“Pagkaplag og Kalinaw gikan sa mga Istorya sa Pagkadili Makaanak diha sa Biblia,” Liahona, Septyembre 2020
Sa Digital Lamang
Pagkaplag og Kalinaw gikan sa mga Istorya sa Pagkadili Makaanak diha sa Biblia
Ang tagsulat, kinsa karon mao ang inahan sa dos anyos nga kaluha, nagpuyo sa California, USA.
Sa dihang ako nakaamgo unsa ka daghang mga istorya diha sa Biblia nga naghisgot og dili makaanak, nasayud ako nga adunay usa ka butang nga importanting kat-unan gikan sa ilang mga leksyon sa kinabuhi.
Naghulat, ni Caitlin Connolly, dili mahimong kopyahon. Nakigbisog usab ang artist sa pagkadili makaanak sulod sa daghang mga tuig sa wala pa manganak og kaluha nga batang mga lalaki sa 2017.
Kini malisud nga dili makahilak kon ako moistorya mahitungod sa mga panlimbasug sa pagkadili makaanak nga gilahutay sa akong bana ug kanako. Gibati nako ang pagkamalaumon. Gibati nako ingon og napakyas. Gibati nako ang pagkamapasalamaton alang sa mga doktor kinsa naningkamot og maayo sa pagtabang kanamo. Gibati nako ang pagkahugno uban sa matag napakyas nga pagtambal. Gibati nako ang paghigugma sa akong pamilya ug mga higala. Gibati nako ang pag-inusara ug pagkabiniyaan diha sa akong sakit. Malisud kadto nga panahon.
Samtang akong gisiksik ang mga kasulatan atol niining panahona, nakabantay ako nga dihay daghang mga magtiayon kinsa nag-antus gikan sa pagkadili makaanak: Abraham ug Sara, Isaac ug Rebekah, Jacob ug Raquel, Elcana ug Ana, ug Zacarias ug Elisabet. Kini nakapatingala kanako. Ang Biblia naglakip lamang og mubo nga yugto sa panahon sa kasaysayan. Ngano nga ang Dios nagdasig sa mga propeta sa paglakip og daghan kaayong mga istorya sa pagkadili makaanak? Kini ingon og sinugdanan sa tubag sa akong mga pag-ampo; adunay usa ka butang dinhi alang kanako nga makat-unan. Busa mihukom ako sa pagtuon sa matag babaye niini nga mga istorya, ug samtang ako nagtuon, ako nakakat-on og upat ka importanting mga leksyon nga mitabang kanako nga molambo ug makakita og kalinaw bisan sa akong mga panlimbasug sa pagkadili makaanak.
1. Ang pagkadili makaanak dili usa ka pagpaila sa atong katakus o kapasidad
Kon mag-atubang og pagkadili makaanak, naglisud ako nga dili mobati nga daw kini akong sayop, nga ang Dios wala misalig kanako tungod sa pipila ka rason. Dili ba igo ang akong kamatinud-anon? Dili pa ba diay igo nga ako mahimong usa ka maayong inahan? Magtukaw ko magabii human makatulog ang akong bana, nagtinguha og maayo nga mahibalo unsa nga kinaiya ako nagkulang. Ang akong utok miingon nga ako ingon og dili makatarunganon. Ang akong kasingkasing mipabilin kanako nga nagmata. Usa sa mga leksyon nga akong nakat-unan gikan sa pagtuon niini nga mga babaye diha sa Biblia mao nga ang akong pagkadili makaanak walay labut ngadto sa pagsalig o kulang sa pagsalig sa Ginoo diha kanako.
Ang gidaghanon sa impormasyon nga akong nakaplagan mahitungod sa matag babaye nga walay anak managlahi, apan silang tanan adunay pipila ka mga butang nga managsama. Ang ilang mga kinabuhi dili sayon, ug ang pagkawalay anak usa lamang ka bahin niana. Kadaghanan gisinati ang pagsaway sa uban isip resulta sa ilang pagkawalay anak. Pipila ang kinahanglang maghulat sa dugay nga panahon alang sa mga anak. Bisan pa niana sila misunod sa mga sugo ug sila nag-ampo. Human si Ana sa katapusan nakabaton og usa ka anak nga lalaki, siya midala kaniya ngadto ni Eli ang pari ug mipahinumdom kaniya sa iyang mga pag-ampo: “Oh Ginoo, … ako mao ang babaye nga mitindog haduol kanimo dinhi, nga nag-ampo kang Jesus. Alang niining bataa ako nag-ampo” (1 Samuel 1:26–27; tan-awa usab sa mga bersikulo 10–12).
