E te tau mafaufau i nisi taimi pe mafai ona sui moni ia tagata? Atonu e te popole pe e mafai ona e faatoilaloina ni faaiuga le lelei sa e faia po o ni mausa leaga ua e atinaeina, pe o i ai ni ou popolega faapena e faatatau i e pele ia te oe. Afai o lea, e mafai ona fesoasoani le tala ia Aneti-Nifae-Liae ia te oe. O nei tagata sa o ni fili na matuai feita ia sa Nifae. Ina ua tonu i atalii o Mosaea e talai atu le talalelei ia i latou, sa “tōē [sa Nifae] faatauemu ia te i [latou].” O le fasiotia o sa Lamana sa foliga o se fofo na sili atu ona talafeagai nai lo o le faaliliuina o i latou. (Tagai Alema 26:23–25.)
Ae sa suia sa Lamana—e ala i le mana liua o Iesu Keriso. Sa ta’ua ai i latou i se taimi o “ni tagata lotomaaa ma feai” (Alema 17:14), sa oo ina “ilogaese foi i latou i lo latou finafinau i le Atua” (Alema 27:27). O le mea moni, latou te “le’i pauu ese lava” (Alema 23:6).
Atonu e i ai ni ou manatu po o aga e suia po o ni “auupega o … [le] fouvale” e tuu i lalo (Alema 23:7). Pe atonu e tatau ona e tuuto teisi atu i le Atua. E le afaina po o a suiga e te manaomia, e mafai e le Alema 23–29 ona tuu atu ia te oe le faamoemoe e faapea, e ala i le mana togiola o Iesu Keriso, e mafai ai ona tutupu suiga tumau.
O lo’u liua ia Iesu Keriso ma Lana talalelei o le a suia ai lo’u olaga.
Sa foliga mai sa le ono avea sa Lamana ma ni tagata mo le liuaina, ae o le toatele o i latou na oo i ni suiga faavavega ona o Iesu Keriso. O nei sa Lamana na liua na faaigoaina i latou lava o Aneti-Nifae-Liae.
O le faitauina o le Alema 23–25; 27 e ono uunaia ai oe e mafaufau loloto i lou lava liua. Vaai pe na faapefea ona suia Aneti-Nifae-Liae—le ala na liua ai i latou “i le Alii” (Alema 23:6). E mafai ona e amata i fuaiupu nei:
O a ni auala na suia ai oe e Iesu Keriso ma Lana talalelei? O anafea na e lagona ai le latalata atu ia te Ia? E mafai faapefea ona e iloa pe ua e liua ia Iesu Keriso? O le a le mea o loo uunaia oe e le Agaga e fai loa?
Tagai foi David A. Bednar, “Faaliliuina i le Alii,” Liahona, Nov. 2012, 106–9; Dale G. Renlund, “Tautinoga Le Maumanatu ia Iesu Keriso,” Liahona, Nov. 2019, 22–25; Autu o le Talalelei: “Avea faapei o Iesu Keriso,” Potutusi o le Talalelei.
Ona e alofa mutimutivale le Atua, Na te faamagaloina au pe a ou salamo.
O le suiga na oo i ai Aneti-Nifae-Liae sa sili atu nai lo na o se suiga i amioga—o se suiga o le loto na fanau mai i le faatuatua ia Iesu Keriso ma le salamo faamaoni. Atonu e mafai ona e maua se upumoni e uiga i le salamo i fuaiupu taitasi i le Alema 24:7–19. O a mea o aoao mai e nei fuaiupu e uiga i le alofa mutimutivale o le Atua ia i latou o e salamo? O a ni upumoni faaopoopo ua e aoaoina mai le Alema 26:17–22?
Mafaufau loloto pe na faapefea ona faaalia e le Atua Lona alofa mutimutivale i lou olaga. E faapefea ona e faaalia lou loto faafetai ia te Ia?
O le faasoaina atu o le talalelei e aumai ai le olioli ia te au.
O le upu olioli e 24 taimi e faaali mai ai i le Alema 23–29, ua avea ai nei mataupu o se nofoaga lelei e aoao ai pe faapefea ona maua le olioli i le ola ai—ma le faasoaina atu—o le talalelei a le Faaola. Mafaufau e suesue le Alema 26:12–22, 35–37; ma le 29:1–17, ma vaavaai mo mafuaaga na olioli ai Amona, atalii o Mosaea, ma Alema. O le a se mea ua e aoaoina mai nei fuaitau e mafai ona taitai atu ai i le olioli sili atu i lou olaga?
Na aoao mai Elder Marcus B. Nash: “O le faasoa atu o le talalelei e faamumū ai le olioli ma le faamoemoe i agaga o lē na te foai atu ma lē na te taliaina. … O le faasoaina atu o le talalelei o le olioli lea i le olioli, faamoemoe i le faamoemoe” (“Ia Tuu i Luga Lo Outou Malamalama,” Liahona, Nov. 2021, 71). O a ni aafiaga na e maua i le faasoaina atu o le talalelei i isi? O a ni luitau o feagai ma oe pe a saili e faasoa atu le talalelei? E mafai faapefea ona fesoasoani le Tama Faalelagi ia te oe e faatoilalo nei luitau?
