2012
Na iVola i Alama: Lesoni Nikua
Okotova 2012


Na iVola i Alama: Lesoni Nikua

iVakatakilakila
Elder Paul B. Pieper

Era a vosota vagumatua ena yalodina o ira na Nifai na nodra vakatovolei ena nodra gauna ka sa ivakadinadina ni na vakarautaka na Turaga na veivakalougatataki kei na veitaqomaki eda gadreva me da taqeya rawa kina vakaqaqa na noda bolebole ni veisiga.

Ni mai cava tiko na nona veiliutaki, a vakatura o Mosaia me sa vakaisosomitaki na veiliutaki vakatui ki na nodra lewa na turaganilewa era digitaka na tamata. Na lewa sa vakaturi oqo mena vakayavutaki ena lawa solia mai na Kalou ka mera veiliutaki kina na turaganilewa era na digitaka na tamata.

Na ivakavuvuli ni galala ni digidigi me sa yavu ni lewa sa vakaturi oqo—na tamata eso, ka sega ni dua na tui, mera na ciqoma na kena ilesilesi kei na soli itukutuku sa virikotori tu ena lawa. Ena vuku ga ni “sega ni dau yaco wasoma me ra digitaka vata na lewenivanua na ka e sega ni dodonu” (Mosaia 29:26), na lewa oqo ena taqomaka vakalevu cake na nodra dodonu na tamata yadudua kei na nodra bula dodonu cokovata na lewenivanua.

Ena kena dolei na vakatutu nei Mosaia, era sa “gadreva vakaidina sara mera vakatautauvatataki na tamata kecega ena vanua taucoko; a sa lomadra me dui saumi ga vei ira na nodra ivalavala” (Mosaia 29:38).

E umani tu ena ivola i Alama na kedra itukutuku na tamata ena 40 na yabaki ni oti na lewa a vakatututaki era sa mai tauyavutaka na tamata. Na iotioti ni parakaravu ena itukutuku i Alama, na wase 43 ki na 62, e tukuna tiko e dua na gauna ni ibolebole levu kei na veivakatovolei. Ena loma ni 19 na yabaki lekaleka oqo, era a sotava na tamata na veibolebolei vakapolitiki vakai ira, na veivakarerei e taudaku, ka vaka me vakawasoma tikoga na veiravuravui.

E rua na gauna a vakayavalati kina na lewa ni veiliutaki vakamatanitu mai vei ira eso na tagane ka ra saga mera vakatikori ira mera tui ka tagutuva na nodra dodonu na tamata mera digitaka ga nodra iliuliu ka sokalou ena galala. Ena gauna vata oqo, era dui taqomaki ira na tamata mai na nodra ravuravu mai o ira na Leimani ni ra saga vagumatua tiko mera vakarusa na matanitu vaka-Nifai ka me kauti ira vakavesu.

Na vakataotaki ni bula vakailavo ni veimataqali bolebole oqo, dina ga ni sega ni tukuni eke, e vaka me sa dua na ibolebole levu sara vei ira na tamata. Ena nona sokumuna vata o Momani, na itukutuku tabu, e nanuma kina me na vola e dua na itukutuku matata ni gauna oqo. E dina, ni a vola na itukutuku matata vata vakaoqo me baleta na kedra itukutuku na Nifai ni 1,000 na yabaki, ka na rawa me umanaki tu ena iVola i Momani e 2,500 na draunipepa!.

