Utu n Akea Tokina

I kakaitau ngkai I kona n raoni ngkami n te tairiki aei n te Bootaki ni Maungatabu ibukin te Nakoanibonga n ana Ekaretia Iesu Kristo Ibukiia Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira. Aio te tai ae moan te kakawaki n rongorongon te Ekaretia. Tebubua wanibwi ma uoua te ririki n nako, n te 1834, i Kirtland, Ohio, ni kabane kaain te Nakoanibonga a weteaki bwa a na bane ni kaitibo n te autinreirei ae karaoaki man te kai ae 14 ao 14 te buuti abwakina (4.2 ao 4.2 te miita). N te boowi anne te Burabeti ae Iotebwa Timiti e ribootinaki ngke e taku: “Bwa e kabotaua otaia n taai aika a na roko ibukin te Ekaretia ao abanuean te Atua nakon ana atatai te teei ae e a tibwa bungiaki ao boong ake imwiina ngkai e tobwaaki iaon waen tinana. Ko aki kona n iangoia. … Bon tii te abutana kaain te Nakoanibonga ake ko nooria n te tairiki aei, ma te Ekaretia aei e na kaona Meangin ao Maiakin Amerika—e na kaona te aonaaba.”¹

Mirion mwaitiia kaain te nakoanibonga, n aba aika e raka iaon 110, a ikotaki n te tetere aei. Tao te Burabeti Iotebwa e a kaman noora te tai aei ao mimitongin taai aika imwaaira.

Au rongorongo n te tairiki aei N na kataia ni kabwarabwarai taai aika a na roko ao tera ae ti riai ni karaoia bwa ti na riki bwa mwakoron te baire ni kamaiu are e a tia ni katauraoia Tamara are i Karawa. Imwaain bungiakira, ti maeka n ara utu ma Tamara are i Karawa ae rietaata ao akea tokina. E katabua ana baire are e na karakai riki iai arora bwa ti na rikirake n riki n ai Arona. E karaoia ma ana tangira ibukira. Oin te kantaninga n te baire bwa e na anganiira kariaiakara ma te karineaki ni maiu n aki toki n aron maiun Tamara are i Karawa. Te babaire n te euangkerio aei bwa e na anganiira te maiu ae Mamate are ti na kataaki iai. Te berita are e anga bwa rinanon ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo, ngkana ti ongotaeka nakon tuua ao otenanti n te Nakoanibonga n te euangkerio, ti na karekea te maiu are akea tokina, te kabanea ni korakora mai buakon Ana bwaintangira.

Te maiu ae akea tokina bon te maiu are e maiuakinna te Atua Tamara ae Akea Tokina. Te Atua e a tia n taekinna bwa Ana kantaninga e na “uota te aki mamate ao te maiu ae akea tokina nakoia aomata” (Moses 1:39). Oin te kantaninga ibukiia kaain te nakoanibonga ni kabane, e ngae n anne, bwa a na buokiia aomata ni karikirakeia nakon te maiu are akea tokina.

Ana mwakuri ma ana otenanti nako te nakoanibonga e kantaningaaki bwa e na buokiia natin Tamara are i Karawa ni bitaki rinanon ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo n riki bwa kain te utu aika kororaoi n te iunite. N rimwiakin anne bwa “kakannaton aia mwakuri aomata ni kabane bon kakoauan te euangkerio, ni kawakin tuua, ao ni karika ao ni kakororaoa te utu ae akea tokina,”² ao ni buokiia tabeman bwa a na karaoia naba.

Ngkai e bon koaua anne, bwaai ni kabane ake ti karaoi e riai n iai te mare n te tiretio bwa te kouru ao oin te kantaninga. Are nanona bwa ti riai ni kataia ni kabaeaki nakon toara ae akea tokina n ana tembora te Atua. Ti riai naba ni kaungaia tabeman ni karaoi ao ni kawakin berita aika a tabu are e kabaea te bumwaane ao te buaine n ikotaki, ma aia utu, n te maiu aei ao te maiu ae e na roko.

E aera bwa e na kakawaki aei ibukira n tatabemaniira nako—te kairake ke te kara, te riikan ke te ibonga ae rietata, te nati te mwaane ke te karo? Ibukina bwa tibwangara n ara nakoanibonga bwa ti na karaoia ara utu ao aia utu ake irarikira bwa boton ara kantaninga. Babaire nako aika kakawaki a riai ni boboto iaon te mwakuri are e na reke nakon te utu bwa e na tau ni maiu ma Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo. Akea riki te mwakuri ae kakawaki n ara nakoanibonga n aron aei.

