Ngkana Matam E Kaineti Nakon Mimitongiu
E maeka Katherine Nelson i Utah, USA. E maeka Heidi McConkie i Delaware, USA.
E kanga aron te maiu ae riai n te taetae, katei, ao tein tarakira ni buokira n riki bwa bwai n anainano iaon katoto aika tamaroa n neboa te Atua?
N te Bowii n te maiu ae imwain te maiu aei i Karawa, ngke e anga nanona Iesu Kristo bwa e na riki bwa ara Tia Kamaiu, E taku nakon te Tama bwa Ana (kantaninga te Tama) e riai ni karaoaki, ao bwa te Tama ana bwai te neboaki n aki toki” (tara Moses 4:2).
E katea te katoto te Uea n tainako ibukin neboan te Tama. Inanon Ana mwakuri iaon te aba, e aki kabanea nanona ni bon Nakoina ma e bon kainetia Taan Iriria nakon te Tama, n reirei, “Ane onimakinai ao e aki onimakinai, ma e onimakina Teuare kanakomaiai” (Ioane 12:44). Inanon te katei, tarakin te aomata, taetae, ao te mwakuri, e reireinira te Tia Kamaiu ibukin kakawakin te aki kamoamoa ni katei aika riai.
N aia anganano n irira te Tia Kamaiu, a taetae kairake n ikawai mai iaon te rongorongo aei ae taekan aia kamatata n aia aki kamoamoa n tarakin nanoia ao tinanikuia ao n tibwauaia bwa e kanga aron aia motinnnano n neboa te Atua ni kamatoa kateia ao ni kaira aia mwakuri.
Neboa te Atua ao ni Kaota te Ota
Ti matata raoi bwa e kanga te aki kamomoa n neboa te Atua ngke ti ataia bwa tera raoi te aki kamoamoa. Te Koaua nakon te Onimaki e kabwarabwara: “Te aki kamoamoa bon te katei n nanorinano ao ataan te riai n te kunnikai, tararaoi, taetae, ao te katei. Ngkana ko aki kamoamoa, ko aki tii kabanea nanom ni bon tii nakoim. N oneanmwin anne, ko ukoukoria n ‘neboa te Atua n rabwatam, ao n tamneim’ (1 I-Korinto 6:20).”1
Ngkai ti reiakinaki bwa ti kaota te aki kamoamoa n aron are e karaoia te Tia Kamaiu, ti kaoa te Tamnei nako nanon maiura, ni kakoroabukin te berita bwa ngkana matara a kaineti nakon mimitongin te Atua, rabwatara aika bwanin a na onrake n te ota (tara D&C 88:67). Ngkai ko warekia bwa a kanga tabeman kairake n ikawai n ota n te aki kamoamoa, ko kona ni iangoia bwa ko na kanga ni karikirakea otam n te maiu n tamnei man karaoan bitaki ni katamaroa am motinnano mai nanom ma am kamatata n te aki kamoamoa mai itinanikum.
Bwaina te Riai n te Taetae ao n te Katei
“Am taeka ma am mwakuri e kona n iai mwina ae korakora nakoim ao nakoia tabeman. Kabwarabwarako n te aro ae itiaki, n ae tamaroa, n taetae aika kaunganano ao ni mwakuri are a na uota te kukurei nakoia naake irarikim. Am kekeiaki n aki kamoamoa n aron am taetae ao am mwakuri e na kairiko nakon rikiraken ana kairi ma ana karaunano te Tamnei ae Raoroi.”2
Dar’ja Sergeevna Shvydko mai Volograd, Russia, e kabwarabwara bwa ti riai n aki kamoamoa n ara taetae ngkai ti karaoa ae raoiroi ma te karinerine ao n taetae ma te bwanaa ae maraurau ni kaoti ara iango aika rau n aki kabonganai taeka aika bubuaka ao aika aki riai.” Te aki kamoamoa n te taetae bon te kainaomataki man te winnanti, aki karinerine, bwainingare, ao taeka ni kakaniko. Tai karaoia tabeman bwa a na maraki ke ni karika te tia taetae bwa e na namakina ae tamaroa riki nakoia ake te korakina; e kaota raoi te nanoanga ao ni kinaa rikiia bwa natin te Tama are i Karawa.
Ara taetae e kaota naba ara karinerine nakoia Taian Atua: “Totokoa te taetae ae bareka ao ae aki riai, ni kabonganan aran te Atua ake a nang ataaki n te aonaba. … Te aki riai n tein te taetae ae aron aei … e na uruana [ara] konabwai ni karekea ana wirikiriki te Tamnei ae Raoiroi.”3
N aron taetae aika aki riai n aron te winnanti ao te bwainingare e kona n urua te reitaki, te taetae n aki kamoamoa e na kaunga ara motinnano ae matoatoa nakon te Atua ao, n aron Kelly Prue mai Utah, USA, e kabwarabwara, “karikirakea ara konabwai ni katei reitaki aika tamaroa ma tabeman. Ara taetae aika aki kamoamoa e buokira n noori baika a rangin tamaroa irouia tabeman.”