E vakavulica kina o Peresitedi Ezra Taft Benson (1899–1994):

“Na iVola i Momani … a volai me baleta na noda gauna. Era sega ni taura na ivola oqo o ira na Nifai; ka vakakina o ira na Leimani ena gauna makawa. A baleti keda sara ga. … Ena veivakauqeti ni Kalou, o koya sa raica na ka kecega mai na ivakatekivu, a vakalekalekataka o [Momani] na itukutuku ni veisenitiuri, digitaka na italanoa eso, vosa, kei na veika a yaco ka na veivuke vakalevu vei keda. …

“E dodonu meda qai tarogi keda tiko, ‘Na cava na vuna a vakauqeti Momani kina na Turaga (se o Moronai se Alama) me vola o ya ena nona itukutuku? Na lesoni cava beka au na vulica mai kina me vukei au meu bula tiko nikua kei na yabaki oqo?’”1

Nikua era sa sotava tiko na Yalododonu Edaidai e vuqa sara na ibolebole vata ga era a sotava na Nifai ena gauna ni kedra itukutuku o ya, oqo e oka kina na kena tagutuvi na nodra dodonu ni sokalou na lewenilotu kei na nodra voqataka na veika bibi eso ki na itikotiko raraba eda tiko kina. Eso na Yalododonu Edaidai era sa vakila na nodra sa vakarerei mai vei ira e taudaku ka veisaqasaqa kei na ito kaukauwa eso era saga vagumatua me vakarusai na nodra vanua kei na nodra bula galala.

E ka ni marau, era a valuta rawa na Nifai na nodra bolebole ena nodra sasaga kaukauwa, solibula, kei na veivuke ni Turaga. E vica toka na lesoni mai na nodra a vorata rawa na nodra bolebole sa idusidusi ka veivakayaloqaqataki tiko vei keda ni da sotava na noda bolebole nikua.

1. Tudei tiko ena gagadre dodonu kei na inakinaki.

Mai na nodra bolebole taucoko, era a vakaukauwataki rawa na Nifai yalododonu ena vuku ga ni ra a cakacaka tiko ena inakinaki dodonu. Sa nodra inaki vakatabakidua o ya mera “taqomaki ira, taqomaka kina na nodra vuvale, na nodra qele, na nodra vanua, na nodra galala, kei na nodra lotu” (Alma 43:47). Era sa gadreva kina mera taqomaka na nodra galala—na dodonu me cakava na ka dodonu ka mera dui sauma ga na nodra ivalavala—ka kakua ga ni vakatulewa na tui ki na nodra ivalavala. Sa nodra inaki me taqomaki na nodra sa tautauvata ga ena ruku ni lawa, vakabibi na galala mera sokalou vua na Kalou ka maroroi na nodra lotu (raica na Alama 43:9, 45).

Era tiko ka ra dau tiko ga na ito kaukauwa eso ena kedra maliwa na tamata era saga mera moica na nodra vakasama na lewenivanua mera tu kaukauwa kina ka rawa-ka vakai ira. E veitemaki toka na kena vakamuri na nodra inaki oqo ka vukici na veisaqasaqa oqo me laki dua na sasaga ni veiliutaki. Sa tudei tu ga na sala ni Turaga o ya na vakayaco-ka e vakayavutaki ena gagadre kei na inaki savasava, me vakataki ira na Nifai. Ni ra vakayacora oqo era sa ciluma vei ira na kaukauwa kei lomalagi me ra vorata rawa na nodra ibolebole “ena yaca ni Turaga” (Alama 46:20; raica talega na Alama 60:16; 61:18).

Sa vakakina, ni da bolea yani na ibolebole eda sotava nikua, sa gadrevi ena veigauna meda ilova mada na yaloda meda vakadeitaka ni sa savasava na noda gagadre kei na noda inaki ka sa vakayavutaki tu ena ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito. Kevaka meda vakayaco-ka (se moici ira eso mera vakayaco-ka) ena yalo kocokoco, me baleti keda ga, se vakatorosobutaki ira eso, ena sega ni tiko vei keda na veivuke vakalomalagi meda vorata rawa kina na noda ibolebole.

