’Āmuira’a rahi
E rave te Atua i te hō’ē mea māere rahi
’Āmuira’a rahi nō ’Ātopa 2020


E rave te Atua i te hō’ē mea māere rahi

’Ua fa’aineine te Atua i tāna mau tamari’i ’e tāna ’Ēkālesia nō teie nei tau.

’Aita i maoro roa i muri mai i te tāpaera’a i te ’āfa’a nō Roto Miti, ’ua ha’amata te feiā mo’a i te patu i tā rātou hiero mo’a. ’Ua tupu te mana’o ē, ’ua oti, ’ua ’itehia ia rātou te vāhi e ha’amori i te Atua ma te hau, ’aita e hāmani-’ino-ra’a.

Terā rā, tē oti ra te niu nō te hiero, tae mai nei te hō’ē nu’u fa’ehau nō te Fenua Marite nō te fa’ahepo i te hō’ē tāvana ’āpī i ni’a ia rātou.

Nō te ’orera’a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i ’ite e ’enemi ānei teie nu’u fa’ehau, ’ua fa’aue Brigham Young i te feiā mo’a ’ia vaiiho ’e ’ia tāpo’i i te niu o te hiero i te repo.

Pāpū paha e mea uiui te tahi mau melo o te ’Ēkālesia nō te aha tā rātou mau tauto’ora’a nō te patu i te bāsileia o te Atua i fa’ataupupū-tāmau-hia ai.

Ē i te otira’a, ’ua ’ore te ataatara’a, ’e ’ua heru-fa’ahou-hia te niu o te hiero ’e ’ua hi’opo’ahia te reira. I reira tō te mau pionie ’itera’a ē tē vai ra te tahi mau ’ōfa’i ’araea oneone tei ’āfāfā, ’aita e tano ’ei niu.

’E nō reira, ’ua tono Brigham ia rātou nō te tātā’i i te reira niu, ’ia ti’a i te reira ’ia amo pāpū i te mau papa’i ’ōfa’i tarāni 1 nehenehe o te hiero nō Roto Miti. 2 Ē ’ua ti’a a’era i te feiā mo’a ’ia hīmene i te hīmene « ’Auē te pa’ari » 3 ma te ’ite ē, ’ua patuhia tā rātou hiero mo’a i ni’a i te niu pāpū ’o tē vai noa e rave rahi u’i.

Hōho’a
Te niu o te hiero nō Roto Miti

E nehenehe teie ’ā’amu e ha’api’i ia tātou nāhea te Atua e fa’a’ohipa nei i te ’ati nō te fa’atupu i tāna mau ’ōpuara’a.

Te pararera’a ma’i pohe ’ati a’e i te ao nei

Mai te peu tē ’ite ra ’outou i te tū’atira’a i te ’ohipa e tupu ra i teienei, nō te mea ïa ’ua tū’ati mau te reira.

’Aita vau e mana’o ē, e ta’ata e fa’aro’o ra i tō’u reo ’aore rā e tai’o ra i tā’u mau parau tei ’ore i fa’aruru i teie pararera’a ma’i pohe.

’Outou e heva nei i te mo’era’a te fēti’i ’e te hoa, tē heva nei mātou ’e ’outou. Tē tāparu nei mātou i te Metua i te Ao ra ’ia tāmāhanahana ’e ’ia tāmarū ia ’outou.

’Aita te mau fa’ahope’ara’a tau maoro nō teie tirotiro i ni’a noa i te ea. E mau fēti’i tō’u tei ’ere i tā rātou moni ’āpī ’e penei a’e ’o te fa’aruru rātou i te po’ia, te pāpū ’ore ’e te taiā. Tē fa’ahiahia nei mātou i te mau tauto’ora’a nounou ’ore o te mau ta’ata e rave rahi nō te ārai i te pararera’a o teie ma’i. E tupu te mana’o ha’eha’a i te fa’atusiara’a mū ’e te mau tauto’ora’a hanahana o rātou tei fa’aruru i te ataatara’a nō te tauturu, nō te rapa’au ’e nō te turu i te ta’ata i roto i te ’ati. ’Ua ’ī tō mātou ’ā’au i te māuruuru nō tō ’outou maita’i ’e te aumihi.

Tē pure ’ū’ana nei mātou ’ia ’īriti te Atua i te mau ha’amāramarama o te ra’i nō te fa’a’ī i tō ’outou orara’a i te mau ha’amaita’ira’a mure ’ore a te Atua.

