2014
Pag-ayo sa Makalilisang nga mga Uwat sa Pag-abuso
Marso 2014


Pag-ayo sa Makalilisang nga mga Uwat sa Pag-abuso

Gikan sa pakigpulong ni Elder Scott sa Abril 1992 ug Abril 2008 nga kinatibuk-ang komperensya. Ang capitalization ug punctuation gi-standardized.

Imahe
Elder Richard G. Scott

Kamo mahimong adunay uwat tungod sa pag-abuso, apan kadtong mga uwat dili kinahanglang mapermanente.

Imahe
A young man sitting on the ground with his head in his hands. photo of young man covering head

Paghulagway gikan sa iStockphoto/Thinkstock

Ako mamulong gikan sa kinahiladman sa akong kasingkasing sa matag usa kaninyo kinsa adunay uwat pinaagi sa bati nga sala sa pag-abuso.

Gawas kon maayo sa Ginoo, ang mental, pisikal, o sekswal nga pang-abuso makahimo og seryoso, malungtarong sangputanan. Isip biktima kamo nakasinati sa pipila niini. Naglakip kini sa kahadlok, depresyon, pagbati nga sad-an, kasuko sa kaugalingon, pagkawala sa pagsalig sa kaugalingon, ug pagpalayo sa normal nga relasyon sa tawo. Kon magrabehan sa padayon nga pang-abuso, kusganong mga emosyon sa pagrebelde, kasuko, ug kasilag mamugna. Kining mga pagbati kanunay naka-focus sa kaugalingon, sa uban, sa mismong kinabuhi, ug gani sa Langitnong Amahan. Ang kapakyas nga makabalos moresulta ngadto sa druga, imoralidad, paglayas sa panimalay, ug, ang pinakagrabe, paghikog. Gawas kon makorihian, kini nga mga pagbati modala ngadto sa depresyon, pagkabungkag sa kaminyoon, ug gani transisyon gikan sa biktima ngadto sa tig-abuso. Usa sa makalilisang nga resulta mao ang nagkagrabe nga walay pagsalig sa uban, nga mahimong babag sa pag-ayo.

Aron matabangan, kinahanglan ninyong masabtan ang pipila ka butang kabahin sa mahangturong balaod. Ang inyong pag-abuso resulta gikan sa dili matarung nga pag-atake sa inyong kagawasan. Tungod kay ang tanang anak sa Amahan sa Langit adunay kabubut-on, adunay pipila nga tuyong mosupak sa mga kasugoan ug mopasakit kaninyo. Kini nga mga lihok temporaryong makapugong sa inyong kagawasan. Sa kaangayan, ug isip bugti, ang Ginoo nag-andam og paagi nga inyong mabuntog ang makagun-ob nga resulta sa binuhatan sa uban batok sa inyong kabubut-on. Kana nga kahupayan moabut pinaagi sa paggamit sa mahangturong mga kamatuoran uban sa tabang sa priesthood.

Sayri nga ang dautang pagpili sa uban dili hingpit nga makagun-ob sa inyong kabubut-on gawas kon inyo kining tugutan. Ang ilang mga binuhatan mahimong makapasakit, gani pisikal nga sakit, apan dili kini makagun-ob sa inyong mahangturong mga posibilidad niining mubo apan mahinungdanon kaayo nga kinabuhi dinhi sa yuta. Kinahanglan ninyong masabtan nga gawasnon kamo nga modeterminar sa pagbuntog sa makadaut nga mga resulta sa pag-abuso. Ang inyong batasan makakontrol sa kausaban para sa ikaayo sa inyong kinabuhi. Kini makapahimo ninyo nga madawat ang tabang nga gusto sa Ginoo para kaninyo. Walay tawo nga makakuha sa inyong talagsaong mga oportunidad kon inyong masabtan ug mosunod sa mahangturong balaod. Ang mga balaod sa inyong Langitnong Amahan ug ang Pag-ula sa Ginoo nakapahimong posible nga dili kamo mahikawan sa mga oportunidad para sa mga anak sa Dios.

