Seminare ma Inisitituti
Lesona 21: Tausiaina o Fanau i le Alofa ma le Amiotonu


Lesona 21

Tausiaina o Fanau i le Alofa ma le Amiotonu

Folasaga

“Ua i ai i matua se tiute paia e tausia a latou fanau i le alofa ma le amiotonu” (“O Le Aiga: O se Folafolaga i le Lalolagi,” Ensign po o le Liahona, Nov. 2010, 129). E fesoasoani matua e faataunuu lenei tiute ao latou faaalia lo latou alolofa ma le molimau i le upu ma le faatinoga ma faatuina ni uiga masani o le faia o afiafi faaleaiga, tatalo faaleaiga, ma suesuega faaletusitusiga paia faaleaiga.

Faitauga Faaopoopo

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Luka 15:11–20; Efeso 6:4

O le tiutetauave a matua o le alolofa ma tausia a latou fanau

Faasoa atu le saunoaga lenei a Elder Russell M. Nelson o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Elder Russell M. Nelson

“E tusa o le fa tausaga o le ma tama teine laitiiti, na ou foi mai ai i le matou fale mai ou tiute o le falemai ua leva le po. Ou te sau ua vaivai lava si ou toalua. … O lea na ou ofo atu ai o le a ou ave le ma tama e fa tausaga e faamoe. Sa amata loa ona ou faatonu le teine: ‘Ave ese ou ofu; tautau i luga; fai ou ofu moe; fufulu ou nifo; ma fai lau tatalo, ma isi mau mea na ou faatonu atu ia te ia na te faia e pei o se satini saua o le ami. Sa faafuasei lava ona ea ae lona ulu i luga, vaai mai ia te au, ma fai mai, ‘Papa, e te pule ia te au?’

“Sa ia aoao mai ia te au se lesona taua. … Leai, tatou te le pule ia tatou fanau. O lo tatou avanoa faalematua, o le alofa ia i latou, ma taitai i latou, ma tuu i latou e o” (“Faalogo e Aoao,” Liahona, Iulai 1991, 22).

  • O le a le mataupu faavae na aoao mai e Elder Nelson i lenei aafiaga? (Ua i ai i matua le avanoa e alolofa ai ma taitaia ai a latou fanau.)

Faitau pe faaali atu le vaega lenei mai le folafolaga i le aiga, ma fai i tamaiti aoga e faailoa mai upu autu ma fuaitau: “O le tane ma le ava ua i ai se tiutetauave paia e alofa ma tausi e le tasi le isi ma a la fanau. … Ua i ai i matua se tiute paia e tausia a latou fanau i le alofa ma le amiotonu” (“O Le Aiga: O se Folafolaga i le Lalolagi,” Ensignpo o le Liahona, Nov. 2010, 129). Fesili i tamaiti aoga po o a upu autu e sili ona taua ia i latou ma pe aisea. Afai e manaomia, fesili atu:

  • Aisea i lou manatu e faaaoga ai upu “faamaoni” ma le “paia” e faamatala ai tiutetauave ma tiute o matua?

Tau atu i tamaiti aoga e faapea na aoao e le Faaola se faataoto e faaalia ai le ala e mafai ai ona faaauau e se tamaitiiti na tausia i le alofa le talitonuina i lona sootaga faaleaiga. Valaaulia tamaiti aoga e faitau le leoa le Luka 15:11-20, ma vaavaai mo faamaoniga faapea o le atalii faamaumau oa na iloaina e alofagia o ia e lona tama. A uma se taimi talafeagai, valaaulia tamaiti aoga e faasoa mai mea na latou mauaina.

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega ia malamalama lelei i le tama o loo i le faataoto, valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le faamatalaga lenei a Elder Dallin H. Oaks o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Elder Robert D. Hales

“I le faataoto i le atalii faamaumau oa, tatou te maua ai se lesona mamana mo aiga ae maise lava matua. Ina ua ‘atamai le atalii faamaumau oa’ [Luka 15:17] na tonu loa ia te ia o le a alu i le aiga.

