Kūr ko im Bok in Bōk Meļeļe ko
4. Ritōl im Ko̧o̧njeļ ko ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist


“4. Ritōl im Ko̧o̧njeļ ko ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist,” Bok in Bōk Meļeļe: Jerbal ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata (2020).

“4. Ritōl im Ko̧o̧njeļ ko ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist,” Bok in Bōk Meļeļe.

Pija
kweilo̧k eo an ward ko̧o̧njeļ

4.

Ritōl im Ko̧o̧njeļ ko ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist

4.0

Kadkad In

Āinwōt juon ritōl ilo Kabun̄ in, em̧ōj kar kūr eok kōn im̧we kōn ro rikarejeran Irooj kar kōmālim er. Ewōr ippam̧ jim̧we eo kōn jipan̄ ilo jerbal eo an Jemedwōj Ilan̄ an “kakūr[m̧ool] mour jab wabanban im mour indeeo an armej” (Moses 1:39 Kwoj kōm̧m̧ane menin kōn kōketak membōr ro n̄an bōk koņaer ilo jerbal in lo̧mo̧o̧r eo an Anij im mour ijo eutiej tata kōn er make, baam̧le ko aer, im ro jet (lale Jebta 1). Kwonaaj lo lan̄lōn̄ ilo am̧ jerbal n̄an ajri ro nejin Anij.

Ļoor waanjon̄ak eo an Jisōs Kraist, enaaj emakijkij am̧ jerbal n̄an ro jet juon illo̧k juon. Enaaj barāinwōt ewōr am̧ iien ko rem̧m̧an n̄an kwaļo̧k tōl ilo kweilo̧k ko im m̧akūtkūt ko an Kabun̄ in. Ilo kakobaba, kwomaron̄ leļo̧k jerbal in jipan̄ eo aorōk ilo ko̧o̧njeļ ko. Men kein remaron̄ koba kweilo̧k ko an būreejtōnji, kweilo̧k ko an ward ko̧o̧njeļ eo, im ro jet.

Jerbal in jipan̄ eo am̧ ekwojarjar ej aikuji juon kaarmejete in iien, bōtaab jab kowaan aikuj ko am̧ make im aikuj ko an baam̧le eo am̧. Kappukōt tōl eo an Jetōb Kwojarjar n̄an jipan̄ eok kōjepaan wōt im kakūrm̧ool eddo ko am̧ (lale Mosaia 4:27).

4.1.

Kōttōpar eo an Ritōl ilo Kabun̄ in

Ritōl ro rej kōketak membōr ro n̄an bōk koņaer ilo jerbal eo an Anij n̄an erom “rikaļoor ro rem̧ool an … Jisōs Kraist” (Moronai 7:48). N̄an kōm̧m̧ane menin, ritōl ro rej m̧okta kajjieon̄ n̄an erom rikaļoor tiljek an Rilo̧mo̧o̧r. Innām remaron̄ jipan̄ ro jet epaakeļo̧k E. Ilo jekjek eo kōn jipan̄ ro jet, rej erom rikaļoor ro rem̧m̧anļo̧k er make (lale Mosaia 18:26; Katak im Bujen Ko 31:5

4.2

Pedped in Katak ko an Ritōl ro ilo Kabun̄ in

Ilo tōre in jerbal in karejar eo An ilo laļ in, Rilo̧mo̧o̧r eo ekar kōm̧m̧an waanjon̄ak an ritōl kōn Kabun̄ eo An. Jibadbad eo An eļap tata ekar kōm̧anm̧an ankilan Jemen Ilan̄ im jipan̄ ro jet meļeļe im mour kōn gospel eo An (lale Jon 5:30; Mosaia 15:7). E ekar iakwe ro Ekar tōl im kar kwaļo̧k iakwe jab eo kōn jerbal n̄an er (lale Jon 13:3–5).

Rilo̧mo̧o̧r eo ekar kōļapļo̧k jon̄an maron̄ eo an ro jet kōn leļo̧k n̄an er eddo im iien ko rem̧m̧an n̄an eddōkļo̧k (lale Matu 10:5–8; Jon 14:12). E ekar kōketak im kajim̧we kōn alikkar im iakwe (lale Jon 21:15–17).

