2009
O Uunaiga a Tamaitai Amiotonu
Setema 2009


Savali a le Au Peresitene Sili

O Uunaiga a Tamaitai Amiotonu

Ata
President Dieter F. Uchtdorf

O loo ta’u mai i tusitusiga paia igoa o nisi o tamaitai o e ua faamanuiaina ai tagata taitoatasi ma augatupulaga i a latou meaalofa faaleagaga. O Eva, o le tina o tagata ola uma; o Sarai; Repeka; Rasela; Mareta; Elisapeta; ma Maria, le tina o lo tatou Faaola, o le a faamamaluina ma manatuaina pea. O loo ta’ua foi i tusitusiga paia ni tamaitai tatou te le iloaina o latou igoa ae o e ua faamanuiaina ai o tatou olaga e ala i a latou faataitaiga ma aoaoga, e pei o le tamaitai Samaria lea na feiloai ma Iesu i le vaieli o Sukara (tagai Ioane 4), o le ava ma le tina lelei o loo faamatalaina i le Faataoto 31, ma le tamaitai faatuatua o le na faaatoatoaina i le na o le pa’i atu i le tuupao o le ofu o le Faaola (tagai Mareko 5:25–34).

A tatou vaavaai i le talafaasolopito o lenei lalolagi ma i le talafaasolopito o le Ekalesia toefuataiina a Iesu Keriso, e mautinoa lava le i ai o tamaitai i se nofoaga faapitoa i le fuafuaga a le Tama mo le fiafia e faavavau ma le manuia o Lana fanau.

Ou te faamoemoe o le a le ta’ufaatauvaaina lava e o’u tuafafine pele i le lalolagi atoa—tinamatutua, tina, tamaitai, ma uo—ia le mana o a latou uunaiga mo le lelei, ae maise lava i olaga o a tatou fanau ma talavou faapelepele!

Na saunoa Peresitene Heber J. Grant (1856–1945), “A aunoa ma le tuuto ma le molimau tupito a le Atua soifua i loto o o tatou tina, o le a leai lenei Ekalesia.”1 Ma fai mai le tusitala o le Faataoto, “Aoao ia i le tama e tusa ma lona ala: a oo ina toeaina lava o ia, e le te’a ese ai” (Faataoto 22:6).

Na fautuaina e Peresitene Gordon B. Hinckley ia tamaitai o le Ekalesia:

“E matuai taua lava le tutu mausali o tamaitai o le Ekalesia mo le mea sa’o ma tonu e tusa ma le fuafuaga a le Alii. …

“Matou te valaau atu i tamaitai o le Ekalesia ina ia tutu faatasi mo le amiotonu. E tatau ona latou amataina i totonu o o latou lava fale. E mafai ona latou aoaoina atu i totonu o a latou vasega. E mafai ona latou faaleoina atu i totonu o o latou afioaga ma alalafaga.”2

E i ai se faaupuga e faapea, e minoi faitotoa tetele i taofi laiti. Tuafafine, o a outou faataitaiga i nei mea laiti o le a faia ai se eseesega tele i olaga o o tatou tagata talavou. O le faiga o o outou laei ma foliga, o le ala tou te tautatala ai, o le ala tou te tatalo ai, o le ala tou te molimau atu ai, o le ala tou te ola ai i aso uma o le a faia ai le eseesega. E aofia ai ituaiga ata o le televise e te matamata ai, o le ituaiga musika e te fiafia i ai, ma le ala e te faaaogaina ai le Initoneti. Afai e te fiafia e te alu i le malumalu, o le a faapea foi ona fiafia tagata talavou o e faatauaina au faataitaiga e o atu i le malumalu. Afai e te fetuunaia lau pusa lavalava agai i le laei o le malumalu, ae le o le isi itu, o le a latou iloa mea e te manatulia e taua, ma o le a latou aoao mai ia te oe.

O outou o ni tuafafine ofoofogia ma o ni faataitaiga maoae. Ua faamanuiaina o tatou talavou ia te outou, ma e alofa le Alii ia te outou ona o lena mea.

O Se Faataitaiga o le Faatuatua

Sei ou faasoa atu ni manatu e uiga ia Tuafafine Carmen Reich, o lo’u tina faaletulafono, o lē sa avea moni ma se tamaitai filifilia. Sa ia taliaina le talalelei i se taimi na sili ona faigata ma pogisa o lona olaga, ma sa ia faasaoina mai o ia lava mai le faavauvau ma le faanoanoa.

