Pagpili nga Mabuhi: Pagbuntog sa mga Hunahuna nga Maghikog
Ang Kahayag sa Kalibutan nakatabang nako nga makalahutay sa lisud nga mga panahon sa akong seasonal nga depresyon.
Litrato pinaagi sa © iStock/Thinkstock
Ang akong pakigbatok sa mga hunahuna nga maghikog nagsugod human ko mibalhin sa usa ka bugnaw nga siyudad sa Iceland, diin ang kakulang sa kahayag sa adlaw nakapa-trigger sa grabe kaayo nga seasonal affective disorder (SAD). Samtang nagkagrabe ang akong sakit nga lisud na nakong madala, gikonsiderar nako nga maghikog.
Atol sa unang tuig wala nako madawat nga duna koy depresyon. Nahadlok ko nga mosulti ni bisan kinsa, bisan sa akong kaugalingong bana, bahin sa akong mga hunahuna. Walay usa sa akong pamilya o sa simbahan ang nasayud nga nag-antus ko og makahulga sa kinabuhi nga sakit; nakita ko nila nga usa ka aktibong miyembro sa Simbahan nga dunay lig-on nga pagpamatuod nga wala mag-atubang og dagkong mga hagit. Kanunay kong nag-ampo, nangayo og kahupayan, ug ang Langitnong Amahan mipalig-on kanako. Nagbantay ko og maayo sa akong gikaon, kanunay nga mag-ehersisyo, mibasa og maayo sa mga kasulatan, miserbisyo sa uban, ug mituman sa tanang mga sugo. Apan dili gihapon kadto paigo.
Ang depresyon mihampak kanako sama sa usa ka higante nga balud. Mao nga midagan ko og mas kusog pa ug nag-ampo og maayo, apan dili nako kanunayng maunhan ang balud. Milangoy ko batok sa sulog, nag-ampo nga makalahutay ko hangtud nga mauli ang akong mga anak gikan sa eskwelahan o hangtud sa tingpaniudto. Sa ubang mga adlaw manlimbasug ko aron makalahutay bisan og usa lang ka minuto, gamit lamang ang gahum sa hunahuna nga malupig ang akong mga hunahuna ug mga tinguha.
Nahinumduman nako nga mibati og grabe nga mental nga kasakit sa unang higayon nga hapit ko maghikog. Wala ko magplano o maghunahuna daan—temporaryo nga nawala nako ang abilidad sa paghunahuna og tarung. Pagkahuman nakaamgo ko kon unsa na ko kaduol sa pagkutlo sa kaugalingon nakong kinabuhi. Naghunahuna ko kon unsay problema nako. Akong giingnan ang akong kaugalingon nga kinahanglang wala koy mga hunahuna nga maghikog, ug nagpakaaron-ingnon ko nga wala gayud kini mahitabo. Akong gikumbinsir ang akong kaugalingon nga dili na gyud ko magbaton pag-usab niining mga hunahuna.
Apan ang mga hunahuna nga maghikog padayon nga misantup sa akong hunahuna sa higayon nga wala nako kini damha. Ang tintasyon nga tapuson ang akong grabe nga kasakit labihan kakusog. Apan gusto kong mamaayo. Bisan kon wala ko makasabut nianang higayuna nga nag-antus ko og grabe nga sakit (usa ka sakit nga grabe kaayo ug kalit), nasayud ko nga mamaayo ra ko. Mao nga nangayo ko og panalangin sa priesthood.
Ang akong bana, nga wala masayud sa akong mga panlimbasug, namulong og daghang butang atol sa panalangin nga misulti nako nga ang Langitnong Amahan nagpakabana kanako. Gisaaran ko niya nga makaya ra nako ang akong mga hagit. Ang dinaliang pagkaayo dili mao ang solusyon, apan gidawat nako nga ang Langitnong Amahan motabang nako nga mabuntog ang akong panlimbasug.
