Hinumdomi, Hinumdomi

Diin ako nagpuyo, sugod sa mga bulan sa Nobiyembre, ang kinaiyahan sa palibot kanako ingon og mahikatulog. Ang kanaas sa berde nga mga dahon, kaniadto malumo nga nagtayhop ug naghuni kanako atol sa tingpamulak ug ting-init nga mga bulan, mahimong mga kahoy nga walay mga dahon ug ang kagaskas nga tingog sa uga ug natagak nga kadahonan ilalom sa akong mga tiil. Ang kaniadtong malipayon nga mga langgam nahilom, ug ang tam-is nga humot sa mga gihay [petal] ug sa mga buwak ingon og mibiya gikan sa kahanginan. Ang mga butang sa natural nga kalibotan nga akong gilambigit sa makaaghat sa kinabuhi mawala sulod sa usa ka panahon, ug sa tanang kahilom ug sa tanang kahaw-ang nga nahibilin—samtang ang tuig nanghinapos ug sa dili pa lang gayod ako makalimot nga magpabiling masadyaon—ang gasa sa Pasko moabot.

Ug sa akong dapit nga gipuy-an sa dakong kalibotan sa Dios, ako mohinumdom. Ako mohinumdom sa paghatag og atensiyon sa mga kahoy nga magpabiling berde gayod, mohatag og mga humot nga sama sa kahoy, mahalang, ug yutan-on. Ako mohinumdom sa pagpangita sa mga bulak ug sa mga bugnay [berries] nga pula kaayo o hilabihan ka puti ug sa pagpaminaw alang sa pamilyar nga mga daygon nga gidala ngadto sa mga kasingkasing ug mga panimalay ug mga balay sa pagsimba, nga nagpahayag og “kalipay sa kalibotan,” samtang nangita ko og mga simbolo sa Pasko nga “gikanta sa langit ug kinaiyahan” uban kanako ug nagdapit kanako sa paghinumdom.

Usa sa mga katingalahan niini nga panahon mao nga ingon og ang tibuok Kristiyano nga kalibotan ug daghan nga dili mga Kristiyano, naggahin niining gidugayon sa panahon nga may katuyoan nga mangita alang sa ug sa pagpuno sa ilang mga kinabuhi sa mga simbolo sa paghinundom atol sa Pasko.

Ang Pasko mao ang taytayan nga atong subayon aron sa paggiya kanato ngadto sa bag-ong tuig. Ug samtang motabok kita niana nga taytayan, gidapit kita sa pagkonsiderar sa milagro nga “ang Ginoo mao ang Dios nga walay kataposan; siya maoy nagbuhat sa tibuok kalibotan,”¹ kinsa natawo sa mapainubsanon nga mga kahimtang diha sa dakbayan ni David ug “giputos og panapton ug naghigda sa pasongan.”² Samtang himoon nato ang atong relihiyoso nga pagbiyahe [pilgrimage] sa Pasko, tingali makita nato ang atong kaugalingon isip maalamon nga mga lalaki ug mga babaye, nga nagtan-aw tingali sa mga bituon sa ibabaw sa evergreen nga mga kahoy ug sa mga kahayag nga nagkidlap-kidlap sa tibuok palibot kanato, “nangalipay sa hilabihan gayod”³ sa mga timailhan nga gipakita kanato aron sa paggiya ug pagdirekta sa atong panaw paingon kang Jesukristo, ngadto Kaniya kinsa mao ang “kahayag alang sa kalibotan.”⁴ Kon atong matimahoan ang humot sa usa ka piho nga panakot [spice] nga anaa sa kahanginan atol niini nga panahon, tingali kana mao ang pagpahinumdom kanato sa paghatag og mga gasa ngadto sa “Anak sa Dios nga buhi”⁵—dili “bulawan, insenso ug mira”⁶ apan usa ka masimbahon nga sakripisyo sa atong “masulub-on nga kasingkasing ug usa ka mahinulsolon nga espiritu.”⁷ Ug ngadto niadtong taliwala kanato kinsa naghigugma ug nag-atiman sa mga bata, tingali kita susama sa kasamtangang panahon nga mga magbalantay nga “[n]ag-atiman sa [atong] mga hayop,”⁸ naminaw alang sa yutan-on nga mga anghel nga gipadala sa Ginoo uban sa mga imbitasyon nga “ayaw kamog kahadlok,” tungod kay nagdala sila sa mga direksiyon kon asa mahimong makaplagan ang atong Manluluwas.⁹ Wala ba kita nakahinumdom sa paghunghong niining “maayong balita … nga makalipay kaayo” ngadto sa mga dalunggan sa atong mga bata isip usa ka pagpamatuod? Aron kon sila, uban sa binata nga katingala, motan-aw sa mga kolor sa Pasko nga mga pula ug mga berde, bulawan ug puti, sila makahinumdom sa hingpit ug lunsay nga maulaong sakripisyo sa ilang Manunubos, si Jesukristo, kinsa nagtanyag kanila sa gasa sa kaluwasan ug bag-o ug kinabuhing dayon.