“Na faapefea ona ia iloa o le a le teenaina o ia e lona tama? Aua sa ia iloa lona tama. I taimi o lona talavou i le leai o se malamalama, feeseeseaiga, ma le valea, e mafai ona ou vaai faalemafaufau i lona tama o i ai iina ma se loto malamalama ma le alofa mutimutivale, o se tali filemu, se taliga e faalogo, ma se opo faamagalo. E mafai foi ona ou vaai faalemafaufau ua iloa e lona atalii e mafai ona sau i le fale, aua sa ia iloa le ituaiga aiga sa faatalitali atu mo ia”“Ma le Alofa Mutimutivale o se Matua Agamalu: O Se Savali o le Faamoemoe i Aiga,” Ensign po o le Liahona, Me 2004, 90).

  • O a ni uiga faaalia o le alofa mai le tama na faailoa mai e Elder Hales? O a nisi faatinoga faamatua e taitai atu ai i se siosiomaga o se aiga alofa, ma tausia lelei? (Mafaufau e faaaoga le Efeso 6:4 e sui ai le talanoaga mo lenei fesili.)

  • O a ni faataitaiga na e vaaia i matua o e faaalia le alofa mo a latou fanau?

  • O a mea o loo e faia nei e saunia ai e alofa ma tausia lau lava fanau i se aso?

Mataupu Faavae ma Feagaiga 68:25-28; 93:36-40

Tausiaina o fanau i le amiotonu

Faaali atu i tamaiti aoga se ata o se tamaitiiti laitiiti, atonu o sau lava tama.

  • O a ni aoaoga taua e manaomia e se tamaitiiti ina ia atiina ae ai le faaleagaga?

Fai i tamaiti aoga e mafaufau i lenei fesili ao latou suesue ma faatusatusa aoaoga i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 93:36–40 ma le 68:25–28. (Manatua: “O se fuaitau o le mau po o se aoaoga po o se mataupu faavae e masani ona faamaninoina pe a faatusatusa” ma se isi fuaitau o le mau [Aoaoina Atu ma le Aoaoina Mai o le Talalelei (2012), 22].)

  • O le a le mataupu faavae e faatatau i tiutetauave o matua e mafai ona tatou aoaoina mai nei fuaiupu? (E ui atonu latou te faaaogaina ni upu eseese, e tatau i tamaiti aoga ona malamalama i le mataupu faavae lenei: E usitai matua i le poloaiga a le Alii pe a latou tausia a latou fanau i le malamalama ma le upumoni. Faamatala atu faapea i le tusiga o nei fuaiupu, o le “malamalama” e faatatau i le malamalama faaleagaga ma le malamalama o mataupu faavae amiotonu.)

  • Aisea e taua ai mo matua le aoao o a latou fanau i mataupu faavae ma sauniga o le talalelei a Iesu Keriso i le aiga?

Ina ia fesoasoani e tali lenei fesili, faasoa atu le faamatalaga lenei mai ia Peresitene Boyd K. Packer o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Peresitene Boyd K. Packer

“O loo tautala ia tusitusiga paia i le ‘talipupuni o le faatuatua o le a mafai ai,’ na fetalai ai le Alii, ‘ona outou tineia u fanafana mu uma lava a e amioleaga’MF&F 27:17.

“O lenei talipupuni o le faatuatua e sili atu ona gaosia i totonu o se falegaosimea [i le fale]. E ui lava e mafai ona faaiilaina le talipupuni i vasega i totonu o le Ekalesia faapea ma gaoioiga, ae ua faamoemoe e ao ona galueaiina i totonu o le aiga ma faafetaui i tagata taitoatasi” (“Aua le Fefe,” Ensign po o le Liahona, Me 2004, 79).

  • Ua faapefea ona e vaaia ni matua e aoaoina lelei a latou fanau i mataupu faavae amiotonu na e taitaia i latou i le malamalama o le upumoni?

  • O le a le taunuuga o loo taua i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 68:25 mo matua o e silafia le talalelei a Iesu Keriso ae le aoaoina a latou fanau i mataupu faavae o le talalelei? (Fesoasoani i tamaiti aoga ia malamalama i le mataupu faavae lenei: O matua o e silafia le talalelei a Iesu Keriso o le a faamasinoina e le Atua pe afai latou te le aoaoina a latou fanau i mataupu faavae o le talalelei.

