Maha Sammelan
Apan Dushmano Se Pyaar Karo
October 2020 maha sammelan


Apan Dushmano Se Pyaar Karo

Yeh jaante huwe ki hum log sab Parmeshwar ke ladkan hai isse hum log ke dusro ke mol aur prejudice se uppar uthe ke chamta ke divye darshan dewe hai.

Prabhu jon kuch sikhaawe uh anantta tak aur Parmeshwar ke ladkan ke liye hai. Ih sandesh me hum United States ke kuch uddharan dega, lekin jon siddhaant hum sikhaaega uh sab jagah pe laagu hoi.

Hum log ek aisan samay me jeeta hai jab raajnitik rishto aur policies me gussa aur nafrat hai. Ih garmi ke mausam(July) me hum log ih mehsoos kara jab kuch log shaanti banae rakkhe la pradarshan ke jagah tabaahi kare lagis raha. Hum iske mehsoos kara abhi haal ke kuch public office ke campaigns me. Durbhaagye se, isme se kuch toh raajnitik baatcheet tak fael ge hai aur hum log ke Girja ke sabhaaon me bhi kathor rup se.

Ek prajatantra(democratic) shaasan me hamesha vivaad rahi kon agla umeedwaar rahi aur policies pe. Magar, Masih ke chelein hone ke naate hum log ke nahi chaahi gussa aur nafrat karo jiske kaaran raajnitik chunaawon pe bahas ya badnaami hoti hai.

Tasveer
Sermon on the Mount

Ih Rakshak ke ek aur seekh hai, saait bahut jaana maana magar bahut kam aazmaaya gaya.

“Tum suna hoi ki yeh kaha gaya hai, Aapke chaahi apan padosi se pyaar karo, aur apan dushman se nafrat.

“Lekin, mai aapse kehta hoon, Apan dushman se pyaar karo, jon tumme shraap de uske aap ashish do, jon aapse nafrat kare uske saate bhalaai karo, aur jon aapka buraai kare aur aapko sataawe, uske kostin aap praathna karo” (Matthew 5:43–44). 1

Peediyon se, Jews ko apan dushmano se nafrat kare ke sikhaaya ge raha, aur uh log Roman adhikaar ke niche kabza aur nirdayita ke sahta raha. Fir bhi Ishu uh log ke sikhaais, “Apan dushmano se pyaar karo” aur “uh log ke liye achcha karo jon aapke satawe hai.”

Tasveer
Jesus teaching in the Americas

Niji aur raajnitik sambandho ke liye kya kraantikaari(revolutionary) updesh hai! Lekin hum log ke Rakshak ab bhi wahi aadesh dewe hai. Mormon Dharamshaastr me hum log padhta hai, “Kyunki mai tumse sach-sach kehta hoon ki, jo koi baat-viwaad ka bhaaona rakhta hai wah mera nahi, parantu us shaitaan ka hai jo ki bhed bhaao ka pita hai aur wah logon ke hridyon ko ek dusre se ladne ke liye bhadkaata hai” (3 Nephi 11:29).

Apan dushman aur apan virodhi log se pyaar karo aasaan nahi hai. “Hum me se dher jan pyaar aur chama … ke uh padh tak nahi pahuncha hai,” President Gordon B. Hinckley bolis raha, jodte huwe, “Iske liye ek atma-niyantran chaahiye jon hum log ke kaabliyat se bada hai.” 2 Magar ih zaroori hoi, kaae ki ih Rakshak ke dui mahaan aagyaaon me se hai “Prabhu apan Parmeshwar se pyaar karo” aur “apan padosi ke apan rakam pyaar karo” (Matthew 22:37, 39). Aur yeh bhi mumkin sake rehwe, kaae Uh ih bhi sikhaais raha, “Maango, aur tumhe diya jaaega; dhoondho, aur tum paaoge” (Matthew 7:7). 3

Hum kaise sakta ih divye aagyaaon ke paalan kare ek aisan duniya me jahan hum log ke insaan ke kanoon ke bhi paalan kare ke rahe? Saobhaagye se, hum log ke paas Rakshak ke apan uddharan hai ki kaise Uh apan anant kaanoono ke nibhaais raha insaani-kaanoon ko amal me laate huwe. Jab virodhi log maangis Uske ek sawaal me fasaawe ki kya Jews ke chaahi Rome ke tax bharo, Uh Caesar ke chitr dekhaais uh log ke paisa pe aur batais, “Jetna Caesar ke hai Caesar ke deo, aur jetna Parmeshwar ke hai Parmeshwar ke deo” (Luke 20:25). 4

Tasveer
Render unto Caesar

Isiliye, hum log ke chaahi insaan ke kanoon pe chalo (Caesar ke deo) taaki naagrik adhikaar ke tahat shaanti se rahe sako, aur hum log apan anant manzil ke or jaawe ke liye Parmeshwar ke niyamo ke paalan karega. Magar hum log ih cheez kaise karega—khaas karke kaise hum log seekhega apan virodhi aur apan dushmano se pyaar kare ke?

