Inisitituti
Lesona 27 Anomea mo le Sauniuniga o le Vasega: O Le Faaaliga e Uiga i le Perisitua


“Lesona 27 Anomea mo le Sauniuniga o le Vasega: O Le Faaaliga e Uiga i le Perisitua,” Anomea a le Faiaoga O Faavae o le Toefuataiga (2019)

“Lesona 27 Anomea mo le Sauniuniga o le Vasega,” Anomea a le Faiaoga O Faavae o le Toefuataiga

Ata
o se aiga i luma o le malumalu

Lesona 27 Anomea mo le Sauniuniga o le Vasega

O Le Faaaliga e Uiga i le Perisitua

Pe na e mafaufau ea pe na fesiligia oe pe aisea na faatapulaaina ai e le Au Paia o Aso e Gata Ai le tupuaga Aferika mo se taimi mai le faauuina i le perisitua ma mauaina sauniga o le malumalu? Ao e suesue, faailoa mea tatou te iloa ma lē iloa e uiga i le perisitua ma tapulaa o le malumalu. Vaavaai mo mea moni e mafai ona fesoasoani e te malamalama atili ai i lenei autu ma faʻamatala atu i isi i se auala sao ma faamaoni.

Vaega 1

O a mea tatou te iloa e uiga i le amataga o le perisitua ma tapulaa o le malumalu?

“O loo aoao mai le Tusi a Mamona, ‘ua tutusa tagata uma i le Atua,’ e aofia ai le ‘uliuli pe paʼepaʼe, pologa pe saoloto, o tane ma fafine’ (2 Nifae 26:33). I le talafaasolopito o le Ekalesia, ua papatisoina tagata o ituaiga uma, ma tagatanuu i le tele o atunuu, ma ua ola o ni tagata faamaoni o le Ekalesia. I le taimi o le soifuaga atoa o Iosefa Samita, e toalaiti lava ni alii uli o le Ekalesia sa faauuina i le perisitua. I le amataga o lona talafaasolopito, sa taofia ai e taitai o le Ekalesia le toe tuuina atu o le perisitua i luga o alii e tupuga mai i Aferika. E leai ni faamaumauga manino a le Ekalesia i le amataga o lenei faiga” (faatomuaga i le Folafolaga Aloaia 2).

Ata
Ata o Elijah Able

O Elia Apelu o se tasi o alii toalaiti [Aferika] na faauuina i le perisitua i le amataga o le talafaasolopito o le Ekalesia.

I le taimi lea, na faatapulaa ai foi alii ma tamaitai uli mai le mauaina o sauniga o le malumalu, ae sa faatagaina pea i latou ina ia papatisoina ma maua le meaalofa o le Agaga Paia. E ui e tele mea e le iloa e uiga i le amataga o le tapulaa o le perisitua ma le malumalu, na aoao mai perofeta o aso e gata ai, e aofia ai Polika Iaga, Tavita O. MaKei, ma Harold B. Lee, o le a oo mai le taimi e tatau ai i tagata agavaa uma o le Ekalesia, o le a mafai ona maua uma faamanuiaga o le talalelei (tagai “The Long-Promised Day,” Ensign, June 2018, 34).

I le gasologa o tausaga, o nisi o taitai o le Ekalesia ma tagata o le Ekalesia na fautuaina mai ni mafuaaga mo le tapulaa o le perisitua ma le malumalu. Ae ui i lea, o nei faʻamatalaga na tuʻuina atu o ni manatu ma e le faʻatusalia ai aoaoga faavae a le Ekalesia.

O Peresitene Dallin H. Oaks o le Au Peresitene Sili, e lei avea ma se Aposetolo i le taimi na aveesea ai le perisitua ma tapulaa o le malumalu, na saunoa i ona lagona ao le i oo i le faaaliga lea na aveesea ai na tapulaa:

Ata
Peresitene Dallin H. Oaks

Sa ou matauina le tiga ma le le fiafia na oo ia i latou na mafatia i nei tulaga faasaina ma i latou o e … na saili mo mafuaaga [mo i latou lava]. Sa ou suesue i mafuaaga na tuuina mai i lena vaitaimi, ma sa le mafai ona lagona ai le faamautinoaga e faatatau i le moni o soo se tasi o ia [mafuaaga]. O se vaega o la’u suesuega ma le agaga tatalo, na ou iloaina ai, i se tulaga lautele, e seasea tuu mai e le Alii ni mafuaaga mo poloaiga ma faatonuga Na te tuuina mai i Ana auauna. Sa ou naunau e faamaoni i o tatou taitai faaperofeta ma ia tatalo—e pei ona folafolaina mai le amataga o nei faatapulaaga—e faapea o le a oo mai le aso o le a olioli ai tagata uma i faamanuiaga o le perisitua ma le malumalu. (“President Oaks Remarks at Worldwide Priesthood Celebration,” Be One—A Celebration of the Revelation on the Priesthood, June 1, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org)

Vaega 2

O a tulaga na mafua ai le faaaliga mai le Alii i le faalauteleina o le perisitua i alii agavaa uma o le Ekalesia ma faamanuiaga o le malumalu i tagata agavaa uma o le ekalesia?

