Li wulak jo’ xtzolom li Qaawa’ Jesukristo

K’a’ru naraj naxye li wank jo’ xtzolom li Qaawa’ Jesukristo? Jun li tzolom, a’an jun li ani ak xk’ul li kub’iha’ ut wan xch’ool chixk’ulb’al sa’ xb’een lix k’ab’a’ li Kolonel ut chixtaaqenkil. Jun li tzolom naxyal xq’e chi wulak jo’ li Jesus rik’in xpaab’ankileb’ lix taqlahom arin, jo’ chanru naxb’aanu jun li tzolonel rik’in lix k’utunel.

Wankeb’ li neke’xk’oxla naq li aatin tzolom junes naraj naxye “aj taaqenel.” A’b’an tz’aqal li tzolomil, a’an jun li wanjik. A’an naraj naxye naq ink’a’ yal taab’aanumanq jun tzolok chirix junjunq li na’leb’. Eb’ li tzolom neke’xk’e xna’leb’ li Kristo sa’ xnoq’al li raameb’, jo’ sa’ jun musiq’ejil kemok.

Ab’i raatin li Apostol Pedro li nokoxb’oq chi wank jo’ xtzolom li Kolonel:

“Chi yalb’il eeq’e, tiqomaq chiru lee paab’aal li chaab’il yu’amej; ut chiru li chaab’il yu’amej, li nawok;

“Ut chiru li nawok, lix kuyb’al eerib’; ut chiru lix kuyb’al eerib’, li kuyuk; ut chiru li kuyuk, li choxahilal;

“Ut chiru li choxahilal, lix chaab’ilal eech’ool rik’ineb’ lee ras eeritz’in; ut chiru lix chaab’ilal eech’ool, li rahok.”¹

Naru taawil naq xkemb’al li musiq’ejil aq’ej re li wank jo’ tzolom naraj numenaq yal jun ajwi’ li ch’ina noq’. Sa’ xkutankil li Kolonel, naab’aleb’ ke’xye naq tiikeb’ xch’ool sa’ wiib’ oxib’ li na’leb’ sa’ xyu’am. Neke’ab’ink chiru li chaq’rab’ yal chi raqalil, jo’ li ninye laa’in. Jo’ jun reetalil a’an, neke’ab’ink chiru li chaq’rab’ naq ink’a’ te’k’anjelaq sa’ li hilob’aal kutan, a’b’an ke’xjit li Kolonel naq kixb’aanu li k’irtesink sa’ li kutan a’an.² Neke’xk’e li lemoox, a’ut junes rela’ lix tumin—li jo’ k’ihal ink’a’ aajel ru.³ Ke’xkuy xsa’ a’ut ka’ajwi’ chi po’b’il rilob’aal.⁴ Neke’tijok a’ut yal re te’ile’q.⁵ Li Jesus kixye, “rik’in xtz’uumaleb’ re neke’jilok wik’in, a’b’an najt wik’in wan lix ch’ooleb’.”⁶ Eb’ a’in maare te’xyal xq’e sa’ junaq na’leb’ malaj k’anjel a’ut ink’a’ neke’wulak jo’ li Jesus sa’ raameb’.

Chirixeb’ a’in, li Jesus kixye:

“Naab’aleb’ te’yehoq we sa’ li kutan a’an: Qaawa’, Qaawa’, ma ink’a’ tab’i’ xoo’aatinak jo’ profeet sa’ laa k’ab’a’, ut xoo’isink maa’us aj musiq’ej sa’ laa k’ab’a’, ut xqab’aanu naab’al li sachb’a ch’oolej sa’ laa k’ab’a’?

“Toja’ naq tinye reheb’: Maajun wa xinnaw eeru. Elenqex chiwu, ex aj b’aanuhom maa’usilal.”⁷

Eb’ lix na’leb’ li Qaawa’, jo’ ilb’il qab’aan, maawa’eb’ yal aatin li taqab’aanu chi moko taqlahom li taqachoy. Kemb’ileb’ b’an rib’ chirib’ileb’ rib’, li jun rik’in li jun chik, ut neke’k’anjelak sa’ komonil. Sa’ jalan chik aatin, ink’a’ naru taqak’ul junaq xna’leb’ li Kristo chi ink’a’ taqak’ul ut taqeek’asi jalan chik. Naq li jun naxk’ul xmetz’ew, naab’aleb’ chik neke’xk’ul ajwi’.