Rakshak ke siksha “gussa se nahi bhed bhaao karna” ek achcha pehla kadam hai. Shaetaan bhed bhaao ke pita hai, aur wahi hai jon insaan ke behkaawe hai gussa se bhed bhaao kare ke. Uh dushmani aur nafrat waale rishto ke badhaawa dewe hai logon aur dalon ke beech. President Thomas S. Monson sikhaais ki gussa “Shaetaan ke aozaar” hai, kaae ki “gussa kare matlab hai Shaetaan ke prabhaao ki or mudna. Koi hum log ke gussa nahi karwaae sake hai. Yeh hamare bas me hai.” 5 Gussa hi algaao aur dushmani ke rasta hai. Hum log apan virodhiyo se pyaar kare lagta jab hum log uh log jisse sehmat nahi rehta pe gussa aur dushmani se door rehta hai. Ih bhi faeda kare jab hum log uh log se seekhe ke raazi rehta hai.

Dusro se pyaar kare ke shakti badhaawe ke ek aur tarika samjhaawa jaae hai ih puraana gaana me. Jab hum log ek dusra sanskriti ke logon ke samjhe aur samaanta dekhe mangta hai, hum log ke chaahi uh log ke jaane ke koshish karo. Zyaada paristhitiyon me, ajnabi log ke paristhiti ya uh log ke nafrat bhi dosti ya pyaar utpann kare sake uh bhi tab jab aapas ke sambandh samajhdaari aur ek duje ke sammaan utpann kare. 6

Ek aur behtar madad milta hai apan virodhiyon aur dushmano se pyaar kare ke seekhe me jon hai koshish karna pyaar ke shakti ke samjhe ke. Yahan pe kayi prophetic shikshan me se teen hai ispe.

Prophet Joseph Smith sikhaais raha ki “yeh ek samay-sammaanit kahawat hai ki pyaar pyaar ke janam dewe hai. Aaiye hum sabhi manushyon ke liye apni daya dikhaate huwe—pyaar ka izhaar kare.” 7

President Howard W. Hunter sikhaais: “Jon duniya me hum log rehta hai, usse bahut faeda hoi agar sab jagah ke admi aur aurat log Masih ke shudh pyaar ke amal me laai, jon dayalu, vinamr, aur vineet hai. Yeh laalach ya ghamand ke bina hai. … Yeh badle me kuch nahi maange hai. … Isme kattarpan, nafrat, ya hinsa ke koi jagah nahi hai. … Yeh dhaarmik vishwaas, nasal(race), raashtriyeta(nationality), vittiye(financial) stithi, siksha, ya sanskriti ki parwaah kiye bina tarah tarah ke logon ko Isaai pyaar me rahe ke liye protsaahit kare hai.” 8

Aur President Russell M. Nelson hum log ke khaas rup se bolis hai “pyaar ke ghera badhaao taaki pure maanao pariwaar ko gale laga sako.” 9

Apan dushmano se pyaar kare ke liye ek zaroori kaam hai Caesar ke lautaao apan alag alag desh ke kanoon ke paalan karke. Bhale Ishu ke shikshaae kraantikaari raha, Uh kraanti ya kanoon todna nahi sikhaais raha. Uh ek behtar rasta sikhaais raha. Modern revelaishan bhi wahi sikhaawe hai:

“Koi insaan ke desh ke kanoon ke nahi toden dena, kyunki uh jon Parmeshwar ke kanoon nibhaawe hai ke koi zaroorat nahi hai desh ke kanoon tode ke.

“Isliye, jahan bhi ho, wahan ke adhikaariyo ke prati zimmedaar raho” (Doctrine and Covenants 58:21–22).

Aur hum log ke vishwaas ke vishay, jon Prophet Joseph Smith likhis raha pehle ke Santo ke Missouri ke adhikaariyo se atyachaar sahe ke baad me ghoshna kare hai, “Hum raajao, pradhaano, raajye karne waalo, aur magistrates se shasit hone mei vishwaas karte hai, aur kanoon ki aadar, maante, aur palan karte hai” (Vishwaas ke Vishay 1:12).

Iske matlab nahi ki hum log uh sab cheez se sehmat hai jon kaanoon ke zor pe howe hai. Iske matlab hai ki hum log abhi la kanoon ke maanta hai aur shaant tarikaaon ke istemaal karta uske badle ke liye. Iske matlab ih bhi hai ki hum log shaanti se chunaao(elections) ke parinaam ke swikaar karega. Hum log uh hinsa me nahi bhaag lega jon uh log shuru kari jiske parinaam se khushi nahi rahi. 10 Ek prajatantra samaaj me hum log ke paas sab taaim maoka aur kartavvye rehwe hai agla chunaao tak shaanti se rahe ke.