Ang Pasko nagtugot kanato sa paghimo og espirituwal nga panaw ngadto sa Betlehem aron makabaton og saksi alang sa atong kaugalingon sa atong Manluluwas, si Jesukristo, ug dayon sa pagpakigbahin niana nga saksi ug uban sa kaandam sa pagpaambit ug pagbuhat nga “[i]sugilon”¹⁰ ug ipamatuod ang tanan nga atong nahibaloan kalabot Kaniya. Makahimo kita niana nga relihiyoso nga pagbiyahe ngadto sa Manluluwas pinaagi sa paghinumdom.

Ang Dios naghatag kanato sa gasa sa paghinumdom aron nga kita dili makalimot sa Tighatag, aron nga kita mahimong makabati sa Iyang walay kinutoban nga gugma alang kanato ug makakat-on sa paghigugma Kaniya agig balos. Ang karaan nga propeta nga si Moroni nag-awhag kanato sa paghinumdom nga “matag maayo nga gasa nagagikan ni Kristo.”¹¹ Ang atong Manluluwas naghatag og mga gasa nga dili sama sa gitanyag sa kalibotan—temporaryo, dili kompleto, ug dako og kalagmitan nga mahanaw sa paglabay sa panahon. Si Jesukristo nagtanyag og malahutayon nga mga gasa, gani importante kaayo nga mga gasa, lakip sa:

• Mga gasa sa Espiritu, sama sa kahibalo, kaalam, pagpamatuod, ug hugot nga pagtuo.¹²

• Ang gasa sa Espiritu Santo.

• Ang gasa sa kinabuhing dayon.

Ug samtang mamalandong kita latas sa gitas-on sa usa ka kinabuhi sa dagko ug gagmay nga “maayong gasa” nga miabot sa atong mga kinabuhi, makita ba nato ang kamot sa Ginoo nga nagluwas kanato, nagsuporta kanato, ug naghatag kanato og kahupayan?

Usahay ang atong mga hunahuna ug mga kasingkasing mahimong maglatagaw ug mopalayo gikan Kaniya, ang Iyang pagkamakanunayon moseguro kanato nga ang Ginoo dili makalimot kanato—sa Pasko o sa laing ubang panahon. Ang Ginoo mipahayag nga kita gikulit sa mga palad sa Iyang mga kamot.¹³ Ang Iyang mga saad kanunay nga matuman. Siya nahinumdom sa mga pakigsaad nga Iyang gihimo uban kanato ug uban sa atong mga amahan. Siya nakadungog ug nahinumdom sa atong mga pag-ampo ngadto sa Langitnong Amahan, kon kita man nagluhod o nangamuyo gikan sa atong mga lawak alampoan o magbaton og hilom nga mga pag-ampo sa atong mga kasingkasing. Siya nahinumdom, sama sa gitudlo ni Presidente Russell M. Nelson, sa “pagpataliwala sa kinabuhi niadtong mga motuo Kaniya.”¹⁴ Siya nahinumdom sa pagpasaylo kanato sama sa kadaghang higayon nga kita maghinulsol. Siya nahinumdom sa pagpamulong kanato pinaagi sa kasulatan ug sa mga propeta aron sa pagtabang kanato kanunay sa pagpangita sa atong agianan pauli—dili igsapayan kon unsa kita ka layo nga nahisalaag ug kon unsa ka dugay. Ug Siya nahinumdom sa pagpadala sa Iyang Espiritu nga mag-uban gihapon kanato kon kita mohimo og mga paningkamot sa pagtuman sa atong sagrado nga saad nga “kanunay mahinumdom kaniya.”¹⁵

Si Presidente Spencer W. Kimball mitudlo: “Kon kamo mangita diha sa diksyonaryo alang sa labing importante nga pulong, … [kini] mahimong ang hinumdomi. Tungod tanan kaninyo mihimo og mga pakigsaad[,] … ang atong labing dako nga panginahanglan mao ang paghinumdom.” Mipadayon siya, “Mao kana ngano nga ang tanan moadto sa panagtigom alang sa sakramento matag adlaw sa Igpapahulay—sa pag-ambit sa sakramento ug [sa] pagpaminaw sa mga priest nga mag-ampo nga sila ‘sa kanunay mahinumdom kaniya, ug maghupot sa iyang mga sugo diin siya mihatag kanila.’ … Ang paghinumdom mao ang pulong. Ang paghinumdom mao ang programa.”¹⁶

Ang paghinumdom sa Dios nagdasig kanato sa pagpasiugda sa gahom sa atong espirituwal nga paglambo ug nagdapit kanato sa paglihok sa diosnon nga mga paagi. Ikonsiderar kini nga mga pagtulun-an nga gidapit kita ni Presidente Nelson nga atong hinumdoman:

• “Ipatigbabaw ang Dios sa inyong kinabuhi” ug “hatagi Siya og patas nga bahin sa inyong panahon.”