Irooj eaar ba, “Kōtļo̧k bwe em̧m̧aan otemjej en jeļā jerbal eo an, im n̄an m̧akūtkūt ilo opij eo me jitōn̄e n̄an e, ilo aolep laļn̄ijn̄ij” (Katak im Bujen Ko 107:99). Naan kein rej jerbal n̄an aolep ro rej bōk eddo eo n̄an jerbal im tōl ilo Kabun̄ eo an Rilo̧mo̧o̧r eo.

Kōjerbal pedped in katak ko ilo jeba in naaj jipan̄ kōwejepedikļo̧k am̧ tōl ilo Kabun̄ eo an Rilo̧mo̧o̧r.

4.2.1

Kōppopo ilo Jetōb

Jisōs ekar kōpooj E make ilo jetōb n̄an mijen eo An ioon laļ in (lale Luk 4:1–2. Kwoj barāinwōt kōppopo ilo jetōb jān epaakeļo̧k Jemedwōj Ilan̄ kōn jar, ekkatak jeje ko rekwojarjar, im pokake kien ko An. Ļoor rikanaan ro An ebarāinwōt jipan̄ eok kōppopo ilo jetōb (lale Katak im Bujen Ko 21:4–6).

Pukōt revelesōn n̄an meļeļe aikuj ko an ro kwoj tōl er im ekōjkan n̄an kakūrm̧ool jerbal eo an Anij ekar kūr eok n̄an kōm̧m̧ane.

Irooj ekar barāinwōt kallim̧ur n̄an letok menin letok ko ilo jetōb ioon ro me rej kappukoti (lale Katak im Bujen Ko 46:8). Ilo am̧ ettā ilo kūr ioon Jemedwōj Ilan̄ n̄an bōk menin letok kein, E enaaj kōļapļo̧k maron̄ eo am̧ n̄an tōl im ļōn̄aj ro kwoj jerbal n̄an er.

4.2.2

Jerbal in Karejar n̄an Aolep Ajri ro Nejin Anij

Jisōs ekar jerbal in karejar E make n̄an armej ro, kappukōtļo̧k er n̄an ļōn̄aj im katakin ro rekar en̄jake rajimakeke, ejjeļo̧k kōjatdidkik, ak jōbwābwe. Ekar kile paotok eo ekwojarjar im aorōk indeeo eo an kajjojo armej.

Iakwe armej ro kwoj jerbal n̄an er āinwōt kar Jisōs. Jar “kōn aolep kajoor in bōro” n̄an obrak kōn iakwe eo An (Moronai 7:48). Ejaaki jem̧jerā ko rem̧ool. Pukōtļo̧k ro me remaron̄ ajimakeke, aikuj kaenōm̧m̧an, ak wōr aikuj ko jet. Iakwe eo am̧ enaaj kōjeraam̧m̧an mour ko aer im jipan̄ armej ro rekōņaan itok n̄an Kraist.

Jipan̄ kajjojo armej ej kam̧willaļo̧k oktak eo am̧ im kōkajoorļo̧k tōmak eo aer ilo Jemedwōj Ilan̄ im Jisōs Kraist. Jipan̄ er m̧aanjabpopo n̄an kōm̧m̧ani bujen ko ilo aer bōk kain̄i eo tok juon aer. Kōketak er n̄an kōjparok bujen ko raar kōm̧m̧ani im bōk m̧ōttan kōjeraam̧m̧an ko an ukweļo̧k. Jipan̄ er jeļā bwe remaron̄ eddōkļo̧k n̄an kōjatdikdik kwojarjar eo aer jekdo̧o̧n ta apan̄ ko rej jelm̧ai.

4.2.3

Katakin Gospel eo an Jisōs Kraist

Aolep ritōl rej rūkaki ro. Kajjieon̄ n̄an ļoor waanjon̄ak eo an Rilo̧mo̧o̧r eo āinwōt juon rūkaki (lale jebta 17; Teaching in the Savior’s Way). Jān naan ko im kōm̧m̧an ko am̧, katakin katak eo an Jisōs Kraist im pedped in katak ko an gospel eo An (lale 3 Nipai 11:32–33; Katak im Bujen Ko 42:12–14). Wejāpedik katakin ej im̧we armej ro n̄an kōkajoorļo̧k jemjerā eo aer ippān Anij im mour kōn gospel eo, eddōk m̧aanļo̧k n̄an mour indeeo.

