“5. Ritōl Utiej im An Eria,” Bok in Bōk Meļeļe Eļap: Jerbal ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata (2021).

“5. Ritōl Utiej im An Eria,” Bok in Bōk Meļeļe Eļap: Jerbal ilo Kabun̄ eo an Jisōs Kraist im Armej ro Rekwojarjar ilo Raan Ko Āliktata

Pija

Būreejtōnji eo Kein Kajuōn

Ritōl Utiej im An Eria

5.0

Kadkad in

Jisōs Kraist ej “ lukkuun deṃan eṃ” an Kabun̄ eo An (Epesōs 2:20). E ej kabwijer aolep priesthood ki ko. E ej kūr rijilōk ro im rikanaan ro n̄an jipan̄ jerbal in lo̧mo̧o̧r eo an Anij im mour ijo eutiej tata. E ej leļo̧k ioon ro rein rikarejran kar kāālet aolep ki ko me rej iookļo̧k aelōn̄ in kiin̄ eo an Anij ioon laļ in. (Lale Katak im Bujen Ko 27:12–13; lale barāinwōt 3.4.1 ilo bok in bōk meļeļe in.)

Kōn rikanaan ro im rijilōk ro, Irooj ej kūr em̧m̧aan ro n̄an opiij eo an Jiljilimjuonn̄oul eo n̄an jipan̄ ilo jerbal eo An ilo aolepān laļ in (lale Katak im Bujen Ko 107:38). Ilo kakkobaba , Bisiprik eo Eutiej ej Tōl, Opiija ro Routiej, im ritōl ro rej em̧m̧aan im kōrā jet rej leļo̧k eddo ko raorōk n̄an jipan̄ ilo jerbal eo.

Jepta in ej kōmeļeļeik jerbal ko an ritōl ro reutiej im ritōl ro an eria im ko̧o̧njeļ ko ilo Kabun̄ in.

5.1

Ritōl Utiej an Kabun̄ in

Ritōl utiej eo an Kabun̄ in ej koba aolep Ritōl ro Reutiej im Opiija ro Routiej an Kabun̄ in. Naan eo utiej ej kwaļo̧k bwe mālim eo im eddo ko rej kobaļo̧k ippān kūr ko ejjeļo̧k jon̄aer kōn jikin ko rej pād ie (geographic boundary ko). Ro me rej kabwijer kūr ko rej tōl, katakin, im jebal in karejar n̄an ro uwaan Kabun̄ in ilo aolepān laļ in.

Jekjōn in ej kwaļo̧k ilo tukadu in jerbal ko an Ritōl ro Reutiej, Opiija ro Routiej an Kabun̄, im ko̧o̧njeļ ko im kamiti ko me rej jerbal ie.

5.1.1

Ritōl ro Routiej

5.1.1.1

Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro

Būreejtōn eo an Kabun̄ in. Jān kar raan ko etto, Irooj ekar tōl armej ro An kōn rikanaan ro (lale Amos 3:7; Epesōs 4:11–13). Būreejtōn eo an Kabun̄ in ej juon rikanaan, rilolo, im ribōk revelesōn. E ej barāinwōt juon Rijilōk eo eto tata an jerbal (senior). Ium̧win tōl eo an Irooj, e ej tōl ioon Kabun̄ in im ej armej eo de eo ioon laļ in kar kōmālimi n̄an kōjerbal aolep priesthood ki ko (lale Matu 16:16–19; lale barāinwōt 3.4.1.1 ilo bok in bōk meļeļe in). E ewōr ippān mālim eo n̄an bōk revelesōn im kean̄e ankilan Anij n̄an aolepān Kabun̄ in. (Lale Katak im Bujen Ko 43:2–3; 107:91–92; 128:11.)

Būreejtōnji eo Kein Kajuon. Kōn Būreejtōn eo an Kabun̄ in, Irooj ej kūr rikakipilōklōk ro n̄an jipan̄ ilo jerbal eo. Būreejtōn eo im rikakpilōklōk ro an rej “jilu Pris Utiej Ritōl … [me] rej booje doulul eo an Presidency eo an Kabun̄ in” (Katak im Bujen Ko 107:22). Doulul in ej ņa etan Būreejtōnji eo Kein Kajuon. Ro uwaan Būreejtōnji eo Kein Kajuon rej Rijilōk ro im rej “rikam̧ool ro rejenolo̧k” kōn āt eo etan Jisōs Kraist (Katak im Bujen Ko 107:23). Būreejtōnji eo Kein Kajuon rej tōl ioon im bōk eddo in aolep jerbal ko an Kabun̄ in.