Miabut ang summer, nga puno sa kahayag ug taas nga mga adlaw. Dili gayud kadto ngitngit, dili gani bisan sa tungang gabii. Malipayon ko ug mibati pag-usab sa kasagaran nakong gibati. Apan samtang ang mga adlaw daling mimubo pagka-Septyembre, ang akong depresyon mibalik ug ang mga hunahuna nga maghikog mibalik sa akong hunahuna. Nahadlok ko. Primero gisulayan nako kon unsay akong gisulayan sa miaging tuig: nag-ampo og maayo, nag-ehersisyo og maayo, ug misulay sa pagkugi og maayo sa tanang butang. Apan ang mga tinguha nga maghikog mas mikusog ug nagkagrabe. Nanlimbasug ko sulod sa duha ka bulan ug sa katapusan nakaamgo nga dili ko makalahutay og laing tingtugnaw nga ako ra. Nakaamgo ko nga ang Langitnong Amahan mipanalangin nato og moderno nga tambal ug mga doktor. Aron maulian, kinahanglan ko nga mahimong bukas bahin sa akong depresyon ug mobisita og doktor.
Ang pagpangayo og tabang mao ang pinakalisud nga butang nga akong nabuhat sukad. Naglisud ko og sulti tungod sa akong mga luha sa dihang gisultihan nako ang akong bana bahin sa akong depresyon ug nga nagkinahanglan ko og tabang. Dili nako malitok og kusog ang pulong nga maghikog. Ang akong bana mihimo og appointment sa usa ka psychiatrist alang nako.
Ang akong doktor miresita og tambal, nga nakatabang nako nga makalahutay sa tingtugnaw. Sama sa kadaghanan, nanlimbasug ko nga makakita og sakto nga dosage ug makasugakod sa mga side effect. Nakahatag kini og dugang nga problema sa akong kaminyoon ug pamilya, apan ang akong bana ug ang akong mga anak misuporta nako.
Sa dihang miabut ang tingpamulak, nahanaw ang akong grabe nga depresyon, ug wala na ko magkinahanglan og tambal. Namalhin mi sa siyudad nga pirme nga ting-init. Abi nako nga maayo ra ang tanan ug nga akong mabiyaan ang akong sakit sa hunahuna. Apan wala pa ko hingpit nga naayo. Ang mga pagbati nga sad-an mibalik tungod sa akong mga hunahuna, mga pagbati, ug mga tinguha sa una. Wala ko ganahi nga ang akong mga tin-edyer naghunahuna nga hapit ko maghikog. Akong gibati nga morag giusikan nako ang sobra sa usa ka tuig sa akong kinabuhi.
Usab, nahadlok ko—ilabi na sa dihang ang mas mubo nga mga adlaw sa Septyembre miabut na usab. Matag adlaw nasinati nako ang labihan nga paghinumdom sa mga pagbati nako sa una ug nahadlok nga mag-antus na usab ako og grabe nga depresyon. Apan nakita nako ang kamot sa Ginoo sa akong kinabuhi sa dihang gigiyahan ko ngadto sa usa ka talagsaong doktor ug nagsugod sa pagpatambal. Akong nahibaloan nga nag-antus usab ako og post-traumatic stress disorder (PTSD). Tungod sa paggiya sa akong doktor, nasulbad nako ang PTSD.
Ug dayon nakasinati ko og usa ka milagro. Human sa hilabihan nga pag-ampo ug pagtinguha nga gamiton ang Pag-ula sa Manluluwas sa akong kinabuhi, gikuha sa Ginoo ang akong mga pagbati nga sad-an sa paspas, talagsaon, ug sa klaro nga paagi. Ang Iyang tingog mipasabut nga dili nako kinahanglang dad-on ang pagbati nga sad-an tungod kay ang akong depresyon dili nako sayop. Gidala ni Jesukristo kana nga palas-anon alang nako pinaagi sa gahum sa Iyang Pag-ula. Napuno ako sa kahayag ug mibati pag-usab nga malaumon.
Wala ko masayud sa tanang rason nganong kinahanglan kong magsagubang sa mga hagit sa makahulga sa kinabuhi nga sakit. Bisan tuod nga gidala gihapon nako ang tanang panumduman, ang mental ug pisikal nga mga sakit nawala na. Matag adlaw mapasalamaton ko sa akong pamilya, sa akong doktor, ug sa akong panahon dinhi sa yuta. Tungod sa akong sakit, nakabaton ko og kalooy ug gugma alang sa uban. Milambo ko sa emosyonal ug sa espiritwal nga paagi ug nakabaton og kahibalo nga dili unta nako mahibaloan sa laing paagi. Nakasinati ko og bililhon nga espirituhanong mga gutlo uban sa akong Langitnong Amahan ug sa akong Manluluwas. Ang akong mga kasinatian nakapaawhag nako nga hangupon ang kinabuhi.