻuí.

ʻĪmisi
Three young women sitting together on a beach. One is playing a guitar.

ʻI heʻene hoko ko ha taha taʻu 17 ʻi ʻAlesona, USA, naʻe faʻa fie maʻu ke fakamatalaʻi ange ʻe Kefi R. ki hono kāinga mamaʻó ʻa e ngaahi meʻa pau naʻá ne fai—pe taʻe fai ʻi heʻene hoko ko ha mēmipa ʻo e Siasí.

ʻOku pehē ʻe Kefi, “ʻOku ou manatu ki haʻaku talanoa mo hoku mehikitangá ʻi ha taimi ʻe taha.” “Naʻá ne pehē mai, ʻʻOku ʻikai fakangofua homou siasí ke ke ifi tapaka pe inu kavamālohi, ko ia?’ Naʻá ku talaange ʻoku akoʻi ʻe he Siasí ʻoku ʻikai ke sai e inu kavamālohí mo e ifi tapaká ka ʻoku tuku mai ʻe he Tamai Hēvaní kiate au e tauʻatāina ke filí, pea ʻi heʻeku ʻiloʻi ʻa ia ʻoku ou ʻiló, ʻoku ou filiai ke ʻoua te u ifi tapaka pe inu kavamālohi.”

ʻOku pehē ʻe Kefi naʻe lelei ange ʻene tali ko ʻení ʻi haʻane pehē, “ʻOku fepaki e ifi tapaka mo e inu kavamālohí mo ʻeku ngaahi tuʻunga moʻuí,” neongo ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku lava ke hoko ia ko e tali haohaoa tahá.

ʻOku pehē ʻe Kefi, “ʻOku fakakaukau hoku mehikitangá ʻoku fakamālohiʻi ʻe he ngaahi potu siasí ʻa e kakaí ke nau talangofua, pea ʻi he taimi naʻá ku fakamatalaʻi ange ai ʻoku tau maʻu ʻa e tauʻatāina ke filí, naʻá ne fuʻu mahuʻingaʻia ʻaupito ʻi he meʻa naʻá ku talaangé.” “ʻI he taimi naʻá ku fakamatalaʻi ange ai kuó u fokotuʻu haʻaku ngaahi taumuʻa fakatāutaha ke ʻoua naʻá ku ifi tapaka pe inu kavamālohí, naʻá ne loto fiemālie ke poupouʻi au.”

Ngaohi ʻa e Tokangá ko ha Konga ʻo e Vahevahé

Hangē ko ia ʻoku fakahaaʻi mai ʻe he aʻusia ʻa Kefí, ʻe lava ke faingofua ange hoʻo fakamatalaʻi ʻa e ngaahi tuʻunga moʻui ʻo e Siasí ki he niʻihi kehé kapau te ke kamata ʻaki haʻo ʻeke hifo kiate koe ʻa e meʻa ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e kakai ʻokú ke talanoa mo iá. Ko e hā e meʻa ʻokú ne fakaʻaiʻai ʻenau ngaahi fehuʻí? ʻOku nau fie ʻilo pē nai fekauʻaki mo e meʻa ʻokú ke tui ki aí? ʻOku nau ʻeke nai ha ngaahi fehuʻi fakahangatonu mo fekumi nai ki ha tali hangatonu, pe ʻoku nau veiveiua nai mo ʻamanaki ʻe mahino kiate koe ʻenau fakakaukaú kimuʻa pea nau loto fiemālie ke falala ki hoʻo talí? Ko e hā ʻoku nau fie fanongo ki aí?

ʻE lava ke ke maʻu ha fakakaukau pe ongo mei he Laumālié fekauʻaki mo e meʻa ʻe ʻaonga kiate kinautolú. Kapau ko ia, muimui ki he ueʻi ʻa e laumālié. ʻOku ʻikai fie maʻu ia ke fai ha houalotu sākalamēniti fakafokifā pe fakafekiki fekauʻaki mo e ngaahi tui fakatokāteline ʻoku moʻoní. Tauhi ia ko ha fepōtalanoaʻaki. Fakamatalaʻi ange hoʻo ngaahi taumuʻa fakalaumālié pea mo e founga naʻá ke maʻu ai kinautolú.