Katakin ilo wāween eo an Rilo̧mo̧o̧r eļapļo̧k jān kōnono, ej koba ron̄jake im kajjitōk kajjitōk ko ilo wāween eo Ekar (lale Matu 16:13–17).

Rūkaki ro rōwejepedik rej barāinwōt rūron̄jake ro reniknik. Kōm̧m̧an bwe ekkatak naan eo an Anij en juon kōttōpar eutiej ilo mour eo am̧. Katak gospel eo ej juon jekjek to̧o̧n wōt ad mour.

Katakin jān jeje ko rekwojarjar im naan ko an rikanaan ro ilo raan ko āliktata (lale Katak im Bujen Ko 52:9). Keememej bwe “kwaļo̧k kōn naan eo [ekar] ļapļo̧k kajoor in an jelōt ļōmņak ko an armej jān … jabdewōt men” (Alma 31:5).

Kappukōt kareel eo an Jetōb ilo am̧ m̧aanjabpopo im katakin. Jetōb Kwojarjar eo ej bōkļo̧k m̧ool eo n̄an bōro ko im ļōmņak ko an ro kwoj katakin er (lale 2 Nipai 33:1).

Eļan̄n̄e kwoj kūr ak kappe n̄an tōl ilo juon kweilo̧k an Kabun̄ ak m̧akūtkūt, kanooj lale bwe katakin ej kōketak im jim̧we katak eo (lale Katak im Bujen Ko 50:20–23).

4.2.4

Tōl ilo Jim̧we

Irooj ekar kwaļo̧k bwe “emenin aikuj bwe en wōr president ro, ak opija ro rej tōl” ilo Kabun̄ eo An (Katak im Bujen Ko 107:21). Ro me rej kabwijer priesthood ki ko rej tōl ilo eria in eddo ko aer, eo āinwōt juon doulul ak ward.

Doulul ko jet an Kabun̄ in, ekoba Doulul eo an Kōrā ro, Doulul eo an Jiron̄ ro, Būraimere, im Jabōt Jikuuļ, rej barāinwōt tōl jān opija eutiej ej tōl. Ritōl rein rej kūr, kōjenolo̧k, im leļo̧k mālim in jipan̄ eo jān juon eo me ej kabwijer priesthood ki ko ak juon eo kar kōmālimi (lale 3.4.3).

Kajjojo opija ej tōl ej jerbal ium̧win tōl eo an armej eo me ej kabwijer ki ko an priesthood (lale 3.4.1). M̧ōņōkjān in ej letok ellaajrak eo im alikkar eo an eddo eo im bōk eddo in eo ilo kōm̧m̧ane jerbal eo an Irooj.

Juon opija eo ej tōl emaron̄ ajeļo̧k n̄an bar juon armej juon ijjitōn̄ eo ejjab aitok kitien n̄an tōl. N̄an waanjon̄ak, eļan̄n̄e būreejtōn an Doulul eo an Kōrā ro enaaj jako jān kweilo̧k eo an Doulul eo an Kōrā ro ilo Jabōt, liin ej jitōn̄ rikakpilōklōk eo an kein kajuon n̄an tōl ilo kweilo̧k eo.

Juon ritōl eo ej tōl ilo juon doulul an Kabun̄ in, kweilo̧k, ak m̧akūtkūt en kanooj la bwe jibadbad ko an Irooj ren tōprak. Ilo kōm̧m̧ane menin, ritōl eo ej ļoor pedped in katak ko an gospel eo, kakien ko an Kabun̄ in, im tōl eo an Jetōb Kwojarjar.

