2010–2019
Te Buka a Moromona : E aha te huru tō ’outou orara’a ’āhani ’aita te reira ?
’Ātopa 2017


Te Buka a Moromona : E aha te huru tō ’outou orara’a ’āhani ’aita te reira ?

Tē ha’api’i nei te Buka a Moromona ia tātou nō ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’evanelia, ma te semeio ’e te rāve’a ta’a ’ē mau.

I te matahiti 1986, ’ua anihia vau e vauvau i te hō’ē parau i te hō’ē fare ha’api’ira’a teitei i Accra (Ghana). ’Ua fārerei au i reira e rave rahi feiā teitei ’e tae noa atu i te ari’i nō te tahi ’āti i ’Āfirita.’Ua paraparau ri’i māua hou tā’u vauvaura’a, e parau ’oia i tāna auvaha parau ’e nā te auvaha parau e ’īriti mai nō’u.E parau vau i te auvaha parau, ’e nāna e ’īriti nō te ari’i.

I muri mai i tā’u vauvaura’a, ’ua haere ’āfaro mai te ari’i iā’u nei, ’aita rā tāna auvaha parau. ’Ua māere roa vau, ’ua ’ite maita’i ’oia i te reo peretāne—te reo a te Ari’i vahine !

’Ua rapu ri’i te mana’o o te ari’i. ’Ua nā ’ō mai : « ’A parau mai na, ’o vai ’oe ? »

’Ua pāhono atu vau :« E ’āpōsetolo fa’atōro’ahia vau nā Iesu Mesia ».

’Ua ui mai te ari’i : « E aha tā ’oe e nehenehe e ha’api’i mai nō ni’a ia Iesu Mesia ? »

’Ua ui atu vau : « E ui atu ïa vau ia ’oe, e aha te mea tā ’oe i ’ite a’ena nō ni’a iāna ? »

I tā te ari’i pāhonora’a ’ua ta’a iā’u ē, ’ua pa’ari ’oia i ni’a i te tuatāpapara’a Bibilia ’e ’ua here ’oia i te Fatu.

’Ua ui atu ïa vau ē ’ua ’ite ānei ’oia nō ni’a i te tāvinira’a Iesu Mesia i te mau ta’ata tahito nō Amerika.

Mai tā’u iho ā i mana’o, ’aita ’oia i ’ite.

’Ua fa’ata’a atu vau iāna ē, i muri mai i te fa’asataurora’ahia te Fa’aora ’e tōna ti’a-fa’ahou-ra’a, ’ua haere mai ’oia i te mau ta’ata nō Amerika tahito ’e ’ua ha’api’i i tāna ’evanelia. ’Ua fa’anaho ’oia i tāna ’Ēkālesia ’e ’ua ani ’oia i tāna mau pipi ’ia tāpe’a i te pāpa’a parau nō tāna tāvinira’a i rotopū ia rātou.

’Ua parau a’era vau : « Taua pāpa’a parau ra, ’o te Buka a Moromona ïa tā tātou i mātau. ’O te tahi fa’ahou ïa ’ite nō Iesu Mesia. E pāpa’ira’a mo’a ’āpiti i te Bībīlia mo’a »

I terā taime, ’ua ’ana’anatae roa te ari’i. ’Ua fāriu vau i ni’a i te peresideni misiōni tei nā muri iā’u ’e ’ua ani atu vau e Buka a Moromona ānei tāna. ’Ua rave mai ’oia hō’ē i roto i tāna pūtē.