Silang tanan mipabiling lig-on ug matinud-anong mga babaye, bisan og ang ilang mga pag-ampo ug mga pangamuyo alang sa mga anak dili diha-diha dayon gitubag sa paagi nga ilang gipaabut. Ug kana mao ang tinuod. Ang ilang hugot nga pagtuo wala mag-agad sa tubag nga ilang nadawat o kon sila adunay mga anak niini nga kinabuhi. Sila mipili sa pagsalig sa atong Langitnong Amahan. Ug ako makahimo usab og sama.
Sa dihang kini nga mga babaye sa kadugayan may mga anak, ilang giamuma ang pipila sa labing talagsaon ug matinud-anon nga mga lalaki nga mipuyo dinhi niini nga yuta: si Isaac, Jacob, Jose, Samuel ug si Juan Bautista. Samtang ako naghunahuna sa epekto sa matag usa niini ka mga lalaki ibabaw sa kalibutan, natingala ako sa pagsalig nga gibutang sa Langitnong Amahan diha niini nga mga babaye, sa pagsalig nga Iyang gibutang diha ni bisan kinsa nga Iyang gisugo sa pagtudlo sa Iyang mga anak—mga inahan ug mga amahan, mga iyaan ug mga uyoan, mga magtutudlo sa Sunday School, mga bishop, mga lider sa nursery, ug uban pa. Diha sa mga mata sa Dios, kini nga mga babaye wala maghatag og importansya sa ilang pagkadili makaanak, ug ni ako. Kita mga anak sa Dios, ug Siya nagtuo kanato.
2. Ang plano sa Dios naglakip og labaw pa kay sa atong makita karon
A Willing Woman [Usa Ka Andam nga Babaye], ni Caitlin Connolly, dili mahimong kopyahon
Ako gusto sa istorya ni Elisabet, ang inahan ni Juan Bautista. Gamay ra kaayo ang atong nahibaloan mahitungod kaniya ug bisan pa niana nakakat-on ako og daghan kaayo gikan kaniya. Si Elisabet ug ang iyang bana, si Zacarias, dugay nang nag-ampo alang sa mga anak, apan kadto nga mga pag-ampo wala tubaga sa paagi nga ilang gilauman. Dugang pa niana, ang uban mitan-aw kaniya uban sa pagtamay tungod sa iyang kakulang og mga anak, nga ako nakasiguro nga mipagrabe lamang sa iyang kaguol.1 Bisan pa niini, siya ug ang iyang bana mipabilin nga matinud-anon ngadto sa mga sugo ug mga ordinansa sa Ginoo. Sila tingali talagsaon nga mga tawo.
Sa katapusan napanalanginan sila og usa ka anak nga lalaki. Naghunahuna ako kon unsay gibati ni Elisabet sa dihang siya nakaamgo nga ang untop nga panahon sa iyang pagmabdos sa labing minos kabahin sa kamatuoran nga ang iyang anak nga lalaki, si Juan, moandam sa agianan alang sa Mesiyas. Ingon nga siya matinud-anong babaye, tingali gigamit kini niya isip usa ka leksyon sa pagtudlo sa iyang anak nga lalaki sa pagsalig diha sa untop nga panahon sa Ginoo.
Si Elisabet mipahinumdom kanako nga ako makakita lamang og usa ka gamayng tipik sa unsay makita sa Ginoo. Kini nga hunahuna mihimo kanako sa pagpadayon human sa matag napakyas nga pagtambal sa pagkadili makaanak. Wala ako makasabut ngano nga ang Ginoo nagpadayon sa paggiya kanamo sa dalan nga ingon og mga kapakyasan tungod kay kini wala matapos diha kanamo nga makabaton og anak. Karon, sa paghinumdom, akong nakita kon giunsa sa matag usa niadtong ingon og mga kapakyasan usa ka importanting lakang diha sa among dalan ngadto sa pagsabut sa Iyang untop nga panahon.
Si Presidente Russell M. Nelson miawhag makausa sa “walay anak nga mga sister” sa Simbahan sa “paghinumdom [nga] ang mahangturong tamdanan sa Ginoo sa mga panghitabo mas taas pa kaayo kay sa masulub-ong mga oras sa imong pagpangandam o sa kinatibuk-an niining mortal nga kinabuhi. Kini ingon lamang og hilabihan kaayo ka mubo nga panahon kon itandi ngadto sa kahangturan.”2 Nasayud ako nga adunay mas labaw pa nga Iyang nakita ug nahibaloan mahitungod sa atong umaabut, ug kon kita maminaw Kaniya, Siya sa kanunay mogiya kanato sa dalan nga sa katapusan modangat ngadto sa dakong kalipay.
