2010–2019
Roksinkil lix wankil li Jesukristo sa’ li qayu’am
Abril 2017


Roksinkil lix wankil li Jesukristo sa’ li qayu’am

Nujenaq lix evangelio li Jesukristo rik’in lix wankil, li wan choq’ re chixjunileb’ lix rab’in malaj ralal li Dios li yookeb’ chi sik’ok chi anchaleb’ xch’ool.

Ex was wiitz’in raarookex inb’aan, yooko chixyu’aminkil jun li k’ojlajik jwal ch’a’aj. Li yale’k-ix, li wech’ok-ib’, ut li ch’a’ajkilal nokohe’xsuti. Eb’ li kutan a’in re choqink ke’ile’ chi rub’elaj xb’aan li Kolonel. A’an kooxtij naq sa’ li qakutankil, laj tza taajosq’ob’resinq sa’ xch’ooleb’ li winq ut taasach xb’eheb’.1 A’ut, li qaChoxahil Yuwa’ ink’a’ kiraj naq qajunes qib’ taqanumsi li ch’a’ajkilal wan qe ut reheb’ lix tenamit li ruchich’och’.

Li Dios k’a’jo’ naq kixra li ruchich’och’, jo’kan naq kixtaqla li Ralal Junaj Chirib’il chiru2 re qatenq’ankil.3 Ut li Ralal, li Jesukristo, kixk’e lix yu’am sa’ qak’ab’a’ laa’o. Kixb’aanu chixjunil a’an re naq laa’o tooruuq chiroksinkil li diosil wankilal—tz’aqal li wankilal na’ajman ru re xnumsinkileb’ li iiq q’axal aal, li ch’a’ajkilal, ut li aaleek re li qakutan.4 Anajwan nawaj raj aatinak chirix chanru naru taqoksi sa’ qayu’am lix wankil li Qaawa’, li Jesukristo.

Naqatikib’ a’an rik’in li tzolok chirix a’an.5 “Ink’a’ naru naq taakole’q junaq winq chi maak’a’ xnawom.”6 Rik’in naq nanima qanawom chirix lix k’anjel ut lix taqlankil li Kolonel7—nanima ajwi’ qanawom chirix lix tzol’leb’8 ut li k’a’ru kixb’aanu choq’ qe—nanima ajwi’ qanawom chirix naq a’an naru tixk’e qe li wankilal naqaj ru sa’ qayu’am.

Sa’ xtiklajik li chihab’ a’in, xinpatz’ reheb’ li saaj re li Iglees naq te’xq’axtesi jun xraqal lix hoonaleb’ rajlal xamaan re xtz’ilb’al rix chixjunil li kixye ut kixb’aanu li Jesus jo’ tz’iib’anb’il resil sa’eb’ li loq’laj hu.9 Xinb’oqeb’ chixk’eeb’aleb’ li raqal chirix li Jesukristo sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu jo’ li tzol’leb’ jwal aajel ru te’xtzol.10

Xink’e li b’oqok a’in xb’aan naq ak xink’ulub’a naq tinb’aanu laa’in. Xwil ut xinb’on chixjunileb’ li raqal li wan rilomeb’ rik’in li Jesukristo, jo’ neke’tawman sa’eb’ li 57 chi na’leb’ chirix li Kristo sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu.11 Naq xinchoy li chaab’il tzolok a’an, li wixaqil xpatz’ we k’a’ru lix toch’om li tzolok a’an choq’ we. Xinye re, “Jalanin laa’in jo’ winq!”

Xweek’a jun xk’eek’ookilal inch’ool ak’ob’resinb’il chiru li Kolonel naq xwil wi’chik ru sa’ lix Hu laj Mormon li raatin chirix lix k’anjel sa’ ruchich’och’. A’an kixye:

“Kinchal sa’ li ruchich’och’ re xb’aanunkil li rajom lin Yuwa’, xb’aan naq lin Yuwa’ kinixtaqla chaq.

“Ut lin Yuwa’ kinixtaqla chaq re tintaqsiiq chiru li krus.”12

Jo’ laj Santil Paab’anel, lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo naqaye re lix k’anjel, li kixk’e chi uxmank naq taaruuq te’wakliiq chi yo’yo chixjunil ut taaruuq te’xk’ul li junelik yu’am eb’ li neke’xjal xk’a’uxl chirixeb’ lix maak ut neke’xk’ul ut neke’xpaab’eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel ut sumwank aajeleb’ ru.