’Ua ’īriti atura vau i te 3 Nephi, i te pene 11, ’e ’ua tai’o māua te ari’i i te ha’api’ira’a a te Fa’aora i te mau ’āti Nephi. ’E ’ua hōro’a atura vau i te Buka a Moromona iāna. E vai a muri noa atu tāna pāhonora’a i roto i tō’u upo’o ’e tō’u ’ā’au : « E nehenehe tā ’oe e hōro’a mai i te daiamani ’e te poe, ’aita rā i te mea faufa’a a’e nō’u i teie ’ite hau nō ni’a i te Fatu Iesu Mesia »

I tōna ’itera’a te mana o te mau parau a te Fa’aora i roto i te 3 Nephi, ’ua parau te ari’i ē : « Mai te peu e fāriu vau nō te tomo i roto i te ’Ēkālesia, e hōpoi mai au i tā’u ’āti ato’a nā muri iā’u ».

’Ua parau atura vau : « E te ari’i ē, e’ita e haere mai te reira. E ’ohipa ta’ata hō’ē te fa’afāriura’a.’Ua tāvini te Fa’aora i te mau ’āti Nephi, hō’ē hō’ē. Nā te ta’ata hō’ē e ’ite ’e e fāri’i i tōna ’itera’a pāpū nō te ’evanelia a Iesu Mesia ».1

Hōho’a
Tē tāvini ra Iesu Mesia i te mau ’āti Nephi

Tō’u mau taea’e e mau tuahine, e aha te faufa’a o te Buka a Moromona nō ’outou ? ’Āhani e daiamani ’e te poe e hōro’ahia ia ’outou, ’e te Buka a Moromona, e aha tā ’outou e mā’iti ? I roto ia ’outou, e aha te mea rahi a’e te faufa’a ?

Ha’amana’o i roto i te tuha’a purera’a nō te po’ipo’i sābati i te ’āmuira’a rahi nō ’ēperēra 2017, ’ua tāparu te peresideni Thomas S. Monson ia « tātou pā’āto’a ’ia tuatāpapa ’e ’ia feruri hōhonu nā roto i te pure i te Buka a Moromona i te mau mahana ato’a ».2 E rave rahi tei pe’e i te tāparura’a a tō tātou peropheta.

Ha’apāpūra’a, ’aita vau ’e ’aita Riley, va’u matahiti, i ’ite ē, tē patahia ra tō māua hōho’a. ’A hi’o na, tē tai’o ra Riley i tāna Buka a Moromona ’e tāna tāpa’o tai’ora’a « E tamari’i au nā te Atua ».

Hōho’a
Te peresideni Nelson ’e ’o Riley tē tuatāpapara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a

E ’ohipa mana rahi e tupu ’ia ’imi te hō’ē tamari’i nā te Atua ’ia ’ite rahi atu ā nō ni’a iāna ’e tāna Tamaiti here. ’Aita atu e vāhi i ha’api’i-māramarama-hia ’e i ha’api’i-mana-rahi-hia te reira mau parau mau maori rā i roto i te Buka a Moromona.

I teie ’ōpuara’a a te peresideni Monson, ’a ono ’āva’e i teienei, ’ua tāmata noa vau i te pe’e i tāna parau a’o. I roto i te mau mea tā’u i rave, ’ua fa’ati’a vau i te tahi mau tāpura mai teie nei : e aha te Buka a Moromona, e aha tāna e ha’apāpū, e aha tāna e pāto’i, e aha tāna e fa’atupu, e aha tāna e ha’amāramarama, ’e e aha tāna e heheu nei. ’Ua riro te hi’ora’a i te Buka a Moromona nā roto i teie mau tīti’a hi’ora’a ’ei ’ohipa ha’amāramarama rahi ’e te fa’auru ! Tē fa’aitoito nei au ia ’outou tāta’itahi ’ia nā reira ato’a.

I roto i teie e ono ’āva’e, e mau pupu rau tā’u i ani atu—mai tō’u mau taea’e nō te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti, te mau misiōnare i Tīreni ’e te mau peresideni misiōni ’e tā rātou mau vahine i ’āmui i Rāparata—’ia feruri e toru uira’a tū’ati’ati tā’u e a’o nei ia ’outou ato’a ’ia feruri i teie mahana :

’A tahi, e aha te huru tō ’outou orara’a ’āhani ’aita te Buka a Moromona ? Te piti, e aha tā ’outou e ’ore e ’ite ? ’E te toru, e aha tā ’outou e ’ore e fāna’o ?