Kamo tingali mobati nga gihulga sa tawo kinsa anaa sa posisyon sa gahum o pagmando ibabaw kaninyo. Kamo mobati nga nalit-ag ug dili na makalingkawas. Palihug tuohi nga dili gusto sa inyong Langitnong Amahan nga kamo mabihag sa dili matarung nga impluwensya, mga hulga nga pasakitan, o sa kahadlok sa dautang mahitabo sa sakop sa pamilya nga nag-abuso kaninyo. Salig nga ang Ginoo mogiya kaninyo ngadto sa solusyon. Pangutana nga may hugot nga pagtuo, dili magduha-duha. (Tan-awa sa Santiago 1:6; Enos 1:15; Moroni 7:26; D&P 8:10; 18:18.)

Maligdong kong mopamatuod nga kon ang binuhatan sa uban sa kasamok, kahiwi o panghilawas sa kabanay makapasakit ninyo pag-ayo, sukwahi sa inyong kabubut-on, dili kamo responsable ug dili gyud mo mobati nga sad-an. Tingali kamo adunay uwat sa pag-abuso, apan kadto nga uwat dili kinahanglan nga permanente. Sa mahangturong plano, sumala sa panahon sa Ginoo, kadtong mga kadaut mamahimong matarung samtang inyong buhaton ang inyong bahin. Ania ang inyong mahimo karon.

Pangayo og Tabang

Kon kamo karon o sa una giabusaran, pangayo og tabang karon. Tingali wala moy salig sa uban ug mobati nga walay tabang nga masaligan. Sugdi uban sa inyong Langitnong Amahan ug sa Iyang hinigugmang Anak, inyong Manluluwas. Paningkamot nga sabton ang Ilang mga sugo ug sundon kini. Kini modala kaninyo ngadto sa uban kinsa molig-on ug moawhag kaninyo. Andam kanunay para ninyo ang usa ka lider sa priesthood, kasagaran bishop, o usahay sakop sa kapangulohan sa stake. Sila makatabang para mas makasabut ug mamaayo. Si Joseph Smith mitudlo: “Ang tawo walay mahimo sa iyang kaugalingon gawas kon ang Dios mogiya kaniya sa matarung nga agianan; ug ang priesthood alang niana nga katuyoan” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 129).

Pakig-istorya sa inyong bishop o presidente sa branch nga adunay pagsalig. Ang iyang calling nagtugot kaniya sa paglihok isip usa ka instrumento sa Ginoo alang kaninyo. Makahatag siya og usa ka doktrinal nga pundasyon aron sa paggiya kaninyo nga maayo. Ang pagsabut ug paggamit sa mahangturong balaod makatabang sa pagkaayo nga imong gikinahanglan. Siya adunay katungod nga madasig sa Ginoo alang kaninyo. Siya makagamit sa priesthood sa pagpanalangin kaninyo.

Ang inyong bishop makatabang kaninyo sa pag-ila sa kasaligan nga mga higala nga makasuporta kaninyo. Siya motabang kaninyo nga mahibalik ang pagsalig sa kaugalingon aron makasugod sa proseso sa pagbag-o. Kon grabe kaayo ang pang-abuso, siya makatabang kaninyo sa pag-ila sa tukmang proteksyon ug propesyonal nga pagtambal nga nahiuyon sa mga pagtulun-an sa Manluluwas.

Mga Baruganan sa Pag-ayo

Kini ang pipila sa mga baruganan sa pagkaayo nga inyong masabtan og maayo:

Ilha nga kamo pinalangga nga anak sa Langitnong Amahan. Siya hingpit nga nahigugma kaninyo ug makatabang kaninyo nga dili mahimo sa yutan-ong mga ginikanan, kapikas, o mahalaron nga higala. Gihatag sa Iyang Anak ang Iyang kinabuhi aron pinaagi sa hugot nga pagtuo diha Kaniya ug sa pagsunod sa Iyang mga pagtulun-an, kamo maayo. Siya ang hingpit nga makaayo.

Saligi ang gugma ug kalooy sa inyong maguwang nga lalaki, si Jesukristo, pinaagi sa pagpamalandong sa mga kasulatan. Sama sa mga Nephite, Siya nagsulti kaninyo, “Ako adunay kalooy diha kaninyo; ang akong kasingkasing napuno sa kalooy. … Ako nakakita nga ang inyong hugot nga pagtuo igo nga Ako moayo kaninyo” (3 Nephi 17:7–8).