E mau huero tātou

E mea rahi ā te mau mea ’aita i ’itehia nō ni’a i teie tirotiro. Tē vai nei rā te hō’ē mea tā’u i ’ite, ’oia ho’i ïa, ’aita te Metua i te Ao ra i hitimahuta i teie tirotiro. ’Aita i tītauhia iāna ’ia pi’i mai i te tahi fa’ahou nu’u merahi, ’ia pi’i i te hō’ē rurura’a rū ’aore rā ’ia taui i te fa’auera’a a te pupu ha’apa’o hāmanira’a ao nō te haere mai e pa’epa’e i teie ’ohipa.

Tā’u nei poro’i i teie mahana, ’oia ho’i, noa atu ā e ’ere teie pararera’a ma’i pohe i te mea tā tātou i hina’aro ’e i tīa’i, ’ua fa’aineine te Atua i tāna mau tamari’i ’e i tāna ’Ēkālesia nō teie tau.

E fa’a’oroma’i mau tātou i te reira. ’Ua hau atu rā tā tātou e rave i te tāpe’a-noa-ra’a i te pa’ari, ’eiaha e tu’u, ’a tīa’i noa ai ’ia ho’i mai te mau mea mai nā mua atu. E haere tātou i mua, ’e e maita’i atu ā te ’ohipa e tupu.

E nehenehe e parau ē, e huero tātou. ’E nō te tāpae i tōna fāito pūai, e mea tītauhia ’ia tanu i te reira hou ’a pata mai ai. ’O tō’u nei ’ite ē, noa atu ā e mau taime e mana’o tātou ē, ’ua po’ihia tātou i raro a’e i te mau fifi o te orara’a, ’aore rā ’ua ha’a’atihia i te manava pōiri, e fa’atae mai te here o te Atua ’e te mau ha’amaita’ira’a a te ’evanelia a Iesu Mesia i fa’aho’ihia, i te hō’ē mea māere rahi ’ia pata mai.

Tei roto te mau ha’amaita’ira’a i te mau tau fifi

Pauroa te tau tu’ura’a tei fa’aruru i tōna mau taime ’ati ’e te fifi.

’Ua ora Enoha ’e tōna mau ta’ata i te hō’ē tau ’ohipa ’ino ’e te mau tama’i ’e te ha’amani’ira’a toto. « ’Ua haere mai rā te Fatu ’e ’ua pārahi i’ō tōna ra feiā. » E ’ohipa māere rahi tāna nō rātou. ’Ua tauturu ’oia i te ha’amau ia Ziona—e ta’ata « hō’ē ā tō rātou ’ā’au ’e hō’ē ā tō rātou mana’o » tei « pārahi… i roto i te parauti’a ». 4

’Ua taorahia te taure’are’a Iosepha, te tamaiti a Iakoba, i roto i te hō’ē ’āpo’o, ’e ’ua ho’ohia ’ei tītī, ’e ’ua ha’avarehia ’e ’ua fa’aru’ehia. 5 E mea pāpū paha ’ua uiui Iosepha ’ua mo’ehia ānei ’oia i te Atua. E ’ohipa māere rahi tāna nō Iosepha. I fa’a’ohipa ’oia i teie tau fifi nō te ha’apūai i te huru o Iosepha ’e ’ua tu’u iāna i ni’a i te hō’ē ti’ara’a e fa’aora ’oia i tōna ’utuāfare. 6

Hōho’a
Iosepha i roto i te fare tāpeʼaraʼa nō Liberty

’A feruri i te peropheta Iosepha Semita tei mau i te ’āuri i te fare tāpe’ara’a nō Liberty, nāhea ’oia i te tāparura’a ’ia ora mai te feiā mo’a i tō rātou mamae. E mea pāpū paha ïa ’ua uiui ’oia nāhea pa’i i te ha’amau ia Ziona i terā vaira’a. ’Ua parau rā te Fatu i te parau hau iāna ’e ’ua fa’atae mai i te heheura’a hanahana nō muri iho i te hau i te feiā mo’a—’e tē tāmau nei i te fa’atae mai i te hau ia ’outou ’e ’iā’u nei. 7

E fea taime i te mau matahiti mātāmua o Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei tō te feiā mo’a taiāra’a ’e tō rātou uiuira’a ’ua mo’ehia ānei rātou e te Atua ? Terā rā, i roto i te mau hāmani-’ino-ra’a, te mau ataatara’a ’e te ha’amata’uta’u ha’apohe, e ’ohipa ’ē tā te Fatu te Atua o ’Īserā’ela i te ferurira’a nō tāna nana iti. E ’ohipa māere rahi.