Piter, Jemes, im Jon raar kakūrm̧ool jerbal in ilo Kabun̄ eo etto. Raar pād ippān Rilo̧mo̧o̧r eo ilo jejjo iien ko rekwojarjar im kar bōk ki ko an aelōn̄ in kiin̄ eo. (Lale Matu 16:18–19; 17:1–5; Mark 14:32–42; Katak im Bujen Ko 27:12–13; 81:1–2.)

N̄e Būreejtōn eo an Kabun̄ in ej mej, Būreejtōnji eo Kein Kajuon ej bōjrak ilo juon iien ekadu. Rikakpilōklōk ro rej bar ro̧o̧l n̄an jikin ko aer ilo ikkijien to̧o̧n aer jerbal (seniority) ilowaan Doulul eo Jon̄oulruo Rijilōk ro. Ium̧win tōl eo an eo eto tata an (senior) Rijilōk, Doulul eo an Jon̄oulruo eo ej tōl Kabun̄ in. Āinwōt juon doulul, rej ļōmņake n̄aat eo Būreejtōnji eo Kein Kajuon ej aikuj in bar ejaak. Ālkin juon jokāālet eo aolep rej errā kake, eo eto tata an (senior) Rijilōk ej ekkapit āinwōt juon Būreejtōn kāāl an Kabun̄ in im ej kūr rikakpilōklōk ro an.

Doulul eo an Jon̄oulruoRijilōk ro. Ilo tōre ko etto, Jisōs Kraist ekar kūr jon̄oulruo Rijilōk ro n̄an jipan̄ tōl Kabun̄ eo An (lale Luk 6:12–13; Epesōs 4:11–13; 1 Nipai 13:40). Ilo tōre in ad, Irooj ej kūr em̧m̧aan ro kōn Būreejtōn eo an Kabun̄ in n̄an aer ekkapit āinwōt Rijilōk ro im n̄an jerbal ilo Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro (lale Katak im Bujen Ko 18:26–28). Doulul in ej jerbal ium̧win tōl eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon n̄an kalōkļo̧k im kajebwābweik Kabun̄ in ilo aolep laļ ko (lale Katak im Bujen Ko 107:33). Ro uwaan Dolulul eo an Jon̄oulruo eo rej kwaļo̧k gospel eo ilo aolepān laļ in (lale Matu 28:19–20; Katak im Bujen Ko 107:35).

Kajjojo Rijilōk ej kabwijer aolep kii ko an aelōn̄ in kiin̄ eo im ej kōjerbal ki kein ium̧win tōl eo an Būreejtōn eo an Kabun̄ in (lale Katak im Bujen Ko 112:30–32). Jon̄oulruo Rijilōk ro rej “rikam̧ool ro rejenolo̧k” kōn etan Jisōs Kraist (Katak im Bujen Ko 107:23; lale barāinwōt 27:12). Rej kam̧ool n̄an aolepān laļ in kōn kwojarjar eo An im m̧ool eo kōn Jerkakpeje eo An (lale Jerbal 1:8, 22; 4:33; Katak im Bujen Ko 76:22–24).

Rijilōk ro rej jebal aolep raan ilo Kabun̄ in ilo aolepān mour ko aer (lale Matu 4:18–22).

Ko̧o̧njeļ eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro. Aolep ro uwaan Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro āinwōt rikanaan, rilolo, im ribōk revelesōn ro. Ippān doon rej booje Ko̧o̧njeļ eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro. Ium̧win tōl eo an Irooj im kōn juon wōt bōro, ko̧o̧njeļ in ewōr an mālim n̄an kean̄ im ukōt katak eo im ejaak kakien n̄an Kabun̄ in (lale Katak im Bujen Ko 1:38; 107:27–31).

Pija

Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Jon̄oulruo

5.1.1.2

Jiljilimjuonn̄oul eo

Opiij eo an Jiljilimjuonn̄oul eo ilo Melkesidek Priethood eo ej kōnono kake ilo jim̧or Kallim̧ur M̧okta im Kallim̧ur Ekāāl (lale Exodus 24:1, 9–10; Bōnbōn11:16–17, 24–25; Luk 10:1, 17). Rainin, ewōr Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ro im Eria Jiljilimjuonn̄oul ro (lale 5.2.2). Rej jerbal ium̧win kii ko im tōl eo an Doululul e an Jon̄oulruo Rijilōk ro. Rej jipan̄ Jon̄oulruo eo ilo kalōkļo̧k im kajebwābweik Kabun̄ in ilo aolep laļ ko (lale Katak im Bujen Ko 107:34–35 38).