Ang pag-ayo maayo nga sugdan uban sa inyong kinasingkasing nga pag-ampo nga mangamuyo sa inyong Amahan sa Langit og panabang. Kana nga matang sa paggamit sa inyong kabubut-on motugot og langitnong interbensyon. Kon kamo motugot niini, ang gugma sa Manluluwas makapahumok sa inyong kasingkasing ug makabuntog sa pagbalik-balik sa pag-abuso nga makapahimo sa biktima nga moabuso sa uban. Ang kalisdanan, bisan kon gituyo sa uban tungod sa dili mapugngang pagbati, mahimong tinubdan sa pagtubo kon lantawon kini sumala sa mahangturong baruganan (tan-awa sa D&P 122:7).

Isip usa ka biktima, ayaw usiki ang paningkamot pinaagi sa pagpanimalos batok sa miabuso ninyo. Pag-focus sa inyong responsibilidad nga buhaton kon unsay inyong mahimo sa pagtarung. Isalig ang pagdumala sa nakasala ngadto sa adunay awtoridad diha sa sibil ug sa Simbahan. Bisan unsa pa ang ilang buhaton, sa katapusan ang sad-an moatubang sa Hingpit nga Maghuhukom. Sa katapusan, ang dili mahinulsulon nga nag-abuso pagasilutan sa usa ka makiangayon nga Dios. Ang mga tig-abuso kinsa mobiktima sa mga inosente ug mangatarungan sa ilang dautan nga kinabuhi pinaagi sa pagdani sa uban sa pagsunod sa ilang sayop nga mga paagi adunay tulubagon. Kabahin niini ang Agalon mipasidaan: “Apan bisan kinsa nga makaangin aron makasala ang usa niining mga gagmay nga nagasalig kanako, maayo pa lang unta hinoon alang kaniya kon gikahigtan siyag dakong galingan nga bato diha sa iyang liog, ug gikalumsan siya sa kahiladman sa dagat” (Mateo 18:6).

Sabta nga ang pag-ayo nanginahanglan og dako-dakong panahon. Sa kasagaran ang pagkaayo hinay-hinay. Kini mopaspas kon mopahayag og pasalamat ngadto sa Ginoo sa matag pagpalambo nga giila.

Pagpasaylo

Imahe
A young woman sitting on a concrete wall looking out over the ocean. photo of a blond girl looking out toward the sea

Atol sa dugay nga pagkaayo gikan sa grabe nga opera, ang usa ka pasyente mapailubon nga maghulat sa hingpit nga pagkaayo, nagsalig sa pag-atiman sa uban. Dili siya kanunay makasabut sa kaimportante sa mga pagtambal nga gikinahanglan, apan ang iyang pagkamasulundon makapaspas sa pagkaayo. Susama usab kini sa inyong panlimbasug nga maayo sa mga uwat sa pag-abuso. Sama pananglit, ang pagpasaylo, mahimong lisud masabtan, gani mas lisud himoon. Sugdi pinaagi sa dili paghukom. Kamo wala masayud sa giantus sa nag-abuso dihang biktima sila nga niadtong inosente pa sila. Ang dalan sa paghinulsol kinahanglan nga bukas alang kanila. Isalig ang pagdumala sa nag-abuso ngadto sa uban. Samtang kamo nagpahupay sa inyong kasakit, mas masayon ang hingpit nga kapasayloan.

Dili na ninyo mawala ang nahitabo, apan kamo makapasaylo (tan-awa sa D&P 64:10). Ang pagpasaylo makaayo sa grabeng mga samad, kay kini nagtugot sa gugma sa Dios sa pagtangtang sa hilo sa kasilag gikan sa inyong kasingkasing ug hunahuna. Kini molimpyo sa inyong hunahuna sa tinguha nga manimalos. Kini naghatag og luna alang sa makalimpyo, makaayo, makapabalik nga gugma sa Ginoo.

Ang Agalon mitambag, “Higugmaa ang inyong mga kaaway, pagpanalangin kanila nga nagtunglo kaninyo, pagbuhat og maayo ngadto kanila nga nagdumot kaninyo, ug pag-ampo alang kanila kinsa nag-amung-among kaninyo ug nanggukod kaninyo” (3 Nephi 12:44; emphasis gidugang).

Ang kapait ug pagdumot makadaut. Makamugna kini og dakong kadaut. Mapugngan niini ang kahupay ug pag-ayo nga inyong gipangandoy. Pinaagi sa pagpangatarungan ug kalooy sa kaugalingon, kini makahimo sa biktima nga tig-abuso. Tuguti ang Dios nga mao ang maghukom—dili ninyo kini mabuhat sama Kaniya.