Faamatala atu faapea o taitai o le Ekalesia ua faailoa mai soo lava ni faatinoga amiotonu e tatau i matua ona faaaoga i le aiga ina ia aoaoina ai a latou fanau i mataupu faavae o le talalelei.

Ata
pepa e tufa atu, Faamanuiaga o Tatalo Faaleaiga, Suesuega o Tusitusiga Paia Faaleaiga, ma le Afiafi Faaleaiga

Tufa atu le pepa e tufa atu o loo maua i le faaiuga o le lesona i tamaiti taitasi, ma faitau faatonuga i le pepa e tufa atu. A maea se taimi talafeagai ma pe a uunaia ai e le Agaga Paia, fai atu fesili e pei o [fesili] nei:

  • Pe na faapefea ona e manuia mai nei faatinoga faaleaiga e tolu?

  • Aisea i lou manatu e taua ai le atiina ae o uiga o le tatalo, suesueina o tusitusiga paia, ma le faia o afiafi faaleaiga ae e te lei faaipoipo ma amata ona maua ni fanau?

Ina ia fesoasoani i tamaiti aoga e malamalama faapea e i ai isi nofoaga e mafai ai e matua ona aoao mataupu faavae o le talalelei ia latou fanau, faasoa atu saunoaga nei a Elder David A. Bednar ma Jeffrey R. Holland:

Ata
Elder David A. Bednar

“E tatau i matua ona nofouta ma le mataalia faaleagaga mo avanoa e tupu fua mai e tuuina atu ai molimau ia latou fanau. O taimi faapena e le tau faapolokalamaina, faatulagaina, pe tusitusia. O le mea moni, o le tuuitiitia o le tau faatulagaina o na ituaiga o molimau o le tele foi lena o le avanoa mo le faagaeetiaina ma le mausali o le aafiaga. …

“Mo se faataitaiga, o se talatalanoaga faaleaiga e tulai mai lava i se taligasua, e mafai ona avea ma se faatulagaga talafeagai lelei mo se matua e manatunatu ai ma molimau atu i ni faamanuiaga patino na ia mauaina i le gasologa o gaoioiga masani o lena aso” (David A. Bednar, “Ia Mataala Pea ma le Maelega Atoatoa,” Ensign po o le Liahona, Me 2010, 42).

Ata
Elder Jeffrey R. Holland

“Ia ola i le talalelei i le mautinoa e te mafaia. Ia tausia feagaiga ua iloa e lau fanau ua uma ona e osia. Tuu atu ni faamanuiaga faaleperisitua. Ma ia faailoa atu lau molimau! Aua e te manatu o le a malamalama lau fanau i ou talitonuga. …

“… Pe ua iloa e a tatou fanau tatou te fiafia i tusitusiga paia? Pe latou te vaaia o tatou faitauina ma faailogaina ma pipii atu i ai i aso uma? Pe sa faafuasei ea ona tatalaina e a tatou fanau se faitotoa na tapunia ma iloa ai o loo tatou tootutuli e tatalo? Pe ua latou faalogo e le gata ina tatou tatalo faatasi ma i latou ae o loo tatou tatalo foi mo i latou, e le o se isi lava mea ae ua na o se alofa faamatua? Pe ua iloa e a tatou fanau tatou te talitonu i le anapogi … ? Pe ua latou iloa tatou te fiafia i le i ai i le malumalu … ? Pe ua latou iloa tatou te alolofa ma lagolagoina o tatou taitai aoao ma le lotoifale, e ui lava ina le atoatoa i latou … ? Pe ua iloa e na fanau tatou te alolofa i le Atua ma o tatou loto atoa ma ua loa ona tatou fia vaai i fofoga—ma faapauu i aao—o Lona Alo Pele e Toatasi na Fanaua? Ou te faamoemoe ua latou iloa lenei mea” (Jeffrey R. Holland, “O se Tatalo mo le Fanau,” Ensign po o le Liahona, Me 2003, 86–87).

