Mme Nwed Ndutum ye mme Ikoot
32. Mme Esop Erikabare-esit ye eke Ebio-owo


“32. Mme Esop Erikabare-esit ye eke Ebio-owo,” Mme ŋkpɔ se Emekde eto Ofuri Ŋwed Ndutum (2023).

“32. Mme Esop Erikabare-esit ye eke Ebio-owo,” Mme ŋkpɔ se Emekde eto Ofuri Ŋwed Ndutum

Ndise
irenowo etiŋde-ikɔ

32.

Mme Esop Erikabare-esit ye eke Ebio-owo

32.0

Ntɔŋɔ

Ediwak erikabere-esit etibe ke ufot owo kiet, Abasi, ye mbon emi idiɔknŋkpɔ owo oro ekefinade. Nte ededi, usuk ini bishop mme stake president ana anwam mbon ufɔk Abasi ke ukeme mmɔ man ekabare-esit.

Kini enwamde mbon ufɔk Abasi ye nkabare-esit, mme bishop ye stake president enyene ima enyuŋ eno-ukpeme. Mmɔ etiene uwutŋkpɔ eke Andinyanŋa, emi ekemenede mme owo onyuŋ anwam mmɔ ewɔŋɔre ekpɔŋ idiɔkŋkpɔ ndien ekabare etiene Abasi (se Matthew 9:10–13; John 8:3–11).

32.1

Erikabare-esit ye Erifen-nnɔ

Man ada uduak mbom Esie edi, Ete Heaven ɔkɔnɔ Ikpɔŋ-ikpɔŋ Eyen Esie emi Ebonde, Jesus Christ, man edisio-isop ɔnɔ mme idiɔkŋkpɔ nnyin (se Alma 42:15). Jesus ama ekpe utip eke mbet utip-ikpe oyomde ono mme idiɔkŋkpɔ nnyin (se Doctrine ye Covenants 19:15–19; se nko Alma 42:24–25). Oto ke uwa emi, Ete ye Eyen mbiba ediwut anana-adaŋa ima Mmɔ enɔ nnyin (se John 3:16).

Ini emi nnyin inyenede “mbuɔtidem ikesim erikabare-esit,” Ete Heaven eyefen ono nnyin, ono mbom oto ke Erisio-isop Jesus Christ (Alma 34:15; se nko Alma 42:13). Kini eyetde nnyin isana enyuŋ efen-enɔ, nnyin ke akpatre imikeme edida obio ubɔŋ Abasi nnyene (se Isaiah 1:18; Doctrine ye Covenants 58:42).

Erikabare-esit okpon akan edikpuho edu-uwem. Edi ediwɔŋɔre mkpongidiokŋkpɔ nyuŋ ntiene Ete Heaven ye Jesus Christ. Oro ada ekesim edikpuhɔ esit ye ekikere (se Mosiah 5:2; Alma 5:12–14; Helaman 15:7). Otode nkabare-esit, nnyin ikabare idi mbufa owo, idinam-emem ye Abasi (se 2 Nwed Corinth 5:17–18; Mosiah 27:25–26).

Ufang man akabare-esit edi kiet kotu ikpo edidiɔŋ Ete Heaven ɔkɔnɔde nnyin oto ke enɔ eke Eyen Esie.

32.2

Mme Ntak eke Edikpan mme Edisio Owo ke Ufɔk Abasi

Edieke owo ufɔk Abasi anamde akamba idiɔkŋkpɔ, bishop mme stake president eyenwam enye man akabare-esit. Nte ubak-ŋkpɔ ke usuŋ emi, enye ekeme edikpan usuk unen nte owo Ufɔk Abasi ke esisit ini. Ke usuk ndaha, enye ekeme edisio owo oro ke ufɔk Abasi ke esisit ini.

Edikpan mme edisiosio owo ke ufɔk Abasi idihe ke emia-ufen. Edi, mme edinam emi ke ubak ini odot man anwam owo oro akabare-esit onyuŋ enyene edikpuhɔ esit. Mmɔ eno owo ini man ebeŋe-idem ke spirit man anam-obufa ndien afiak enim ediomi esie.