N na tuangkami bwa aio e kona n nanonaki nakon te riikan are e kakauongo n te tairiki aei bwa kain te utu n te iunite ao kaain te kooram.

N ana utu, e na kona n iai ke akea te tataro n utu n tainako ke te kainutu ni katoa tairiki. Ngkana tamana, e namakini kaangaanga aikai, e botiia ana utu ni kabane ibukin te tataro ke warekan booki aika tabu, e kona te riikan ni kairia ma te momoangare. E kona ni kaunga tarina ao mwanena bwa a na iri ao ni kamoamoaia ngkana a karaoia. E kona ni butiia tamana ibukin te kakabwaia ngkana e a teirake te reirei ke n te tai teuana are e kainnanoia iai.

E kona n aki kakaonimaki taman te riikan. Ma nanona ae e korakora ibukin namakin akanne e na uota mwaakan karawa nakoia ake irarikina ibukin ana onimaki. A na ukoukora te aekaki ni maiu n utu are e tangiria te riikan ma nanona ni kabane.

Te tia reirei n te Nakoanibonga ae te Aaron e kona n noora tibwangana n te reirei n te mweenga bwa ana tai ni buoka te Uea ni bita maiun te utu. E taku te Uea n Doctrine ao Covenants:

“Nakoan te tia reirei bwa e na tararua te Ekaretia n tainako, ao e na raoniia ao ni kakorakoraia;

“Te tia reirei e na taraia bwa a na akea te kairua ae e karaoaki n te Ekaretia, te kauntaeka imarenaia, te kewe, te winnanti, ke te tatabora” (D&C 20:53–54).

N aron ae ti te arona, te ibonga n te Nakoanibonga ae te Aaron e anganaki te nakoa aei:

“Tibwangan te ibonga bwa e na kabwarabwara, reirei, karikirakea, kaunga, ao ni bwabetito, ao ni katabua ao ni kabuta te toa,

“Te ibonga e riai ni kawari aia auti kaain te aro, ao ni kairiia bwa a na tataro ni kabaibati bwanaaia ao n ae raba ao a na karaoi tibwangaia ni kabane n utu” (D&C 20:46–47).

Ko na bae n titiraki, n aron ae I karaoia ngke te kairake n tia reirei ao te ibonga, ti na kanga ni kakoroi bukin tibwanga akanne. I aki koaua raoi bwa I kanga ni kairiiri n te kawai are e na kairiia iai utu nakon te maiu ae akea tokina n aki kauniia ke n taraa n tiribureiia. I a tia n reiakinna bwa tii man te kaunganano are bita te nano ae roko mai iroun te Tamnei ae Raoiroi. Anne e riiriki ngkai ti kaota ara koaua ibukin te Tia Kamaiu, are bon ngaia kaain te utu ae kororaoi. Ngkai ti kabotoi ara tangira nakoina, te reitaki ao te rau e na rikirake ni mweenga ake ti kawarii. Te Tamnei ae Raoiroi e na raoniira n ara ibuobuoki nakoia utu.

Te kairake are iai irouna te Nakoanibonga e kona, ma irarikina e na tataro, irarikina e na taetae, ao irarikina e na kaungaiia kaain te utu, e na uota uaan ma ana katooto te Tia Kamaiu nakon aia iango ao nanoia.

Temanna te tia kairiiri n te Nakoanibonga ae wanawana e kaotia nakoiu bwa e oota n anne. E tuanga natiu te mwaane bwa e na kaira te reirei ni mweenga ake a kawari. E taku bwa a na bae n rawa te utu ni kan ongo ana taeka ni kaungaunga, ma e taku bwa ana reirei ma ana kakoaua ae abebete te ataeinimwaane e na taraa n rin riki inanoia ae matoatoa.

Tera ae e kona ni karaoia te ataeinimwaane ni buoka ao ni karikiia utu aika akea tokiia? Tao e na bae n nako n aia tabo ni kataneiai mitinare. E kona n tataro ma nanona ni kabane bwa e aonga ni kakae, n reirei, ao ni bwabetitoia tenaan utu. I teimatoa n uringa te ataeinimwaane ae botonimwaane ma buna ae botonaine ma natiia uoman aine aika uarereke n tekateka ma ngaiia ao toau ni mitinare n te bong teuana. E roko te Tamnei ae Raoiroi ao ni kaotia nakoia bwa ana euangkerio Iesu Kristo e a tia ni kaokaki. Iai aia koaua ae tau ao a bon bubuti ngkana a kona ni kakabwaiaaki natiia aine aika uoman aika uarereke, n aron are a tia n nooria ni karaoaki inanon teuana ara bootaki n toa. Iai nanoia bwa a tangiria ni kakabwaiaaki natiia, ma a tuai raoi oota bwa kakabwaia ake a rietaata riki a kona ni karaoaki tii inanon ana tembora te Atua ngkana a tia ni karaoi berita aika tabu.