Sa’ 2 Pedro ut sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 4, naqatzol naq li paab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo, a’an lix k’ojob’ankil. Naqab’is li qapaab’aal rik’in li nokoxk’am chixb’aanunkil—rik’in chanru noko’ab’in. “Wi tineepaab’,” chan li Qaawa’, “taawanq eewankil chixb’aanunkil yalaq k’a’ru li aajel ru choq’ we laa’in.”⁸ Li paab’aal naxk’e seeb’al. Chi maak’a’ li k’anjel, chi maak’a’ li chaab’il yu’amej, li qapaab’aal maak’a’ xwankil chirajsinkil ru li tzolomil. Chi yaal, kamenaq li paab’aal.⁹

Jo’kan naq laj Pedro naxye “Tiqomaq chiru lee paab’aal li chaab’il yu’amej.” Li chaab’il yu’amej ink’a’ na’aatinak ka’ajwi’ chirix xramb’al li tz’ejwalej. A’an b’an li saq ruhil na’leb’ sa’ tib’elej jo’ ajwi’ sa’ k’a’uxlej. A’an ajwi’ li wankilal. Naq naqayu’ami li evangelio, taqak’ul wankilal re naq chaab’ilaq li qak’oxlahom, li qeek’ahom, ut li qab’aanuhom. Li qak’a’uxl jwal tixk’ul wi’chik lix hasb’ li Santil Musiq’ej ut lix Saqen li Kristo.¹⁰ Taqeetali li Kristo sa’ li k’a’ru naqaye ut li naqab’aanu jo’ ajwi’ sa’ aniho tz’aqal.

Laj Pedro naxye ajwi’, “Ut chiru li chaab’il yu’amej [tiqomaq] li nawok.” Naq chaab’il qayu’am, taqanaw ru li qaYuwa’ ut li Ralal chi jwal chaab’il wi’chik. “Wi junaq tixb’aanu rajom li [Yuwa’b’ej], tixnaw chirix li tzol’leb’.”¹¹ Li nawok a’in, a’an xnawom li ch’oolej, li nayo’la sa’ li qak’ulum. A’an li nawok li naxjal li qaam, re naq li “[qasaqen taajiloq] rik’in [lix] saqen” ut li qana’leb’ saq ru tixra lix saq ruhil na’leb’ a’an.¹² Xb’aan li chaab’il yu’amej, noko’el sa’ xyeeb’al “ninpaab’ ” toj reetal naq taqaye “ninnaw.”

Laj Pedro nokoxb’oq chitxtiqb’al “chiru li nawok lix kuyb’al eerib’; ut chiru lix kuyb’al eerib’ li kuyuk.” Jo’ tzolom li naqakuy qib’, naqayu’ami li evangelio chi b’isb’il. Ink’a’ noko’alinak “chi q’axal kaw wi’chik chiru [li qametz’ew].”¹³ Wulaj wulaj nokoxik chi uub’ej, us ta kaw li ch’a’ajkilal sa’ li yu’am a’in.

Sa’ xkuyb’al qib’ chi jo’ka’in, naqatzol li kuyuk ut li oyb’enink choq’ re li Qaawa’. Naqapaab’ li kixk’uub’ choq’ re qayu’am, us ta ink’a’ naru taqil rik’in ruchich’och’il xnaq’ qu.¹⁴ Chi jo’kan, naru naq “ch’anch’o [toowanq], ut [taqanaw] naq [a’an] li Dios.”¹⁵ Naq wanko sa’ xkaq-sut-iq’ li ch’a’ajkilal, taqapatz’, “K’a’ru taawaj naq tintzol?” Rik’in xk’oxlankil lix na’leb’ ut li rajom a’an, nokoxik chi uub’ej ink’a’ yal naqakuy chixjunil, naqakuy aj b’an wi’ chi us ut sa’ xyaalal.¹⁶

Li kuyuk a’in, chan laj Pedro, nak’amok sa’ li choxahilal. Jo’ chanru naq li Yuwa’b’ej nakuyuk qe laa’o, laa’o naqakuyeb’ jalan, ut naqakuy qib’. Nokosaho’ sa’ xtaql xch’ooleb’ jalan, ut li wankilal li naxk’e reheb’ chi tzolok “chi junjunqil li raqal,”¹⁷ naq “yoo chi nimank xlemtz’unkil toj reetal li tz’aqal kutan.”¹⁸

Sa’ li kuyuk-ib’ toj sa’ li kuyuk ut sa’ li kuyuk toj sa’ li choxahilal, najala li qaam. Naqataw lix chaab’ilal qach’ool choq’ reheb’ jalan li nareetali jun li tzolom chi yaal. Jo’ li chaab’il winq aj Samaria, nokoq’axon chi junpak’al li b’e chixtenq’ankil anihaq, us ta maawa’ qakomon re qana’aj.¹⁹ Naqaraheb’ li xik’ neke’ilok qe. Naqab’aanu li us reheb’ li neke’rahob’tesink qe.²⁰ Ma wan k’a’ru jwal nach’ wi’chik rik’in li Kristo?