Rakshak ke apan dushmano se pyaar karo la seekh ih sachchaai pe aadhaarit hai ki sab maransheel log Parmeshwar ke priye bachche hai. Uh anant siddhaant aur kanoon ke kuch buniyaadi sidhaanto ko haal hi me kayi American shaharo me virodh pradarshan me parkha gaya tha.

Tasveer
Shaantipurn virodh pradarshan

Ek extreme(charam) pe, kuch log bhoolaae gaeis hai ki United States ke Constitution me Pehla Amendment “logon ke adhikaar ko ikattha karne aur shikaaeto ke niwaaran ke liye Shaasan ko petition dene ki gaarantee deta hai.” Yeh public jaagrukta badhaawe aur kanoono me anyaaye ya administration pe dhyaan kare ke adhikaar diya tarika hai. Aur anyaaye huwe hai. Public kaaryon aur hum log ke niji swabhaawo me, hum log ke paas racism aur sambandhit shikaayate hai. Ek fuslaane waale niji essay me, Reverend Theresa A. Dear jon National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) ki hai hum log ke yaad dilaais hai ki “racism nafrat, julm, milibhagat, passivity, udaasinta aur chup rahe se kaamyaab hota hai.” 11 Naagrik aur Ishu Masih ka Girjaghar Antim-dino ke Santo ka sadasye hone ke naate, hum logon ko aur koshish karna hai racism ko jadh se hatawe me.

Tasveer
Gaer-kanooni fasaad

Dusra charam pe, kuch log jo in virodh pradarshano me bhaagi aur sangi saathi hai aur unke baad huwe gaerkanooni kaamo ko karne waale shaayad bhool gaye hai ki Constitution me shaamil virodh shaantipurn virodh hai. In pradarshan kartaaon(protesters) ke paas sampati ko nasht karne, doshpurn karne, ya chori karne ya shaasan ki kanooni police shaktiyon ko kam karne ka koi adhikaar nahi hai. Constitution aur kanoono me kraanti ya halchal paeda kare ke koi nimantran nahi hai. Hum log sab—police, pradarshankartaaon, samarthako, aur darshako—ko hamare adhikaariyo ki seemaao aur maojuda kartavvyo ki seemaao ke bheetar rehne ke liye hamare kartavvyon ke mahatwa ko samajhna chahiye. Abraham Lincoln sahi raha jab uh bolis raha, “Koi shiyakat nahi hai jon bheed(mob) ke kanoon ke dwara redress ka ek upyukt vastu hai.” 12 Mobs dwara shikaayato ka redress gaerkanooni tariko se kiya jaata hai. Yeh hai halchal paeda karna, ek stithi jisme koi prabhaawi shaasan nahi hai aur koi aupchaarik police nahi hai, jo niji adhikaaro ki raksha karne ke bajae kamzor ho jaati hai.

Ek kaaran United States me haal ke virodh itna chaokaae waala raha hai ki aur sab desho me vibhinn jaatiyon ke beech mehsoos ho rahe dushmani aur nyaye-virudhta ke United States me mehsoos nahi kiya jaana chahiye. Ih desh racism ke khatm kare me behtar rahe ke chaahi khali Black Americans ke khilaaf nahi, jo haal ke virodho me sabse adhik dikhaai de rahe the, lekin Latinos, Asians, aur anye dalo ke khilaaf bhi. Racism ke ih desh ke itihaas utna khushaal toh nahi raha hai, aur hum log ke behtar kare ke chaahi.

Tasveer
Ellis Island
Tasveer
Immigrants(aake basne waale)

United States ke sthaapna dher rakam ke desh ke logon aur dher rakam ke naslo dwara hois raha. Uske sange laawe la lakshye koi khaas dharm ke sthaapit kare ya puraane desho ke saare sanskritiyon ya tribal nishthaao ke samaapt karna nahi raha. Hum log ke shuru kare la peedhi ek nawa constitution aur kanoono dwara ek sange hoe ke maang karis raha. Isse ih nahi bole mangta hai ki hum log ke ek sange kare la dastaavez ya uh log ke uh-samay ke matlab ke samajh sahi raha. United States ke pehla dui centuries ke itihaas kayi sudhaar ke zaroorat dekhaais hai, jaise ki aurato ke liye vote kare ke adhikaar aur, khaas taur pe, gulaami ke hatana, jisme kanoon raha ih dekhe ke liye ki jon gulaami me raha ke swatantrata(freedom) ke sab shart mili.

