2010–2019
In me Sam me neur kewe
October 2018


In me Sam me Neur kewe

An Samach we non nang unusechun kokotun pwapwa ese mwuch a ereni kemi io ami me pwopwun manewemi.

Fefinei kana, a ifa me amwararen ach sipwe mwich fengen non ei minafon kinikinin Mwichenap an fin ewe Mwichefen wanu ierir me kewe ra mwukono. Sia fen rongorong pworous seni souemwen fefin me seni Preseten Henry B. Eyring meuwa men tongei am angang fan emwenien Preseten Russell M. Nelson, me auwa mwochen rongorong ngeni an afanafan mei unusen pwung.

I.

Semirit irach auchean nifang me ren Kot—chon mwirimwirich fenfeinno. Nge, sia nomw non ei fansoun nupwen chommong fefin rese mochen neunow me tumunu semirit. Chommong sarafo rese ekiekin pwupwunu tori ar kewe mwochenin pekin fonufan a pwonueta. Napengeni ewe keukun ierin an nouch chon Mwichefen pwupwunu a wateno nap seni ruu ier, me ukukun upwutiw ren chon ewe Mwichefel a kukununo. Merika me ekkoch fonu ra churi ew fansoun mwach epwe chokukun semirit repwe marita ar repwe tongeni anisi kewe ra mwukono rese chiwen angang.1 Nap seni 40 persen ekkewe ra upwutiw non Merika ra uputiw me ren emon fefin esor punuwan. Kana semirit ra men mwenene. Ew me ew kei ekesiwin ese fich ngeni an Semach we kokotun manaw ese mwuch.

II.

Fefin mei pin non fansoun soponon ra weweiti pwe angangen inenap ina ar angang mei auchea, ar watten pwapwa. Preseten Gordon B. Hinckley a apasa: “Napengeni meinisin fefin ra fen mefi ar watten angangech, ar watten pwapwa non imwer kewe me famini. Kot a awora ngeni fefin och metoch mei mwurino a pwarano ren pechekun mei mosonoson, non ningech, non kinamwe, non eech, non fofforech, non pwung, non tong. Kei auchean nikinik repwe kuna ar ennetin me unusechun kinamwen nonomwun inenap.”

A sopweno:Ewe angang mi auchea nap seni meinisin emon fefin epwe fori an epwe tumwunu me aiti me nonomw me apechekuna me amarata neun kewe non pwung me wenewen. Ese wor eoch mettoch epwe nenengeni ena, ina mwo ren met epwe fori.”2

Inenap, atongei fefinei, auwa tongei kemi ren pwusin ami me met ouwa fori fan item meinisin.

Non an ewe auchean afanafan non 2015 itenapan “Ew Tungor ngeni Fefinei Kewe,” Preseten Russell M. Nelson a apasa:

“Ewe mwuun Kot ese me esapw tongeni unusoch ika ese wor fefin kewe ra fori kewe pwon mi pin me apwonureta, fefin kewe ra tongeni kapas non pechekunen me nemenemen Kot!

“Ikanai, … sia mwochen kewe fefin iir mei sinei ar repwe fori pwe mettoch mei auchea epwe fis ren ar nuku me ra pworacho ne tumunu nonomwuch me kewe famini non ei fonufan-mei ur ren tipis. Sia mwochen kewe fefin mei tongei ar repwe emweni neun Kot kewe non ewe anen pwon ngeni manaw ese mwuch; kewe fefin ra sinei usun ar repwe angei pwusin ar pwarata, kewe ra weweiti ewe pechekun me kinamwe a fis ren kewe epinipin non temple; kewe fefin ra sinei ar repwe tungor ar aninis seni ewe pechekunen nang epwe epeti me apechekuna neur kewe me ar kewe famini; kewe fefin ra aitikich nge rese nuokus.”3

Kei auchean pekin kaeo ra anongonong won “Ewe Famini: Eu Esinesin nge ewe Fonufan,” non minne ei Mwichefel mi for sefan a aitikich sefan kewe nuku me fofor mei auchea ngeni ewe mwochen an ewe Chon For kokkot me mwen A fori ei fonufan.

III.

Iei uwa kapas ngeni kemi kewe kukun non ei mwich. Atongei fefinei kukun kana, pwokiten ami tipachem usun ewe kapas alimen Jises Kraist, ese wor tapimi. Ami tipachem epwe anisikemi ami oupwe engino me sinei met oupwe fori ngeni met ouwa churi non ami mamarita. Seni ierin kukun, ouwa fen fiti kewe angang ra anisikemi me awateno ami, sine, usun pekin mak, kapas, me okot. Oua fen kaeo manauoch me ifa usun oupwe ungeni sossotun chofona, mwaken, sona, ika un sakau me safei mi ngaw.

