2012
Newel K. Whitney (1795–1850)
Okitobwa 2012


Uringaki Maiu aika a Kakannato

Newel K. Whitney (1795–1850)

Newel Kimball Whitney e bungiaki i Vermont, USA, ni Beberuare 5, 1795. Bon te mwaane ae tarena n te bitineti ao e moan wakina ana iraorao ao toana ni bitineti Sidney Gilbert. I nanon aia moan ririki ni bitineti, a aki toki ni mwamwananga. I nanon teuana mwanangaia aikai, Newel e kaitibo ma Elizabeth Ann Smith i Kirtland, Ohio. Newel ao Ann a kakaitibo inanon teniua te ririki ao a mareaki n 1823.

A uaia Newel ao Ann ni kakaea te koaua, ao n te taina a ira ana iwawaaki te Campbellite, are a kan kaoka te aro ni Kiritian ake iai ngkoa. N te tairiki teuana Newel ao Ann a tataro “n ataia mai iroun te Uea a kanga [ngaia] ni kona ni karekea ana bwaintituaraoi te Tamnei ae Raoiroi.” Ann e kabwarabwara te mii are a karekea ni kaekaan aia tataro: “E ruo te Tamnei iaora ao te nang e rabuna te auti. … Imwiina ti ongo te bwanaa man te nang, ae kangai: ‘Katauraoi ni karekea ana taeka te Uea, bwa e a roko.’”1

N te tai ae uarereke imwiin te kaeka nakon ara tataro, inanon Okitobwa 1830, mitinare ibukiia aika Itiaki ni Boong aika Kaitira a roko i Kirtland. N Nobembwa, Newel ao Ann a bwabetitoaki. Tabeua namwakaina imwiina, Iotebwa ao Emma Timiti a roko ni karebwerebwe iaon ana mataroa Whitney. Ngke e kamaura Newel Iotebwa n arana, Newel e aki kona n taekinna bwa e ataa aran te Burabeti, ngaia are e kaeka Iotebwa, “Ngai Iotebwa te Burabeti, ko a tia n tataro ibukiu bwa N na roko ikai, ngkai tera ae ko tangiria mai irou?”2 Ana utu imwiina a kamaeka ana utu Timiti inanon tabeua te wiiki ao a katauraoa te mweenga ibukiia n Tebetembwa 1832.

N reitaki ma katauraoan aia tabo n tiku te Timiti, Newel e angan te Ekaretia kabonganaan te tabo are ieta i nanon ana titoa. N ana titoa Witney, taan kairiiri n te Ekaretia a karaoa bobootaki ao te Reirei n ana reirei te Burabeti.

N Ritembwa 1831, Newel e rineaki bwa te kauoman ni bitiobi n te Ekaretia ao imwiina e riki bwa te manatia n ana waaki te Ekaretia, ni buoka te Ekaretia ni kawakina ana mwane ao ni kamaunai taarau. N tain bwakan baanikai n 1838, te utu ae Witney a mwaing nako Maeao, ike e a manga weteaki iai Newel bwa te bitiobi, ao 10 te ririki imwiina, ngaia ma ana utu a mwananga n rinukan te aba ae aorai nako n te kaawa ae Salt Lake, ike e a riki iai bwa te Bitiobi ae Tararua n te Ekaretia.

Newel e mate n Tebetembwa 24, 1850, i Salt Lake City man aorakin mamaana.

Bwai aika a na taraaki

  1. Elizabeth Ann Whitney, quoted in Edward Tullidge, The Women of Mormondom (1877), 41–42.

  2. Joseph Smith, quoted in Elizabeth Ann Whitney, “A Leaf from an Autobiography,” Woman’s Exponent, Aokati 15, 1878, 51.

Inano, iaon te maing: Korobannan Newel K. Whitney. Inano, iaon te atai: Te ru ieta ana titoa Newel K. Whitney i Kirtland, Ohio, n ana Reirei te Burabeti ao bootakin te Ekaretia ake a karaoaki. Inano: Te Whitney titoa.