Jo’ jun tzol’leb’ re li evangelio, moko tz’aqal ta yal aatinak chirix li mayej aj tojol-ix re li Kolonel rik’in k’osb’il ru aatin, jo’ “lix tojb’al rix li maak” malaj “lix wankil aj kawob’resinel lix tojb’al rix li maak” malaj “roksinkil lix tojb’al rix li maak” malaj “kawresiik xb’aan lix tojb’al rix li maak.” Eb’ li aatin a’in naru tana’ chixjayalinkil li qapaab’aal sa’ jun na’ajej ink’a tz’aqal rik’in xk’oxlankil li b’aanuhom jo’ chanchan naq a’an kiwan xyu’am ut xwankil xjunes rib’ chi maak’a’ li qaChoxahil Yuwa’ ut li Ralal, li Jesukristo.

Sa’ li nimla k’uub’anb’il na’leb’ maak’a’ roso’jik re li Yuwa’b’ej, a’ li Kolonel li kixnumsi rahilal. A’ li Kolonel li kixt’up lix b’ak’leb’ li kamk. A’ li Kolonel li kixtoj lix tz’aq li qamaak ut li k’etok aatin qab’aanuhom ut li naxsach reetalileb’ wi na’ux lix jalb’al qak’a’uxl. A’ li Kolonel li nokoxkol chiru li kamk sa’ tib’elej ut sa’ musiq’ej.

Maak’a’ jun musiq’ej, tib’elej, malaj na’leb’ li nawb’il ru jo’ “lix tojb’al rix li maak” li naru naqab’oq re xk’ulb’al qatenq’, lix kuyb’al qamaak, malaj wankilal. Li Jesukristo a’an a’an li yo’leb’aal. Eb’ li loq’laj aatin jo’ xtojb’al rix li maak malaj waklijik chi yo’yo neke’xch’olob’ li k’a’ru kixb’aanu li Kolonel, jo’ chanru taqlanb’il sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Yuwa’b’ej, re naq laa’o naru taawanq qayo’onihom sa’ li yu’am a’in ut taqak’ul li yu’am maak’a’ roso’jik sa’ li yu’am chalel. Li mayej aj tojol-ix re li Kolonel—li b’aanuhom q’axal wi’chik aajel ru sa’ chixjunil li resilal li winqilal—a’an q’axal wi’chik naqataw ru ut naqab’antioxi naq noko’aatinak chirix chi laq’ab’anb’il chi ch’olch’o ru rik’in li Kolonel.

Lix aajelil ru lix k’anjel li Kolonel a’an kiyehe’ resil xb’aan li Profeet aj Jose Smith, li kixye chi kaw naq “li xb’eenil na’leb’ re li qapaab’aal a’aneb’ lix ch’olob’ahomeb’ li apostol ut li profeet chirix li Jesukristo, naq kikam, kimuqe’, ut kiwakli wi’chik sa’ rox li kutan, ut kitaqe’ sa’ choxa; ut chixjunileb’ chik li na’leb’ li wan rilom rik’in li qapaab’aal, yal raqalileb’ re.”13

Tz’aqal li aatin a’in re li Profeet li kixwaklesi xch’ooleb’ li 15 profeet, aj ilol na’leb’ ut aj k’utb’esinel chixjek’inkil ut chixjuch’b’al xk’ab’a’eb’ chiru lix ch’olob’ahomeb’ re xloq’oninkil ru lix yo’lajik li Qaawa’, 2000 chihab’ chaq. Li ch’olob’ahom a’in, a’an nawb’il ru jo’ “Li yo’yookil Kristo.”14 Naab’aleb’ li komon ak ke’xchap sa’ xk’a’uxleb’ li yaal li naxpuktesi. Wankeb’ chik li ink’a’ neke’xnaw naq wan li ch’olob’ahom a’an. Naq nekesik’ xtzolb’al xkomon chik chirix li Jesukristo, nintz’aama eere naq teetz’il rix “Li yo’yookil Kristo.”

Naq naqoksi li qahoonal chi tzolok chirix li Kolonel ut lix mayej aj tojol-ix, noko’jilosiik chi tz’aqonk sa’ jun chik li na’leb’ aajel ru re roksinkil lix wankil: naqasik’ xpaab’ankil ut xtaaqenkil a’an.

