2020
ʻE Mahino Nai Kiate Ia?
Sānuali 2020


ʻE Mahino Nai Kiate Ia?

ʻĪmisi
mother and son walking away from the temple

Tā fakatātā ʻa Allen Garns

ʻI he 2005, naʻá ku fāʻeleʻi taʻe-hoko ai ha māhanga ʻe toko tolu: Milena, Mateo, mo Nalesoni. Naʻe moʻui lelei pē ʻa Milena ʻi hono fāʻeleʻi maí, ka naʻe faingataʻaʻia ʻeku ongo kiʻi tamaiki tangatá ʻi ha ngaahi palopalema. Naʻe mālōlō ʻa Mateo ʻi he ngaahi palopalema ko iá hili pē ha māhina ʻe tolu mei hono fanauʻí.

Hili ha māhina mei he mālōlō ʻa Mateó, naʻe puke ʻa Nalesoni ʻi he mahaki ʻutó mo e tulí. Ne ma fuʻu loto-mamahi ʻaupito. Naʻe talamai ʻe he kau toketaá he ʻikai pē ke ne lava ʻo lue. ʻI he momeniti ko iá, naʻá ma houngaʻia ʻi heʻema ʻilo kau ki he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. Naʻe tokoni ia ke mahino kiate kimaua ʻa e ʻuhinga ʻokú ma fehangahangai ai mo e faingataʻá ʻi he moʻui ní.

Naʻe fakafou ʻi he tuí mo e ngāue mālohí ʻa e poto ʻa Nalesoni ʻi he lué mo e fetuʻutaki ʻi he talanoa fakaʻilonga nimá. Kuó ne moʻui lelei ange ʻi he tūkunga ne fakakaukau ki ai ʻa e kau toketaá. Kuó ne tupu hake ʻo fiefia ʻi homau fāmilí pea ʻi he ongoongoleleí.

Neongo hono ngaahi fakangatangatá, ka kuo mau fokotuʻu ha ngaahi taumuʻa maʻa Nalesoni: ke mahino kiate ia ʻa e ʻuhinga ʻo e papitaisó kimuʻa pea papitaiso iá, ke ne maʻu ʻa e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné ʻi hono taʻu 12, pea ke ne ʻalu ki he temipalé ke fakahoko e papitaiso maʻá e pekiá.

ʻI he 2017, naʻe taʻu 12 ai ʻa Nalesoni. Naʻá ma tokoniʻi ia ke ne mateuteu ke fakahoko ʻa e papitaiso maʻá e pekiá. Naʻe faingataʻa ke mahino kiate ia ʻoku fie maʻu ʻe kinautolu kuo pekiá ʻetau tokoní. Hili pē ha taimi nounou mei he ʻaho fāʻeleʻi ʻo Nalesoní, naʻá ne ʻalu mo Milena mo e ongo ua lalahi aí, Falanikō mo Pelinitā, pea mo e toʻu tupu kehe mei homau uōtí ki he Temipale Kolotopa ʻĀsenitiná. Naʻe talitali lelei kinautolu ʻe he palesiteni temipalé peá ne lea kiate kinautolu fekauʻaki mo e mahuʻinga ʻo e papitaiso fakafofongá. Naʻá ku tangutu mo Nalesoni ʻo liliu kiate ia ʻi he talanoa fakaʻilonga nimá. Naʻe ʻikai fuoloa mei ai, kuo hokosia hono taimí. Ko e taimi naʻá ne hifo ai ki he faiʻanga papitaisó, ne mau fifili, ʻe mahino nai kiate ia?

ʻI heʻene hifo ki he loto vaí, naʻe tangi ʻa Nalesoni. ʻI he momeniti ko iá, naʻe fakahaaʻi mai ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní naʻe mahino moʻoni kiate ia ʻokú ne fakahoko ha ngāue maʻa hono kāinga kuo pekiá ʻa ia he ʻikai ke nau lava ʻo fakahoko maʻanautolu peé. Ne mau ʻiloʻi ne mahino kiate ia naʻe fiefia e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻi he tafaʻaki ʻe taha ʻo e veilí ʻi heʻene tokoniʻi kinautolú. Naʻe fakahaaʻi mai foki ʻe he Laumālié naʻe ʻi ai ʻa Mateo ke kau fakataha mo hono tokouá mo e tuofefiné. ʻI he taimi naʻe tuʻu hake ai ʻa Nalesoni mei he vaí, naʻá ne fiefia ʻaupito.

Ne talu mei he taimi ko iá mo hono papitaiso mo hilifakinima ʻa Nalesoni maʻá e kau mēmipa tokolahi ʻo e fāmilí, kau ai ʻeku tamaí, ʻa ia naʻe mālōlō ʻi he 2016. ʻOku mau ʻofa ʻi he temipalé. Kuo hoko ʻa e ngāue ʻi aí ko e taha ʻo ʻemau ngaahi tukufakahoko fakafāmilí. Ko e taimi kotoa pē ʻoku mau ō ai ki ai, ʻoku mau manatuʻi ʻa e ʻaho makehe ko iá.