  • Na faapefea e ou matua po o isi matua ua e vaai i ai ona faaaoga tatau avanoa e oo mai e aoao ai mataupu faavae o le talalelei?

  • Aisea e taua ai mo matua le ola i le talalelei i le mautinoa?

  • O a mea ua e faia nei e faateleina ai lou malamalama i le talalelei ina ia e mafai ona aoao lau fanau i le malamalama ma le upumoni?

Molimau atu faapea o matua e mafai ona “tausia a latou fanau i le alofa ma le amiotonu” i le taialaina o i latou e toe foi atu i lo latou Tama Faalelagi i le alofa ia i latou, aoaoina i latou i mataupu faavae o le talalelei, ma le avea ma se faataitaiga lelei.

Faitauga a Tamaiti Aoga

Pepa e tufa atu

Ata
pepa e tufa atu, Faamanuiaga o Tatalo Faaleaiga, Suesuega o Tusitusiga Paia Faaleaiga, ma Afiafi Faaleaiga

Faamanuiaga o Tatalo Faaleaiga, Suesuega o Tusitusiga Paia Faaleaiga, ma Afiafi Faaleaiga

O Le Aiga e Faavavau Tusi Lesona a le Faiaoga—Lesona 21

Ao e faitauina aoaoga nei a taitai o le Ekalesia, vase faamanuiaga na e oo mai ona o tatalo faaleaiga ma suesuega o tusitusiga paia i aso uma ma afiafi faaleaiga faalevaiaso.

Na aoao mai Elder Richard G. Scott o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

“Matua, fesoasoani e puipui malu a outou fanau e ala i le faaauupegaina o i latou i le taeao ma le po i le mana o le tatalo faaleaiga. Puipui a outou fanau mai faatosinaga o aso uma a le lalolagi e ala i le faamalolosia o i latou i faamanuiaga mamana ia e maua mai i tatalo faaleaiga. O tatalo faaleaiga e tatau ona avea o se faamuamua e le fetuunaia i o outou olaga i aso uma.

“… Fai ia avea [tusitusiga paia] ma se vaega taua o lou olaga i aso uma. Afai e te manao i lau fanau ia iloa, malamalama, ma faatino ia uunaiga a le Agaga, e tatau ona e suesue i tusitusiga paia faatasi ma i latou. … O le suesue soo i tusitusiga paia i aso uma, o le a e maua ai le filemu i fesouaiga o siomiaina oe ma le malosi e tetee atu ai i faaosoosoga. O le a e atiaeina le faatuatua malosi i le alofatunoa o le Atua ma iloa e ala atu i le Togiola a Iesu Keriso o le a lelei ai mea uma e tusa ai ma le taimi a le Atua” (“Ia Avea le Faaaogaina o le Faatuatua ma Mea E te Faamuamuaina,” Ensignpo o le Liahona, Nov. 2014, 93–94).

Na aoao mai Sister Linda S. Reeves o le au peresitene aoao a le Aualofa:

“E tatau ona ou molimau atu i faamanuiaga o le suesue i tusitusiga paia i aso uma, ma tatalo, ma afiafi faaleaiga faalevaiaso. O faataitaiga tonu ia o le a fesoasoani i le aveesea o le popole, ma taitaia o tatou olaga, ma faaopoopo atu se puipuiga i o tatou aiga” (“Puipuiga Mai Ponokalafi—o se Aiga e Taulai Atu ia Keriso,” Ensign po o le Liahona, Me 2014, 16–17).

Na tautino mai Peresitene Thomas S. Monson:

“O tatalo faaleaiga o se puipuiga sili ona aoga e puipui ai mai le agasala, ma o le mea lea e avea ai ma se mea e sili le aoga mo le mauaina o le olioli ma le fiafia” (“Hallmarks of a Happy Home,” Ensign, Nov. 1989, 69).

Manatunatu loloto i fesili nei:

  • O fea o nei faamanuiaga ua e mauaina i lou aiga pe ua e vaaia i nisi o aiga?

  • O a mea e mafai ona tatou faia nei ina ia maua atili atoatoa ai nei faamanuiaga?