Te aki kamoamoa n te taetae ao te aki kamoamoa n te katei a uaia ni mwakuri. “E boni kakawaki ae ko na aki kamoamoa n am taetae ao ni kateim ibukina bwa anne e kaotia bwa antai ngkoe ao tera kakawakim,” e taku Mike Olsen mai Utah. Aomata a ataia ngkana e aki boraoi te taetae ao te mwakuri. Ara taetae are e na tabekiarake tabeman ao n neboa te Atua a riai n raonaki ma mwakuri aika aki kamoamoa. Rinanon mwakuri n ibuobuoki ao n akoi, ti kaotia bwa ara motinnano a tabekiarake tabeman ao ni karinea te Atua e korakora riki nakon ara taetae. Ara katoto n aroia ana reirei Kristo n ara taetae ao n ara mwakuri e kona n riki bwa te anainano ibukin te raoiroi.
“I rang ni kakaitau ibukin te aki kamoamoa n te katei ao n te taetae,” e taku Carrie Carlson mai Colorado, USA. “Iai te bwai ae rang ni kakukurei iroun temanna are e nanorinano ao e aki karaoi bwai n te aro bwa e aonga n nooraki iai. Naake a taetae n aki kamoamoa a riki bwa ana toro te Uea aika rang ni korakora.”
Bwaina te Riai n Oneam ao Aron Tarakim
“Te aki kamoamoa n [tein oneam] e buokira ni kaota tamaroara ni buokira ni kabanea riki nanora iaon te maiu n tamnei ma tiaki te aro n aomata,” e taku Paul Cave mai Utah. Man ara aki kamoamoa n tein oneara, ti kaungaia tabeman bwa a na kinaira ao ni kakaitau iroura ibukin aroarora aika onoti ao kateira nakon ae aekakira aron tarakira.
Aron tein oneara e aki tii kaota te bwai ae riki nakoia tabeman bwa e na aekakira te bae a na karaoia nakoira, ma e na rootira bwa ti na kanga n tara ao ni karikiira bwa aekakira ngaira. “Ti reiakinaki man te euangkerio bwa rabwatara bon ana bwaintituaraoi te Atua,” e taku Luis Da Cruz Junior mai Brazil. “Rabwatara e buokira n rikirake ao n riki n ai aron Tamara. Bwa ibukin aei e kakawaki bwa ti na aki kamoamoa n tein oneara. Man karaoan aei, ti kaotia nakon te Atua ao tabeman bwa iai ara karinerine ibukin te bwaintituaraoi aei ao ibukia tabeman.”4
E kabwarabwara Carrie, “Te kunnikai ae kabwakabwaka e baireia bwa e na kaota tamnein te rabwata bwa te bwai ae maiu ae e kamaenakoaki ma te tamnei ma arona ma kateina. Ni kaotan te aki kamoamoa, e ngae ngke e bati au kabanemwane n tabetai iaona ao riki ma au tai ae bati, e buokai n reikinna bwa rabwatau iai nanona te tamnei ae rang ni kakawaki ma te konabwai ae tau ma tokin kawaiu, ni bungiaki ao ni kaikawaaki irouia kaaro ake i Karawa. E tangira riki te tararua ae bati ao te karinerine nakon ae e na anga te aonaba.”
Te Koaua nakon te Onimaki e reirei: “N raonaki ma totokoan [te kunnikai ae kabwakabwaka], ko riai n totokoi kunnikai aika a rang tarabuaka, aron tarakim, ao tein iram. N oneam, tararaoim, ao kateim, ko na itiaki ao n aki bareka, n oneam ae aki bwarukuruku ke n oneam ni kangai ae aki tarabuaka.”5 Aron tein oneara ao kaotan arora, ti reita ara karinerine ibukin te Atua, ibukira, ao ibukia tabeman.
Ni motinnanoa Teim ae ti te Arona
Ngkai ti kataia ni iri ana kainibaire te euangkerio ibukin te aki kamoamoa, ti kaota ara motinnano rinanon teira ae ti te arona, n tiku iaon ana tua te Atua n tainako nakon ae ngkana e bon riai.
Te motinnano ae koaua e boboto iaon reirein te euangkerio. E kabwarabwara Anthony Roberts mai Utah, “Te aki kamoamoa bon mwakoron ae antai ngkoe. Bon te nano n teimatoa n te iango, n taetae, ao ni mwakuri ni kaineti ma am atatai ibukin te euangkerio ao te babaire ni kamaiu.” Ngkana ti teimatoa ni maiuakina te euangkerio inanon waakin nako maiura, ara maroro e kona ni kananoa ao ni karikirakea nanora ni maiuakin reirein te euangkerio.