E mau pāhonora’a ’ana’anatae tei matara mai ’e teie mau pupu, ’āfaro roa mai roto mai i tō rātou ’ā’au. Teie ri’i te tahi o tā rātou mau parau :

« ’Ahani ’aita te Buka a Moromona, e ta’a ’ore te vai mai nō ni’a i te mau ha’api’ira’a ’e te mau mana’o titotito nō ni’a e rave rahi roa mea. E vai noa ïa vau mai te tau hou vau ’a ’ite ai i te ’Ēkālesia i te ’imira’a i te ’ite, te fa’aro’o ’e te tīa’i ».

’Ua parau te tahi : « E’ita ïa vau e ha’api’i i te ’ohipa tā te Vārua Maita’i e nehenehe e rave i roto i tō’u orara’a ».

Teie fa’ahou te tahi : « E’ita ïa vau e māramarama i te ’ōpuara’a nō’u i ni’a i te fenua nei ! »

’Ua pāhono te tahi : « E’ita ïa vau e ’ite tē vai ra te haere-tāmau-ra’a i mua, i muri mai i teie orara’a. Maoti te Buka a Moromona, ’ua ’ite au ē, e orara’a mau i muri iho i te pohe. ’O te fā hope tā tātou e ha’a nei ’ia tāpae ».

’Ua fa’aferuri teie parau hope’a iā’u nō ni’a i tō’u orara’a ’a tau ’ahuru matahiti, e taote tāpū ’āpī au. Hō’ē hōpoi’a ’oto i ni’a i te hō’ē taote tāpū, i te tahi taime, ’o te fa’a’itera’a ïa i te ’utuāfare ē, ’ua fa’aru’e mai tō rātou fēti’i here.I roto i te hō’ē fare ma’i ’ua ’ohipa vau, e piha ta’a ’ē tei patuhia ma te marū i ni’a i te papa’i, i reira te mau ’utuāfare e fa’aro’o ai i te reira huru parau ’āpī. I terā vāhi, ’ua fa’a’ite mai te tahi ta’ata i tō rātou ’oto rahi nā roto i te tūpa’ipa’ira’a i tō rātou upo’o i ni’a i te papa’i marū. I hina’aro rahi roa vau i te ha’api’i i teie mau ta’ata ē, e tuha’a faufa’a rahi te pohe nō tō tātou vaira’a tāhuti ’ore, noa atu ā te māuiui i roto i te feiā ora. E fa’ati’a te pohe ia tātou ’ia haere i roto i te ao nō muri mai ».3

’Ua pāhono te tahi ta’ata i tā’u uira’a : « ’Aita tō’u e orara’a ē tae roa i te taime ’ua tai’o vau i te Buka a Moromona. Noa atu ā ’ua pure noa vau ’e ’ua haere noa vau i tā’u purera’a pauroa tō’u orara’a, nā te Buka a Moromona i tauturu mai iā’u ’ia paraparau pāpū i te Metua i te Ao ra nō te taime mātāmua ».

’Ua parau te tahi : « ’Āhani ’aita te Buka a Moromona, e’ita ïa vau e māramarama ē, ’aita te Fa’aora i mamae noa nō tā’u mau hara, e ti’a rā iāna ’ia tauturu mai i roto i tō’u mau māuiui ’e te ’oto ».4

Te tahi fa’ahou : « E’ita ïa vau e ’ite ē, e peropheta e fa’atere nei ia tātou ».

E nehenehe te utuhi-pinepine-ra’a ia tātou i roto i te mau parau mau o te Buka a Moromona e riro ’ei ’ohipa taui orara’a. ’Ua parau te hō’ē o tā māua mo’otua tamāhine, te misiōnare Olivia Nelson, i te hō’ē hoa o te ’Ēkālesia ē, ’ia tai’o ’oia i te Buka a Moromona i te mahana tāta’itahi, e maita’i mai tāna mau nota hi’opo’ara’a i te fare ha’api’ira’a teitei. ’Ua nā reira ’oia ’e ’ua nā reira ato’a te mau nota.

