2007
O Lau Gagana E Iloa Ai Oe
Iulai 2007


O Lau Gagana E Iloa Ai Oe

O upu e te tautala ai e mafai ona iloa ai ma faavasegaina ai oe.

Ata

O se tasi o tagata maoae o le Feagaiga Fou ou te faamemelo i ai i taimi uma o Peteru. Sa taumafai malosi lava Peteru e faatoilalo mea a le lalolagi ina ia saunia ai ia lava e avea o se molimau ma se faiaoga o le talalelei a Iesu Keriso. O loo i ai se lesona manaia e tatau ona aoaoina i le va o le Faaola ma Peteru i na itula faaiu a o lei oo i le faamasinoga ma le Faasatauroga o le Faaola.

“Ona fetalai atu ai lea o Iesu ia te ia, E moni ou te fai atu ia te oe, o lenei lava po a o lei vivini moa, e te faafiti faatolu mai ai ia te au.

“Ona fai mai ai lea o Peteru ia te ia, E ui ina ta oti lava faatasi ma oe, ou te le faafiti lava ia te oe” (Mataio 26:34–35).

O La Tatou Gagana e Iloa Ai i Tatou

Ona oo mai lea o na itula faanoanoa ina ua le faailoaina e Peteru o ia lava faatasi ma le Faaola, ae o lona alofa lava mo Ia na manaomia ai ina ia auai o ia faatasi ma i latou na auai i le faamasinoga e vaai ai po o le a le mea e tupu.

“A o Peteru sa nofo o ia i fafo i le maota: ona alu atu ai lea o le tasi auauna teine ia te ia, ua faapea atu, O oe foi sa oulua faatasi ma Iesu le Kalilaia.

“Ona faafiti lea o ia i o latou luma atoa, ua faapea ane, Ou te le iloa le mea e te fai mai ai na.

“Ua ulufafo ia i le faapaologa, ona iloa mai ai lea o ia e le tasi auauna teine, ua na fai atu i e ua i ai, O lenei tagata foi sa la faatasi ma Iesu le Nasareta.

“Ona toe faafiti ai lea o ia ma le augani, Ou te lei iloa lea tagata.

“Ua toe itiiti ona o ane ai lea o e na tutu mai, ua faapea mai ia Peteru, E moni o oe lava lo latou; aua ua iloa [faaalia] oe i lau gagana.

“Ona augani ai lea o ia ma tauto, ua faapea atu, Ou te le iloa lava lea tagata. Ona vivini loa lea o moa.

“Ona manatua lea e Peteru o le upu na fetalai atu ai Iesu ia te ia, E le vivini moa seia e faafiti faatolu mai ia te au. Ona ulufafo ai lea o ia, ua tagi lotulotu” (Mataio 26:69–75).

E pei lava ona mafai e se ata o se tusifolau, o se saini, po o se lolomi o le limamatua, ona faamaonia tagata, o le gagana a Peteru na faaalia ai o ia ma le mea na ola ae ai. E faapena foi ona iloa oe ma tuu i se vasega faapitoa e i latou o e faalogo i upu e te tautala ai. O la tatou gagana e atagia ai le ituaiga tagata tatou te i ai, e faailoa atu ai lo tatou vaavaa ma o tatou ituaiga olaga. E faamatalaina ai o tatou manatu faapea foi o tatou lagona i totonu.

O Se Upu e Te’i Ai

O aso nei, atonu e sili atu nai lo se isi lava piriota o le talafaasolopito, ua tatou iloa ai le tele o gagana masoa ma le faatufanua ua faaaogaina. Na i ai se aafiaga faapitoa i lou olaga na tau mai ai ia te au, o le faaaogaina o le upu sese e tete’i ai tagata ia e le mafaufauina e sau se upu faapena mai ia te oe. Sa ou i ai i le nofoaga e koleni ai mo le Malini a le I.S. i le taimi o le Taua Lona Lua a le Lalolagi. E moni, o le gagana sa faaaogaina e ou uso a Malini sa le o le ituaiga [gagana] lea e te manao e toe taua. I le avea ai ma se faifeautalai e le’i leva ona maea se misiona, sa ou naunau ai lava ia maualuga pea lau gagana nai lo le gagana sa latou faaaogaina. Sa ou taumafai pea lava e taofiofi lou faiga o upu palauvale faatauvaa ma masani ai.