E aha tā tātou e ha’api’i nei i roto i teie mau hi’ora’a—’e te tahi ato’a hānerera’a hi’ora’a i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ?

’A tahi, ’aita tā te feiā parauti’a te parau hōvata nō te fa’a’ape ia rātou i te peho nō te maru. E mea tītauhia ia tātou pā’āto’a ’ia haere nā roto i te mau taime fifi, nō te mea tei roto i teie mau tau ’ati tātou e ha’api’i ai i te mau parau tumu e ha’apūai i tō tātou huru ’e e ha’afātata atu ā ia tātou i te Atua.

Te piti, ’ua ’ite tō tātou Metua i te Ao ra ē, tē mamae ra tātou, ’e nō te mea e tamari’i tātou nāna, e’ita ’oia e fa’aru’e ia tātou. 8

’A feruri na i tei aumihi, ’oia ho’i te Fa’aora, tei tu’u i te tuha’a rahi roa o tōna orara’a i te tāvinira’a i te feiā ma’i, tei ’ōtahi, tei fē’a’a ’e tei taiā. 9 Tē mana’o ra ānei ’outou ’aita ’oia e māna’ona’o ra ia ’outou i teie mahana ?

E au mau hoa, e au mau taea’e, e au mau tuahine, e hi’o mai te Atua ’e e tīa’i ’oia ia ’outou i roto i teie mau taime pāpū ’ore ’e te ri’ari’a. ’Ua ’ite ’oia ia ’outou. Tē fa’aro’o nei ’oia i tā ’outou mau tāparura’a. E ha’apa’o mai ’oia, e nehenehe e tūru’i i ni’a iāna. E fa’atupu ’oia i tāna parau.

E ’ohipa māere rahi tā te Atua nō ’outou tāta’itahi ’e nō te ’Ēkālesia ’āmui—e ’ohipa ’umerehia ’e te māerehia.

Māuruuru mātou, e te Atua, nō te hō’ē peropheta

I muri nei tō tātou mau mahana maita’i roa a’e, ’eiaha i mua atu. ’O te tumu te Atua e hōro’a nei i te heheura’a ’āpī ! ’Aita ana’e te reira, e au paha te orara’a mai te rerera’a fa’aea, i te tīa’ira’a i te māhu ’ia āteatea nō te tau mai ma te fifi ’ore. ’Ua hau atu te mau ’ōpuara’a a te Fatu i te reira. Nō te mea ’o teie te ’Ēkālesia a te Mesia ora, ’e nō te mea tē fa’atere nei ’oia i tāna mau peropheta, tē haere nei tātou i mua ’e i ni’a, i te mau vāhi ’aita tātou i tae a’enei, i te teitei e’ita e nehenehe e feruri !

I teienei, ’eiaha tātou e mana’o ē, e’ita tātou e fa’aruru i te mau ’āoira’a i roto i tā tātou rerera’a tāhuti nei. ’Eiaha e mana’o ē e’ita te mau tauiha’a e ’ino ma te tīa’i-’ore-hia, e’ita te mātini e fa’a’ārearea, ’e e’ita te huru o te reva e ’ino. Penei a’e e ’ino fa’ahou atu te mau mea hou ’a maita’i ai.

’Ei pairati tama’i ’e ’ei tōmānā manureva, ’ua ha’api’i au ē, e’ita tā’u e nehenehe e mā’iti i te ’ati e fa’aruru atu vau i roto i te reva, e nehenehe rā tā’u e mā’iti nāhea i te fa’aineine ’e e aha tē rave. Te mea tei hina’arohia i roto i te taime ’ati, ’o te vai hau ïa ’e te ti’aturi ’e te ferurira’a pāpū.

Nāhea tātou ’ia rave i te reira ?

E fa’aruru tātou i te mau ’ohipa ’e e hōho’i tātou i ni’a i te mau ture niu, te mau parau tumu niu o te ’evanelia, te mea faufa’a roa a’e. E ha’apūai i tā ’oe ravera’a ’ōmo’e i te pae fa’aro’o—mai te pure ’e te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a ’e te ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a a te Atua. E rave ’outou i te mau fa’aotira’a mai te au i te rāve’a ’ite-pāpū-hia.