I le avea ai ma se tamaitai talavou—o se fafine ua oti lana tane, ma se tina o ni teineiti se toalua—sa ia faasaolotoina o ia lava mai se lalolagi o aganuu anamua ae agai atu i se lalolagi e maoae le faaleagaga. Sa vave ona ia taliaina aoaoga o le talalelei, faatasi ai ma lona mana faaleatamai ma le faaleagaga. Ina ua tuuina atu e faifeautalai ia te ia le Tusi a Mamona ma valaaulia o ia e faitau ia fuaiupu na la’ua faailogaina, sa ia faitauina le tusi atoa i na o ni nai aso. Sa ia aoaoina mea na le malamalama i ai lana tupulaga aua sa ia aoaoina ia mea e ala i le Agaga o le Atua. O ia o le tagata aupito lotomaulalo o le au lotomaualalalo, o le tagata aupito atamai o le au atamamai, aua sa naunau ma lava ona uiga auau mama e talitonu ai ina ua fetalai mai le Atua.

Na papatisoina o ia i le aso 7 o Novema, 1954. I na o ni nai vaiaso talu ona mavae lona papatisoga, sa talosagaina ai o ia e le faifeautalai na papatisoina o ia e tusi i lalo lana molimau. Na manao le faifeautalai e faaaoga lana [Tuafafine Reich] molimau i ana aoaoga e fesoasoani ai i isi ia latou lagona le agaga moni o le liuaina. O le mea na lelei ai, na teu lava e le faifeautalai le uluai kopi na tusilimaina mo le silia ma le 40 tausaga, ma sa ia toe faafoiina atu ia te ia o se meaalofa na sili ona faapitoa ma faapelepele.

O Se Molimau Na Tuuina Mai i le Agaga

Sei ou faasoa atu ia te outou ni vaega o lana molimau tusitusia. Faamolemole ia manatua sa ia tusia nei upu i na o ni nai vaiaso talu ona faalogo i le talalelei. A o lei oo atu faifeautalai, sa le’i faalogo lava o ia i se mea e uiga i le Tusi a Mamona, Iosefa Samita, po o tagata Mamona lava ia. I le 1954 sa leai ni malumalu i fafo atu o le konetineta o le Iunaite Setete, vagana ai Kanata ma Hawaii.

O le faaliliuga faaSamoa lenei o le molimau tusilima a Tuafafine Reich:

“O tulaga faapitoa O Le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai e le o i ai i isi faalapotopotoga faalelotu e aofia ai, ae maise lava, o faaaliga i ona po nei na tuuina mai e ala i le Perofeta o Iosefa Samita.

“Sosoo ai ma le Tusi a Mamona i lana gagana manino ma le mama, faapea ai ma aoaoga uma ma folafolaga mo le Ekalesia a Iesu Keriso; e moni lava o se molimau lona lua, faatasi ai ma le Tusi Paia, o loo soifua Iesu Keriso.

“Ua fusia faatasi i le faatuatua i se Atua e tasi, o le Atua le Tama, Atua le Alo, ma le Agaga Paia, o lē e fesoasoani i tatalo ma faapea foi ona uunaia ai le tagata lava ia.

“Ma le isi, o le faatuatua i le olaga o agaga, o le muai olaga, o le faamoemoega o lo tatou olaga i le lalolagi, ma lo tatou olaga pe a mavae le oti, e matua taua ia i tatou ma e faapitoa le matagofie ma le malamalama. Ua matua maioio ona faataatia mai, ma ua maua e o tatou olaga se uiga fou ma se taitaiga.

“Ua tuuina mai e le Ekalesia ia i tatou le Upu o le Poto o se taiala e tausi ai le tino ma le agaga i le tulaga e sili ona atoatoa e mafai ai ona iloa o tatou manaoga ma sini. O lea tatou te tausia ai o tatou tino ia maloloina ma fai lelei. O nei mea uma e mai le malamalamaaga e faapea, o le a tatou toetutu pe a mavae le oti i le tulaga lava na i ai o tatou tino.

“Ioe, e matua fou lava ia te au, ia galuega faalemalumalu ma le tele o ona sauniga paia, o le faatasia o aiga e faavavau. O nei mea uma na tuuina mai e ala i le faaaliga i le Perofeta o Iosefa Samita.”

