2009
Tatalaina o le Lagi
Aokuso 2009


Tatalaina o le Lagi

Ata
Elder Yoshihiko Kikuchi

Pe e te manao e faasili atu le malosi o lou lagonaina o le alofa o le Atua i lou olaga? Pe e te manao ia e atili nofouta i Lona Agaga? Pe e te manao e tatala mai le lagi ia te oe i aso uma?

E i ai se auala e mafai ona e lagonaina ai i aso taitasi le faafouina o le alofa e faavavau o le Atua ma inu mai le “puna o le vai ola” (1 Nifae 11:25). E mulimuli lea i se mamanu sa faatulagaina e le Perofeta o Iosefa Samita ina ua alu o ia i se togalaau i se tasi taeao manino i le 1820 e saili ni tali i ana fesili. Ou te tautala e faatatau i se taimi o tapuaiga i taeao e faaalu i le tatalo, manatunatu loloto, ma le suesue i tusitusiga paia. Afai tou te faia se tapuaiga i taeao uma, e tusa lava pe na o ni nai minute, o le a faapea ona loloto le faamanuiaina o outou. Ou te iloa e moni lea mea.

O Le Sola Ese mai le Pisa ma le Vevesi

Na i ai se taimi na faia ai e le Perofeta o Iosefa Samita lenei faamatalaga e uiga i le tatalaina o le lagi: “O faaaliga o le meaalofa a le Agaga Paia, o galuega a agelu, po o le atinaeina o le mana, mamalu po o le paia o le Atua na seāseā faaalia faalauaitele, … ae masani lava pe a oo mai agelu, pe faaali mai foi le Atua lava Ia, ua faaalia lea faalilolilo i se tagata e toatasi, i o latou potu; i le vao po o faatoaga, ma e masani lava e aunoa ma se pisa po o se vevesi.”1

Ae paga lea, o le olaga i aso nei ua faatumulia i le pisa ma le vevesi. Ua aumaia e le olaga le tele o mea faalavelave ia sei vagana lava ua tatou faaaoga le taimi ma taumafaiga e aveese i tatou lava mai ia mea, e ono le mafai ona oo mai ai le leo o le Agaga ia i tatou. O le pogai lena na oo ai i se aso tautotogo i le 1820, na tuua vave ai e Iosefa Samita lona aiga ina ia alu atu i se togalaau ina ia mafai ona tatalo ai i se nofoaga faalilolilo filemu e uiga i se fesili i mea tau lotu. Na oo mai le tali ma le manino ofoofogia ina ua faaali mai le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ia te ia, ma tatalaina ai le tisipenisione o le atoaga o taimi (tagai Iosefa Samita—2:14–19).

I auala talitutusa faapea, o le autu i le mauaina o le malosi faaleagaga tatou te manaomia ua i ai lea i le mea na ta’ua i se tasi taimi e Peresitene Thomas S. Monson o le ulufale atu i lo tatou lava “togalaau paia”. Sa ia aoao atu i epikopo, ae peitai o le fautuaga e aoga i tagata uma lava o le Ekalesia: “E manaomia e epikopo uma se togalaau paia lea e mafai ona alu atu i ai e manatunatu loloto ma tatalo ai mo le taitaiga. O la’u togalaau paia o le falesa tuai o le matou uarota. E le mafaitaulia le tele o taimi i se po pogisa i se itula i le tuneva o le po ou te alu atu ai i le tulaga o lenei fale lea na faamanuiaina, faamauina, faauuina, aoaoina, ma oo lava ina valaauina ai a’u ou te pulefaamalumalu ai. Sa sulugia laitiiti le falesa i le moli auala sa i luma; e leai se leo e lagona, leai se tagata e faalavelave. Ou te tootuli ma o’u lima i luga o le pulelaa ma faasoa atu ia te Ia i luga o’u mafaufauga, o’u popolega, ma o’u faafitauli.”2

E moni, o nei taimi i “togalaau paia” e le faaluaina ai le mea na tupu i le Perofeta o Iosefa i le Togalaau Paia. Tatou te le ulufale atu i nei taimi o tapuaiga ma se faamoemoe e vaai ai i le Tama ma le Alo, e pei ona sa faia e Iosefa Samita. Peitai e mafai ona tatou faatuatua o le a tali mai le Tama Faalelagi i a tatou tatalo; peitai, o le auala e tali mai ai e pule ai lava o Ia.

O loo i ai le mana maoae i le tuueseina o se taimi filemu e tatalo ma manatunatu loloto ai. I le toafilemu lea e taitoaluaina o tatou manatunatuga loloto, e mafai ona tatou iloa ai le Tama ma Lona Alo (tagai Salamo 46:10; MFF 101:16).