Ro me rej tōl rej ļoor waanjon̄ak eo an Jisōs Kraist ilo jerbal kōn em̧m̧an, ettā, im iakwe erreo (lale Jon 13:13–15). Juon kūr ak ijjitōn̄ n̄an tōl ejjab kōm̧m̧an bwe armej eo me ej bōke eļapļo̧k an aorōk ak ļapļo̧k tokjān jān ro jet (lale Katak im Bujen Ko 84:109–10).

Eļan̄n̄e kar kūr eok ak kappeik eok n̄an tōl, ļoor katak eo an Rilo̧mo̧o̧r eo bwe “jabdewōt eo e kōņaan bwe en m̧okta iaami, en ri karijerami” (Matu 20:27; lale eoon 26–28). Kapilōk ippān ro jet im pukōt juon wōt ilo meļeļe ankilan Irooj im kōm̧m̧ane jerbal eo An (lale Katak im Bujen Ko 41:2; lale barāinwōt 4.4 ilo bok in bōk meļeļe in).

Ejjab juon men ejim̧we n̄an pukōt n̄an bōk n̄an tōl ilo jabdewōt doulul ilo Kabun̄ eo an Irooj (lale Katak im Bujen Ko 121:34–37). Ijello̧kin, ettā im tiljek jerbal ilo kūr me kar kūr eok n̄ane. Kajjieon̄ n̄an kōm̧m̧ane jerbal eo an Irooj kōn erreļo̧k eo wōt n̄an aiboojoj eo an An (lale Katak im Bujen Ko 4:5).

Pija
kweilo̧k ko an ward

4.2.5

Kappe Eddo im Kōm̧m̧an Bwe en Wōr Bōk Eddo in

Rilo̧mo̧o̧r eo ekar leļo̧k n̄an ro Rikaļooran kappe ko eļap meļeļeier im eddo ko (lale Luk 10:1). E ekar barāinwōt leļo̧k n̄an er juon iien em̧m̧an n̄an riboote jerbal eo kar leļo̧k n̄an er n̄an kōm̧m̧ane (lale Luk 9:10).

Āinwōt juon ritōl, kwomaron̄ jipan̄ ro jet eddōkļo̧k kōn ijjitōn̄ ko ajiļo̧k n̄an er Ilo wāween in kwonaaj jipan̄ er bōk kōjeraam̧m̧an ko me rej itok jān jerbal. Kajjieon̄ n̄an kakobaiktok aolep membōr ro ilo kōm̧m̧ane jerbal eo an Anij.

Ajeļo̧k enaaj barāinwōt kōm̧m̧an an jerbal in jipan̄ eo am̧ wejāpedikļo̧k. Eļan̄n̄e kwoj kajjieon̄ kōm̧m̧an kanooj eļap, kwonaaj “e ṃool kwōnaaj pālo” (Exodus 18:18). Kappukōt tōl eo an Jetōb kōn ta eo n̄an leļo̧k bwe kwon maron̄ kalimjōk wōt men ko am raorōktata.

Ajije jerbal jān leļo̧k juon ijjitōn̄. Ej barāinwōt koba katakin im lōke bar juon armej n̄an kakūrm̧ool ijjitōn̄ eo. Ekkā an koba men kein:

  • Kweilo̧k ippān armej eo n̄an kajjitōk ippān n̄an jerbal n̄an Irooj ilo juon ijjitōn̄. Jipan̄ armej eo n̄an meļeļe ijjitōn̄ eo im kōttōpar ko an.

  • Kapilōk ippān doon kōn ijjitōn̄ eo, bar wōr emaron̄ kobatok, im n̄aat eo ijjtōn̄ ko rej aikuj dedeļo̧k. Kanooj lale bwe armej eo ej meļeļe im m̧ōņōņō in bōk ijjitōn̄ eo. Kwaļo̧k lōke ilo maron̄ eo an ļeo ak lio.

  • Kōketak armej eo n̄an pukōt im̧weo kōn ekōjkan n̄an kakūrm̧ool ijjitōn̄ eo. Kwaļo̧k am̧ lōke e im jipan̄ armej eo tōprak. Leļo̧k tōl eo im rejtake eo n̄e aikuj.