Būreejtōnji eo an Jiljilimjuonn̄oul eo. Jijlimjuon membōr in Jiljilimjuonn̄oul eo rej kūr āinwōt būreejtōn ro n̄an tōl aolepān membōr ro an Jiljilimjuonn̄oul eo. Juon iaan jijlimjuon būreejtōn ro ej kāālet n̄an tōl ioon ro jiljino. Rej booje Būreejtōnji eo an Jiljilimjuonn̄oul eo. (Lale Jerbal 6:2–6; Katak im Bujen Ko 107:93–94; 124:138.)

Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ro. Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ro rej kūr jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon n̄an erom rikam̧ool ro rejenolo̧k me rej kwaļo̧k rekoot kōn etan Jisōs Kraist im katak gospel eo ilo aolepān laļ in (lale Katak im Bujen Ko 107:25; 124:139).

Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ro rej jerbal aolep raan ilo Kabun̄ in. Ekka kōtļo̧k er ilo iiō eo rej tōpar 70 iiō dettaer im rej leļo̧k n̄an er jekjek eo an emeritus. Men̄e rej bōk wōt opiij eo aer ilo Jiljilimjuonn̄oul eo, ejako aer tōl ilo kweilo̧k ko.

Doulul ko an Jiljilimjuonn̄oul eo. Ro uwaan Jiljilimjuonn̄oul eo, ekoba Eria Jiljilimjuonn̄ojul ro, rej ejaki n̄an doulul ko. Būreejtōnji eo an Jiljilimjuonn̄oul eo ej tōl ioon doulul kein. Oran ro uwaan Jiljilimjuonn̄oul eo im doululu ko an Jiljilimjuonn̄oul eo maron̄ ļapļo̧k kōn eddōkļo̧k eo an Kabun̄ in. (Lale Katak im Bujen Ko 107:95–96; 124:138–39).

5.1.1.3

Bisoprik eo Eutiej

Bisoprik eo Eutiej ej koba in Bisop eo ej Tōl im rikakpilōklōk ro ruo an. Kajjojo membōr in Bisoprik eo Eutiej ej juon Ritōl ro Routiej im rej kabwijer opiij eo an bisop. Rej kūr jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon im jerbal ium̧win tōl eo aer.

Bisoprik eo Eutiej ej kōm̧m̧ani jerbal ko an kanniōk, ko āinwōt menin jipan̄ ko, jāān ko, men ko m̧weien kabun̄, im kijejeto ko an humanitarian, n̄an aolepān Kabun̄ in (lale Katak im Bujen Ko 107:68). Rej barāinwōt katakin gospel eo im kalōkļo̧k aelōn̄ in kiin̄ eo an Anij ilo aolepān laļ in.

5.1.2

Opiija ro Routiej

Būreejtōnji eo Kein Kajuon ej kūr kōrā ro im em̧m̧aan ro n̄an ejake Būreejtōnji ko Routiej an doulul kein an Kabun̄ in :

Doulul eo an Kōrā ro
Doulul eo an Likao ro
Doulul eo an Jiron̄ ro
Būraimere
Jabōt Jikuuļ

Opiija rein Routiej rej jerbal ium̧win tōl eo an Būreejtōnji eo Kein Kajuon, Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro, im Ritōl Eutiej an Jiljilimjuonn̄oul ro. Ekkā aer jerbal ium̧win ļalem iiō ko.

Opiija ro Routiej remaron̄ wōr ippāer eddo kein rej ellaajrak:

Katakin im kam̧ool kōn Jisōs Kraist im gospel eo An.
Jerbal āinwōt ro uwaan ko̧o̧njeļ ko im kamiti ko routiej an Kabun̄ in āinwōt kar kappe.
Kakūrm̧ool ijjitōn̄ ko ilo aolepān laļ in n̄an jerbal in karejar n̄an membōr ro.
Leļo̧k unin tōl n̄an laajrak in kein katakin eo, būrookraam̧ ko, im kein jipan̄ ko n̄an doulul ko aer.
Leļo̧k unin tōl n̄an doulul in ko̧o̧njeļ ko routiej (lale pārokūrāāp eo tok juon).
Katakin im rejtake ritōl ro an doulul ko an erai, ro rej jerbal ium̧win tōl eo an Erai Būreejtōnji ko (lal 5.2.5.1).

Kajjojo doulul ko reļļap an Kabun̄ in emaron̄ wōr juon ko̧o̧njeļ n̄an jipan̄ Būreejtōnji eo.

Pija

Būreejtōnji eo Eļap an Doulul an Kōrā ro

5.2

Ritōl an Eria

Kabun̄ in ej ejaak n̄an eria ko rej pād ilo aolepān laļ in. Jekjōn in ej kwaļo̧k ilo tukadu in ritōl eo an Kabun̄ in ilo eria kein.