Ninch’olob’ xyaalal naq lix yalb’al qaq’e chi wulak jo’ xtzolom li Kolonel naxk’ul xtiqb’al ru toj reetal naq “wan [qik’in]” lix rahom.²¹ Li rahok a’in, a’an tz’aqal xwanjik jun xtzolom li Kristo:

“Us ta ninnaw raatinob’aaleb’ li winq ut eb’ li anjel, a’b’anan wi ink’a’ ninrahok, chanchanin jun li ch’iich’ natzintzotk malaj junaq wajb’ natzanb’ak xyaab’.

“Wi wan inmaatan re aatinak jo’ profeet, wi ninnaw ta chixjunileb’ lix muqmuukil na’leb’ li Dios ut chixjunil li k’a’uxl, wi ta tz’aqlojenaq ru lin paab’aal re xjalb’al xna’ajeb’ li tzuul, a’b’anan wi ink’a’ ninrahok, maak’a’ nin’ok wi’.”²²

A’an li paab’aal, li yo’onink, ut li rahok li naxk’e qak’ulub’il choq’ re lix k’anjel li Dios.²³ “Anajwan junelik xaqxookeb’ li oxib’ a’in: li paab’aal, li yo’onink, ut li rahok; A’b’an li q’axal nim xwankil sa’ xyanqeb’, a’an li rahok.”²⁴

Ex was wiitz’in, jwal aajel wi’chik ru sa’ qakutankil naq ink’a’ toowanq jo’ tzolom yal jo’q’ehaq! Ink’a’ naru toowanq jo’ xtzolom yal wiib’ oxib’ li na’leb’. Sa’ li nimla yoy junajinb’ileb’ wi’ xna’leb’ lix paab’aal li Kristo—jo’ eb’ li xoo’aatinak wi’ anajwan—te’ajmanq ru chixjunileb’ re naq kawaqo sa’ roso’jikeb’ li kutan.

Naq naqayal qaq’e chi yaal chi wank jo’ xtzolom li Kristo, eb’ li na’leb’ a’in te’keme’q chirib’ileb’ rib’, te’xk’ul xtiqb’al ru, ut te’xkomoni xkawresinkil sa’ qaam. Maak’a’aq xjachb’al ru li chaab’il ch’oolej naqak’e reheb’ laj xik’ ilonel ut reheb’ li qakomon. Tiikaq qach’ool naq maa’ani yoo chiqilb’al jo’ ajwi’ naq wankeb’ li nokohe’ril. Q’axtesinb’il qach’ool choq’ re li Dios chiru li tenamit jo’ ajwi’ naq muqmuuko sa’ qochoch.

Ninch’olob’ xyaalal naq naru toowanq chiqajunil jo’ xtzolom. Moko ramro ta chiqu xmaak naq tiixo, saajo, ixqo, winqo, malaj xmaak qatenamit malaj qab’oqb’al. Jo’ tzolom, laa’o, aj Santil Paab’anel, naqawaklesi qametz’ew chiqib’il qib’ re taqosob’tesiheb’ li qas qiitz’in. Wanko anajwan sa’ xkutankil naq tento taqaq’axtesi wi’chik qib’ jo’ xtzolom chi yalb’il qaq’e tz’aqal.

Ex was wiitz’in, b’oqb’ilo chi wank jo’ xtzolom laj Kolol qe. Chenumsi li ch’utub’aj-ib’ a’in jo’ lee hoonal re “[textiklaaq] jo’ sa’ najter kutan, ut [texchalq] rik’in li Qaawa’ chi anchal eech’ool.”²⁵ A’an a’in lix Iglees. Ninch’olob’ innawom naq yo’yo. Chorosob’tesi sa’ qak’anjel re toowulaq jo’ tz’aqal li tzolom. Sa lix k’ab’a’ li Jesukristo, amen.