I teimatoa n namakina te nanokawaki n iangoakiia taanga akanne ao ataeinaine akanne, tao a bae ni kara ngkai, n akea te berita ae a karekea ibukin te utu ae akea tokina. Tao a karako aia atatai aia karo ni kakabwaia ake a na kona ni karekei. Au kantaninga bwa n te tai teuana, n te tabo teuana e na reke aia tai are a na tau n riki bwa te utu ae akea tokina.

Mitinare tabeman ake a nako n te tabo ni mitinare a rinanon taneiai aika kakukurei n aron are e rinanon natiu te mwaane ae Matthew. Ngaia ma toana a kunea te aine e a tia ni mate buuna ma natina aika 11 aika maiu n aroia ae mangori. E kan karekea nakoia te bwai are ko tangiria—bwa a na karekea aia utu ae akea tokina. Iroun natiu te mwaane, e taraa n aki kona ni karaoaki n taraakina n te tai anne.

I kawara te kaawa ae uarereke anne imwiin tian bwabetitoakin te aine ae mate buna iroun natiu, ao e kaoai bwa N na kaitibo ma ana utu n te taromauri. I bae n tataninga teutana ibukina bwa angiia natina, ma tibuna aika a mwaiti, a roko man umwantabu aika kakaokoro n te aono. Temanna natina te mwaane e kakaonimaki n ana beku n te bitiobiriki, angiina natina a tia ni kakabwaiaaki ni berita aika tabu n te tembora, ao e a tia ni kabaeaki neiei ma ana utu n aki toki. Ngke I kiitana te aine ae tangiraki aei, e rabwatai iaon rarikiu (e katuauarereke ngaia are e tii kona n roota rarikiu) ao e taku, “Taiaoka, tuanga Mateo bwa e na oki mai nako Chile imwaain ae I mate.” E a tia n anganaki, te namakin ae kakukurei ae te kabanea ni korakora mai buakon ana bwaintangira ni kabane te Atua, tii ibukin aia kakaonimaki mitinare akanne.

Iai bwaai aika e na karaoia te mitinare, are ngkana e oki ni mitinare, ae riai ni karaoia bwa e na koaua nakon ana motinnano n ukoukora te maiu ae akea tokina i bon ibukina a ibukiia naake e tangiriia. Te kabanea ni kakawaki ni motinnano n te tai aei ao n akea tokina bon te mare. Kam a ti a n ongora n reirei aika wanawana ni karaoa te mare bwa am moanibwai n am babaire imwiin te mitinare. Te toro ae kakaonimaki n te nakoanibonga e na karaoia ma te wanawana.

Inanon iangoakin te mare, teuanne e na taraia bwa e na rineia ana karo natina ao rikiia natina. E na karaoa te rinerine ma te kakae ae korakora ao n tataromwaaka n iangoia. E na kakoaua bwa te aomata are e mare ma ngaia e na ibuokanibwai n iango ma te utu ao ana onimaki ibukin ana kantaninga te Uea ibukin te mare ao bwa te aine anne bon te aomata ae e na onimakinna ibukin kukureia natina.

Beretitenti N. Eldon Tanner e anga te reirei ae wanawana: “Kaaro aika kam na karineia riki nakoia tabeman bon aia karo natimi n taai aika a na roko. Ataei akanne a kabaeaki nakoia kaaro aika kabane n Tamaroa are ko kona ni karekea nakoia—kaaro aika itiaki.”³ Te Itiaki e na riki bwa katanami ao katanaia natimi. Kam kabaeaki bwa kam na anganiira te kakabwaia anne.

Ngkai, iai tabeman buumwane ao karo aika kakauongo n te tairiki aei. Tera ae kam kona ni karaoia? Au kantaninga bwa nanomi e a tia n rikirake riki ni karaoan te bitaki ae tau ibukimi ao ami utu ni maiu n te abanuea ae tiretio n te bong teuana. Ngkai te karo n te Nakoanibonga, ma kainnabam irarikim, kam kona n riinga nanoia kain ami utu n tatabemaniia nako ni kaungaia bwa a na ingainga nakon te bong anne. Kam na ira am bootaki n toa ma ami utu, kam na kakaraoa ami bootaki n utu are e na iai namakinan te Tamnei ae Raoiroi iai, kam na tataro ma kainnabami ao am utu, ao kam na katauraoi ngkami ni kairiia ami utu nakon te tembora. Kam na waaki nako ni kairiia ni kawain mweengan ami utu ae akea tokina.