Mme ntak ita eke edikpan mme edisio owo ke ufɔk Abasi edi emi;

32.2.1

Anwam Edikpeme Mbon Efen

Akpa ntak edi edikpeme mbon efen. Ke ubak ini owo ekeme edidi ŋkpɔ ndik ke ikpɔkidem mme ke spirit. Mme ido nnwo, ubiat idem, edibiat ido-idaŋ, edibiat ibok, abianga, ye edikaŋ-akpaniko edi ubak usuŋ nte emi ekemede editibe. Ye ifiok-Abasi, bishop mme stake president enam-ŋkpɔŋkpɔ man ekpeme mbon efen kini owo edide ŋkpɔ-ndik ke mme emi ye mme akpan usunŋ efen (se Alma 5:59–60).

32.2.2

Anwam Owo oro Edibɔ Odudu Erifak Jesus Christ otode ke Erikabare-esit

Udiana ntak edi man anwam owo oro edibɔ odudu erifak eke Jesus Christ otode ke erikabare-esit. Ke usuŋ ntem, owo oro ekeme edifiak nkabare nsana nyuŋ ndot man obo kpukpru mme edidiɔŋ eke Abasi.

32.2.3

Ekpeme Nti-ido eke Ufɔk Abasi

Oyoho ntak ita edi edikpeme nti-ido eke Ufɔk Abasi. Edikpan mme edisio owo ke Ufɔk Abasi eyedot edieke edu esie enehede abiat Ufɔk Abasi (se Alma 39;11). Nti-ido eke Ufɔk Abasi inyeneke ukpeme oto ke edidedip mme edisuhɔre m ikpo idiɔknŋkpɔ—edi ke editiŋ-mbaŋa mmɔ

32.3

Ubiɔŋ eke mme Ebiere-ikpe ke Israel

Ekot enyuŋ emek mme bishop ye stake president nim nte mme ebiere-ikpe ke Israel (se Doctrine ye Covenants 107:72–74). Mmɔ ekama mme ukpohode itie-oku man eda-enɔ Abai ke edinwam mbon uUfɔk Abasi ekabare-esit (se Doctrine ye Covenants 13:1; 107:16–18).

Mme bishop ye stake president esiwak edinwam ye erikabare-esit oto ke edino owo item. Mme unwam emi ekeme edisine ekpri ikpan ke mme usuk unen eke owo Ufɔk Abasi ke esisit ini.

Eke usuk ikpo idiɔkŋkpɔ, mme adausuŋ eyenwam ye nkabare-esit ke edinim esop ebio owo (se 32.6). Unwam emi ekeme edisine ekpri ikpan ke mme usuk unen eke owo Ufɔk Abasi mme ke edisio owo ke ufɔk Abasi ke esisit ini.

Mme bishop ye stake president enyene ima enyuŋ ekpeme ke nte mmɔ enwamde mbon ufɔk Abasi ekabare-esit. Nneme eke Andinyaŋa ye nwan emi ekemumde ke efibe edi ndausunŋ (se John 8:3–11). Ↄkpɔsuk-edi Enye mikitingke ete ke emefen mme idiɔkŋkpɔ esie, Enye ikisuaha inɔ enye. Edi, Enye ɔkɔdɔhɔ enye ete “oku-nam aba idiokŋkpɔ”—man akabare-esit onyuŋ okpuho uwem esie.

Mme adausuŋ emi ekpep ete ke “idara odu … ke heaven ke anam-idiɔk kiet ama akabarede-esit” (Luke 15;7). Mmɔ enyene-ime, enɔ-unwam, enyuŋ enam-sifɔn. Mmɔ enɔ idorenyin. Mmɔ ekpep enyuŋ etiŋ ikɔ ntiense otode ke isop nwaidem eke Andinyaŋa, kpukpru owo ekeme erikabare-esit enyuŋ ekabare esana.

Mme bishop ye stake president eyom ndausung eto Spirit man ediɔŋɔ nte edinwamde owo kiet-kiet akabare-esit. Ke mme ikpɔ idiɔkŋkpɔ kpɔt ke Ufɔk Abai enyene ndaha kabaŋa ewe edinam ke mme adausuŋ esie enyene edi-nam (se 32.6). Iduhe ndaha iba emi edide ukem-ukem. Item emi mme adausuŋ enɔde ye usuŋ erikabare-esit mmɔ etɔngɔde ana edi eti ndien ekeme edi-di isio-isio ɔnɔ owo kiet-kiet.