Manatuʻi ʻoku ʻuhingamālie ʻaupito pē ke ʻai ke nau ʻiloʻi ʻoku ʻikai te ke maʻu e ngaahi tali kotoa pē, ka ʻe lava ke ke fakafeʻiloaki kinautolu ki he niʻihi kehé, hangē ko e kau faifekaú, ʻa ia ʻe lava ke tokoni ke nau maʻu e meʻa ʻoku nau fekumi ki aí.

Manatuʻi, ʻoku ʻikai fekauʻaki ia mo e meʻa ʻokú ke fie lea ʻakí; ka ʻoku fekauʻaki ia mo e meʻa ʻoku nau mateuteu ke fanongo ki aí. Fakaʻatā ha taimi ke mo fakatou fakahā ai hoʻomo ngaahi ongó mo vahevahe pē ʻa e meʻa ʻokú ke tui ki aí. Fakakau hoʻo fakamoʻoní ʻi he taimi totonu pea tuku ki he Laumālie Māʻoniʻoní ke ne fakamoʻoniʻi ʻa e moʻoní. Ko e founga lelei taha ia ke tokoniʻi e niʻihi kehé ke mahino kiate kinautolu ʻa e ngaahi tuʻunga moʻuí pea mo e ʻuhinga ʻokú ke muimui ai ki aí. (Vakai, 1 Nīfai 10:17–19.)

Ko e Sīpinga ʻo e Moʻui ʻAki e Ongoongoleleí

ʻOku manatuʻi ʻe Lōleni B. ʻo Falaniseé ʻa e ongo ʻoku maʻu ʻe he tokotaha ʻokú ne fai e fehuʻí. ʻI he fuofua taimi naʻá ne ʻalu ai ki he ngaahi fakataha ʻa e Siasí ʻi hono taʻu 15, naʻe ongo kiate ia e fiefia ʻa e kāingalotú, tautautefito ki he toʻu tupú.

ʻOkú ne pehē, “Naʻe lahi ʻeku ngaahi fehuʻí.” “Naʻe ʻikai ke nau ifi tapaka pe inu kavamālohi pea naʻe fefakaʻapaʻapaʻaki e kau talavoú mo e kau finemuí, ʻo ʻikai hangē ia ko e fānau ako ʻi hoku ʻapiakó. Ne hangē naʻe maʻu ʻe he tokotaha kotoa pē ha palani ki he kahaʻú mo ha taumuʻa, pea naʻe fakamānako ʻaupito ia kiate au.”

Naʻá ne fakakaungāmeʻa mo Sini-Maikolo L., taʻu 16, pea mo hono tuofefiné, ko ʻIvi, taʻu 14. Naʻe manatu ʻa Lōleni ʻo pehē, “Naʻá na fakamatalaʻi ʻoku ʻomi ʻe he Lea ʻo e Potó ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ki he moʻui leleí.” “Naʻá na vahevahe ʻena ongo fekauʻaki mo e angamaʻá mo fakamatalaʻi ko ha fekau ia mei he Tamai Hēvaní, ʻa ia ʻokú Ne finangalo ke tau hoko ko ha husepāniti mo ha uaifi faivelenga ʻo taʻengata.

Naʻe pehē ʻe Lōleni, “Naʻe ʻikai ngata pē ʻi heʻena fakamatalaʻi mai ʻena ngaahi tuʻunga moʻuí kiate aú, ka naʻá ku mamata tonu naʻá na moʻui ʻaki e meʻa naʻá na tui ki aí.” “ʻI he taimi ʻokú ke tauhi ai e ngaahi fekaú ʻokú ke fiefia, pea ʻe tokoni hoʻo fiefiá ke fie ʻilo e kakaí ki he ʻuhinga hoʻo moʻui peheé.”

Naʻe akoʻi ʻe he aʻusia ʻa Lōlení ia ʻoku ʻikai ko e lau maʻuloto ʻo ha ngaahi tuʻunga moʻuí ʻa e founga lelei taha hono vahevahe e meʻa ʻokú te ʻiló. Ko e founga lelei tahá hono moʻui ʻaki e meʻa ʻokú te tui ki aí. Pea hangē ko e lau ʻa e folofolá, “nofo teu pē ke talia ʻa e tangata kotoa pē ʻe ʻekea ʻa kimoutolu ki hono ʻuhinga ʻo e ʻamanaki lelei ʻoku ʻiate kimoutolú” (1 Pita 3:15).

Ngaahi Lēsoni Faka-Sāpaté

Tefito ʻo e Māhina ní: Ko e Ngaahi Fekaú