3. Pagkaplag og kalipay sa pagkakaron ug pasalamat sa kahibalo nga imong naangkon
Laing babaye diha sa Biblia kansang kasinatian akong nakat-unan mao ang gikan ni Eva. Kanunay akong nahigugma ug nagrespeto ni Eva. Siya matinud-anon, maisugon, manggiloy-on, ug maalamon. Naghunahuna sa iyang istorya pinaagi sa akong mga panlimbasug tungod sa pagkadili makaanak nakapalambo lamang sa akong pagdayeg niining talagsaon nga babaye. Wala ako mahibalo kon si Eva hingpit ba nga nakaamgo sa iyang pagkadili makabaton og mga anak nga dili mobiya sa Tanaman sa Eden, apan si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha Ka mga Apostoles nagpasabut nga si Eva “nakasabut nga siya ug si Adan kinahanglang mapukan aron nga ang ‘mga lalaki [ug mga babaye] mahimo’ [2 Nephi 2:25] ug nga adunay hingpit nga kalipay”3 (tan-awa sa 2 Nephi 2:22–25).
Kita nasayud kon sa unsang paagi gitan-aw ni Eva ang iyang desisyon nga mokaon sa bunga agi og paghinumdom. Human si Adan ug si Eva gipapahawa sa tanaman, usa ka anghel miabut ug mitudlo kanila kabahin ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula (tan-awa sa Moises 5:6–9). Pagkahuman ang Espiritu Santo mikunsad diha ni Adan, hinungdan nga siya mipamatuod. Malipayong miingon si Eva, “Kon dili pa unta sa atong kalapasan kita dili unta makaangkon og binhi, ug dili gayud masayud sa maayo ug sa dautan, ug sa kalipay sa atong katubsanan, ug sa kinabuhi nga dayon nga gihatag sa Dios ngadto sa tanan nga masulundon” (Moises 5:11). Siya nakakaplag og kalipay sa iyang desisyon. Dili ako makahunahuna unsa kasakit kadto nga gisalikway, mobiya sa presensya sa Dios nga iyang gihigugma. Ug bisan pa niana, samtang siya mitan-aw og balik niana nga desisyon, siya nagmaya diha sa kahibalo nga iyang naangkon, nasayud nga, pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo, siya sa katapusan makabalik ngadto sa atong Langitnong Amahan. Si Eva mitudlo kanako sa pagkaplag og kalipay sa pagka-karon. Siya makagahin unta sa iyang kinabuhi sa panghinaut nga siya anaa gihapon sa Tanaman sa Eden, mangandoy sa kinabuhi nga iyang gibiyaan. Hinoon, siya nakakaplag og kalipay sa iyang kasamtangan nga sitwasyon: diha sa iyang mga anak, diha sa kahibalo nga iyang naangkon, ug diha sa gahum sa Pag-ula sa Manluluwas. Ang leksyon ni Eva gamhanan alang kanako. Sa panahon sa akong pakigbisug sa pagkadili makaanak, kasagaran ako natintal sa pagtutok lamang sa unsay akong kakulangan, apan pinaagi sa pagtutok sa pagka-karon ako usab nakakaplag og kalipay.
Taliwala sa ubang mga butang, ako nakahimo sa paggamit niini nga panahon sa pagboluntaryo isip usa ka ordinance worker diha sa templo. Kaniadto, ako mitambong sa templo tungod kay kana mao ang unsay angay nakong buhaton. Apan karon nagustuhan ko gani kini og labaw pa. Ako adunay usa ka dako nga pagdayeg alang sa mga ordinansa nga atong madawat diha sa templo. Ang mga panalangin nga gisaad ngadto niadtong kinsa motuman sa ilang mga pakigsaad talagsaon! Ug kini gihatag ngadto sa tanan. Mga batan-on ug tigulang. Himsog sa panglawas ug may kakulangan. Minyo ug dili minyo. Kadtong adunay mga anak ug kadtong wala. Ako usa ka lahi nga tawo tungod kay miserbisyo ako sa templo. Ako mas naghatag og bili sa mahangturong mga pamilya. Ako adunay mas lawom nga pagsabut sa Pag-ula sa Manluluwas. Nag-ampo ako nga mas mahunahunaon. Ug ako nasayud nga ang mas dakong kahibalo ug hugot nga pagtuo nga akong naangkon gikan sa pagserbisyo sa templo mohimo kanako nga mas maayo nga inahan.