32.4

Eriyarare-idiɔkŋkpɔ, Ndedibe, ye Editiŋ-nnɔ mme Odudu Ukara

32.4.1

Eriyarare-idiɔkŋkpɔ

Erikabare-esit oyom man eyarare mme idiɔkŋkpɔ eno Ete Heaven. Jesus Christ ɔdɔhɔ ete, “Ke emi ke mbufo edidiɔngɔ edieke owo akabarede-esit ke mme idiɔkŋkpɔ esie—sese, enye eyeyarare mmɔ onyuŋ esin mmo” (Doctrine ye Covenants 58:43; se nko Mosiah 26:29).

ini emi mbon ufɔk Abasi enamde akamba idiokŋkpɔ, erikabare-sit mmɔ esine eriyarare idiokŋkpɔ nnɔ bishop mme stake president mmɔ. Enye ndien ekeme edida mme ukpɔhɔde eke ikɔ Abasi nam-ŋkpɔ ke ibuot mmɔ (se Doctrine ye Covenants 13:1; 84:26–27; 107:18, 20). Emi eyenwam edikɔknyuŋ mfiak nka mkpafaha-usuŋ iko Abasi oto ke odudu Erisio-isop eke Andinyaŋa.

Ufɔn eriyarare-idiokŋkpɔ edi man eteme mbon ufɔk Abasi man etat idem mmɔ man mmɔ ekeme edinehede nyom unwam Abasi ke edikpuhɔ nyuŋ nkɔk mmɔ ofuri-ofuri. Eriyarare-idiɔkŋkpɔ anwam ke edinyene “mbuŋɔ esit ye edinuaha spirit” (2 Nephi 2;7). Edifɔfiɔk nyarare-idiɔkŋkpɔ owut ete ke owo enyene udɔŋ man akabarede-esit.

Ini emi owo ufɔk Abasi ayarare-idiɔknkpɔ, bishop mme stake president eyetiene mme ndausuŋ eke edinɔ-item ke 32.8. Enye ada akam oyom ndausuŋ kabaŋa eti ndaha ke edinwam owo ufɔk Abasi akabare-esit. Enye ekere-ebaŋa mme esop ebio owo eyenwam. Edieke mbet Ufɔk Abai oyomde enim esop ebio owo, enye emi anam-anwaŋa (se 32.6).

Usuk ini owo ufɔk Abasi ama edue ebe mme nwan mme akamba owo efen. Nte ubak-ŋkpɔ nkabare-esit, enye ana enehede ayarare-idiokŋkpɔ ɔnɔ owo oro onyuŋ oyom erifen-nnɔ. Eteme iwaad eke anamde akamba idiɔkŋkpɔ ete eneme ye ete ye eka esie.

32.4.4

Ndedibe

Mme bishop, mme stake president, ye mme ɔnɔitem mmɔ enyene edisana utom man ekpeme kpukpru ndedibe etop emi ebunade ye mmɔ. Etop emi ekeme edi-di ke mme nduŋɔre, nnɔ-item, ye eriyarare-idiokŋkpɔ. Ukem utom eke edidibe odu ɔnɔ kpukpru mbon emi ebuanade ke mme esop ebio owo. Edidedip edi akan-ŋkpɔ koro mbon ufɔk Abasi ikemeke eriyarare idiokŋkpɔ mme ediyom ndausuŋ edieke owo mididipke ŋkpɔ se mmɔ ebuanade. Edibiat mbuotidem ɔsuhɔre iberedem eke mbon ufɔk Abasi onyuŋ anam mmɔ enana mbuotidem ke idem mme adausuŋ mmɔ.

Edikem ye ubiɔŋ eke utom mmɔ, bishop, stake president, ye mme ɔnɔitem mmɔ ekeme edibuana oruk etop oro kpɔt ntem:

  • Mmɔ enyene edineme ye stake president, mission president, mme bishop eke owo ufɔk Abasi oro kabaŋa edinim esop ebio owo mme eke mbubehe efen.

  • Owo oro ɔwɔrɔ aka obufa ward (mme ke eyak adausuŋ itie-oku oro) kini ikpe owo ufɔk Abasi mme akpan ekikere efen osuhɔde.

  • Bishop mme stake president edikop ke owo ufɔk Abasi emi oduŋde ɔkpɔŋ ward mme stake anam akamba idiokŋkpɔ.