Ang pagtambag nga kalimtan lang ang pag-abuso dili usab makatabang. Kinahanglan ninyong masabtan ang mga baruganan nga makaayo. Ang pag-ayo mahimong magsugod sa usa ka manggihunahunaon nga bishop o presidente sa stake o usa ka maalamon nga propesyonal nga magtatambag. Kon kamo mapiang, dili ni ninyo ayuhon nga kamo-kamo lang. Ang grabe nga pag-abuso matambalan usab pinaagi sa propesyonal nga tabang. Adunay daghang mga paagi aron masugdan ang pag-ayo, apan hinumdumi nga ang hingpit nga tambal moabut pinaagi sa Manluluwas, ang Ginoong Jesukristo, atong Agalon ug Manunubos. Pagbaton og pagtuo nga uban sa paningkamot, ang Iyang hingpit, mahangturon, walay kinutuban nga Pag-ula makaayo sa inyong pag-antus.

Daw imposible kaninyo karon, moabut ang panahon nga ang pagkaayo nga inyong madawat gikan sa Manluluwas makapahimo kaninyo nga tinuorayng mopasaylo sa nag-abuso. Kon inyong mapasaylo ang sala, kamo mahimong mahupay sa kasakit ug kasubo nga gusto ni Satanas nga maanaa sa inyong kinabuhi pinaagi sa pag-awhag kaninyo nga silagan ang nag-abuso. Isip resulta, kamo makatagamtam og mas dakong kalinaw. Samtang usa ka importante nga bahin sa pag-ayo, kon ang paghunahuna sa pagpasaylo mas makasakit kaninyo, ayaw lang una kini buhata hangtud inyong mas masinati ang gahum sa pag-ayo sa Manluluwas diha sa inyong kinabuhi.

Pasidaan

Ako mopasidaan kaninyo nga dili moapil sa duha ka dili angay nga daw makaayo nga binuhatan nga mas makadaut kaninyo kay sa ikaayo. Kini ang: Sobra nga pag-usisa sa matag gagmay nga detalye sa inyong nangaging kasinatian, ilabi na kon kini naglakip sa panag-istorya sa grupo; ug pagbasol sa nag-abuso sa tanang kalisdanan sa inyong kinabuhi.

Ang pag-ayo sa kadaut nga gipahamtang sa pag-abuso kinahanglang himoon sa pribado, kompidensyal nga paagi, uban sa usa ka kasaligan nga lider sa priesthood ug, kon gikinahanglan, kwalipikadong propesyonal nga iyang girekomendar. Kinahanglan nga adunay paigo nga mga diskusyon sa kinatibuk-ang matang sa pag-abuso aron mahatagan kamo sa tukmang mga tambag ug makapugong sa nag-abuso sa paghimo og mas grabeng kasamok. Dayon, uban sa tabang sa Ginoo, kalimti ang nangagi.

Ako mapainubsanong mopamatuod nga ang akong gisulti tinuod. Kini nakabase sa mahangturong mga baruganan nga akong nakita nga gigamit sa Ginoo aron sa paghatag og kahingpitan sa kinabuhi niadtong nasamdan sa dautang pag-abuso.

Kon kamo mobati nga adunay gamay nga paglaum, tuohi ko, kini dili gamay. Kini mahimong dili mabugto nga sumpay ngadto sa Ginoo, nga nagpreserbar sa inyong kinabuhi. Siya moayo kaninyo samtang kamo mohunong sa kahadlok ug mosalig Kaniya pinaagi sa pagpaningkamot sa pagsunod sa Iyang mga pagtulun-an.

Hangyoa karon ang Ginoo sa pagtabang kaninyo (tan-awa sa Mormon 9:27; Moroni 7:26, 33). Desisyoni karon nga makig-istorya sa inyong bishop. Ayaw lantawa ang tanan ninyong nasinati sa kinabuhi gamit ang mga linte nga nangitngitan tungod sa mga uwat sa pag-abuso. Adunay daghang nindot sa kinabuhi. Ablihi ang mga bintana sa inyong kasingkasing ug tuguti nga makasulod ang gugma sa Manluluwas. Ug kon bati nga mga hunahuna sa miaging pag-abuso mobalik, hinumdumi ang Iyang gugma ug ang Iyang makaayo nga gahum. Ang inyong depresyon mahimong kalinaw ug kasiguroan. Inyong matapos ang bati nga kapitulo sa inyong kinabuhi ug mosugod og daghang mga libro sa kalipay.