4. Kitang tanan mga inahan
Mga Inahan Nagtudlo, ni Caitlin Connolly, dili mahimong kopyahon
Si Eva usab mitudlo kanako nga ang pagka-inahan dili kinahanglang makabaton og mga anak: ang Dios nga Amahan ug si Adan mitawag ni Eva og “ang inahan sa tanan nga mga buhi” (Genesis 3:20; Moises 4:26) sa wala pa gayud siya manganak.4 Samtang si Ardeth Greene Kapp, kinsa miserbisyo isip Kinatibuk-ang Presidente sa Young Women ug kinsa wala gayud makabaton og kaugalingon niyang mga anak, nangutana, “Ang pagkainahan ba gireserba lamang alang niadtong kinsa nanganak? Dili ba ang sagrado nga misyon sa pagkainahan giorden nang daan sa Dios alang sa tanan nga mga babaye sa wala pa ang kalibutan?”5 Nakaobserbar usab siya: “Akong nahibaloan nga kitang tanan makahimo … sa pagmaya diha sa sagradong calling sa pagkainahan. Ang pagpanganak usa lamang ka bahin niining sagrado nga calling.”6 Kini nga pagkaamgo usa ka nakahupay sa akong grabe nga kaguol. Usa ako ka inahan kaniadto—dili diha sa kinaraan nga pagsabut, sa tinuod, apan ako dihay tahas nga buhaton, usa ka responsibilidad nga sagubangon.
Si Sheri Dew, kanhi Ikaduhang Magtatambag sa Kinatibuk-ang Kapangulohan sa Relief Society, miingon:
“Ang pagkainahan labaw pa kay sa pagpanganak, bisan tuod nga mao gayud kana. Kini mao ang kinaiya kon kinsa kita isip mga babaye. Naghulagway kini sa ato gyud nga pagkatawo, sa atong balaang kadungganan ug kinaiyahan ug sa talagsaong mga hiyas nga gihatag kanato sa atong Amahan. …
“Isip anak nga mga babaye sa atong Langitnong Amahan, ug anak nga mga babaye ni Eva, kitang tanan mga inahan ug sa kanunay kita mga inahan.”7
Pinaagi sa kasinatian ni Eva, nakaamgo ako nga ang pagkainahan usa ka calling sa paghigugma, pagmatuto, ug sa paggiya niadtong anaa sa mas batan-ong henerasyon, ug ako nagbaton niana nga calling sa walay pagsapayan kon ako makapanganak ba. Sulod sa mga adlaw sa pagdiskubre nga ako adunay problema sa pagkadili makaanak, gitawag ako isip usa ka lider sa Young Women sa akong ward. Nasayud ako nga kini usa ka maloloy-on nga panalangin gikan sa usa ka mahigugmaong Langitnong Amahan. Samtang ako nagtutok ngadto niana nga calling, ang matag batang babaye nahimong sama nga akong anak nga babaye. Gibati nako ang usa ka gugma alang kanila nga mahimo lamang moabut gikan sa ilang Langitnong Amahan. Ako nakasinati og unsay kahulugan nga mahimong usa ka inahan nga dili manganak, ug kini nindot.
Mapasalamaton ako alang sa mga istorya niining talagsaon, matarung nga mga babaye diha sa Biblia. Wala ako magdahum nga makiglabut pag-ayo ngadto sa mga babaye kinsa nagpuyo sa ingon ka lahi nga panahon gikan sa akong kaugalingon, apan ang ilang hugot nga pagtuo ug kaisug samtang nakigbisug sa pagkadili makaanak importante kaayo ngari kanako. Nakakat-on ako sa pagsalig sa mas hingpit nga paagi nga ako usa ka anak nga babaye sa Dios ug nga Siya nahigugma kanako, may pagsalig kanako, ug adunay plano alang kanako. Nakakat-on ako sa paghigugma sa templo ug sa pagpangita og mga oportunidad sa pagkat-on bisan sa tunga-tunga sa kasakit. Nakabaton ako og mas dakong pagsabut sa unsay kahulugan nga mahimong usa ka inahan. Ang labing importante, nakakat-on ako nga bisan sa labing gamay nga mga detalye diha sa mga kasulatan magamit sa usa ka mahigugmaong Langitnong Amahan sa paghatag kanato og kahibalo ug kahupayan.