5.2.1

Eria Būreejtōnji eo

Ilo kajjojo eria, juon Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ej ijjitōn̄ jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon im Doulul eo an Rijilōk ro Jon̄oulruo n̄an jerbal āinwōt Eria Būreejtōn. Ruo rikakpilōklōk, ro rej Ritōl Eutiej Jiljilimjuonn̄oul ro ak Eria Jiljilimjuonn̄oul ro, rej ijjitōn̄ n̄an jipan̄ būreejtōn eo.

Eria Būreejtōnji eo ej tōl ioon im ej ko̧o̧njeļ ippān stake im mijen būreejtōn ro ilo eria eo. Rej barāinwōt rejtake tampeļ būreejtōn ro im kōrā ro rej bōk eddo in (matron). Ilo ko̧o̧njeļ ippān ro uwaan Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro im Būreejtōnji eo an Jiljilimjuonn̄oul eo ro me rej riboot n̄an er, rej kōpeļaak ekōjkan kōjerbal kakien ko reļļap an Kabun̄ im tōl n̄an tōpar aikuj ko ilo eria ko aer.

Ro uwaan Eria Būreejtōnji eo ej ito itak ilowaan wōt eria eo kappeik er n̄an e n̄an jerbal in karejar, katakin, im kōketak ritōl ro ijo jokwe ie, mijenede ro, im ro uwaan Kabun̄ in. Rej jitōn̄ er jān Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro n̄an tōl ilo kweilo̧k ko reļļap an stake eo im kweilo̧k ko jet.

5.2.2

Eria Jimjuonn̄oul ro

Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rej kūr jān Būreejtōnji eo Kein Kajuon n̄an erom rikam̧ool ro rejenolo̧k me rej kwaļo̧k rekoot kōn etan Jisōs Kraist im katakin gospel eo ilo eria in ijjitōn̄ ko aer (lale Katak im Bujen Ko 107:25; 124:139). Jerbal ium̧win tōl eo an Eria Būreejtōnji eo, rej jipan̄ Jon̄oulruo eo ilo kalōkļo̧k im kajebwābweik Kabun̄ in ilo eria eo aer.

Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rejjab kūr n̄an jerbal aolep raan. Ekkā aer jerbal ium̧win ļalem iiō ko. Ekkar aer ijjitōn̄ n̄an jerbal ilo eria eo ijo rej mour ie (lale Katak im Bujen Ko 107:38, 98). Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rej rejtak ilo kweilo̧k eo eļap.

Kajjojo Eria Jiljilimjuonn̄oul rej uwaan juon doulul ilo Jiljilimjuonn̄oul eo. Doulul kein rej ejaak kōn jikin (geoprahy). Āinwōt ro uwaan doulul kein, Eria an Jiljilimjuonn̄oul ro rej tōl jān Būreejtōnji eo an Jiljilimjuonn̄oul eo.

Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rej jerbal im ko̧o̧njeļ ippān doon ippān ritōl ro an Kabun̄ in ijo jokwe ie n̄an jipan̄ er kakūrm̧ool eddo ko aer. Eria Jiljilimjuonn̄oul ro remaron̄ in kappeik n̄an:

Jerbal ilo eria ko̧o̧njeļ eo (lale 5.2.3).
Tōl ilo kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ in kōtōbalbal eo (lale 5.2.4).
Tōl ilo kweilo̧k ko reļļap an stake eo im katakin ritōl ro an stake eo.
Ejake ak bar ejake stake ko, kōjenolo̧k stake būreejtōnji ko rekāāl, im keļo̧k ki ko ioon stake būreejtōn eo.
Kōttōpalpal aolepān eddo ko an eria, ekoba m̧akūtkūt ko (lale 20.3.3), JustServe.org (ewōr ie), jipan̄ eo ālkin juon jorrāān eļap, ak ijjitōn̄ ko jet.
Etali (tour) mijen ko im katakin ritōl ro an mijen im mijenede ro.
Jerbal āinwōt juon rikakpilōklōk ilo Eria Būreejtōnji eo.

Eria Jimjuonn̄oul ro rej tōl ilo aolep kweilo̧k ko an Kabun̄ in rej etal n̄ani ilowaan eria eo aer ijello̧kin n̄e juon Ritōl Eutiej ej pād. Ijo wōt ke, rejjab tōl ilo jerbal an tampeļ raan n̄an raan, mijen, ak stake būreejtōn ro. Būreejtōn rein rej jerbal ium̧win tōl eo an Eria Būreejtōnji eo.