• “Tinguhaa ug laomi ang mga milagro.”

• “Taposa ang kasungian sa inyong … kinabuhi”¹⁷ ug mahimong usa ka tigpasiugda og kalinaw.¹⁸

Ang Pasko mamahimong usa ka oportunidad sa paglihok niini nga mga imbitasyon ug madagayaong mogamit sa atong natural nga mga hilig sa paghinumdom nga mas maghunahuna kang Jesukristo, mahimong mas andam sa pagpamalandong sa milagro sa Iyang pagkatawo, ug sa pagbati ug paglihok sa usa ka mas dako nga pagbati sa panagdait sa mga anak sa Dios. Ang mga simbolo sa paghinumdom nga kinaiyanhon sa panahon sa Pasko kasagaran mailhan samtang kita:

• Mohinumdom sa pagpaabot og mga pagtimbaya sa Pasko ngadto sa mga higala, pamilya, ug mga estranghero.

• Mohinumdom sa paghatag og mga gasa isip mga pagpahayag sa gugma.

• Mohinumdom nga mahimong madagayon ngadto niadtong nanginahanglan ug mahimong maabiabihon ngadto niadtong kinsa mosulod sa atong mga panimalay.

• Mohinumdom sa paghatag og importansiya sa mga pagpundok ug mga tradisyon sa pamilya nga mohimo sa Pasko nga lahi ug talagsaon.

Alang sa daghang tawo atol niining panahon sa tuig, ang atong halawom nga gugma sa pag-andam sa sama nga mga pagkaon, pagsugilon og usab sa makanunayon nga mga istorya sa pamilya, ug pagdayan-dayan sa atong mga Christmas tree uban sa mga dekorasyon nga atong ipakita matag tuig mahinungdanon nga mga kalihokan nga nagpreserbar sa atong natural nga tinguha sa paghinumdom sa mga kasinatian nga importante kanato. Ang espesyal nga mga pagkaon, piho nga mga istorya, ug mga dekorasyon sa holiday magsilbi nga mga handomanan sa atong natigom nga mga panumdoman. Bisan ang atong gipalig-on nga tinguha nga mahimong mas manggihatagon niining panahon sa tuig makahatag og gibug-aton sa paghinumdom sa atong katuyoan nga mahimong mapasalamaton. Ang espesyal nga matang sa gugma nga nag-uban kanato sa pag-abot sa Pasko usa usab ka oportunidad nga gihatag kanato sa pagsentro sa atong mga tinguha ug sa atong mga aksiyon ngadto kang Jesukristo: “Hinumdomi, hinumdomi nga kini diha sa lig-on nga sukaranan sa atong Manunubos kinsa mao si Kristo, ang anak sa Dios, nga kamo kinahanglan gayud motukod sa inyong tukuranan.”¹⁹ Hinumdomi nga samtang kita magkaduol sa kataposan sa usa ka tuig ug samtang nagpanaw kita tabok sa taytayan ngadto sa bag-o nga tuig—isip maalamon nga mga lalaki ug mga babaye, isip mainampingon nga mga magbalantay—nga kini pinaagi sa kalig-on sa kamot sa Ginoo²⁰ nga kita nagbuhat sa ingon.

Busa, bisan asa man kamo nagpuyo sa kalibotan, hinumdomi ang paghatag og pagtagad sa nagkadaiyang simbolo nga nagdapit kaninyo sa pagpangita kang Kristo. Sa tanang atong gihatagan og gibug-aton niining panahon sa tuig, uban sa matag pagtimbaya nga atong gipaabot, alang sa matag tawo nga atong gihunahuna, dili nato pakyason ang paghinumdom sa tinuod nga Tighatag—Siya kinsa nga dili gayod makalimot kanato ug naghatag kanato sa gahom sa paghinumdom Kaniya pinaagi sa Iyang Espiritu, sa panahon sa Pasko ug sa tanang panahon. Siya nagdala og “kalipay sa kalibotan” ug nagdapit sa atong mga kasingkasing nga “andamon tang matag dughan,”²¹ sa pagdawat sa atong Hari. Siya mao ang segurado nga pundasyon diin kita mobiyahe. Siya mao ang Kahayag sa Kalibotan ug ang Anak sa buhi nga Dios. Ako mopamatuod sa Iyang ngalan, gani si Jesukristo, amen.