O Le Mana o le Tatalo ma Suesuega i Tusitusiga Paia i Taeao

Ao ou auauna atu o se peresitene o le misiona i Hawaii, sa tele ni avanoa matou te talanoa ai ma alii ma tamaitai faifeautalai talavou sa tauivi ia avea ma ni faifeautalai sili atu le lelei. Ou te manatua se tasi faifeautalai o le sa matua lagonaina le faavaivai. Sa oo ina mamafa tele le galuega faafaifeautalai mo ia, ma na amata ona masalosalo o ia i lana molimau. Sa oo mai o ia ia te a’u ma le talosaga e faafoi atu o ia i le fale.

Nai lo lena, sa ou talosagaina o ia e mulimuli i le faataitaiga a Nifae i lona manatunatu loloto lea ma tatalo e uiga i ona popolega ma ona faanaunauga (tagai 1 Nifae 10:17; 11:1). O se faiga masani lea sa ou mulimuli ai mo le tele o tausaga ma o se faiga foi e mulimuli ai le toatele o isi o le Pulega Aoao a le Ekalesia. Sa ou talosagaina le faifeautalai e alu atu i lona fale mautotogi ma faia mea nei:

  • Ia alapo—mo ia, o ni nai minute ae le i taina le 6:30 i le taeao.

  • Faamalositino mo ni nai minute.

  • Faamalu ma tafi lana soesa—faamama ia lava.

  • Fai ona laei mo le aso.

  • Alu atu i se nofoaga filemu i lona fale mautotogi.

  • Tootuli, ma tuuina atu lona agaga i luma o le Tama Faalelagi, ma valaau atu ia te Ia. Talanoa ma Ia i le tatalo migao.

  • Faatalitali mo Lana musumusuga paia, manatunatu loloto i ni mau po o se lauga o se konafesi aoao lata mai nei, ma mafaufau e uiga i faafitauli patino na feagai ma ia.

Sa ou folafola atu i lenei alii faifeautalai talavou afai na te faia lea tulaga ma tuuina atu atoa o ia i le suesueina o tusitusiga paia, aemaise lava o le Tusi a Mamona, mo ni nai minute i aso uma, o le a ia maua ai lagona o le olioli ma maua ai le malosi e faaauau ai le galuega.3

I ni nai aso mulimuli ane sa oo mai o ia e vaai a’u. Sa maligi ona loimata ao ia faamatala mai ia te a’u ona aafiaga i le taimi o ana lotu i le taeao po. Sa matagofie lana auaunaga o se auauna a le Alii ma faamaeaina se misiona faamamaluina. Talu ai nei lava na ta’u mai ai e lona toalua ia te a’u, o loo faaauau pea ona alapo o ia ina ia maua lona taimi patino ma lona Tama Faalelagi.

Sa ou aoaoina atu lenei lava mataupu faavae i faifeautalai taitoatasi ia sa maua lo’u avanoa ou te pulefaamalumalu ai. Sa ia te a’u le popolega matou te le o faia mea uma e mafai ona matou faia e aumaia ai le malamalama o le talalelei i tagata Hawaii. I totonu o se taimi puupuu talu ona amataina e faifeautalai lenei faiga masani, sa faateleina le fuainumera o tagata e faafesootai mai e tagata o le Ekalesia, sa faateleina avanoa e aoao atu ai, ma na faaluaina, sosoo ai ma le faatoluina o le fuainumera o papatisoga i la matou misiona. Na tupu nei mea uma ona sa faalauteleina taumafaiga a faifeautalai e le mana o le Agaga Paia.

Ua ou iloa mai aafiaga faaletagata lava ia e mafai ona tafe mai le mana faaleagaga i lou olaga pe afai e te mulimuli i lenei faiga masani. O le a e lagonaina le alofa o le Atua faapea ma se toe fanaufouina mama ma le atoatoa o lou agaga (tagai 1 Nifae 11:22–25; MFF 50:28–29). O le a e maua ni taimi o faaaliga, pe a musumusu atu e le Agaga i lou agaga mea e tatau ona e faia e avea ai oe o se tamā e sili atu le lelei, se tina e sili atu le lelei, o se atalii po o se afafine e sili atu le lelei, o se soo e sili atu le lelei o Iesu Keriso.

Sailia o Tali i Faafitauli o Aso Uma

Ou te iloa se tagata lelei o le Ekalesia ua faamanuiaina lana faaipoipoga ma maua se fanau aulelei e toaono. O loo taumafai o ia e avea ma se soa e sili ona lelei i lana tane ma se tina e sili ona lelei i lana fanau. O ia o se taitai lelei o Tamaitai Talavou i lana uarota. Ae o nisi taimi na te lagona ai e le o lava lona lelei. E lotovaivai o ia ma lagona se gaogao o lona agaga.