2. Meda lomasoli ka yalovinaka vei ira era vakaloloma tu.

Ena gauna era sa vakarerei kina, mera vakarusai, o ira na kedra meca, na Anitai-Nifai-Liai, era sa vakadonuya na Nifai me soli vei ira e dua na vanua mera tiko kina ka tara cake vou na nodra bula ka vakarautaka vei ira na veitaqomaki (raica na Alama 27:21–22; 43:11–12). Ena vuku ga ni ra sa bubuluitaka na Anitai-Nifai-Liai ni ra sa sega tale ni cola iyaragi ni valu, era sa qai “veivuke ena nodra vakani” (Alama 43:13) na mataivalu ni Nifai ena gauna voravora oqo. Ia, e sega ni tiko e dua na ivakadinadina ni a vakatani na nodra veimaroroi na Nifai vei ira na vulagi oqo ia ena veidokai kei na loloma ga, e dina ga ni sa rawa mera vakayagataki vakarawarawa ena inaki vakapolitiki mai vei ira era saga na tiko veisei.

Na caka vinaka era a vakayacora na Nifai vei ira na Amoni, e a qai yacadra e muri, a laki vakavurea ka yaco sara me tauyavutaki kina e dua vei ira na mataivalu veivakaukauwataki duadua ena itukutuku ni veigauna— o ira na 2,000 na sotia cauravou. Sa rawa ni tukuni, ni nodra veiqaravi na cauravou oqo e a vakavurea mera taqomaki na lewe i Nifai mai na kena vakarusai vakatotolo.

Ena gauna ni veisei vakai keda ga, na veiravuravuti mai tuba, kei na ibolebole ni bula vakailavo, e dau yaco meda yalo ca vei ira “era sega ni vakataki keda.” E rawarawa sara meda vakacacani ira ka vakalewai ira. Ena taroga beka e dua na nona dina kei na nona yaga ki na itikotiko raraba kei na nodra cau ki na noda bula raraba vakailavo. Na itovo vakatani vakaoqo e bocini kina na veivakaduiduitaki, veisei, kei na veivakatikitikitaki, ka ra sega ni salavata kei na ilesilesi mai vua na Vakabula o ya meda lomani ira na wekada me vakataki keda. Ke a sega beka ni ra ciqomi na Amoni ki na nodra itikotiko na Nifai, e a rairai rawa beka ni vakavurea na veicacati ka sega ni yaco na nodra vakavinavinaka na kawatamata sa tubu cake tiko mai. Ke a sega ni tauyavutaki na 2,000 na sotia qaqa, a rawa sara ga me qeavu yani vakadua na itabatamata vou oqo ka ra lesu vei ira na Leimani.

Na gagadre me caka vinaka ka lomasoli vei ira vakaleqai a dua na tiki bibi ki na kena taqomaki na matanitu i Nifai ka rawa kina vei ira na Nifai mera vakalougatataki mai lomalagi ena nodra gauna dredre duadua. Era gadreva tu nikua na tamata ni Kalou na veivakalougatataki vakaoqo.

3. Vakarorogo ka muri ira na iliuliu vakauqeti vakayalo.

Sa kila tu na Turaga na ibolebole era na sotava na Nifai, a qai vakatubura eso na iliuliu vakauqeti vakayalo mera vukea na kena vorati rawa na bolebole oqo. E dua na liganiwau o Kavetani Moronai ia a vakauqeti vakayalo me vakarautaka na isasabai ni seredra, isasabai e ligadra, isala kaukamea, kei na isulu vavaku me taqomaki ira kina na nona tamata. (raica na Alama 43:19). Ena vuku ni ka oqo, era a gugumatua cake kina ena ivalu o ira na Nifai mai vei ira na Leimani (raica na Alama 43:37–38). Ni oti o ya, a vakasalataki ira na tamata o Moronai mera buluta cake wavoki ena qele na nodra koro lelevu ka mera qai taqa ena qele oqo na vatavata kau kei na duru momoto. (raica na Alama 50:1–3). Na vakavakarau vakauqeti vakayalo oqo a vukea na nodra sega ni vakarusai na Nifai.