  • Iien otemjej kajjitōk ippān armej eo n̄an riboot kōn ijjitōn̄ eo. Bōk kijejeto ko rem̧m̧an tata an armej eo, im kwaļo̧k kam̧m̧oolol kōn ta eo ļeo ak lio kar kōm̧m̧ane.

Unin tōl ko n̄an leļo̧k juon kūr ilo 30.1.1 rej aikuj bar ļoori n̄e jitōn̄, n̄e ekkar.

4.2.6

Kōpooj Ro Jet n̄an Erom Ritōl ro im Rūkaki ro

Rilo̧mo̧o̧r eo ekar kōpooj Rijilōk ro An n̄an erom ritōl ro an Kabun̄ eo An. Ejjeļo̧k oktak kwoj jipan̄ ro jet m̧aanjabpopo n̄an erom ritōl ro im rūkaki ro. Jerbal eo an Irooj ej pedped ioon jipan̄ armej ro, ejjab baj tōl wōt būrookraam̧ ko an Kabun̄ in. Būrookraam̧ kein rejjab jibadbad ko an Kabun̄ in. Rej pād n̄an jipan̄ armej ro eddōkļo̧k.

N̄e ļōmņak kōn wōn eo emaron̄ jerbal ilo kūr ko ak ijjitōn̄ ko ilo Kabun̄ in, kanooj jar kake. Keememej bwe Irooj enaaj kakōrbōb ro E ej kūr. Men eo aorōktata ej bwe rej m̧ōņōņō in jerbal, naaj ettā ilo kappukōt jipan̄ eo an Irooj, im rej kajjieon̄ in erreo. Kūr ko im ijjitōn̄ ko remaron̄ jipan̄ er eddōkļo̧k jān leļo̧k iien ko rem̧m̧an n̄an kōjerbal tōmak eo aer, buuļ jerbal, im en̄jake an Anij kakilepļo̧k kijejeto ko aer. Leļo̧k tōl im jipan̄ n̄an jodikdik ro, membōr kāāl ro, im ro jet me remaron̄ aikuj eļapļo̧k jipan̄ ilo kakūrm̧ool kūr ko aer.

Jet iien āliji ejja armej ro wōt kar kūr er n̄an jerbal ko an ritōl. Menin emaron̄ in kaddoik er im baam̧le ko aer im bōk iien ko rem̧m̧an jān ro jet. Kappukōt n̄an leļo̧k n̄an aolep membōr ro iien ko rem̧m̧an n̄an jerbal im eddōkļo̧k.

Kōn meļeļe ko rellōn̄ļo̧k kōn kūr ko ilo Kabun̄ in, lale jebta 30.

4.2.7

Karōki Kweilo̧k ko, Katak ko, im M̧akūtkūt ko kōn Kōttōpar ko Ralikkar

Kappukōt im̧we jān Irooj n̄an karōk kweilo̧k ko, katak ko, im m̧akūtkūt ko ewōr kōttōpar ko aer ralikkar. Kōttōpar kein remaron̄ kōkajoorļo̧k kajjojo im baam̧le ko, bōkļo̧k er epakeļo̧k Kraist, im jipan̄ kōtōprak jerbal in lo̧mo̧o̧r eo im mour ijo eutiej tata (lale jepta 1 im 2). N̄an karōki, ļoor pedped in katak ko ilo 4.4.2 im ilo jebta 20 im 29.

4.2.8

Etale Kijejeto ko Am̧

Bar etale eddo ko am̧ im eddōkļo̧k ilo jetōb eo āinwōt juon ritōl iien otemjeļo̧k. Ļōmņak kōn barāinwōt eddōkļo̧k eo an ro kwoj tōl er.

Tōprak eo am̧ āinwōt juon ritōl ej pedped wōt eļaptata jān wujlepļo̧k eo am̧ n̄an jipan̄ ajri ro nejin Anij erom rikaļoor ro an Jisōs Kraist retiljek. Kōnke aolep rej ewōr aer anemkwoj in kāālet, jet remaron̄ kāālet n̄an ilo̧k jān iaļ in bujen eo. Ilo iien in menin emaron̄ in kabweer eok, bōtaab ilo am̧ oktakļo̧k n̄an Irooj, E enaaj ļōn̄aj im kaenōm̧m̧an eok (lale Alma 26:27). Komaron̄ jeļā bwe Irooj ej m̧ōņōņō kōn kijejeto ko am̧ ilo am̧ en̄jake an Jetōb eo jerbal ilo kwe.

