2010–2019
Ammonata ne Churi Kot
April 2018


Ammonata ne Churi Kot

Achocho ngeni ne angei wis non tupwon, nomofengen, me nonnofegnen epwe anisikich me amona kich ne churi Kot.

Eliza R. Snow, an a aporousa usuan ewe Tempel non Kirtland a epinipin (minne a fiti), a apasa: “Ekkewe kapasen epinipin epwe souapasa, nge esap or eu mettochun fosun fonufan epwe awewei mettochun mi fifis non pekin nang no ena ran. Chon nang ra pwa ngeni ekkoch, fengen pwe pochokunen memmefen nang chommong ra mefi, me netipan menisin ra men pwapwa wachemuk o ra uren saram ning.”1

Ekkewe memmefin non pekin ngun a fis non Kirtland Temple inai ir ewe nongonongen popun eniwinsefanin ewe Mwichefelin Jises Kraist mi esenipato manau esemuch me manau feifeita noun Samach won Nang semirit.2 Ren ach sia ammona ne churi Kot, sia tongeni sinei wisach non pekin nang ren ach eniwini namoton kiien pin mi aniwinsefanito me non Kirtland Tempel.

Non ewe iotekin epinipin, ewe Soufos Josep Smith non an masonoson a tingor pwetete ngeni ewe Samon an epwe etiwa ei imw minne ka annuku kich ne kaueta.3

Eu wiik mwirin, non fansoun Raninfel Easter, ewe Samon a pwato non eu nemasepwi mi amwarar o a etiwa Imwan tempel. Ei a fis non April 3, 1836 ina epwe 182 ier seni ei Raninfel Easter. A pwan ewe fansoun Passover—eu me nein fansoun ese fis pwe Easter me Passover a fifis fengen. Mwirin ewe nemasepwi a kesip, unumon soufosun nom, Moses, Elias me Elija, ra pwato me nikiti ekkewe kii minne mi fakkun namot ren apwonuetan an ewe Samon popun ren An eniwinsefanin Mwichefel non ei tappin fansoun. Ena popoun a soufetan pwe wewen ionifengeni Israel, ririfengeni famini, me amonaano ewe fonufan ren an ewe Samon Oruan Feito.4

Ren ir me ruemon Elija me Moses ar pwa a men eu minen amwarar, ren orenien Jews, mi anonganong ngeni Moses me Elijah ar eto fengen non ‘muchon fansoun.’5 Non ach nongonongun kapas allim, ar we pwato a apwonueta eniwinsefanito ekkoch kii ngeni ren ekkewe ranin muchonon me ren ei chok fansoun, minne non ewe fansoun kinikin unus.6

Ewe Tempel Kirland, ir me ru non nenian me watten, a men eu mettoch mi fiffis ne esap chommong aramas mi sinei usun. Nge fan itan auchean namotan ngeni chon fonufan, a eu mettoch mi kokkotun esemuch. Soufos nom ra eniwinsefani ekkewe kii ren popun angangen amanaua ren Kapas Allimen Jises Kraist. Ei a afisita pwapwa chapur ngeni non chon fifiti fan.

Ekkei kii a awora ewe manaman seni asan7 ren wisan tekia a forata ewe aewin popun mi auchea an ewe Mwichefen.8 Non ena ranin ningochun Easter non Kirtland Tempel, unufoch kii ra niwinito:

Aewin, Moses a pwato me wato ekkewe kii ren ionifengenin chon Israel seni ruanu epekin ewe fonufan, ren popun angangen misineri.9

Oruwan, Elias a pwato me wato ekkewe kiien ewe tappin fansoun kapas allimen Abrahm, mi kapachenong eniwinsefaniton ewe pwonen Abraham.10 Piresten Russell M. Nelson a afanafan pwe ewe popun ewe kiien pwon pwe eu aanen ammon ren chon ewe muun Kot. A apasa, “Sia sinei ion kich me [sia sinei] met kewe Kot a mochen seni kich.”11

Eunungatin, Elijah a pwato me wato ekkewe manamaen kiien ririfengen non ei tappin fansoun, minne pwe ekkewe famini repwe kutta ar neuwo me angangen non temple fan ekkewe mi manau me ekkewe mi mano.12

Iwe, fan mumutan me emwenien ewe Aewin Presetensi me Mwichen Engon me Ruemon Aposel, unugat meinapen mwichen napanap non Ofesinapen ewe Mwichefen mi nemeni ekkei wis tekia mi anonga won ekkewe kii a niwinto non Kirtland Tempel. Ekkei ir pwe Mokutun Misin Meinap, ewe Pristut me Mokutun Famini Meinap, me ewe Temple me Mokutun Uruon Famini Meinap.