Lix tz’aqal tzolom li Jesukristo wan rajomeb’ chi xaqliik, aatinak, ut wank chi jalan rik’ineb’ li kristiaan re li ruchich’och’. Ink’a’ neke’xuwa, k’eek’ookeb’ xch’ool, ut kaweb’ xch’ool. Toje’ xintzol chirix junjunqeb’ li tzolom jo’ a’an naq taqlanb’ilin sa’ Mexico, b’ar xinch’utla rik’ineb’ aj jolominel sa’ xjolomil li tenamit jo’ ajwi’ rik’ineb’ laj jolominel sa’ jalaneb’ chik li paab’aal. Li junjunq reheb’ xe’xb’antioxi we lix kawilaleb’ xch’ool li qakomon ut li qak’anjel re xkolb’al ut xk’uulankileb’ li sumlaak ut junkab’al sa’ lix tenamit.

Maawa’ li nak’ulman sa’ junpaat malaj xjunes rib’ re ok jo’ tzolom nim xwankil. Li qilob’aal tento taa’iloq rik’in Kolonel ut lix evangelio. Q’axal ch’a’aj sa’ k’a’uxlej xyalb’al qaq’e chi ilok rik’in li Kolonel sa’ chixjunileb’ li qak’a’uxl.15 A’b’an naq taqab’aanu, taa’eeleliq li qaxiw ut li nawiib’an wi’ qach’ool.16

Moko najter ta xintzol chirix jun saaj ixq maak’a’ xxiw. Xb’oqe’ chi tz’aqonk sa’ jun carrera sa’ tzoleb’aal re chixjunil li estado sa’ ajwi’ li ewu naq ak xyeechi’i naq taaxik sa’ jun ch’utam re li oqech choq’ re li Komonil re Tenq’ank. Naq xk’e reetal naq li wiib’ chi k’anjel wankeb’ sa’ li ewu a’an ut xch’olob’ chiruheb’ li neke’jolomin re li carrera naq tento taaxik rub’elaj naq naraqe’ re tz’aqonk sa’ jun ch’utam aajel ru, xyehe’ re naq ink’a’ taaruuq chi tz’aqonk sa’ li carrera wi tixb’aanu chi jo’kan.

K’a’ru xb’aanu li saaj ixq a’in? A’an xb’aanu li k’a’ru ak xyeechi’ihom, naq taaxik sa’ li ch’utam re li Komonil re Tenq’ank. Jo’ yeeb’il re, ink’a’ xru chi tz’aqonk sa’ li carrera. Naq xpatz’e’ re k’a’ut nax xb’aanu, a’an xchaq’ok ut xye, “Li Iglees a’an aajel wi’chik ru chiru li jun ch’ol chik, pe’ yaal?”

Li paab’aal chirix li Jesukristo nokoxtiikisi chixb’aanunkil li k’a’ru ink’a’ raj taqab’aanu chi maak’a’ li qapaab’aal. Li paab’aal li naxwaklesi qach’ool chi k’anjelak, a’an naxk’e xkomon chik qawankil chiroksinkil lix wankil li Jesukristo.

Naqanima ajwi’ lix wankil li Kolonel sa’ li qayu’am naq naqakuub’ loq’laj sumwank ut naqapaab’eb’ chi tiik ru. Li qasumwank nokohe’xlaq’ab’ rik’in a’an ut neke’xk’e qe choxahil wankilal. Jo’ tzolom tiiko chi paab’ank, naqajal qak’a’uxl ut naqataaqe a’an sa’ xha’il li kub’iha’. Nokob’eek sa’ xb’ehil li sumwank re xk’ulb’al xkomoneb’ chik li k’ojob’anb’il k’anjel aajeleb’ ru.17 Ut b’antiox re li Dios, lix k’uub’anb’il na’leb’ naxk’e naq eb’ li osob’tesink a’an naru te’k’ule’q xb’aaneb’ li qaxe’ qatoon li kekam chi maak’a’ xhoonaleb’ chixk’ulb’aleb’ sa’ xyu’ameb’.18

Eb’ li winq ut ixq li neke’xk’uula lix sumwank neke’xsik’ chanru xk’uulankileb’ rib’ chi maak’a’eb’ xtz’ajnil xb’aan li ruchich’och’ re naq maak’a’aq tixrameb’ chixk’ulb’al lix wankil li Kolonel. Moko najter ta, jun ixaqilb’ej ut na’b’ej tiik chi paab’ank xtz’iib’a a’in: “A’aneb’ a’in kutan q’axal ch’a’ajeb’. K’a’jo’ naq osob’tesinb’ilo rik’in li qanawom nimob’resinb’il chirix li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’ ut li qamusiq’anb’il b’eresihom rik’ineb’ li profeet, apostol, ut jolominel aj rahonel re qatenq’ankil chi kole’k chiru li kawil kaq’-sut-iq’ nokonume’ wi’. K’aynaqo chixlochb’al li radio sa’ li eq’la, a’b’an xqkanab’ a’an. Ruuchil a’an, rajlal eq’la naqab’i jun aatin re li jolomil ch’utub’aj-ib’ sa’ li qacelular naq yooko chixkawresinkil qib’ choq’ re li kutan.”