E rōtahi i ni’a i te mau mea tā ’outou e nehenehe e rave, ’eiaha i ni’a i te mau mea e’ita e nehenehe e rave.

E putu i tō ’outou fa’aro’o. ’E e fa’aro’o ’outou i te parau arata’i a te Fatu ’e a tāna peropheta nō te arata’i ia ’outou i te vāhi ruru.

’A ha’amana’o ē, ’o te ’Ēkālesia teie nā Iesu Mesia—tei iāna te hoe fa’atere.

E feruri noa pa’i i te mau nu’ura’a fa’auru tei tupu i te ’ahuru matahiti i ma’iri. E fa’ahiti noa vau i te tahi :

  • ’Ua tūra’i-fa’ahou-hia te parau nō te ’ōro’a i te pū o tā tātou ha’amorira’a sābati.

  • ’Ua hōro’ahia mai te Mai, pe’e mai ’ei mauiha’a fa’atumuhia i ni’a i te ’utuāfare, turuhia e te ’Ēkālesia, nō te ha’apūai i te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare.

  • ’Ua ha’amata tātou i te hō’ē rāve’a teitei a’e ’e te mo’a a’e nō te aupuru i te tā’āto’ara’a.

  • ’Ua parare i roto i te ’Ēkālesia te fa’a’ohipara’a i te mau rāve’a ’āpī nō te fa’a’itera’a i te ’evanelia ’e nō te ravera’a i te ’ohipa a te Fatu.

E’ita ato’a teie mau tuha’a purera’a ’āmuira’a rahi e haere ’āhani ’aita teie mau rāve’a ’āpī fa’ahiahia.

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, maoti te Mesia i te hoe fa’atere, e’ita te mau ’ohipa e ’āfaro noa ; e riro ato’a rā ’ei mea māere rahi.

Tē haere nei te ’ohipa ha’aputura’a ia ’Īserā’ela i mua

I te ha’amatara’a, e au te pararera’a ma’i pohe mai te hō’ē ārai ’ē’a e fa’ataupupū i te ’ohipa a te Fatu. ’Ei hi’ora’a, ’aita te mau rāve’a mātauhia nō te fa’a’ite i te ’evanelia i roa’a fa’ahou. Terā rā, tē hōhora nei te pararera’a ma’i pohe i te mau rāve’a ’āpī ’e te hāmani rahi atu ā nō te toro atu i te rima i tei ’ā’au ha’avare ’ore. Tē mara’a nei te ’ohipa ha’aputura’a ia ’Īserā’ela ma te mana rahi ’e te ’ana’anatae. Tē fa’a’ite nei e rave rahi hānere ’e e rave rahi tautini ’ā’amu i te reira.

’Ua pāpa’i te hō’ē hoa rahi e ora ra i Norovetia nehenehe ra ia māua Harriet nō ni’a i te mara’ara’a te mau bāpetizora’a nei. « I te mau vāhi e mea na’ina’i te ’Ēkālesia », tē pāpa’i ra ’oia, « tē riro nei te mau pupu ’ei ’āma’a, ’e te mau ’āma’a ’ei pāroita !! »

I Letonia, ’ua ’itehia i te hō’ē vahine te ’Ēkālesia nā roto i te patapatara’a i ni’a i te natirara, ’e ’ua ’ana’anatae roa i te ha’api’i nō ni’a i te ’evanelia a Iesu Mesia, ’e ’ua tae mai ’oia hō’ē hora hou te fārereira’a, ’e hou ’a fa’aoti ai i te mau misiōnare i te ha’api’ira’a mātāmua, ’ua tītau i te tai’o mahana nō te bāpetizo iāna.

I Europa Hiti’a o te rā, ’ua nā ’ō te hō’ē vahine i fāri’i i te pi’ira’a a te mau misiōnare : « E tuahine ma, nō te aha ’outou ’aita i pi’i a’ena mai ? Tē tīa’i noa ra vau ! »

E rave rahi misiōnare ’ua rahi atu ā tā rātou ’ohipa i nā mua a’e. E rave rahi tē ha’api’i ra e rave rahi atu ā mau ta’ata. Tē rahi noa ra te tā’amura’a i roto i te mau melo ’e te mau misiōnare.