4.3

Doulul ko ilo Kabun̄ eo

Jemedwōj Ilan̄ ekar kajutak ko̧o̧njeļ ko āinwōt juon m̧ōttan aorōk an bōk im̧weo, kōm̧m̧an jokāālet ko, im kōtōprak jerbal eo An. Ko̧o̧njeļ ko rekar waļo̧kļo̧k m̧okta jān an laļ in kar kōm̧anm̧an. Kajjojo iaad jekar bōk koņad ilo ko̧o̧njeļ kein m̧okta jān itok n̄an laļ. Lale Katak im Bujen Ko 121:32; Ebream 3:22–28).

Ļoor jon̄ak in, Kabun̄ eo an Jisōs Kraist ej tōl kōn ko̧o̧njeļ ko ilo aolep jon̄an ko. N̄an waanjon̄ak, Ko̧o̧njeļ eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro (lale 5.1.1.1), Eria Būreejtōnji eo (lale 5.2.1), stake būreejtōnji ko, im bisoprik ko rej aolep ko̧o̧njeļ ko. Ilo kakobaba n̄an ko̧o̧njeļ ko a stake im ward, kajjojo būreejtōnji an juon doulul an Kabun̄ in, doulul, ak kūlaaj ej barāinwōt juon ko̧o̧njeļ.

Irooj ekar katakin ritōl ro an Kabun̄ eo An n̄an ko̧o̧njeļ ippān doon ilo kōm̧m̧ane jerbal eo An (lale Katak im Bujen Ko 41:2–3). Ko̧o̧njeļ ko rej letok iien ko rem̧m̧an n̄an ro uwaan ko̧o̧ņjeļ eo n̄an bōk revelesōn ilo aer pukōt n̄an meļeļe aikuj ko an ajri ro nejin Anij im karōk eo kōn ekōjkan aer jipan̄ tōpari.

Pija
ruo em̧m̧aan rej kōnono

4.4

Peded in Katak ko an Ko̧o̧njeļ ko Rejetjet

Jet pedped in katak ko kōn ko̧o̧njeļ ko rejetjet rej kōllaajraki ilo jekjōn in.

4.4.1

Kōttōpar ko an Ko̧o̧njeļ ko

Kōttōpar eo eļap tata an ko̧o̧njeļ ko ej n̄an jipan̄ membōr ro jerbal ippān doon ilo pukōt tōl eo ekwojarjar kōn jerbal ko me renaaj kōjeraam̧m̧an kajjojo armej im baam̧le ko (lale Katak im Bujen Ko 43:8–9). Ko̧o̧njeļ ko rej letok juon kōmejaja eo aorōk n̄an jipan̄ membōr ro bōk kain̄i ko im kōjparok bujen ko rej iookļo̧k. Membōr ro an ko̧o̧njeļ eo rej barāinwōt pukōt im̧we kōn karōk im kōjeikik jerbal eo an Irooj ilo eria in eddo eo aer.

Jet jerbal in tōl ko, eo āinwōt karōk kōļōnta eo, emaron̄ jab aikuj juon iien ekōnono ilo juon jekjek in ko̧o̧njeļ. Eļap wōt ilo menin emaron̄ in kōm̧m̧an kōn kōnono m̧okta im ālkin kweilo̧k ko.

Kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo ej leļo̧k eļap tata kōjparok n̄an kajjojo armej im baam̧le ko kōn aikuj ko remenin aikuj tata. Ko̧o̧njeļ ko rej jipan̄ kōtōbalbal menin jipan̄ ko. Kōn meļeļe ko kōn jet iaan aikuj kein, ippānļo̧k kein jipan̄ ko n̄an meļeļe im jipan̄, lale Life Help ilo Gospel Library eo.