  • Eyedot editiŋ etop oro ke esop ebio owo.

  • Owo ufɔk Abasi edimek man ɔnɔ adausuŋ unyime ke edibuana etop ye mme nsio-nim owo.

  • Eyedot edibuana esisit etop kabaŋa ubiere eke esop ebio owo oro.

Man anwam mme adausuŋ ke edikpeme mbon efen nyuŋ nam-ekem ye mbet, Ufɔk Abasi eyenɔ unwam eto mme nta-ifiɔk emi ebɔde-ukpep. Man ebɔ ndausung emi, mme adausuŋ eyesop ekot ŋkpɔ-utinŋ ikɔ eke Ufɔk Abasi abaŋade edibiat ke ebiet emi nkpɔ oro odude (se 38.6.2.1). Ke ebiet eke ŋkpɔ oro miduhe, stake president eyesobo ye ɔnɔitem mbet eke area ke area office.

Ke ndaha kiet kpɔt ke bishop mme stake president editiŋ ndedibe etop ke mibemke-iso iyom oruk ndausuŋ ntre. Oro edi ini eriyarare odotde man etre ndik edibiat-uwem mme akamba unan ndien ini iduhe ke ediyom ndausuŋ. Ke oruk ndaha oro, ubiɔŋ edikpeme mbon efen enehede ɔfɔn akan ubiɔŋ eke edidedip. Mme adausuŋ ana esobo ye mme ukara obio ke ndo-ndo oro.

32.6

Ndaha-ɔkpɔsɔŋ Idiɔkŋkpɔ oro ye Mbet eke Ufɔk Abasi

Ndaha ɔkpɔsɔŋ idiokŋkpɔ edi akpan-ŋkpɔ ke edibiere ŋkpɔ emi (1) anwamde edikpeme mbon efen ye (2) anwmde owo akabarede-esit. Jehovah eketiŋ ete ke Enye “ikemeke edise idiɔkŋkpɔ ye mkpri-nkan ndaha man inyime” (Doctrine ye Covenants 1:31; se nko Mosiah 26:29). Mme isuŋ-utom Esie inaha nte efep-enyin ke idiɔŋɔ akamba idiɔkŋkpɔ.

Ikpɔ idiɔkŋkpɔ edi okokoi ye akamba ndudue enamde ye ibet Abasi. Ebat mme oruk ikpɔ idiɔkŋkpɔ ke idak emi.

  • Mme afai-afai edinam ye ndubiara

  • Idiɔk-ido idaŋ

  • Mme edinam abiaŋa

  • Edibiat mbuɔtidem

  • Mme ubak edinam efen

Kini Eyomde Esop Ebio owo mme Kini Odotde

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Oyom Esop nyobio owo

Odot Edinim Esop nyobio owo

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Mme Afai-afai Edinam ye Ndubiara

Oyom Esop nyobio owo

  • Uwot-owo

  • Nkan-ubɔk ina

  • Enwan-enwan idaŋ

  • Edibiat eyen-ɔwɔŋ mme iwaad

  • Afai-afai ido nnwo

Odot Edinim Esop nyobio owo

  • Ediyom ediwot owo

  • Ndubiara idaŋ, esinede edinwana mme edisuene (se 38.6.18 kini eke eyomde esop).

  • Edibiat eke ebe ye nwan mme akamba owo efen (se 38.6.2.4 kini eke eyomde esop).

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Idiɔk-ido idaŋ

Oyom Esop nyobio owo

  • Edinam use ye imaan

  • Ndiɔi-ndise abiatde Eyen-ɔwɔŋ

  • Edidɔ ediwak ebe mme ŋwan

  • Afai-afai ido idaŋ

Odot Edinim Esop nyobio owo

  • Efibe, use, ebuana ukem-oruk, ye kpukpru mme edunan idaŋ eken misineke ke eti ndɔ ke ufot erenowo ye nwan, esinede ebuana idaŋ ke ŋkpɔ-ofim mme ke phone.

  • Ediduŋ kiet ye owo eke afo mudɔhɔ-dɔ, mme ebuana eke obio ye mme nsaŋa, ye ndɔ eke ukem-oruk.