Hōho’a
Te tuahine Olivia Nelson

E au mau taea’e, e au mau tuahine, tē fa’a’ite pāpū nei au ē, e parau mau iho ā te Buka a Moromona nā te Atua. Tei roto te pāhonora’a i te mau uira’a rahi ato’a o te orara’a. Tē ha’api’i nei te reira i te ha’api’ira’a tumu a te Mesia.5 Tē tātātara nei te reira ’e te ha’apāpū nei ho’i i te mau parau mau « māramarama ’e te faufa’a »6 i mo’e i roto i te mau tenetere ’e te mau ’īritira’a rau o te Bibilia.

Tē hōro’a nei te Buka a Moromona i te māramaramara’a hope roa a’e ’e te mana nō ni’a i te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’o te nehenehe e ’itehia. Tē ha’api’i nei te reira i te aura’a mau nō te fānau-fa’ahou-ra’a. I roto i te Buka a Moromona, tē ha’api’i nei tātou nō ni’a i te ha’aputuputura’a ’Īserā’ela i purara. ’Ua ’ite tātou nō te aha tātou i te fenua nei. Tē ha’api’i-mana-rahi-hia nei te reira mau parau, ’e tē vai atu ra, i roto i te Buka a Moromona, ’e ’ua ha’apāpū i te mana’o, hau atu i te tahi buka ’ē. Te mana hope o te ’evanelia a Iesu Mesia, tei roto ïa i te Buka a Moromona. ’Ātīrā.

Tē tūrama nei te Buka a Moromona i te mau ha’api’ira’a a te ’Orometua rahi ’e tē vauvau nei ho’i i te mau rāve’a ’aravihi a te ’enemi.7 Tē ha’api’i nei te Buka a Moromona i te ha’api’ira’a tumu mau nō te tīahi i te mau peu fa’aro’o hapehape—mai te peu hape nō te bāpetizora’a i te mau tamari’i ri’i.8 Tē hōro’a nei te Buka a Moromona i te fā i roto i te orara’a nā roto i te a’ora’a ia tātou ’ia feruri māite i te fāito rahi o te ora mure ’ore ’e te « ’oa’oa hope ’ore ra ».9 Tē vāvāhi nei te Buka a Moromona i nā ti’aturira’a hape ē, e ’itehia te ’oa’oa i roto i te parau ’ino10 ’e ’o te maita’i noa o te ta’ata te tītaura’a nō te ho’i i mua i te aro o te Atua.11 Tē ha’amou roa nei te reira i te mana’o hape ē, ’ua fa’aea te heheura’a ’e te Bibilia ’e ’ua tāpirihia te ra’i i teienei.

’Ia feruri au i te Buka a Moromona, tē feruri ra vau i te ta’o mana. Tei te mau parau mau o te Buka a Moromona te mana nō te fa’aora i te ma’i, tāmāhanahana, fa’aho’i, aupuru, ha’apūai, fa’anā ’e fa’a’oa’oa i tō tātou vārua.

E au mau taea’e, e au mau tuahine, tē parau fafau atu nei au ia ’outou ē, ’ia tuatāpapa ’outou i te Buka a Moromona nā roto i te pure i te mau mahana ato’a, e rave ïa ’outou i te mau fa’aotira’a maita’i a’e—i te mau mahana ato’a. Tē parau fafau atu nei au ē, ’ia feruri māite ’outou i tā ’outou i tuatāpapa, e matara mai te mau ha’amāramarama o te ra’i ’e e fāri’i mai ’outou i te pāhonora’a i tā ’outou iho mau uira’a ’e te arata’ira’a nō tō ’outou iho orara’a. Tē parau fafau atu nei au ē, ’ia utuhi ’outou ia ’outou i roto i te Buka a Moromona, i te mahana tāta’itahi, e nehenehe ’outou e pāruruhia i te mau ’ino o terā mahana, ’e tae noa atu i terā ma’i fifi nō te hōho’a faufau ’e te mau hia’ai fa’atītī ’e te fa’ata’ero.