Ian Sia Apwonueta Ekkei wis, Ekkei Wis mi Tekia me Nang?

Aewin, ren an Moses eniwinito kiien ionifengenin chon Israel, ikenai arapakan 70,000 ekkewe misineri ra toropas fetan won fonufan ne afanafana An kapal allim ne ion Noun kewe mi finita. Iei ewe ewe poputan o ewe apwonuetan ewe angang amwarar Nifai a kuna non nemasepwi nein chon Sentail me imwan chon Israel. Nifai a kuna ach ei fansoun nupwen ekkewe Sounangin Kot repwe nom unusen fonufan, nge ukukur mi chokisikis pokiten tipisin fonufan. Nge, a pwan kuna pwe ir repwe “ufoufen maunen tupwen me ren manamaen Kot.”13 Nupwen sia atona ren mochomochen uruon Mwichefen, angangen misineri a men eu mettoch mi amwarar. Kich sia kuna apwonuetan an Nefi nemasepwi. Ika mo chon fan mi chokisiskis, kich sipwe sopweno ach tiniken ne angang ngeni ion mi ponueni an ewe Samon porous.

Oruan, Elias a pwato me wato wisen tappin kapas allimen Abraham, an pwarata pwe non kich fengen me chon mwirimwirich meinisin tappin aramas mwirich repwe feioch. Non ei mwichenap, kapasen fon me emwen ra pwa pwe epwe anisikich ne aunusochueno ekkewe Souneng me ammonareta ren ewe muun Kot.14 Ewe porous non ewe mwichen pristut ren porousen mwichen elters me pris mi nap epwe awora pochokunen me mumutan pristut. Sukunen famini me chon amwa, iei a “chon iamwiri” usun sia fen unusen kaeo me non ei mwich, epwe ammonata Aramas mi Pin non Fansoun Soponon ne churi Kot.

Eunugatin, Elija a wato ekkewe kiien ririfengen ngeni ei tappin fansoun. Ren ekkena kich mi manau non ei fansoun, tepetepen temple a napeno me angangen uruon famini a men mairu me amwarar. Ei aan epwe sopweno me mwitireno tori fansoun Oruan Feito an ewe Chon Amanau tiweon chok ewe fonufan epwe tatano on an feito.15

Angangen uruon famini, a men feioch ren teknology, a men napeno non ekkoch kewe ier. Sisap asoso non wisah usun ei angan mi pin o ekieki pwe sipwe nikiti ei wis ngeni emon usun Auntie Jane are ekkoch aramasach pwe ir repwe pwisin fori. Mut ngeniei ai upwe aporousa an Preseten Joseph Fielding Smith kapasen pochokun usun ei “Esap or emon me aimuno seni ei wis mi tekia. Mi namot ei wis seni aposel ngeni emon chokiskis mi masonoson elter [are sister]. Ach neni are wis mi nap, are ach angang nangatam non Mwichefen … esap eu mettoch ach sipwe nikitano ei angang fan itan ekkewe mi ma.”16

Mi wor tempel non unusan fonufan me ekkewe minnen angang an epwe anisi chon angagen tempel ne anisi ekkena ir ion ra towau seni tempel.

Pwe usun emon me emon kich, epwe murino ika sipwe fakkun fori pwe sipwe ekieki ach tiniken ne fori angangen misineri, angangen tempel me kutta uruon ach kewe newo, me amonneta ne churi Kot.

Tupwon, Tipeew, me Nonnofengen mwen mesan ewe Samon a Anonga Ekkei Wis me Pin me Tekia.