Na maliu lo’u tina pele faaletulafono o Carmen Reich, i le tausaga 2000 i le 83 o tausaga o lona soifua.

O Se Faasinomaga Tulaga Ese Faaletamaitai

O soifuaga o tamaitai o le Ekalesia o ni molimau malolosi o meaalofa faaleagaga, folafolaga, ma faamanuiaga a le Alii e tuuina mai ia i latou uma o e agavaa, “ina ia faamanuiaina i latou uma” (MFF 46:9; tagai i fuaiupu 9–26). O aoaoga faavae o le talalelei toefuataiina ua fatuina ai se “faasinomaga matagofie ma le tulaga ese faaletamaitai e uunaia ai tamaitai e atiina ae o latou tomai” o ni afafine moni lava o le Atua.3 E ala i le auauna atu i faalapotopotoga o le Aualofa, Tamaitai Talavou, ma le Peraimeri—ae le ta’ua ai a latou galuega e le faalauaiteleina o le alofa ma le auauna atu—ua faia ai e le aunoa ma o le a faia e le aunoa e tamaitai se vaega taua i le fesoasoani atu e “aumaia ma faatuina tuutuuga fuafuaina o Siona” (MFF 6:6). Latou te tausia e matitiva ma e gasegase; auauna atu i misiona talai, uelefea, fesoasoaniga alofa, ma isi; aoao tamaiti, autalavou, ma tagata matutua; ma saofagā i le manuia faaletino ma le faaleagaga o le Au Paia i le tele o isi tulaga.

Ona o le maoae tele o lo latou faamoemoega mo le lelei ma le eseese lava o a latou meaalofa, e ono oo ai tamaitai i ni matafaioi e ese mai i o latou tulaga o le olaga. O le mea moni, o nisi tamaitai, e tatau ona faataunuuina le tele o matafaioi i le taimi lava lena e tasi. O lenei mafuaaga, ua uunaia ai tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ina ia maua se aoaoga ma ni aoaoga faamasani o le a agavaa ai i latou mo le faatausiaiga ma le tausia o se aiga amiotonu ma mo le mauaina o se tupe i fafo atu o le aiga pe afai e i ai se taimi e manaomia ai.

O loo tatou ola i se vaitau maoae mo tamaitai uma i totonu o le Ekalesia. Tuafafine, o outou o se vaega taua o le fuafuaga a le Tama Faalelagi mo le fiafia e faavavau; ua faaeeina atu ia te outou se tofi paia. O outou o tufuga moni e fausia atunuu po o fea lava o outou nonofo ai, aua o aiga malolosi o le alofa ma le filemu e aumaia ai le saogalemu i soo se atunuu. Ou te faamoemoe ua outou malamalama i lena mea, ma ou te faamoemoe ua malamalama foi i ai alii o le Ekalesia.

O mea o loo faia e outou o tuafafine i le taimi nei o le a iloa ai pe mafai faapefea ona faia e mataupu faavae o le talalelei toefuataiina se uunaiga i atunuu o le lalolagi a taeao. O le a iloa ai le auala o le a faamalamalamaina ai e nei ave susulu faalelagi o le talalelei ia atunuu uma i le lumanai.4

E ui ina masani ona tatou talanoa e uiga i uunaiga a tamaitai i augatupulaga i le lumanai, ae faamolemole aua le ta’ufaatauvaaina le aafiaga e mafai ona e faia i le asō. Fai mai Peresitene Tavita O. MaKei (1873–1970) o le mafuaaga autu na faatulagaina ai le Ekalesia ina “ia faia le olaga ma se olaga suamalie i le asō, ia tuuina atu i le loto i le asō le lotomalie, ia aumaia le faaolataga i le asō. …

“O nisi o i tatou e tulimatai atu i se taimi i le faaolataga—i le lumanai ma le faaeaga i le lalolagi a sau—peitai o le asō o se vaega lea o le faavavau.”5

Faamanuiaga e le’i Mafaufauina

Pe a e soifua ai e tusa ma lenei misiona, po o le a lava le tulaga o le olaga e te oo i ai—o se ava, o se tina, o se tina nofotoatasi, o se tamaitai ua tetea ma le toalua po o se tina ua oti lana tane po o se tamaitai nofofua—o le a faaavanoaina e le Alii lo tatou Atua ia tiutetauave ma faamanuiaga e sili atu nai lo ou gafatia e te le’i mafaufauina.