I mua a’enei, ’ua mau roa paha tātou i ni’a i te rāve’a mātauhia, tītau-roa-hia te hō’ē pararera’a ma’i pohe nō te fa’a’ara’ara i tō tātou mata. Penei a’e ’ua patu noa tātou i ni’a i te ’ōfa’i ’araea oneone, tē vai nei ho’i te ’ōfa’i tarāni. Nō te mea e mea tītauhia, tē ha’api’i nei tātou nāhea i te fa’a’ohipa i te mau rāve’a rau, mai te rāve’a ’āpī, nō te tītau manihini i te mau ta’ata—ma te au ’e te ’ōhie—nō te haere mai e hi’o, haere mai e tauturu ’e haere mai nō te ’ite i te tā’amura’a.

Tāna ’ohipa, tāna mau rāve’a

Nā te Fatu teie ’ohipa. Tē ani nei ’oia ia tātou ’ia ’imi i tāna mau rāve’a ravera’a, e mea ta’a ’ē rā i tei tupu i te mātāmua ra.

’Ua tupu te reira nō Simona Petero ’e te tahi atu mau pipi tei haere e tāi’a i ni’a i te miti nō Tiberia.

« ’Aore rā a rātou faufa’a i noa’a i te reira ru’i.

« ’E po’ipo’i a’era, tē ti’a noa ra Iesu i te pae roto rā…

« ʼUa parau mai ra Iesu ia rātou, ’A tuʼu na i te ʼūpeʼa i te [tahi atu pae] o te pahī na, e noaʼa ïa tā ʼoutou. »

’Ua tu’u atu ra rātou, ’e ’aita a’era e mara’a ia rātou ’ia ’ume i te rahi o te i’a ». 10

’Ua heheu te Atua ’e e tāmau ’oia i te heheu i tōna rima mana hope. E tae mai te mahana e hi’o tātou i muri ma te ’ite ē, i roto i teie mau taime ’ati ra, tē tauturu ra te Atua ia tātou ’ia ’imi i te mau rāve’a maita’i a’e—tāna mau rāve’a—nō te patu i tōna bāsileia i ni’a i te hō’ē niu pāpū.

Tē hōro’a nei au i tō’u ’itera’a pāpū ē, ’o te ’ohipa teie nā te Atua ’e e tāmau ’oia i te rave e rave rahi mau mea māere rahi i rotopū i tāna mau tamari’i, tōna mau ta’ata. Tei roto tātou i te ’apu rima o tōna nā rima aupuru ’e te aumihi.

Tē parau pāpū nei au ē, ’o te peresideni Russell M. Nelson te peropheta a te Atua nō tō tātou nei tau.

’Ei ’āpōsetolo nā te Fatu, tē ani nei au ’e tē ha’amaita’i nei au ia ’outou ’ia « rave [’outou] i te mau mea ato’a i roto i tō [’outou] mana ’ia rave… ma te ’oa’oa ; ’ei reira e ti’a ai ia [’outou] ’ia ti’a noa mai ai, mai te pāpū-roa-ra’a, nō te ’ite i te ora o te Atua ra, ’e nō te fa’a’itera’a mai i tōna ra rima ». 11 ’E tē parau fafau nei au ē, e fa’atupu te Fatu i te mau mea māere rahi mai roto i tā ’outou mau ’ohipa parauti’a. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. E ’ōfa’i hi’o monzonite e hōho’a i te ’ōfa’i tarāni nō roto mai i te vāhi heru ’ōfa’i i te ’ōmara’a o te Little Cottonwood Canyon, 20 maile (32 km) i te pae ’apato’a hiti’a o te rā o te ’oire.

  2. Nō te māramarama rahi atu ā nō ni’a i terā tuha’a o te ’ā’amu, hi’o Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 2, No Unhallowed Hand, 1846–1893 (2020), te mau pene 17, 19, ’e 21.

  3. Hi’o « How Firm a Foundation [’Auē te pa’ari] », Hymns, N°85.

    E nehenehe e fa’a’ohipa i te mau ’īrava o teie hīmene rahi ’ei tumu parau nō tō tātou nei tau ’e ’ia fa’aro’o tātou i te mau parau i tē tari’a ’āpī, e ’itehia te mau hi’ora’a nō te mau fifi tā tātou e fa’aruru nei :

    Noa atu te huru—te ma’i ’e te ora maita’i

    Te veve ’e te tao’a rahi.