Sa oo mai o ia ma lona toalua ia te a’u i se tasi aso ma faamatala mai le lagona le aogā na te lagonaina i taimi faapena. Sa ia talanoaina ona popolega ma ona taitai perisitua ae maise lava o lona toalua ae peitai e lei maua lava se toomaga. Sa ou fautuaina a malaga loa lona toalua i le galuega ma o le la fanau i le aoga, ona ia saili lea o se nofoaga i lona fale ma o iina ia talanoa atu ai i le Tama Faalelagi i le migao ma le lotomaualalo. Sa ou fautuaina o ia e faaali atu lona agaga faafetai i le Atua mo ona faamanuiaga ona faatali lea mo Lana musumusuga paia. Sa tautino o ia i le faia o lea tulaga i aso uma.

I se taimi mulimuli ane sa ou maua ai se tusi mai ia te ia. Sa faapea mai o ia ao alu ifo o ia i ona tulivae i na taimi filemu i aso taitasi ma tuu atu lana avega i aao o le Tama Faalelagi, sa Ia aveesea ona popolega. Sa ia lagonaina lona taua tele ia te Ia ma aoao atili ai i le “faatufugaga a Lē faamalolo”4 ao Ia faamaloloina lona agaga.

Malamalamaaga Faateleina i le Togiola

Ao tatou faaaogaina taimi tapuai i aso taitasi e maua ai le malosi faaleagaga faateleina, o le a faamanuiaina i tatou e malamalama atili i le Tama Faalelagi ma le Faaola ma Lana Togiola. O le a tatou tofo i “le agalelei o Iesu” (Mamona 1:15). O le a tatou lagonaina “le olioli tele lava” (1 Nifae 8:12) o le mana o Lona alofa faavavau. O le a faateleina lo tatou alofa i le Faaola mo le mea na Ia faia mo i tatou i le taimi o Lana misiona i le tino—aemaise lava i Ketesemane, i luga o le satauro, ma le Toetu—faapea ma mea o loo Ia faia pea lava pea mo i tatou i ona aso nei (tagai Ioane 6:51; Alema 7:11–12).

I ni nai tausaga ua mavae, sa maua ai se aafiaga a Elder Melvin J. Ballard (1873–1939) o le Korama a le Au Aposetolo e Toasefululua ao asiasi atu i le Nofoaga Faasao a Initia i Fort Peck i Monatana, ISA. I le taimi lena, sa ia manaomia se musumusuga ma le malosi e fesoasoani ai i tagata o lena alalafaga.

I se tasi po sa faia ai sana miti e faapea sa taitai atu o ia i se potu, lea sa ia vaaia ai “le tagata matua silisili ona mamalu ua ou vaai i ai, ma na auina atu a’u agai i luma ina ia faafeiloai atu ia te Ia. … Na ataata mai o Ia, ta’u mai i lo’u igoa, ma faaloloa mai Ona aao ia te a’u. Afai ou te ola seia miliona o’u tausaga o le a le galo lava ia te a’u lena ataata. Sa Ia opoina a’u ma sogi mai ia te a’u, ao Ia fusi atu a’u i Lona fatafata, ma Ia faamanuiaina a’u seia oo ina olioli atoa lo’u tagata. Ina ua maea ona Ia faamanuiaina a’u, sa ou faapa’ū i Ona aao, ma ou vaai ai i faailoga o fao; ma ao ou sogi i ai ma se lagona loloto o le olioli na faatumulia ai lo’u tagata atoa, sa ou lagonaina na ou i ai moni i le lagi. O le lagona … sa i ai: Oka! Pe afai e mafai ona ou … alu atu i Lona afioaga ma maua le lagona lea na ou maua i lena taimi … , o le a ou tuuina atu atoa a’u lava ma lo’u tagata atoa ou te faamoemoe ou te i ai!

“Ou te iloa—e pei ona ou iloa o loo ou ola—o loo soifua o Ia.”5

Ou te le iloa pe o le a outou maua lena ituaiga aafiaga i lenei olaga. Ae ou te iloa afai tou te feiloai i aso uma ma le Tama Faalelagi i nofoaga paganoa o o outou fale, o le a outou iloa o Ia ma lo tatou Faaola i auala na semanu e le mafai ona outou maua (tagai 3 Nifae 19:16–23, 25–29). Ia outou faia o lea ma ia tatala mai le lagi ia te outou i soo se auala mamalu ua saunia e lo outou Tama Faalelagi mo outou.

Faamatalaga

  1. Aoaoga a Peresitene o le Ekalesia: Iosefa Samita (Tusi lesona a le Perisitua Mekisateko ma le Aualofa, 2007), 129; tagai foi i le Talafaasolopito o le Ekalesia, 5:30–31

  2. Thomas S. Monson, “The Bishop—Center Stage in Welfare,” Ensign, Nov. 1980, 90.

  3. Tagai “Thy Spirit, Lord, Has Stirred Our Souls,” Hymns, no. 157.

  4. Tagai “Faaola e Ia Ou Alofa,” Viiga, nu. 150.

  5. I le Melvin R. Ballard, Melvin J. Ballard: Crusader for Righteousness (1966), 66.

Ata na tusia e Ruth Sipus

Vaaiga mai le ata a le Ekalesia O Le Toefuataiga