Ena gauna sa vakavakarau tiko kina ena ivalu o Moronai, e ratou a vunautaka tiko kina na vosa ni Kalou o Ilamani kei ira na tacina ena gauna oqo mera ivalavala dodonu na tamata me rawa ki na Yalo ni Turaga me veidusimaki ka taqomaki ira. Ena nodra vakarorogo ki na nodra veidusimaki vakayago ka vakayalo na iliuliu veivakauqeti, era a taqomaki kina na Nifai. Ena gauna ga era dau veicacati kina vakai ira era sa bese kina ni vakarorogo na tamata ki na ivakaro veivakauqeti vakayalo ka yaco kina na veivakataotaki kei na rarawa.

Eda sa kalougata ni da mai bula voli ena dua na gauna sa mai kacivi ira na parofita bula, daurairai, ka daunivakatakila na Turaga mera vakaroti keda meda vakavakarau ki na bolebole ni gauna oqo. Ena 1998, a veivakasalataki ka veivakaroti kina ena veivakauqeti vakayalo o Peresitedi Gordon B. Hinckley (1910–2008) vei ira na lewe ni Lotu:

“Sa yaco mai na kena gauna meda sa tuvanaka kina vakadodonu na noda vuvale.

“E vuqa vei ira na noda era sa bula sara tikoga ena ivovo ni kedra isau ni cakacaka. Na ka dina, ni so era dinau tiko mera bula kina. …

“Na bula vakailavo a kakavorovoro rawarawa. … Sa tiko oqo e dua na ivakatakilakila ni dua na draki voravora meda na qaqarauni kina.”2

Dua na gauna sa oti keirau a veivosaki kei na dua na turaga ka a rogoca na vosa nei Peresitedi Hinckley kei na veivakauqeti ni Yalotabu. Rau a lewa vakaveiwatini me rau sa volitaka na nodrau kabani, ka sauma vakaoti na nodrau vale, ka vagalalataki rau mai na dinau.

Nikua sa bula rawati koya sara tu ga na turaga o ya. Na leqa ni bula vakailavo a tarava mai a sega sara ni vakaleqai kina na nona matavuvale. Na ka dina, ni nona bularawati koya a rawa kina vua kei watina me rau laki kaulotu.

A vakatuburi cake mai o Peresitedi Thomas S. Monson ena vuku ni noda gauna oqo. Na nona bula kei na nona ivakavuvuli sa itukutuku mai vua na Kalou me taqomaka ka vakalougatataki keda nikua. Ena gauna era dau lomaleqataka kina e vuqa na veika e sega vei ira, e vakavulica vei keda o Peresitedi Monson meda vakavinavinakataka tikoga na vuqa na veivakalougatataki sa solia tu vei keda na Turaga. Kei na gauna era dau solegi kina e vuqa ena nodra dui leqa, e vakamasuti keda kina o Peresitedi Monson meda gole yani ka laki veivueti, guilecavi keda ka vakalougatataki ira tale eso. Ni da vakamuria na ivakasala nei Peresitedi Monson ena vakarautaki na noda matavuvale ena veitaqomaki vakayalo kei na veivakalougatataki e gadreva ena noda gauna oqo.

Au vakavinavinaka meu mai bula voli ena gauna vakaoqo sa vakalesuimai kina na kosipeli. Au vakavinavinaka ni sa mai vakarautaka na Turaga na iVola i Momani me baleta na noda gauna oqo. Era a vosota ena yalodina na Nifai na veivakatovolei ni nodra gauna ka ra sa ivakadinadina bula ni na vakarautaka na Turaga na veivakalougatataki kei na veitaqomaki eda sa gadreva meda bolea yani na ibolebole ni noda gauna oqo.

iDusidusi

  1. Ezra Taft Benson, “The Book of Mormon—Keystone of Our Religion,” Ensign, Nove. 1986, 6.

  2. Gordon B. Hinckley, “To the Boys and to the Men,” Ensign, Nove. 1998, 53.

Come Forth, mai vei Walter Rane, lolomataka na Church History Museum

They Put Their Trust in God, mai vei Walter Rane, lolomataka na Church History Museum

Kavetani Moronai kei na Drotini ni Bula Galala, mai vei Clark Kelley Price