N Ota n Rikim mai Karawa
Maiuakinan te aki kamoamoa n ae ti te arona e buokira bwa ti na ota ao ni kakaitau ngkai naati ngaira irouia ara karo ake i karawa, ao te rabakau ibukin rikira mai karawa e kona ni kaungaira n aki rangin kamomoa riki. Raffaella Ferrini mai Florence, Itare, e kabwarabwara, “Te aki kamoamoa e kakabwaia maiu ibukina bwa e buokai n namakina ae kanga natin te Tama are i Karawa ae onoti, ao bwa te rabakau anne, ao n tokina, e karikai bwa N na aki kamoamoa.”
Ni kariaia te aonaba bwa e na kabwarabwara bwa antai ngaira e kona n uruana kakawakim i bon iroum. Julianna Auna mai Utah e kabwarabwara te bwai are e rinanona: “Imwain are I karekea au koaua n te reirei ibukin te aki kamoamoa, I bon nanokawaki ao n aki mano n te maiu n tamnei. Ni kariaia te aonaba bwa e na kabwarabwarai e bon kananokawaki ao n uruana aron te maiu n tamnei ibukina bwa nanon te aonaba are tangiria ma te rabwata, baika iai rabwataia a boni buakaka ao akea motirawaia. Ngke I baireia n te kabane bwa N na aki kakauongo nakon te aonaba ao ni kariaia au reitaki ma te Atua bwa e na kabwarabwarai n oneanmwina, e a rangi ni bebete aron te maiu, iai inaomatam, ao e kakukurei.” Ngkana ti ukoukora ana kariaia te Tama are i Karawa ma tiaki te aonaba, ti na kunea te kimwareirei ae bati riki inanon maiura ao ma korakoran te kaungaki riki n aki kamoamoa.
Maiuakina te Maiu ae Riai
“Te aki kamoamoa e kaotaki ni bwai ni kabane ake ti karaoi: ara taetae, tarakira mai itinanikura, ara mwakuri, ao taabo naba ke ti kawari,” e taku Galina Viktorovna Savchuk mai Novosibirsk, Ruutia. Maiuakinan te aki kamoamoa e reitaki raoi ni kaan ma ara motinnano nakon te euangkerio ao ara reitaki ma te Atua.
Te aki kamoamoa ni koaua bon renganan te katei ao te aroaro. Te mwakuri ni katamaroa kateira ke aroarora ke ara iango e na buokira ni katamaroai ake tabeua. Te aki kamoamoa ni kateira ao n aron tarakira n akea karikirakean te motinnano ae teimaan e totokoira n aki karekei bwaninin kakabwaia ni maiuakinan te aki kamoamoa. Ao ni kakoauaira bwa ti aki kamoamoa n akea kariaiakan te aki kamoamoa bwa e na roota ara mwakuri ao ni karaoira bwa ti boni mwamwanaira i bon iroura (n iangoan ae ti aki kamoamoa ngkana bon tarakina bwa ti bon aki.6
Ni maroroakinan te aki kamoamoa, n taekinna bwa matara a kaineti nakon mimitongin te Atua nanona bwa ti motinnanoia mai itinanikura ao mai nanora ni maiuakina te aki kamoamoa. N aron ae tii te mata e riai ni kaineti nakon te Atua, tarakira mai itinanikura ao ara mwakuri a na boraoi ma te reirei ibukin te aki kamoamoa. Ma ni kaineta matam nakon te Atua e aki karaoia bwa e na ti teuana nakon mimitongina; e riai n tii babane Nakoina. Ao ai arona naba, te aki kamoamoa n tein oneam ao tararaoim a riai n raonaki ma babanen nanora iai iaon reirei aika akea tokia.
Ngkana ti kawakin ana tua te Atua, ti kona riki ni kabanea ara iango Irouna. N ae ti arona, ngkana ti kabanea ara iango iaon te Atua, ti a ongeaba riki Nakoina.
Ngkai ti kekeiakimwaka ni maiuakina te aki kamoamoa, ti namakina ana mwakuri te Tamnei inanon maiura. E reirei Unimwaane Robert D. Hales man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman: “Te aki kamoamoa bon aan ae ko tau ni kareka te Tamnei. Arom n aki kamoamoa bon te nanorinano, ao arom n nanorinano e kaoa te Tamnei bwa e na raonira.”7 Ni kairan ara iango ao ara mwakuri iroun te Tamnei, matara a na kaineti nakon mimitongin te Atua ao ti na onraken n te ota.