Jun chik na’leb’ re roksinkil lix wankil li Kolonel sa’ li qayu’am, a’an xtaqsinkil li quq’ re a’an sa’ paab’aal. Xye’b’al li quq’ chi jo’kan naraj ru li yalok q’e chi anchal qach’ool ut chi anchal qak’a’uxl.

Jalam-uuch
Jun ixq naxch’e’ li raq’ li Kolonel

Ma nanaq sa’ lee ch’ool li esil sa’ li Santil Hu chirix li ixq li kixnumsi 12 chihab’ rik’in jun xyajel li kixk’e chi ch’a’ajko’k?19 A’an kixk’anjela jun nimla paab’aal chirix li Kolonel, ut kixye: “Us ta ka’ajwi’ tinch’e’ li raq’, tinkole’q.”20

Li ixq a’in, tiik chi paab’ank ut k’eek’o xch’ool, teneb’anb’il chixye’b’al li ruq’ chi najt re roksinkil lix wankil. Xye’b’al li ruq’ sa’ tib’elej, a’an reetalil li ye’ok kixb’aanu sa’ musiq’ej.

Wankeb’ naab’al sa’ qayanq li naqajap qe chalen chaq xchamal li qaam re xyeeb’al jun aatin chanchan li raatin li ixq a’an: “Wi ta tinruuq chixye’b’al li wuq’ sa’ musiq’ej toj sa’ li najtil na’ajman ru re roksinkil lix wankil li Kolonel sa’ lin yu’am, tinnaw raj chanru tinnumsi li nimla ch’a’ajkilal wankin wi’ anajwan. Tinnaw raj k’a’ ta wi’ tinb’aanu. Ut taawanq raj we li wankilal re xb’aanunkil.”

Naq neketaqsi eeruq’ re xk’ulb’al lix wankil li Qaawa’ sa’ lee yu’am rik’in juntaq’eet x’anchalil eech’ool jo’ tixb’aanu raj junaq li kamk re sa’ xchamal li ha’ re xk’ulb’al xmusiq’, li wankilal re li Jesukristo taawanq eere. Naq li Kolonel naxnaw naq chi yaal nekeraj xye’b’al eeruq’ re—naq a’an naru taareek’a naq li rajom eech’ool q’axal nim, a’an a’an roksinkil lix wankil sa’ lee yu’am—taak’ame’q eeb’e xb’aan li Santil Musiq’ej re xnawb’al tz’aqal li k’a’ru tento teeb’aanu.21

Naq nekeye’ eeruq sa’ musiq’ej q’axal wi’chik chiru yalaq k’a’ru eeb’aanuhom junxil, sa’ li hoonal a’an lix wankil taa’ok chesa’.22 Toja’ ut naq teetaw ru k’a’ru naraj naxye li aatin li naqab’icha sa’ li b’ich “Lix Musiq’ li Dios”:

Li Dios xk’e xnimal xna’leb’eb’ li ralal, …

Chiru chik li ch’och’ yoo chi tamk xwankilal;

Xpeje’ chik li t’ikr tz’aptz’o wi’ anajwan.23

Nujenaq lix evangelio li Jesukristo rik’in lix wankil, li wan choq’ re chixjunileb’ lix rab’in malaj ralal li Dios li yookeb’ chi sik’ok chi anchaleb’ xch’ool. Ninch’olob’ xyaalal naq sa’ xhoonal naq naqoksi lix wankil sa’ li qayu’am, taasaho’q sa’ xch’ool a’an ut taasahoq’ ajwi’ qach’ool laa’o.24

Jo’ jun reheb’ laj yehol xnawom a’an, ninye naq yo’yo li Dios! Li Jesus a’an li Kristo! K’ojob’anb’il wi’chik sa’ xb’een li ruchich’och’ lix Iglees! Lix profeet li Dios sa’ ruchich’och’ anajwan, a’an li Awa’b’ej Thomas S. Monson, li ninxaqab’ xwankil chi anchal inch’ool. Ninch’olob’ xyaalal jo’kan, rik’in li rahok ut osob’tesink choq’ eere chejunilex, sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Chi’ilmanq 2 Nefi 28:19–30.