4.4.2

M̧aanjabpopo n̄an Kweilo̧k ko an Ko̧o̧njeļ

Būreejtōnji ko im ko̧o̧njeļ ko rej kōtemen n̄an kweilo̧k emakijkij. Ritōl rein rej kappukōt tōl eo an Irooj ilo karōk kweilo̧k in ko̧o̧njeļ ko. Rej barāinwōt pukōt kakobaba jān membōr ro an ko̧o̧njeļ eo ilo jokāālet ta eo n̄an ekōnono kake.

Ritōl ro rej kōtļo̧k bwe membōr ro an ko̧o̧njeļ eo ren jeļā kōn jerbal ko n̄an iien ekōnono eo m̧oktaļo̧k. Membōr ro an ko̧o̧njeļ eo rej m̧aanjabpopo n̄an kwaļo̧k kōļmenļo̧kjeņ ko kōn jerbal kein. N̄an ko̧o̧njeļ ko an ward eo im stake eo, eļap wōt iaan m̧aanjabpopo in ej waļo̧k ilo kweilo̧k ko an būreejtōnji eo.

Membōr ro an ko̧o̧njeļ eo rej kōpooj er make ilo jetōb n̄an bōk koņaer ilo kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo.

4.4.3

Iien Ekōnono im Jokāālet ko

Irooj ekar ba, “Ak juon en ekkōnono ilo juon iien im aolep ren ron̄jake ennaan ko an, bwe n̄e em̧ōj an aolep kar kōnono aolep ren maron̄ ketak jān aolep, im bwe kajjojo armej en maron̄ wōr an iien utiej in ekkōnono” (Katak im Bujen Ko 88:122). Pedped in katakin in ej jerbal n̄an ko̧o̧njeļ ko an Kabun̄ in.

Ilo juon kweilo̧k an ko̧o̧njeļ, ritōl eo (ak juon eo ritōl eo ej kappeik) ej kōmeļeļeik jerbal eo ļōmņak kake. Innām ritōl eo ej kōketak juon iien ekōnono ibwilijin aolep membōr ro an ko̧o̧njeļ eo, kajjitōk kajjitōk ko im pukōt ļōmņak ko.

Ritōl ej kōketak ro membōr ro n̄an kōnono ilo ejjeļo̧k ņojak im m̧ool. Okoktak in wāween mour, iiō dettan, tijem̧ļo̧k, im ļōmņak ko an membōr ro an ko̧o̧njeļ eo ekōjeraam̧m̧an ko̧o̧njeļ eo. Membōr ro rej kwaļo̧k elmakot ko im ron̄jake doon ilo kautiej. Ilo aer kappukōt n̄an jeļā ankilan Irooj, juon jetōb in im̧we im bōro kuk emaron̄ anjo̧.

Ilo juon ko̧o̧njeļ me ekoba kōrā ro im em̧m̧aan ro, ritōl eo ej pukōt kōļmenļo̧kjeņ ko im ļōmņak ko jān er jim̧or. Kōrā ro im em̧m̧aan ro emakijkij an wōr aer erreim̧aanļo̧k ko roktak me rej letok jokkun wōt juon eo aikuji. Em̧m̧aan ro im kōrā ro rej tōpar jokāālet ko rem̧m̧anļo̧k im ewōr tōprak ko reļlapļo̧k ilo jerbal in jipan̄ eo an Irooj ilo aer kaorōk jipan̄ ko an doon im jerbal ippān doon.

Juon ritōl ej tōl iien ekōnono ko an ko̧o̧njeļ eo. Ijo wōt ke, ļeo ak lieo rej aikuj ron̄jake eļapļo̧k jān kōnono. N̄e juon ritōl an ko̧o̧njeļ eo ej kwaļo̧k erreim̧aanļo̧k eo an ilo iien eo em̧ōkaj, emaron̄ kabōjrak jipan̄ ko an ro jet. N̄e emenin aikuj, ritōl eo an ko̧o̧njeļ eo ej bar kōjaaļ ak bar pedped e iien ekōnono ilo meļak.