I le 1964, na maua ai e Joseph William Billy Johnson o Cape Coast, Ghana, se molimau o le talalelei toefuataiina ina ua uma ona ia faitauina le Tusi a Mamona ma isi tusitusiga a le Ekalesia na tuuina atu ia te ia. Na auina atu e Brother Johnson ma isi o e na auai i le Ekalesia ni tusi ia Peresitene Tavita O. MaKei e talosagaina ai faifeautalai ina ia auina atu i Aferika e papatiso ia te ia ma isi o e na ia faasoaina atu i ai le talalelei. Na tali mai Peresitene MaKei o le a auina atu faifeautalai “i le taimi tatau a le Alii lava ia,” ae seia oo i lena taimi, e tatau ia Brother Johnson ona faaauau pea ona suesue i le talalelei ma fesoasoani i ona uso ua talitonu (i le E. Dale LeBaron, “Steadfast African Pioneer,” Ensign, Dec. 1999, 45–49).

E ui sa leai se avanoa mo Brother Johnson e papatiso ai i lena taimi, ae o ia ma isi sa faasalalau ma le maelega le savali o le talalelei i Ghana mo le tele o tausaga. Na faatulagaina e Brother Johnson le tele o faapotopotoga o tagata talitonu ma taitaiina i latou i anapogi masani lea na latou aioi atu ai mo faifeautalai e o mai i lo latou laueleele ma faatuina le Ekalesia faatasi ma i latou (tagai Elizabeth Maki, “‘A People Prepared’: West African Pioneer Preached the Gospel before Missionaries,” history.ChurchofJesusChrist.org).

E pei foi o tagata talitonu i Ghana, o le faitau afe o isi tagata uli o Aferika na maua ni molimau o le talalelei toefuataiina ao talai atu le galuega faafaifeautalai i le lalolagi atoa i le vaitaimi o le 20 seneturi. O taitai o le Ekalesia na musuia i le faatuatua o nei tagata ma mananao e faalautele atu faamanuiaga o le perisitua ma le malumalu ia i latou (tagai Folafolaga Aloaia 2).

Na lagona e Peresitene Spencer W. Kimball se naunautaiga malosi faapitoa e talanoa atu i le perisitua ma tapulaa o le malumalu i lona taimi o le Peresitene o le Ekalesia. Na ia toe manatuaina:

Ata
Peresitene Spencer W. Kimball

Sa ou iloaina e i ai se mea sa i o tatou luma sa matuai taua tele i le toatele o fanau a le Atua. … Mai lea aso i lea aso sa ou alu ai toatasi i le faamaoni ma le naunautai tele i le potu pito i luga o le malumalu, o iina sa ou tuuina atu ai lo’u agaga ma tuuina atu au taumafaiga e faaalualu ai i luma le polokalama. Sa ou manao e fai le mea sa ia finagalo ai. Sa ou talanoa ia te ia i lenei mea ma faapea atu, “Le Alii e, na o le mea sa’o lava ou te manao ai. … Na pau le mea matou te mananao i ai o le mea e te finagalo ai, ma matou te mananao i ai i le taimi e te finagalo ai ae le o le seia.” … Sa matua faamanino mai e le Alii ia te au le mea sa tatau ona fai. (Aoaoga a Peresitene o le Ekalesia: Spencer W. Kimball [2006], 238–39)

E pei ona faamaumauina i totonu o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, “Sa oo mai le faaaliga i le Peresitene o le Ekalesia Peresitene o Spencer W. Kimball ma sa fofogaina atu i isi taitai o le Ekalesia i le Malumalu o Sate Leki i le aso 1 Iuni, 1978” (faatomuaga i le Folafolaga Aloaia 2).

I la latou faasilasilaga faalauaitele o le faaaliga, na taʻua ai e le Au Peresitene Sili:

Ata
Peresitene Kimball ma fesoasoani

Ua matou aioi atu ma le naunautai mo nei mea, o matou uso faamaoni, ma faaaluina le tele o itula i le Potu Pito i Luga o le Malumalu ma talosaga atu i le Alii mo le taitaiga faalelagi.