  2. Chi’ilmanq Jwan 3:16.

  3. Li Jesus a’an li Yulb’il—yulb’il xb’aan li qaChoxahil Yuwa’ re wank choq’ ruuchil a’an sa’ chixjunil li wan rilom rik’in lix kolb’al li winqilal. Li Jesus kiyule’ re wank choq’ aj Kolol qe ut aj Tojol qix. Chirub’el lix k’ojlajik li ruchich’och’, li Jesus kyule’ chixk’eeb’al chi uxmank lix kolbʼal chiru li kamk ut lix yuʼam chi junelik chixjunil li ralal xk’ajol li Dios (chi’ilmanq Jwan 17:24; 1 Pedro 1:20). Jo’kan, kiwan wiib’ li k’ab’a’ej li k’a’ajwi’ wankeb’ re li Jesukristo: li Mesias (hebreo) ut li Kristo (griego)—li junjunq naraj naxye “yulb’il.” (Chi’ilmanq li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Yulb’il.”)

  4. Naru naqakol qib’ rik’in xnawb’al ut xyu’aminkil li raatin li Dios (chi’ilmanq Efesios 6:17–18; Tzol’leb’ ut Sumwank 27:18).

  5. Chirub’el xb’eresinkil lix Yuwa’, li Jesukristo kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ (chi’ilmanq Jwan 1:2–3) ut naab’aleb’ chik li ruchich’och’ maak’a’ rajlankileb’ (chi’ilmanq Moises 1:33). Junxil ma nayo’la sa’ ruchich’och’, li Jesus a’an li nimla Jehova—Dios re li Najter Chaq’rab’. A’ li Jehova li ki’aatinak rik’in laj Moises sa’ xb’een li tzuul Sinai. A’ li Jehova li kixk’uub’ jun sumwank rik’in laj Abraham naq chixjunileb’ xtenamitul li ruchich’och’ te’osob’tesiiq xb’aan li rijayil laj Abraham. Ut a’ li Jehova li kixk’uub’eb’ li sumwank rik’in lix teepal laj Israel. Li Jesus a’an ajwi’ li yeechi’i’inb’il Emmanuel, jo’ kiyehe’ resil rik’in profeetil aatin xb’aan laj Isaias (chi’ilmanq Isaias 7:14).

  6. Tzol’leb’ ut Sumwank 131:6.

  7. Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 76:40–41.

  8. Chi’ilmanq 2 Nefi 31:2–21.

  9. Li Santil Hu, lix Hu laj Mormon, li Tzol’leb’ ut Sumwank, ut li Q’ol Nim Xtz’aq

  10. Chi’ilmanq li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Jesukristo.” Rik’in ajwi’ li k’a’ru tz’iib’anb’il rub’el li na’leb’ a’an, wankeb’ 57 chik li na’leb’ chirix a’an. Choq’ reheb’ li loq’laj hu li ink’a’ tz’iib’anb’ileb’ sa’ ingles, oksi li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu.

  11. Numenaq 2,200 raqal tz’iib’anb’ileb’ sa’ li 18 chi perel hu a’an sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu.

  12. 3 Nefi 27:13–14.

  13. Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: Jose Smith (2007), 49.

  14. Chi’ilmanq “Li yo’yookil Kristo: Lix ch’olb’ahomeb’ li Apostol,” Liahona, abr. 2000, 2–3.

  15. Chi’ilmanq Helaman 8:15.

  16. Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 6:36.

  17. Li Jesukristo kixk’ut chiqu lix aajelileb’ ru li loq’laj k’ojob’anb’il k’anjel, jo’ li kub’iha’ (chi’ilmanq Jwan 3:5), li loq’laj wa’ak (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 59:9), ut li k’ojob’ankil k’anjel re li tiqib’aak ut li tz’apok sa’ junajil sa’ li santil ochoch (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 124:39–42).

  18. Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 124:29–32.

  19. Chi’ilmanq Lukas 8:43–44.

  20. Markos 5:28.

  21. Chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 88:63.

  22. Naq li ixq tiik chi paab’ank kixch’e’ li raq’ li Kolonel, a’an kixye sa’ junpaat, “Xweek’a naq jun wankilal [re griego dunamis, li naraj naxye “wankilal”] x’elk wik’in” (Lukas 8:46; tiqb’il xkawil li aatin).

  23. “Lix Musiq’ li Dios,” Eb’ li b’ich, ajl 2.

  24. Chi’ilmanq 3 Nefi 17:20.