Yale University ke dui vidhwaan log abhi haal me hum log ke yaad dilaais:

“Apan sab kamzoriyo ke liye, United States anokhe dhang se taeyaar hai dher rakam ke aur alag jaati ke samaaj ke ek sange laawe ke liye. …

“… Uske naagrik log ke raashtriye pehchaan aur bahusanskritiwaad ke beech chunna nahi padta. Americans ke paas duno sake rehwe. Lekin constitutional deshbhakti zaroori hai. Hum log ke apan vichaar-vigyaan sambandhi baat-viwaad ke parwaah kare bina, Constitution ke maadhyam se ek sange mil ke rahe ke hai.” 13

Dher saal beet ge, Britain ke ek videsh secretary ih mahaan salaah ek baat-viwaad me dees House of Commons me: “Hum log ke paas koi anant sehyogi dalein nahi hai aur hum logon ke paas koi sada ke dushmannahi hai. Hum log ke dilchaspiyaan anant aur sada ke hai, aur hum log ke kartavvye hai ih dilchaspiyon ke paalan karo.” 14

Ih raajnitik maamlo me “anant aur sada” ke dilchaspiyon ke paalan kare ke liye ek achcha saansaarik kaaran hai. Iske alaawa, Girja ke siddhaant hum logon ko raah dikhaane ke liye ek aur anant dilchaspi sikhaawe hai: Rakshak ke sikshaaen, jisne United States Constitution aur hum log dher deshon ke buniyaadi kanoono ke prerit karis hai. Thoda samay ke “sehyogiyon” ke bajaae sthaapit kanoon ke prati wafadaari hum log ke virodhiyo aur hum log ke dushmano se kare ka sabse achcha tarika hai kyunki hum anekta me ekta chahate hai.

Yeh jaante huwe ki hum log sab Parmeshwar ke ladkan hai, hum log ke aur sab logon ke mol aur prejudice aur racism se uppar uthe ke ichchashakti aur chamta ke divye darshan dewe hai. Kaae ki hum ih desh ke dher jagah pe kayi saalo tak rahe liya hai, Prabhu hamme sikhaais hai ki desh ke kanoono ka paalan karna aur sudhaarne ki koshish karna aur hamare virodhiyo aur hamare dushmano se pyaar karna mumkin hai. Jabki ih aasaan nahi hai, ih mumkin hai hum log ke Prabhu, Ishu Masih ke madad se. Usne yeh pyaar karne ka aagya diya, aur Usne apne sehyog ka vaada kiya jab hum uske paalan kare maangega. Hum gawahi deta hai ki hum log ke Swarg ke Pita aur Uske Putr, Ishu Masih hum log se pyaar kare aur sahayta kari. Ishu Masih ke naam se, amen.

Notes

  1. Luke 6:27–28, 30bhi dekhiye.

  2. Gordon B. Hinckley, “The Healing Power of Christ,” Ensign, Nov. 1988, 59; Teachings of Gordon B. Hinckley (1997), 230 bhi dekhiye.

  3. Doctrine and Covenants 6:5bhi dekhiye.

  4. Matthew 22:21; Mark 12:17bhi dekhiye.

  5. Thomas S. Monson, “School Thy Feelings, O My Brother,” Liahona, Nov. 2009, 68.

  6. Dekhiye Becky and Bennett Borden, “Moving Closer: Loving as the Savior Did,” Ensign, Sept. 2020, 24–27.

  7. Joseph Smith, History of the Church, 5:517 me. Wahi rakam, Martin Luther King Jr. (1929–1968) bolis: “Hinsa ke badle me hinsa lautane se hinsa badhta hai, bin taaro ke raat me aur andhera laata hai. Andhera andhera ko hi nahi door kar sakta hai: sirf raushni aysa kar sakti hai. Nafrat se nafrat nahi door hota: sirf pyaar aesa kar sakta hai” (Where Do We Go from Here: Chaos or Community? [2010], 64–65).

  8. Teachings of Presidents of the Church: Howard W. Hunter (2015), 263.

  9. Russell M. Nelson, “Blessed Are the Peacemakers,” Liahona, Nov. 2002, 41; Teachings of Russell M. Nelson (2018), 83 bhi dekhiye.

  10. Dekhiye “A House Divided,” Economist, Sept. 5, 2020, 17–20.

  11. Theresa A. Dear, “America’s Tipping Point: 7 Ways to Dismantle Racism,” Deseret News, June 7, 2020, A1.

  12. Abraham Lincoln, ke bhaashan Young Men’s Lyceum, Springfield, Illinois, Jan. 27, 1838 pe, John Bartlett, Bartlett’s Familiar Quotations, 18th ed. (2012), 444 me.

  13. Amy Chua and Jed Rubenfeld, “The Threat of Tribalism,” Atlantic, Oct. 2018, 81, theatlantic.com.

  14. Henry John Temple, Viscount Palmerston, House of Commons ki baate, Mar. 1, 1848; Bartlett, Bartlett’s Familiar Quotations, 392 me; par zor diya gaya.