    I te fare ’aore rā nā te ara, i ni’a i te fenua ’aore rā te miti—

    Te mea e tītauhia… tei reira tā ’oe tauturu.

    ’Eiaha e fē’a’a, tei ia ’outou nei au ; ’eiaha e hepohepo,

    ’O vau te Atua e hōro’a ā vau i te tauturu ia ’oe.

    E ha’apūai au ia ’oe, tauturu ia ’oe ’e e fa’ati’a ia ’oe,

    Mai tō’u nei rima parau ti’a… ’e te pūai hope.

    ’Ia pi’i au ia ’oe ’ia haere nā te moana pa’opa’o,

    E’ita te mau ’ānāvai e nā ni’a ia ’oe,

    Inaha tei ia ’oe nei au, nō te ha’amaita’i i tā ’oe mau fifi,

    ’E e ha’amo’a nō ’oe na… te ’oto rahi roa a’e.

    ’Ia tārava tō ’oe tere nā roto i te mau tāmatara’a ri’ari’a,

    ’O tō’u nei ïa maita’i rahi tē nava’i roa ’ei tauturu nō ’oe.

    E’ita te auahi e ha’apēpē ia ’oe, ’o te mea ana’e rā

    Te mea fa’aru’e tē pau… ’e tā ’oe ’auro tē ha’amaita’i…

    Te vārua tei tūru’i i ni’a ia Iesu nō te fa’afa’aea

    E’ita vau, e’ita e nehenehe, e fa’aru’e i tōna mau ‘enemi ;

    E te vārua ē, noa atu e tūtava hade i te fa’atā’ue’ue ia ’oe,

    E ’ore roa vau, e ’ore roa… e ’ore roa vau e fa’aru’e !

  4. Hi’o Mose 7:13–18.

  5. Penei a’e 17 noa matahiti tō Iosepha i te ho’ora’ahia ’oia ’ei tītī ’e tōna nā taea’e (hi’o Genese 37:2). 30 matahiti tōna i te ōra’a ’oia ’ei tāvini nā Pharao (hi’o Genese 41:46). E ti’a ānei ia ’outou ’ia feruri i teie ’ohipa fifi nō te hō’ē taure’are’a tei ha’avarehia, tei ho’ohia ’ei tītī ’e tei fa’ahapa-hape-hia ’e tei mau i te ’āuri ? ’Ua riro mau Iosepha ’ei hi’ora’a ’eiaha nō te feiā ’āpī noa o te ’Ēkālesia, nō te mau tāne ato’a rā, te mau vahine ’e te mau tamari’i tei hina’aro e rave i tāna satauro ’e e pe’e i te Fa’aora.

  6. Hi’o Genese 45:4–11 ; 50:20–21. I roto i te Salamo 105:17–18, tē tai’o nei tātou : « ’Ua tono-’ē-hia nā te hō’ē ta’ata i mua ia tātou i reira i Aiphiti ; ’o Iosepha ’ua ho’ohia ïa ’ei tāvini. I māuiui tōna ’āvae i te tāpe’a, ’ua mau ho’i ’oia i te ’āuri. » I roto i te tahi atu ’īritira’a, tē nā ’ō ra te ’īrava 18 : « ’Ua ha’amāuiui rātou i te ’āuri i tōna ’āvae, ’ua ō roa te ’āuri i roto i tōna vārua » (Young’s Literal Translation). Iā’u nei, tē parau nei ē, ’ua hōro’a te mau fifi a Iosepha i te vārua pūai ’e te ’ōteo fa’ahou ā mai te ’āuri—e huru tei tītauhia nō te ananahi rahi ’e te māere tā te Fatu i fa’aherehere nōna.

  7. Hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 121–23.

  8. Mai te mea e fa’aue te Atua i tāna mau tamari’i ’ia ha’apa’o ’e ’ia fa’atupu i te aumihi nō tei po’ia, tei ’ati, tei taha’a, tei ma’ihia ’e tei māuiui, e ha’apa’o ato’a Ïa ’oia ma te aroha ia tātou tāna mau tamari’i, pāpū roa (hi’o Moromona 8:39).

  9. Hi’o Luka 7:11–17.

  10. Hi’o Ioane 21:1–6.

  11. Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 123:17.