Mo faatonuga faaperofeta i le auala e faasoa atu ai le talalelei—ma maua le olioli i le faia ai—mafaufau e suesue le savali a Peresitene Dallin H. Oak “Faasoaina Atu o le Talalelei Toefuataiina,” (Liahona, Nov. 2016, 57–60). O a ni fautuaga e te maua i lana savali?
Mafaufau e fai se lisi o mea o le a e faasoa atu i se uo e uiga i le Tusi a Mamona. Taumafai e faasoa atu le Tusi a Mamona e faaaoga ai le polokalama o le Tusi a Mamona.
Vaai mo mamanu ma autu. Pe a suesueina tusitusiga paia, e mafai ona tatou maua upumoni taua e ala i le vaavaai mo upu, fasifuaitau, po o manatu e ta’ua soo. O na manatu faifai pea e mafai ona fefaasinoa’i pe fesootai i au tusitusiga paia ina ia faigofie ai ona vaai i ai.
E mafai ona ou maua le saogalemu ia Iesu Keriso ma Lana talalelei.
I le taimi o le seleselega, e masani ona faaputu ai saito i faaputuga e ta’ua o fusisaito ma tuu i totonu o faleteuoloa, o nisi taimi e ta’ua o falesaito. I le Alema 26:5–7 mafaufau loloto po o a mea e ono faatusa i ai ia fusisaito, falesaito, ma afā i lou olaga. E mafai faapefea ona ou maua le filemu ia Iesu Keriso?
E faamanuia a’u e le Alii a o ou taumafai e tausia a’u folafolaga ia te Ia.
Atonu o le a fiafia lau fanau e tanumia a latou “auupega” e pei o Aneti-Nifae-Liae. E mafai ona e faitauina ni nai fuaiupu mai le Alema 24:6–24 e aoao ai tamaiti e uiga i folafolaga na faia e Aneti-Nifae-Liae e mulimuli ai i le Faaola. Ona mafai lea ona latou mafaufau i se mea o le a latou suia e mulimuli ai ia te Ia, tusi i luga o le itulau o gaoioiga o lenei vaiaso, ma faafoliga e eli se pu ma tanumia a latou auupega.
E mafai e lau fanau ona faitau le Alema 24:15–19, ma vaavaai mo mea na faia e Aneti-Nifae-Liae “o se molimau i le Atua.” Ona mafai lea ona outou talanoa ma i latou e uiga i le ala e mafai ai ona avea a tatou feagaiga ma “se molimau i le Atua” (fuaiupu 18). Tuu atu i lau fanau e talanoa e uiga i le auala o le a latou faaali atu ai i le Atua latou te mananao e mulimuli ia te Ia. O le usuina o se pese e pei o le “Ou Te Fia Ola i le Talalelei” (Tusipese a Tamaiti, 72) e mafai ona fesoasoani e musuia ai i latou.
Ina ia fesoasoani i lau fanau ia iloa le ala e mafai ai e Iesu Keriso ona fesoasoani ia i tatou e suia pe a tatou salamo, e mafai ona e aoaoina i latou e uiga i aneti-Nifae-Liae. Ina ia faia lenei mea, e mafai ona e faaigoaina ni pesini se lua “muai” ma le “mavae.” Ona mafai lea e lau fanau ona faitau le Alema 17:14–15 ma le 27:27–30, tusi i lalo pe na faape’i sa Lamana a o lei muai salamo ma ina ua mavae ona salamo, ma tuu i latou i totonu o le pesini sa’o. E tusa ai ma le Alema 24:7–10, o le a se mea na fesoasoani ia i latou e suia? E mafai faapefea ona tatou faaali atu lo tatou faafetai i le Atua mo Lona alofa mutimutivale?
E aumaia e Iesu Keriso ia te au le olioli, ma e mafai ona ou faasoa atu lenei olioli.
Atonu o le a outou fiafia ma lau fanau e tusi ni ata o mea i le talalelei a Iesu Keriso lea e aumaia ia te oe le olioli. Faasoa atu lau ata i lau fanau, ma uunaia i latou e faasoa atu a latou ata i se tasi e fesoasoani ai i lena tagata ia lagona foi le olioli.
Fesoasoani i lau fanau e saili upu o le olioli ma le oliolisaga i le Alema 26 ma le 29. O le a le mea na aumaia ia Amona ma Alema le olioli pe na mafua ai ona la olioli? O lenei fesili e mafai ona taitai atu ai i se talanoaga e uiga i le olioli lea e sau mai le ola ai pe faasoa atu le talalelei a Iesu Keriso.
E mafai ona ou fausia loʻu olaga i luga o le talalelei a Iesu Keriso.
E mafai e lau fanau ona faitau le Alema 27:22–23, ma vaavaai mo mea na faia e sa Nifae e fesoasoani ai i tagata Aneti-Nifae-Liae e tausia la latou folafolaga e aua lava nei toe tau. E faapefea ona tatou fesoasoani i a tatou uo ia tausia a latou folafolaga? E mafai e lau fanau ona faatino ni tulaga. Mo se faataitaiga, o le a se mea e mafai ona tatou fai atu i se uo o loʻo manaʻo e pepelo pe agaleaga?
Mo nisi manatu, tagai i le lomiga o lenei masina o le mekasini o le Uo .
Ata
O Aneti-Nifae-Liae o loo tanumia a latou auupega
Atatusi o Aneti-Nifae-Liae o loo tanumia a latou auupega, na saunia e Dan Burr