Ālkin iien ekōnono eo, ritōl ro emaron̄ jokāālet juon iaļ in jerbal ak karum̧wijļo̧k juon ekōnono ilo an kappukōt eļapļo̧k meļeļe im tōl. Jokāālet eo ej aikuj in itok jān ta eo kar kōnono kake im kapene jān Jetōb eo. Jekjek in ko̧o̧njeļ eo ej jipan̄ bōktok jokāālet ko reim̧we me reļļapļo̧k jān kōļmenļo̧kjeņ eo em̧m̧an tata an juon ritōl. Ritōl eo emaron̄ barāinwōt bōkļo̧k jerbal eo n̄an juon ko̧o̧njeļ eoktak.

Jet iien ro uwaan ko̧o̧njeļ eo emaron̄ wōr en̄jake ko aer rejjab em̧m̧an kōn juon jokāālet eo aorōk. N̄e menin ej waļo̧k, ritōl eo emaron̄ kōttar bar juon kweilo̧k n̄an ļōmņak kōn kaitokļo̧k jekjek eo im kappukōt kapen eo ilo jetōb im juon wōt. Ilo jet jekjek ko, juon uwaan ko̧o̧ņjeļ eo emaron̄ kōņaan kweilo̧k ippān ritōl eo makeļo̧k n̄an kōnono kōn n̄ūrbōktak ko an.

4.4.4

Juon Wōt

Irooj ekar katakin rikaļoor ro An n̄an “juon” (Katak im Bujen Ko 38:27). Ro uwaan ko̧o̧njeļ eo rej pukōt n̄an erom juon ilo ikdeelel im jibadbad ippān Jemedwōj Ilan̄ im Jisōs Kraist. Rej kajjieon̄ n̄an juon wōt ilo iien ekōnono ko im jokāālet ko aer.

Ro uwaan ko̧o̧njeļ eo rej aikuj joļo̧k iakwelel, ekajet eo ejjab jim̧we, im ruruwe (lale 3 Nipai 11:28–30 Ilo aer jerbal ilo juon wōt, Jemedwōj Ilan̄ enaaj kōjeraam̧m̧an kijejeto ko aer.

4.4.5

Jerbal im Bōk Eddo

Ro uwaan ko̧o̧njeļ eo eļap wōt aer kōm̧m̧ane jerbal eo aer m̧okta im ālkin kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo. Ilo iien kweilo̧k ko, rej pukōt im̧we eo ilo ejaki karōk ko n̄an kōjerbal jokāālet ko. Ritōl eo an ko̧o̧njeļ eo ej kajjitōk ippān ro membōr ro n̄an kakūrm̧ool ijjitōn̄ ko reiookļo̧k karōk kein. Membōr ro an ko̧o̧njeļ eo ekkā aer kajjitōk ippān ro jet ilo doulul eo aer n̄an jipan̄. Kajjojo armej rej aikuj in jab tieon̄e er kōn ijjitōn̄ ko.

Membōr ro an ko̧o̧njeļ rej ribooti kōn ijjitōn̄ ko aer. Eddōkļo̧k eo ekka an aikuji wujlepļo̧k eo ejjab bōjrak im bar etale ijjitōn̄ ko.

4.4.6

Ittiņo

Ritōl ro rej kōjerbal kaorōk n̄e kwaļo̧k meļeļe ko an juon make ippān juon ko̧o̧njeļ eo. Enan̄in ilo aolep jekjek rej pukōt juon mālim an membōr eo n̄an kwaļo̧k meļeļe in.

Ko̧o̧njeļ eo ej kautiej ikdeelel ko an jabdewōt ro me rej kajjitōk ilo ittiņo Membōr ro an ko̧o̧njeļ eo rej aikuj jab kwaļo̧k meļeļe ko an juon make itulikin ko̧o̧njeļ eo ijello̧kin n̄e ej menin aikuj n̄an kakūrm̧ool juon ijjitōn̄ jān ritōl eo an ko̧o̧njeļ eo.

Jet men ko (matter) rej lukkuun in aorōk n̄an būktok im̧aan aolep ko̧o̧njeļ eo. N̄e ekkar, ritōl ro rej etale men kein (matter) ippān membōr ro an ko̧o̧njeļ eo makeļo̧k. Ak remaron̄ kwaļo̧k kōn jet men ko (matter) n̄an juon ko̧o̧njeļ eoktak.