Ou te fia fai atu ia te oe ia e tulai ae i lenei gafatia maoae o loo i totonu ia te oe. Ae aua e te tausili i mea e sili atu nai lo lou malosi. Aua e te faatutuina ni sini e sili atu nai lo mea e te gafatia ona ausia. Aua nei i ai ni ou lagona tausalaina pe nofonofo ai i mafaufauga toilalo. Aua e te faatusatusaina oe lava i isi. Ia fai le mea sili e te mafaia, ae o le a saunia e le Alii mea uma e totoe. Ia faatuatua ma talitonu ia te Ia, ma o le a e vaaia le tutupu o vavega i lou olaga ma olaga o e pele ia te oe. O le mama o lou lava olaga o le a avea ma se malamalama ia i latou o e o nonofo i le pogisa, aua o oe o le molimau ola o le atoaga o le talalelei (tagai MFF 45:28). Po o fea lava ua tuuina i ai oe i lo tatou nei lalolagi matagofie ae masani ona faigata, e mafai ona avea oe ma tagata e “fesoasoani i e vaivai, ia sii ae lima o loo tautau i lalo, ma faamalosia tulivae vaivai” (MFF 81:5).

Ou tuafafine pele e, a o e ola i lou olaga i aso uma ma ona faamanuiaga uma ma luitau, ou te fia faamautinoa atu ia te oe, e alofa le Alii ia te oe. Na te silafia oe. E faafofoga o Ia i au talosaga, ma e tali mai o Ia i na talosaga, po o fea lava o lenei lalolagi o e i ai. E finagalo o Ia ia e manuia i lenei olaga ma i le faavavau.

Uso e, ou te tatalo i le avea ai o i matou ma e umia le perisitua—o ni tane, tama, atalii, tuagane, ma uo a nei tamaitai lelei—ia tatou vaai atu ia i latou e pei ona silasila atu le Alii ia i latou, o afafine o le Atua e le gata mai o latou gafatia e uunaia ai le lalolagi mo le lelei.

I aso popofou o le Toefuataiga, na fetalai mai ai le Alii ia Ema Samita e ala mai i lana tane, le Perofeta o Iosefa Samita, ma tuuina mai ni aoaoga ma ni faamanuiaga: “[Ia] faamaoni ma savali i le ala o le loto mama i o’u luma. … E le tatau ona e mata’u. … Ia e tuuese mea a lenei lalolagi, a ia saili i mea a se lalolagi sili atu. … Ina siitia ia lou loto ma olioli. … E te maua ai le pale o le amiotonu” (MFF 25:2, 9, 10, 13, 15).

O lenei faaaliga, na tautino mai ai e le Alii, “O lo’u leo lenei i tagata uma” (fuaiupu e 16).

Mulimuli ane, na ta’u atu ai e le Perofeta o Iosefa Samita i tuafafine, “Afai tou te ola e tusa ai ma o outou avanoa, o le a le mafai ona taofiofia agelu mai le avea ma o outou fesoasoani.”6

Ou te molimau atu ai i nei upu moni, ma e momoli atu ou alofaaga ma faamanuiaga o se Aposetolo a lo tatou Faaola, le Alii o Iesu Keriso.

Faamatalaga

  1. Heber J. Grant, Gospel Standards, comp. G. Homer Durham (1941), 151.

  2. Gordon B. Hinckley, “Tu Malosi ma le Mausali,” Fonotaga Faaleaoaoga a Taitai i le Lalolagi Atoa, Ian. 10, 2004, 20.

  3. “Women, Roles of: Historical and Sociological Development,” i le Daniel H. Ludlow, ed., Encyclopedia of Mormonism, 5 vols. (1992), 4:1574.

  4. Tagai “Faalogo, Nuu Uma!” Viiga, nu. 165.

  5. David O. McKay, Pathways to Happiness, comp. Llewelyn R. McKay (1957), 291–92.

  6. History of the Church, 4:605.

Mo Lenei Tamaitiiti Na Ou Tatalo Ai, saunia e Elspeth Young; pito i tua © Getty Images

Ata na tusia e Matthew Reier; ata faaopoopo: Areto o le Ola, saunia e Julie Rogers

Ata faaopoopo: Fatu o le Faatuatua, saunia e Jay Bryant Ward