Ren awewe ngeni tupwon, ei manau ewe eu fansoun ren meinisin kich ne ammona ne churi Kot.17 Ewe Puken Mormon a awora chommong awewen pungunon foffor mi ngaw nupwen emon me emon ika mwicheich rese aneasochisi ekkewe annukun Kot.18

Fansoun ai manau, osukosuken fonufan a men napeno seni eu pekin ngeni eu pekin—seni mettochun umwes ngeni mettoch ese or namotan ngeni kutta pwapwan inis. A men och pwe ekkoch tipisin inis a men annuk pwe ra ngaueno.19 Pwe ekkoch tipis a eu annukun Kot me fonu pwe esap fori. Ekkena ir mi weweiti an Kot kokkot repwe pwan apungano pwan och tipis me etiwa non neni pwe mi uungeni Kot, pwe pwan ew tipis. Ewe esinesinan famini ngeni fonufan a fonou “pwe aramas mi atai ekkewe annukun nimenimoch, mi awata nour kewe semirit are punuer kewe [ika pwan ekkoch]... repwe uta fan mesen Kot.”20

Ren ach atona unukuch, sia kuna tatanon tipis me ngauenon inis. Ika, pwe kich pwisin, sia fakkun ekiekiochu usun kapungun ach Chon Amanau ngeni kich, sipwe kutta aier. Ua niuokus pwe chommon neich esap chiwen mefi anonga won Kot pwe esa kunu ngeni ekkewe pukefel are aurouren soufos. Ika kich, pwiin aramas, sipwe ekiekiochu ngauenon tipis, meni epwe or watten pupuchorun u ngeni sasinging ika kachiton aramas mi seneno me aniosun fefin.21 Usun Alma a ereni noun we Korianton non ewe Puken Mormon, “Fofforungaw esap tongeni pwapwa.”22

Pwe usun tipeew, ewe Chon Amanau a pwarano, pwe ika ousap eu non popun esap ami nei.23 Sia sinei pwe ewe ngunun anini a feito seni ewe tefin.24

In ach ran, ewe pesepesein pukefel pwe sipwe nonno pwe eu popun ese ketiw, nge napengeni chommong aramas ewe mettoch a fot won kinikin,25 ekkoch a fis won itefouno, are mwan o fefin, nenian, wouoch. Non chommong neni, meni napengeni, aramas ra imufesen won ifa usun ar repwe nonnom. Non an ewe Samon Mwichefel, ewe chok oreni sia fot won me afanafan pwe ewe kapas allimen Sises Kraist. Ewe nonnomfengen sia mochen pwe sipwe nonno ngeni ewe Samon me An afanafan.26

Ren ach atona ewe chok nongonongen popun ewe Mwichefen, ekkena ir ra anonga won nonnofengen me mwen ewe Samon27 me tampweno mwirin orenien ewe kapas allmen Jises Kraist. Ren angangen misineri, ewe chok nongonongen etiwa ren papatais re masonoson me mwen Kot me feito ren tipen tupwon me tipen ngun.28 Asukunun, wououch, neni, are ian sia uputiw esap eu mettoch mi namot.

Pwal apachenong, ekkewe misineri ra tipe masonoson ngeni ia ra kokkot ngeni repwe angang. Ir resap achocho ne anganga pokiten met ewe fonufan a mochen are met asukuen angang mi nom non. Ir ra anganga ren unusen netiper, ar pochokun, ar ekieki, me mochen angang ese nifinifin neni. Ir resap fini chiechier we, me ir ra kutta tiniken an epwe mochen siwini napanapen Kraist,29 minne a nom non ei orenien Jises Kraist.

Ekkewe pukfel ra fonou kich ren nefinach ngeni ekkoch mi auchea. Ewe Chon Amanau a afanafan pwe ewe aewin annuk pwe sipwe “tongei ewe Samon om Kot.” Me ewe oruan pwe “tongei monun unukum ussun chok ka pwisin tongeok.”30

Ewe Chon Amanau a pwan awewei pwe meinisin aramas ir chon oruch.31 Ewe Puken Mormon a affataochu pwe esap or -ites, eingang, are nonnom tekia.32 Kich sipwe ionfenfen me aramas nonno me mwen Kot.