’Ia fa’aro’o vau i te ta’ata, iā’u iho ato’a nei, ’ia parau ē, « ’ua ’ite au e parau mau te Buka a Moromona », e hina’aro vau e parau atu, « Maita’i roa, ’aita rā i nava’i ! » Tītauhia ’ia ’ite tātou i te hōhonu o te « [tuha’a roto roa] » o tō tātou ’ā’au,12 ē, ma te fē’a’a ’ore, ’ua riro te Buka a Moromona ’ei parau nā te Atua. E ti’a roa ia tātou ’ia ’ite hōhonu maita’i i te reira ē e’ita roa tātou e hina’aro e ora hō’ē noa a’e mahana ’aita te reira. E parau ri’i au mai te peresideni Brigham Young : « ’Ua hina’aro vau ’ia hāruru tō’u reo mai te pātiri ’ei fa’aarara’a i te nūna’a »13 i te parau mau ’e te mana o te Buka a Moromona.

Tītauhia ’ia riro tātou mai teie taure’are’a misiōnare i tāvini i Europa tei ’ite hōhonu roa i te parau mau o te Buka a Moromona ’e ’ua horo roa ’oia ’e tāna buka mo’a i te hō’ē ta’ata i roto i te hō’ē vāhi hāhaere, rāua tōna hoa misiōnare.

Hōho’a
E misiōnare e horo ra

Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ua riro na ’e te riro nei Iosepha Semita te peropheta nō teie tau tu’ura’a hope’a. Nāna i ’īriti i teie buka mo’a nā roto i te hōro’a ’e te mana o te Atua. ’O teie te buka e tauturu i te fa’aineinera’a i te ao nō te tae-piti-ra’a mai te Fatu.

Tē faʼaʼite pāpū nei au ē ’o Iesu Mesia te Tamaiti mau ’e te ora o tō tātou Atua ora. ’O ’oia tō tātou Fa’aora, te Tāra’ehara, te Hi’ora’a rahi ’e te Arai nō tātou i mua i te Metua. ’Ua riro ’oia i te Mesia i parauhia, te Mesia tāhuti ’e e riro mai ’oia te Mesia mileniuma. Tē fa’a’ite pāpū nei au ma tō’u vārua ato’a ē, tē ha’api’i nei te Buka a Moromona ia tātou nō ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’evanelia, ma te semeio ’e te rāve’a ta’a ’ē mau.

’Ua ’ite au ē, ’o te peresideni Thomas S. Monson te peropheta o te Atua i ni’a i te fenua nei i teie mahana. ’Ua here au iāna ’e tē pāturu nei au iāna ma tō’u ’ā’au ato’a. Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira i te i’oa mo’a o Iesu Mesia, ’āmene.

Te mau tāpura Buka a Moromona a te peresideni Nelson

’Ua riro te Buka a Moromona :

  • Te tahi fa’ahou ’ite nō Iesu Mesia. ’Ua riro te mau ta’ata pāpa’i rahi—’o Nephi, Iakoba, Moromona, Moroni—’e tō te reira ta’ata ’īriti, ’o Iosepha Semita, ’ei mau ’ite mata ana’e i te Fatu.

  • E pāpa’a parau nō tāna tāvinira’a i te ta’ata i ora i Amerika tahito ra.

  • E parau mau, mai tei ha’apāpūhia e te Fatu iho.

ha’apāpū nei te Buka a Moromona :

  • Te iho ta’a ’ē o te Metua i te Ao ra ’e tāna Tamaiti here, ’o Iesu Mesia.