O se tasi aso sa matou i ai i le vaega e aoao ai le fanafana lea sa fana ai a matou togi lautogia mulimuli. Sa lelei lava lau taumafaiga i tulaga o le 100, 200, ma le 300 iata. O le taimi lenei sa matou i ai i le tulaga o le 500 iata. Na pau lava le mea na ou manaomia o se togi lelei—tau lava ia lavea le faailoga e tusa lava pe le tau tonu i le mata o le pulu—ma o le a ou maua ai le tulaga o le Tagata Fanafana Maoae. Sa faatumulia i matou i le naunautai ina ia maoae le taumafai ma ia avea i matou ma vaega aupito maualuga le agavaa i le fanafana. Sa ou popole a o ou tu i le tulaga o le 500 iata ma o lau taumafaiga muamua lava na tau ai lou tauau i le fana. Ioe, na talotalo mai le fua—na ou misia le faailoga. Ma na faapena foi ona ou misia le avanoa e taua ai o se Tagata Fanafana Maoae.

Na sau mai lou gutu se upu masoa e fa mataitusi lea sa ou naunau ia [ou] le faaaogaina lava. I lou te’i tele ma le maasiasi, na faafuasei ai ona taofi le pao o fana ae liliu ma tilotilo mai tagata uma ia te au ma foliga faateia. Soo se Malini lava e fana mai lena tulaga i lena aso e mafai ona faaaogaina le upu na ou faaaogaina, e aunoa lava ma se isi e ano atu i ai. Ae talu ai ona sa ou naunau o le a ou tauaveina le tulaga maualuga o le misiona i totonu o le Malini, o lea sa tete’i uma ai tagata ina ua ou faagaloina au lava.

Na aoao mai i tatou e le Faaola lava Ia e uiga i le faaaogaina o la tatou gagana. Na fetalai o Ia, “E le o le mea ua tuu i le gutu e leaga ai le tagata; a o le mea e sau mai le gutu, o lea ua leaga ai le tagata” (Mataio 15:11).

O le tele o taimi i a tatou taumafaiga e aloese mai gagana le lelei, tatou te maua ai upu e sui ai. O nisi taimi e toeitiiti lava latalata i fuaitau o upu masoa atonu ua iloa e tagata uma o loo tatou suia ai upu ma e le o alualu moni i luma la tatou vaogagana.

E i ai taimi na ou le fiafia ai ao ou faalogo o lauga faifeautalai ua maea mai misiona i sauniga faamanatuga. Ua ou faalogo i upu, fuaitau, po o fuaiupu na latou aumaia mai le misiona lea na avea moni o ni suitulaga i upu masoa, ua faaalia ai lo latou le mafai ona maua se vaogagana lelei ma aumaia ai le lagona sao o mea na latou faia i a latou misiona.

Auala e Faaleleia ai Lau Gagana

I soo se tasi na mulimuli i le masani o le faaaogaina o gagana leaga po o upu masoa, ma ua mananao e faasa’o lena masani, e mafai ona ou ofoina atu le fautuaga lenei?

  1. Fai se tautinoga ina ia titina ese upu faapena mai lau vaogagana.

  2. Afai ua e sasi ma fai se upu palauvale po o se upu e sui ai, ia toe faatulaga i lou mafaufau le fuaiupu e aunoa ma le upu masoa po o le upu e sui ai.

  3. Toe fai leotele le fuaiupu fou.

O le a iu lava ina e atiina ae se masani o gagana le masoa.

Ou te manatu o le aoaoga na tuuina atu e Paulo i le Au Paia i Efeso o le a taua foi ia i tatou uma:

“Aua nei alu atu se upu leaga ai o outou gutu, na o le upu lelei e ati ae ai i mea e aoga, e tupu ai le lelei i e faalogologo i ai.

“Aua foi tou te faatiga i le Agaga Paia o le Atua, ua faamaufaailogaina ai outou ia te ia seia oo i le aso e faaolaina ai” (Efeso 4:29–30).

Ia maua le lototele e tausia ai lau gagana ia mama ma atoatoa. Ia faaleleia lau vaogagana—o le a tuua ai oe faatasi ma i latou o e o le a maua o auauna atu i le Alii.

Na aoao mai le Faaola, “Ua aumai mea lelei e le tagata amio lelei i mea lelei ua teu i lona loto; o le tagata amio leaga foi ua aumai e ia mea leaga i mea leaga ua teu i lona loto: aua o le tele o mea i le loto e tautala mai ai lona gutu” (Luka 6:45).

Tau ina ia tautala mai lou gutu i le tele o mea lelei i totonu o lou loto o lau tatalo lea mo outou uma lava.