Angangen pin me wis me tekia ra kauta won ekkei mettoch. Ua urachok pwe om pwisin mokut non tempel epwe usun chok ai. Nupwen ua wesino ai angang non San Franciso me ua tori ewe Tempel non Oakland, ua kan mefi eu memmef mi ur ren tong me kinamwe. Eu me nein ena mefi pwe ua sinei pwe ua arap ngeni Kot me An kewe popun. Ekkewe angangen amanaua ra eu mettoch ua fot won, nge auchean me nein ekkena memmef ina ewe memefin nonnofengen me nomofengen mi pochokun non ewe tempel. Meinisin ra ufouf pwechepwech. Esap or mettoch pwe sipwe sine ion mi wououch, itefouno, are chommong sukun, kich meinisin sia pwipwi me fifinach pwe sia fen tipetekison mwen Kot.

Non ewe rumen ririfengen mi pin, ewe angangen pupunu ese much mi nonno ren meinisin. Ua men sani ewe ennet pwe ekkewe chon pupunu seni pisekisek are ekkena ir esap wor chommong pisek ir me ru m nonno chok me fori ewe chok angang. Ra ufouf ewe chok sokkun uf me ra fori ekkewe chok pwon mi pin esopoun ewe rong. Ra pwan angei ekkewe chok feiochun pristut ese much. Ei a pwonuta non ew tempel mi ning a kauuta me ren monien ew ne engon an ekkewe Souneng pwe epwe ew imwen ewe Samon mi pin.

Ach apwonueta wis tekia, mei anonga won angangen tupwon, nonnofengen, nonno mwen ewe Samon, a esenipato pwapwa me kinamwe non ei fonufan me ammonakich ngeni manau esemuch non ena fonufan asan.33 A ammona kich ne churi Kot.34

Aua iotek pwe emon me emon ami, ese nifinifin nonnomumi, pwe oupwe aurour fengen me noumi pisop me oupwe fich ngeni taropwen mumuta non tempel.35

Sia kinisou pwe chommong chon ewe mwichefel ra amoneta ar repwe no non tempel. A napeno ukukkun chon fich ngeni ne angei taropwen tempel non chommong ier. Ekkoch anuwon at me nengin ra fich ne tonong non tempel ra pwal napeno non ekkewe ru ier. Ennet, chon nukucharen Mwichefel re men pochokuneno.

Non nesoponon, kose mochen oupwe sinei pwe meinapen chon emwenin Mwichefen ion ra en me etteteni popun ewe Mwichefen ra angei aninis me asan. Ei emwen a feito seni ewe Ngun me fan ekkoch a wesen feito seni ewe Chon Amanau. Ir me ru aanen emwen non pekin ngun a feito mi pungoch. Ua men kinisou ren ai ua angei ekkoch aninnisoch. Nge memmefin emwen a feito non an Samon fansoun, tichekin nain won nain me nongonong won nongonong,36 nupwen “ ewe Samon minne a sinei mettoch meninsin a finata an epwe eweina kich.”37 Ekkena men a feito ngeni ewe unusan Mwichefen ren Noun soufos.

A wor rech ewe tufichin etiwa Presitent Russell M. Nelson pwe ouch soufous me Presetenin Ewe Mwichefenin Jises Kraist ren Aramas mi Pin non Fansoun Soponon non ei mwichenap. Ekkewe Engon me Ruemon, pwe ir eu pwiin me pwisin emon, a wor eu memmefin ngun nupwen am oua wata poum won mokuran Preseten Nelson me Preseten Dallin H. Oaks, a wisen chok kapas, me epinano me efeiochu I pwe ewe Presetinin ewe Mwichefel. Ua pwarata pwe a epinipin me mwen ei fonufan me a ammona unusan manauan pwe epwe noun ewe Samon soufos non ach kei ran. Fan itan Jises Kraist, amen.

Esinesin

  1. Eliza R. Snow, non Janiece Johnson and Jennifer Reeder, The Witness of Women: Firsthand Experiences and Testimonies from the Restoration (2016), 124; nengeni pwan Eliza R. Snow, non Edward Tullidge, The Women of Mormondom (1877), 65.