  • Te tītaura’a nō te hi’ara’a Adamu ’e te pa’ari o Eva, ’ia ’oa’oa te ta’ata nei.

Tē pāto’i nei te Buka a Moromona i te mau mana’o ē :

  • I te Bibilia i hopa ai te heheura’a.

  • Tītauhia ’ia bāpetizo i te mau tamari’i ri’i.

  • E nehenehe e ’itehia te ’oa’oa i roto i te parau ’ino.

  • E mea tano te maita’i o te ta’ata nō te fa’ateiteira’a (tītauhia te mau ’ōro’a ’e te mau fafaura’a).

  • ’Ua fa’atāfetafetahia i te hi’ara’a o Adamu i te ta’ata i te « hara mātāmua ».

Tē fa’atupu nei te Buka a Moromona i te mau parau tohu a te Bibilia ē :

  • E fa’aro’o te « māmoe ’ē » i tōna reo :

  • E rave te Atua i te hō’ē « ’ohipa ’ūmerehia ’e te māerehia », e paraparau « mai te repo mai ».

  • E riro te rā’au a Iuda ’e te rā’au a Iosepha ’ei hō’ē.

  • E ha’aputuputuhia ’Īserā’ela i purara « i te mau mahana hope’a » ’e nāhea te reira e ravehia ai.

  • Te fenua ’āi’a nō te ’ōpu o Iosepha ra, ’o te ’apifenua nō Amerika Tō’o’a o te rā ïa.

ha’amāramarama nei te Buka a Moromona i te parau nō ni’a i :

  • Tō tātou orara’a hou te tāhuti nei.

  • Te pohe. E tuha’a tītauhia nō te fa’anahora’a rahi ’oa’oa a te Atua.

  • Te vaira’a i muri mai i te pohe, ’o te ha’amata i roto i te paradaiso.

  • Nāhea te ti’a-fa’ahou-ra’a o te tino, tāhō’ēhia ’e te vārua, e riro mai ’ei ta’ata tāhuti ’ore.

  • Nāhea te ha’avāra’a a te Fatu ia tātou e riro mai te au i tā tātou mau ’ohipa i rave ’e te mau hia’ai o tō tātou nei ’ā’au.

  • Nāhea e rave maita’i i te mau ’ōro’a : ’ei hi’ora’a, te bāpetizora’a, te ’ōro’a mo’a, te hōro’ara’a i te Vārua Maita’i.

  • Te tāra’ehara a Iesu Mesia.

  • Te ti’a-fa’ahou-ra’a.

  • Te ti’ara’a faufa’a rahi a te mau melahi.

  • Te nātura mure ’ore o te autahu’ara’a.

  • Te huru te ravera’a a te ta’ata e ’ume-rahi-hia nei e te mana o te parau i te mana o te ’o’e.

Tē heheu nei te Buka a Moromona i te parau ’ite-’ore-hia i nā mua a’e :

  • ’Ua ravehia te mau bāpetizora’a hou Iesu Mesia i fānauhia.

  • ’Ua patuhia te mau hiero ’e ’ua fa’a’ohipahia te reira e te mau ta’ata nō Amerika tahito ra.

  • ’Ua ’ite ātea Iosepha, te 11ra’a o te tamaiti a ’Īserā’ela, i te ti’ara’a peropheta o Iosepha Semita.

  • ’Ua ’ite ātea Nephi (i te 600–592 H.M.) i te ’iteara’ahia ’e te ’aihu’arā’aura’ahia Amerika.

  • ’Ua mo’e te tahi mau tuha’a māramarama ’e te faufa’a rahi o te Bibilia.

  • ’Ua hōro’ahia te māramarama o te Mesia i te ta’ata tāta’itahi.

  • Te faufa’a nō te ti’amāra’a ’ia mā’iti o te ta’ata hō’ē ’e te tītaura’a nō nā pae e piti i te mau mea ato’a.

  • Te mau fa’aarara’a nō ni’a i « te mau fa’anahora’a huna »