5.2.3

Eria Ko̧o̧njeļ eo

Ilo kajjojo eria, juon eria ko̧o̧njeļ ej kweilo̧k n̄e ej menin aikuj (ekkā an kuwōta otemjej) n̄an loloorjake jerbal in lo̧mo̧o̧r eo an Anij im mour ijo eutiej tata ilo eria eo aer. Eria Būreejtōnji eo ej tōl ioon eria ko̧o̧njeļ eo. Ko̧o̧njeļ in ej ejaak kōn Eria Būreejtōnji eo im Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rej jerbal ilo eria eo. Ro jet remaron̄ pād ilo jidik in ak aolepān kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ eo n̄e aikuj im n̄e karuwaineneik jān Eria Būreejtōnji eo.

5.2.4

Ko̧o̧njeļ in Kōtōbalbal eo

Eria Būreejtōnji eo ej ejaki ko̧o̧njeļ in kōtōbalbal ko. Kajjojo ko̧o̧njeļ ekoba stake ko im mijen ko rejenolo̧k ilo juon eria. Eria Būreejtōnji eo ej jitōn̄ juon Eria Jiljilimjuonn̄oul n̄an tōl kajjojo ko̧o̧njeļ.

Būreejtōn ro an stake im mijen rej pād ilo kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ in kōtōbalbal eo. Būreejtōn ro an tampeļ me tampeļ district ko aer rej pād ilowaan tōreirein ko (bountry) an ko̧o̧njeļ in kōtōbalbal eo rej karuwainene n̄an pād n̄e ewōr jabdewōt.

Ro jet remaron̄ pād ilo jidik in ak aolepān kweilo̧k ko n̄e aikuj im n̄e karuwainene jān Eria Jiljilimjuonn̄oul eo. Eria Jiljilimjuonn̄oul ro rej ļōmņak kōn kōtaan eo, jekjek ko an baam̧le eo, im ito itak n̄e kōm̧m̧ani kūr kein.

Jibadbad eo an kweilo̧k ko an ko̧o̧njeļ kōtōbalbal eo ej n̄an jipan̄ būreejtōn ro an stake, mijen, im tampeļ kōjerbal priesthood ki ko ilo bōro kuk. Rej ko̧o̧ņjel ippāņ doon kōn im loloorjake kijejeto ko n̄an jipan̄ membōr ro ilo eddo ko aer n̄an jerbal in lo̧mo̧o̧r eo an Anij im mour ijo eutiej tata.

Eria Jiljilimjuonn̄oul eo ej kūr juon kweilo̧k an ko̧o̧ņjeļ in loloorjake ejjab tok ālkin kajjojo kweilo̧k an eria ko̧o̧njeļ kuwōta otmejļo̧k (lale 29.4). Dam̧oļo̧k n̄an kweilo̧k ko emaron̄ in kōm̧m̧an n̄e ej aikuj.

5.2.5

Kūr ko an Eria

Eria Būreejtōnji eo emaron̄ kūr membōr ro n̄an jerbal ilo kūr ko an eria eo n̄an jipan̄ Eria Būreejtōnji eo ilo eddo ko aer. Ro rej jerbal ilo jerbal kein rej kūr im kōjenolo̧k jān juon membōr in Eria Būreejtōnji eo ak juon Eria Jiljilimjuonn̄oul kar kappeik Rejjab rejtake er.

Waanjon̄ak ko kōn kūr ko an eria remaron̄ koba juon rijeje eutiej an eria, ribōnbōn jāān an eria, tōrāāktōr an eria communication ko, im rikakipilōklōk an tampeļ im menmenbwij ko an baam̧le an eria.

5.2.5.1

Rikapilōk ro an Doulul an Eria

Itulikin United States im Canada, Eria Būreejtōnji ko remaron̄ kūr kōrā ro n̄an jerbal āinwōt rikapilōk ro an doulul an eria. Rikapilōk rein remaron̄ jipan̄ kajineet im katakin būreejtōnji ko an Doulul eo an Kōrā ro , Doulul eo an Jiron̄ ro, im Būraimere an stake, ium̧win tōl eo an ritōl rein an stake būreejtōnji ko (lale 6.2.1.6). Juon membōr in stake būreejtōnji eo ak juon high ko̧o̧njeļ kar jitōn̄e ej bōk koņaan ilo iien kajineet in.

Eria rikapilōk ro rej jerbal ium̧win tōl eo an Eria Būreejtōnji eo aer. Rej barāinwōt bōk naan in kōmeļeļe iien otemjej jān būreejtōnji ko routiej an doulul. Ekkā aer jerbal ium̧win jilu iiō ko.