  • Ata edinehede mme edififik nse ndioi-ndise emi anamde akpan idiɔkŋkpoɔ ɔnɔ ndɔ mme ufoɔkemana eke owo ufɔk Abasi.

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Mme Edinam Abiaŋa

Oyom Esop nyobio owo

  • Idiɔk ido ke ŋkpɔ okuk, oruk nte abiaŋa ye mme mbiet edinam oro (se 32.6.3.3 edieke owo ufɔk Abasi ekesinede ke ediyip okuk mme inyene eke Ufɔk Abasi)

Odot Edinim Esop nyobio owo

  • Ama-uke, ubom-ufɔk nyiip-nkpo, inɔ, mme ediyip-okuk (se 32.6.3.3 edieke owo ufɔk Abasi ekesinede ke ediyip okuk mme inyene eke Ufɔk Abasi)

  • Editomo ke nsu

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Edibiat Mbuɔtidem

Oyom Esop nyobio owo

  • Akamba idiɔkŋkpɔ kini akamade akpan itie ke Ufɔk Abasi

Odot Edinim Esop nyobio owo

  • Akamba idiɔkŋkpɔ kini akamade itie odudu-unen mme mbuɔtidem ke Ufɔk Abasi mme ke obio (se 32.6.3.3 edieke owo ufɔk Abasi ekesinede ediyip okuk mme inyene eke Ufɔk Abasi)

  • Akamba idiɔkŋkpɔ emi enehede ediɔŋɔ awak owo

Utɔ Idiɔkŋkpɔ

Mme Ubak Edinam Efen

Oyom Esop nyobio owo

  • Ata ediwak akamba idiɔkŋkpɔ

Odot Edinim Esop nyobio owo

  • Usiɔŋɔ-idibi (ibɔhɔke esiode-efep ke 38.6.1 odu do)

  • Usuŋ eke ikpɔ idiɔkŋkpɔ

  • Edikokoi nsin edi-nam ubiɔ-utom eke ufɔkemana, esinede editre-edikpe okuk unwam ye okuk enɔdeebe mme ŋwan emi miduhe aba ke ndɔ.

  • Ebinyem ndiɔi ibɔk

  • Mme ikpɔ edinam ubiat-ibet eken

32.6.3

Ini emi Stake President Enemede ye Area Presidency kabaŋa Mme Odot Edinim Esop Ebio-owo mme ekpenam Ŋkpɔ Efen

Usuk mbubehe oyom ifiɔk ye ndausuŋ efen. Man ɔdiɔŋɔ nte ekpenehede anwam, stake president ana eneme ye Area Presidency kabaŋa mme ndaha ke ikpehe emi.

32.6.3.2

Unana-akpanikɔ

Mme ŋkpɔ eke unana-akpanikɔ esiwak edinyene odudu ebe mme adaŋa eke ward mme stake. Ana enehede etiŋ ebaŋa mmɔ man ekpeme mbon efen.

Bishop etneme ye stake president ediek enye ekerede ke edinam owo oro ekeme edisin unana-akpanikɔ.

Nte ekamade mi, unana-akpaniko owut oo ufɔk Abasi anamde ke kotu ŋkpɔ emi:

  • Esiwak edifiak nam-ŋkpo ke anwa-anwa ye okokoi eneniye Ufɔk Abasi, ukpepŋkpɔ esie, mbet esie, ye mme adausuŋ mmɔ.

  • Ediyire mkpep nte ukpepŋkpɔ Ufɔk Abasi se midihe ukpepŋkpɔ eke Ufɔk Abasi ke bishop mme stake president ama ekenehede enye.

  • Ediwut usuŋ eke edikoi nam utom man osuhore mbɔutidem ye edinam eke mbon ufɔk Abasi.

  • Edika-iso ntiene mme ukpepŋkpɔ eke eboho unana-akpanikɔ ke bishop mme stake president ma ekenehede enye.

  • Enehede oduk ufɔk Abasi efen onyuŋ ɔsɔŋɔ mme ukpepŋkpɔ mmɔ.

32.6.3.3

Ediyip Okuk Ufɔk Abasi

Edieke owo ufɔk Abai eyipde okuk Ufɔk Abasi mme ediyip eti inyene eke Ufɔk Abasi, stake presidency eneme ye Area Presidency kabaŋa mme odot edinim esop nyobio owo mme edinam efen ekemede edidot.