Ami sokono a fen sineno me non an ewe University of North Carolina we kaeo usun sarafon Merika me namanam. Ewe toropwe Charlotte Observer a wor itenapan “Mormon Teens Cope best: Chon kaeo ra kuna pwe a men och non aninisin serafo.” Ei taropwe a mwuchuno ren an apasa “Mormon ra men sine ne atowawa senir kewe fofor mei ngaw, foforech non sukun me ra men pwapwaiti kan fansoun mwach.” Emon me nein kewe chon kutta kapasen ewe kaeo, ewe a wisen kapas eis ngeni kewe sarafo, a apasa, “Ren napengeni meinisin met kewe auwa katon, mei ennet pwe: Mormon ra akomw.”4

Pwata oua kan sinei met oupwe fori ngeni kewe mettoch mei weires non ami mamarita? Fepwun, pokiten ouwa weweiti an Samach non Nang unusechun kokotun pwapwa ese mwuch. Ei okot a ereni kemi io ami me pwopwun manewemi. Kewe sarafo ra ani na wewe ra sineifichi foffurun mettoch me ra akomw ne fini mi pwung. Ami mei sinei pwe ewe Samon mei tongeni anisi kemi fiu ngeni kewe weiresin mamarita.

Pwan ew pwopwun pwata ouwa sinei pwokiten ouwa weweiti ami neun Samach non Nang ewe a tongei kemi. Uwa nuku pwe ami ouwa sinei ach ewe kon “Dearest Children, God Is Near You.” [Achengicheng Semirit, Kot Mi Arap Ngonuk] Iei ewe aewin wokisin sia fen konu me nuku:

Semirit auchea, Kot mei nomw unukumw,

A tumunuk neran me nepwin,

Me a unusen pwapwa me era pwe en neun me a efeiochuk,

Ika ka achocho me fori met meipung.5

Mei wor ruu mettoch ena wokisin a aitikich: Aewin, Samach won Nang mei nomw unukuch me a tumunukich neran me nepwin. Ekieki! Kot a tongeikich, mei nomw unukuch, me apwan tumunukich. Oruwan, a pwapwa me efeiechukich nupwen sia “achocho me fori met meipwung.” Met epwe anisikich nupwen sia mefi apwangapwang me weires!

Ewer, ami fepwun, ouwa feiech me ami mei amwarar, nge ouwa usun neun Samach won nang pwokiten a namwot pwe oupwe “achocho me fori met mei puwng.”

Ikei ngang me tongeni mwich ngeni kemi won chommong sokkun mettoch, nge uwa finata upwe kapas won ruu chok.

Aewin ai mwich a anongononge won cell fon. Ew tes a keran wesino a kuna pwe nap seni esopw sarafo non Merika ra apasa pwe akon tam ar nomw won neur ke cell fon. Nap seni 40 persen ra apasa pwe mefi nuokus nupwen ra kaimwu fesen me neur kewe cell fon.6 Ekon nien watte nein nengin nap seni aat. Fefinei kana kukun—me pwan kewe fefin watte—manauemi epwe feioch ika oua eukuku ami neunow me nukunuk won cell fon.

Oruwen ai kapasen auraur a fen auchea nap seni ewe eu. Aramasech fengen nefinemi. Aramasech ina ew mettoch chommong sarafo ra fen fori. Ekkoch mwichen sarafo non ekoch neni ra fen pwari ewe an fan itach. Sia fen mwokut ren an kewe sarafo aramasech ngeni kewe ra mwochen tong me aninis. Non sokopaten wewe kopwe fangono na aninis me pwari ena tong nefinemi. Sia anean pwe kich meinisin sipwe fori ami kei awewe.

Nge ina mwo, sia sinei pwe ewe chon opwut a sotuni kich meinisin ach sisapw aramasech, me mei chommog sokkun tapin ei, fen pwan nefinen semirit me sarafo. Iteitan aramasangaw a tepetep itan, usun ren eriafou, tipwefengen me angawa ekkoch, ika chufengen me opwut ekkoch. Kei awewe ra awora riafow ngeni chienach chon sukun ika chiechiach. Fefinei kukun, ese pwenueta fan mesen ach Samon ika sia ngaw ika foforingaw ngeni ekkoch.