Kam na akoia buumi ma natimi n aron akoami iroun te Tama are i Karawa. Kam na iriira ana banna ni katooto te Tia Kamaiu ni kairiia ami utu inanon Ana kawai.

“Akea mwaakan te bitaki are e kona ni kateimatoaki man raoiroin te Nakoanibonga, tii man te kairoroaki, man te korakai ae maan, man te akoi ao te nimamannei; ao man te tangira ae koaua;

“Man te akoi, ao te atatai ae Itiaki, are e na kakorakora te tamnei n akea te aro ni bwaretaio, ao n akea te kewekewe—

“Ngkana ko na boa temanna, ngkana ko kairaki iroun te Tamnei ae Raoiroi, kaota imwiin am tangira ae rikirake nakon te aomata are ko a tia ni boaia bwa e na aki iangoia bwa ana kairiribai ngkoe” (D&C 121:41–43).

E a tia te Uea n tuangiia kaaro n te nakoanibonga bwa aekakin bumwaane raa ae a na riki iai. E taku, “Ko na tangira buum ma nanom ni kabane, ao n nim ma ngaia ao akea riki” (D&C 42:22). Ngke e taetae te Uea nakoia bumwane ao buaine, E tua, “Kam na tai … wene ni bure, … ke ni karaoa te bwai teuana n aekakina” (D&C 59:6).

Ibukiia kairake, e a tia ni katea te kainibaire te Uea. “Ataei, kam na iri nanoia ami karo ni bwai ni kabane: ba e kakukureia te aba te aro aei i nanon te Uea” (I-Korote 3:20), ao “karinea tamam ma tinam” (Te Otinako 20:12).

Ngke e taetae te Uea nakoia kain te utu ni kabane, Ana reirei bwa a na tangira ao ni boutokaia imarenaia.

E tuangiira bwa ti na “kataia ni kakororaoi maiuia [kaain ara utu]; [ni] kakorakoraia aika mamaara; ni kamaiuia [te] koraki ake a mwaninganako aika [tangiraki], ao ni kimwareirei ni korakoran kaboouan tamneia.”⁴

E tuangiira naba te Uea bwa ti na karaoa ara kabanea ni kona ni buokiia ara bakatibu ake a tia ni mate bwa a aonga n raoniira ni mweengara ae akea tokina.

Te tia kairiiri n aia kurubu ibonga aika rietata ake a tia ni mwakuri korakora ni buokiia aomata ni kakaiia aia bakatibu ao n uoti araia nakon te tembora bon kamaiuakiia naake a tia ni bua ngkoa. E na iai te karabwarabwa nakoia ibonga aika rietaata n te aonaaba ae e na roko, ao nakoia naake a karaoi taian otenanti, ibukina bwa aki mwaninga araia aia utu ake a tataninga n te aonaaba n Tamnei.

A taku burabeti: “Te bwai ae moan te kakaawaki n ana mwakuri te Uea are ko na karaoia bon mwakuri ake ko na karaoi bon inanon mweengam. Te Reirei n te Mweenga, aia mwakuri bitiobiriki, ao mwakuri tabeua n te Ekaretia a bane ni kakaawaki, ma te mwakuri ae moan te kakawaki riki bon inanon mweengam.”⁵

Ni mweengara ao n ara mwakuri n te nakoanibonga, bwaai aika rangin bongana bon mwakuri aika uarereke ake a na buokiira ao naake ti tangiriia ni mwakuri nakon te maiu ae akea tokina. Tao a na taraa ni uarereke mwakuri akanne n te mai aei, ma a na uoti kakabwaia aika akea tokiia n te maiu ae aki totoki.

Ngkai ti kakaonimaki n ara beku ni buokiia natin Tamara are i Karawa n okira mweengana, ti tau nakon ana butimwaai are ti tangiria ni kan ongo ngkana a tia tabera iaon te aba. Aikai taeka: “E raoiroi, te toro ae ko raoiroi ae ko kakaonimaki: ko kakaonimaki nakoni baika karako, ko na rin i nanoni kimwareirein am uea” (Mataio 25:21).

Ibuakon “bwaai akana mwaiti akanne” bon te berita ibukiia ara kariki n aki totoki. Au tataro bwa ti bia bane n tau ao ni buokiia tabeman bwa a na tau ibukin kakabwaia aika korakora ni mweengan Tamara ao Natina ae Tangiraki, Iesu Kristo. N aran Iesu Kristo ae tabu, amen.