Ua faafofogaina e ia a matou talosaga, ma ua faamaonia mai i se faaaliga na oo mai i lena aso ua loa ona folafolaina e mafai ai ona maua e alii faamaoni ma agavaa uma o le Ekalesia le perisitua paia, faatasi ma le mana e faaaoga ai lona pule paia, ma olioli faatasi ma e ua pele ia te ia i faamanuiaga uma e tafe mai ai, e aofia ai faamanuiaga o le malumalu. (Folafolaga Aloaia 2)

O Peresitene Gordon B. Hinckley, o le sa avea ma se sui o le Korama a Aposetolo e Toasefululua i le taimi na maua ai le faaaliga, na molimau mai i le tulaga na i ai le malumalu i lena aso:

Ata
Peresitene Gordon B. Hinckley

Sa matou auai i le tatalo i le tulaga sili ona paia. O Peresitene Kimball lava ia o le leo i lena tatalo. … Sa i ai se siosiomaga faapaiaina ma le faamamaluina i le potu. Mo au, o se lagona e pei o se faitotoa vaapiapi ua matala i le va o le nofoalii faalelagi ma le perofeta a le Atua o loo tootuli, ma augani atu lea na faatasi atu i ai ona Uso. Na i ai iina le Agaga o le Atua. Ma i le mana o le Agaga Paia na oo mai i lena perofeta se faamautinoaga o le mea na ia tatalo ai ua sao lea. …

O i matou uma na iloa ua oo mai le taimi mo se suiga ma ua oo mai le filifiliga mai le lagi. Na manino le tali. Sa i ai se lototasi atoatoa ia i matou i lo matou aafiaga ma i lo matou malamalama. (“Priesthood Restoration,” Ensign, Oct. 1988, 69–70)

Ata
aikona, tusifaamaumau

Tusifaamaumau Ou Lagona Uunaia

O anafea na e molimauina ai le taialaina e le Alii o Lana Ekalesia e ala i faaaliga i Ana perofeta? I lou olaga, o a suiga ua e vaaia ua faia e le Alii i le auala ua faataunuuina ai e Lana Ekalesia lana misiona? Pe a mafai, matamata i se vaega po o le sauniga atoa o le announcement of the 1978 revelation on the priesthood in general conference ma faamaumau ou lagona.

Vaega 3

O le a le aafiaga o le faaaliga i luga o le Ekalesia ma tagata i le salafa o le lalolagi?

I le faaiuga o se tasi aso faigata, na lagona ai e Brother Billy Johnson le faamalosia e ki lana leitio i le ogatotonu o le po ao leʻi alu e moe. A o faalogologo sa ia faalogo i le tala e faapea o le faasaina o le perisitua na aveesea. Na ia manatuaina, “Sa ou osooso ma amata ona tagi ma vivii ae i le Alii ma loimata faapea o le taimi lenei o le a auina mai ai e le Alii ia faifeautalai i Kana ma isi vaega o Aferika ia maua le perisitua … ’Sa matuai o’u fiafia lava.” Ina ua taunuu faifeautalai i Ghana, sa latou mauaina se vaega o tagata o e ua uma ona taliaina le talalelei toefuataiina. Na papatisoina Brother Johnson faatasi ai ma le pe a ma le 600 tagata o lana aulotu. “Ina ua mavae ona avea ma uluai peresitene o le paranesi a Cape Coast, sa avea [Brother] Johnson o se peresitene o le itu, se faifeautalai faamisiona, ma se peteriaka o le Siteki a Cape Coast Kana” (tagai Elizabeth Maki, “‘A People Prepared’: West African Pioneer Preached the Gospel before Missionaries,” history.ChurchofJesusChrist.org).

Mo nisi faʻamatalaga e mafai ona e matamata i le vitio “Long-Promised Day” (8:40), lea o loʻo faʻaalia ai le fiafia na lagona e Billy Johnson ina ua maeʻa ona ia aʻoaʻoina e uiga i le faʻaaliga na faalauteleina ai le perisitua i alii agavaa uma.

Ata
O Elder Cannon o loo papatisoina tagata liliu mai

Elder Edwin Q. “Ted” Cannon Jr. o loo papatisoina se vaega o tagata liliu mai o Nigeria.

O le taunuuga o le faaaliga na faamuta ai le sa o le peirsitua, ua toatele faifeautalai i le taimi nei o loo folafola atu le talalelei i le tele o atunuu i Aferika, ua fausia Malumalu i lena konetineta, ma ua faitau selau afe tagata iina ua mauaina sauniga o le talalelei mo i latou lava ma mo latou tuaa ua maliliu. O le taimi nei, o tagata o le Ekalesia e tupuga mai Aferika i le lalolagi atoa ua oo i ni tuufaatasiga ’anoa ma le lotogatasi ma o latou uso a Au Paia a o latou taumafai ia avea ma e “tasi ia Keriso Iesu” (Kalatia 3:28).

Ata
aikona, mafaufau loloto

Mafaufau Loloto a o Sauniuni mo le Vasega

O le a se mea e mafai ona e aoaoina mai i le naunau o Brother Johnson e talia ma ola ai i le talalelei toefuataiina e ui lava na teena le perisitua ma faamanuiaga o le malumalu mai ia te ia mo sina taimi?