Iei ew awewe. Uwa sinei emon enuwon, emon chon ekkis a nom non Utah, a minen atakirikir pwokiten mi sokono, fan ekkoch a pwan kapas non kapasen fonuwan. A riaffou me ren chon ew mwichen sarafo mei pisekisek tori a fiu ngenir non ew nikinik a forata an epwe kanopwus nap seni 70 ran nge ewe muun a ekieki an epwe eniwin ngeni nenian. Use sinei met pwopwun ei mwichen sarafo, chomong ir Aramas mi Pin non Fansoun Sopwonon usun ami, nge uwa tongeni kuna ngawen ar aramasangaw, ew ngawen fofor me niwin ngeni emon neun Kot semirit. Ew kukun foforun aramasangaw mei tongeni wor ngawan feinfeino.

Nupwen uwa rongorong ei pworous, uwa anenengeni met neuch soufos, Preseten Nelson, a apasa non ewe mwich ngeni sarafo ekeran wesino. Non an tungor ngeni kemi me pwan meinisin sarafo ami oupwe aninis me ionfengeni chon Israel, a apasa: “Oupwe sokofesin nein aramas; oupwe sokono seni ei fonufan. En me ngang sia sinei pwe oupwe ew saram ngeni ei fonufan. Ina minne, ewe Samon a mwochen ami oupwe usun, ngingin, fofor, me ufouf usun emon noun Jises Kraist chon kaeo.”7

Ewe mwichen sarafo Preseten Nelson a mwochen oupwe fiti pwe ousapw manangaw fengen nefinemi. Repwe fori an ewe Chon Amanaju eureur ngenir ar repwe anisi me tongei ekkoch, ika mwo repwe okunu saper nupwen sia mefi pwe ekkoch ra tipis ngenikich.

Non ew afanafanen Mwichenap mwichefen non ewe fansoun chommong neimi ouwa uputiw, Preseten Gordon B. Hinckley a eingano “niechun fepwun kewe ra achocho ngeni ar repwe manaweni ewe kapas allim.” A awewer, usun chok uwa mwochen awewei ngeni kemi:

“Ra fangafangech nefiner. Ra kutta ar repwe epechekuna fengenir. Ra rongorong ngeni iner me semer kewe me imwer kewe ia ewe ra feito me ia. Ra kanengeni ierin fefin me repwe uwei non unusen manawer kewe mettoch mei auchea epwe anisir.”8

Ren wisei chon angang fan iten ewe Samon, uwa apasa ngeni kemi fepwun kana, ei fonufan a mwochen omw eech me tong. Aramasech fengen nefinemi. Jises a aitkich ach sipwe tong fengen nefinach me fori ngeni ekkoch usun met sia mwochen repwe fori ngenikich. Nupwen sia achocho ngeni ach sipwe aramasech, sia mwokut ngeni me an nonomwun tong.

Fefinei achengicheng, ika ouwa fiti ekkoch mettochun aramasengaw ika mi mwan—emon me emon ika non ew mwicheich—finata iei pwe kopwe siwin me anisi ekkoch repwe siwin. Ina ai kapasen aninnis, me uwa ngeni kemi non wisei emon chon angang fan iten ewe Samon Jises Kraist pwokiten an ewe Ngunun a emefiei ai upwe kapas ngeni kemi usun ei euchean pwopwun. Ua pwarata pwe sipwe fori, non iten Jises Kraist, amen.

Esinesin

  1. Nengeni Sara Berg, “Nation’s Latest Challenge: Too Few Children,” AMA Wire, June 18, 2018, wire.ama-assn.org.

  2. Teachings of Gordon B. Hinckley (1997), 387, 390; nengeni pwan M. Russell Ballard, “Mothers and Daughters,” Liahona, May 2010, 18 ( non Daughters in My Kingdom: The History and Work of Relief Society [2011], 156).

  3. Russell M. Nelson, “A Plea to My Sisters,” Liahona, Nov. 2015, 96; nengeni pwan Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 33.

  4. Ewe kaeo a kawor seni ewe Oxford University Press ren Christian Smith me Melinda Lundquist Denton, Soul Searching: The Religious and Spiritual Lives of American Teenagers (2005).

  5. “Dearest Children, God Is Near You,” Hymns, nampa 96.

  6. Nengeni “In Our Opinion: You Don’t Need to Be Captured by Screen Time,” Deseret News, Aug. 31, 2018, deseretnews.com.

  7. Russell M. Nelson, “Hope of Israel” (worldwide youth devotional, June 3, 2018), 8, HopeofIsrael.lds.org.

  8. Gordon B. Hinckley, “The Need for Greater Kindness,” Liahona, May 2006, 60–61.