  2. Nengeni Handbook 2: Administering the Church (2010), 2.2.

  3. Doctrine and Covenants 109:4.

  4. Nengeni Russell M. Nelson, “Epistles of the Lord” (afanafan a kawor atun mwichen minafon preseten, June 25, 2015), 1–2.

  5. Stephen D. Ricks, “The Appearance of Elijah and Moses in the Kirtland Temple and the Jewish Passover,” BYU Studies, vol. 23, no. 4 (Fall 1983), 485.

  6. Doctrine and Covenants 112:30.

  7. Doctrine and Covenants 38:38; nengeni pwan Doctrine and Covenants 43:16; 84:20–21.

  8. Nengeni Handbook 2, 2.2. Ewe aruwanun wis, tumunun ekkewe me woungaw me osupwang, ese auchea ekkewe kii repwe niwinto nge ra anongonong won aurouren kokkoten Mwichefen.

  9. Ewe Mwich mi Nap fan iten Misineri a nemenem won ei wis mi pwin mi kefinita. Doctrine and Covenants 110:11.

  10. Ewe Mwich mi Nap fan iten Pristut me Famini a nemeni ei wis mi pin mi kefinita.Doctrine and Covenants 110:12.

  11. Russell M. Nelson, “Covenants,” Liahona, Nov. 2011, 88.

  12. Ewe Mwich mi Nap fan iten Tempel me Uruon Famini a nemeni ei wis mi pin mi kefinita. Nengeni Doctrine and Covenants 110:13–16.

  13. 1 Nifai 14:14; nengeni pwan 1 Nifai 14:5, 7, 12.

  14. Nengeni Mosaia 18:9; Alma 6:1; 32:37; nengeni pwan Jeffrey R. Holland, “Emissaries to the Church,” Liahona, Nov. 2016, 61–62, 67.

  15. Doctrine and Covenants 2:3.

  16. Joseph Fielding Smith, Doctrines of Salvation, comp. Bruce R. McConkie (1955), 2:148–49.

  17. Nengeni Alma 34:32.

  18. Ew itenap mi soun pwa me non ewe Puken Mormon ina pwe ika ekkewe aramas repwa aneasochisi ekkewe annuk, repwe feioch me non ewe fonu, nge ika resap aneasochisi ekkewe annuk, repwe pokupokuno seni me mwen ewe Samon. Nengeni, ekkoch me neir, 2 Nifai 1:9; 4:4; Alma 9:13.

  19. Ei mi pwan fis me non ewe mwokutukutun #MeToo

  20. The Family: A Proclamation to the World,” Liahona, May 2017, 145.

  21. Nengeni Ross Douthat, “Let’s Ban Porn,” New York Times, Feb. 11, 2018, SR11.

  22. Alma 41:10.

  23. Doctrine and Covenants 38:27.

  24. Nengeni 3 Nifai 11:29.

  25. Nengeni David Brooks, “The Retreat to Tribalism,” New York Times, Jan. 2, 2018, A15.

  26. Nengeni John 17:21–22.

  27. Nengeni 2 Nifai 26:33: “Meinisin ra nonno chok ngeni Kot,” mi pachenong “chon me pwechepwech, chon fotek me chon ngaseno, mwan me fefin.”

  28. Nengeni Doctrine and Covenants 20:37.

  29. Nengnei Preach My Gospel: A Guide to Missionary Service (2004), sopun 6.

  30. NengeniMatthew 22:36–39.

  31. Nengeni Luke 10:29–37.

  32. Nengeni 4 Nifai 1:17.

  33. Nengeni Doctrine and Covenants 59:23.

  34. Nengeni Alma 34:32.

  35. Ekkewe kapaseis ren interfiun toropwen mumuta non tempel ir mi och ren ach sipwe apungu ifa usun is amanaueni ewe kapas allim.

  36. Nengeni 2 Nifai 28:30; Doctrine and Covenants 98:12; 128:21.

  37. Neal A. Maxwell, All These Things Shall Give Thee Experience (2007), 31.