2012
Ngaahi Fakakaukau Maʻá e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí
Siulai 2012


Ngaahi Fakakaukau Maʻá e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

ʻOku maʻu ʻi he makasini ko ʻení ha ngaahi fakamatala mo e ʻekitivitī ʻe malava ke ngāue ʻaki maʻá e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí. Ko e niʻihi ʻeni ʻo e ngaahi sīpingá.

“Ko e Mālohinga ‘o Hotau Tukufakaholó,” peesi 16: Lau mo ho fāmilí ‘a e fakamatalá. Fakamamafaʻi ‘a e lea ko ‘eni naʻe fai ‘e ‘Eletā L. Tomu Peulí: “Hangē ko hono ngaohi ʻe he kau paioniá ʻa e toafá ke matala hangē ko e losé, ʻe pehē pē ha lava ʻo fakalakalaka ʻetau moʻuí kapau te tau muimui ʻi heʻenau sīpingá mo ʻenau ngaahi tukufakaholó.” Fakakaukauʻi ke ke fehuʻi ange pe ‘e anga fēfē ha muimui lelei ange homou fāmilí ki he sīpinga ne tā ‘e he kau fuofua paioniá. Te mou lava pē ke fakaʻosi ‘aki hano hivaʻi ‘a e “Haʻu Kāinga ‘Oua Manavahē” (Ngaahi Himi, fika. 18).

“Fehangahangai mo e Kahaʻú ‘i he ‘Amanaki Lelei,” peesi 35: Mahalo te ke fie fakamatalaʻi fakanounou ‘a e talanoa ‘o Misa Kililó pe fai haʻo talanoa fakafoʻituitui pē ‘oʻou pe ko ha taha ‘okú ke ‘iloʻi ‘i he founga ‘o ‘ene fahangahangai mo e kahaʻú’ i he ‘amanaki leleí. Tokoniʻi e kau mēmipa ‘o e fāmilí ke nau fakaʻaongaʻi ‘a e pōpoakí ‘i heʻenau moʻuí ‘aki haʻo fai ange e ngaahi fehuʻi hangē ko ‘ení “Ko e hā ha ngaahi palopalema ‘okú ne fakafaingataʻaʻiaʻi hoʻo falala ki he kahaʻú? Ko e hā te ke lava ‘o fai ke ke fakatuʻamelie ai ‘i hoʻo fehangahangai mo e ngaahi palopalema ko ‘ení?” Fakaʻosi ʻaki hano lau e ongo palakalafi fakamuimuitaha ʻo e fakamatalá.

Ko e hā ʻa e Fakamoʻoni Haohaoa? peesi 54: Kamata hoʻo lēsoní ‘aki haʻo fakamatalaʻi ange ‘a e meʻa ‘oku akoʻi ‘e he fakamatalá ko e fakamoʻoní. Pea fakakaukauʻi hano fakanounouʻi ‘a e ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo hono fai ‘o e fakamoʻoní (vakai, peesi 56–57). Kapau ‘e ueʻi koe, fakaafeʻi ‘a e kau mēmipa ‘o e fāmilí ke nau fefakamoʻoniʻaki lolotonga ‘o e efiafi fakafāmili ‘i ‘apí pe hiki e ngaahi fakamoʻoni ko iá ‘i heʻenau tohinoá.

“Ko ha Fanafana ‘o e ‘Ofa,” peesi 59: Lau ‘a e Luke 6:27. Peá ke fai leva ‘a e talanoa fekauʻaki mo Sēmisi mo Kāsoní, kiʻi taʻofi kae fai ki he fānaú ‘a e ngaahi fehuʻi ‘oku hā atu ‘i lalo he peesi ‘uluakí, ke nau tali mai. Poupouʻi ‘a e kau mēmipa ‘o e fāmilí ke nau feangaʻofa‘aki.

Ngaahi Efiafi Fakafāmili ‘i ‘Api “ʻI Tuʻá”

‘I hoku taʻu 10, naʻá ku papitaiso ai mo ‘eku mātuʻá, ngaahi tokouá, mo e tuofāfiné. ‘Oku ou fiefia moʻoni ke tupu hake ‘oku fakahoko maʻu pē ‘emau efiafi fakafāmili ‘i ‘apí. Naʻe hoko ‘a e efiafi fakafāmili ‘i ‘apí ke ne fakamālohia homau fāmilí.

Kuo laka hake ‘eni ‘eku hoko ko ha mēmipa ‘o e Siasí ‘i he taʻu ‘e 45. ‘Oku kei hokohoko ai pē ‘iate au mo ‘eku fānau ‘e toko nimá ‘a e tukufakaholó ni. ‘Oku tukutaha ‘a e ngaahi pō Mōnité maʻá e fāmilí.

‘I he Mōnite fakaʻosi ‘o e māhiná, ‘oku fakahoko ai haʻamau ‘ekitivitī lōloa ‘oku mau ui ko e efiafi fakafāmili ‘i ‘api “‘i tuʻá.” ‘Oku mau ō ki ha heleʻuhila, ‘aʻahi ki ha taha ‘oku puke, vaʻinga ‘i he paʻaké, ‘aʻahi kia Lola mo Lolo (‘emau ongo kuí), mo e ngaahi meʻa pehē.

Ko e aʻusia fakangalongataʻa taha kuo mau maʻú ko e taimi ne mau tokoni ai ki he fānau liʻekiná. He ‘ikai ke mau lava ‘o fakamatalaʻi e fiefia mo e nēkeneka ‘oku mau maʻu ‘i hono tokoniʻi siʻi niʻihi ‘oku fie maʻu peheé. ‘Oku mau feinga, ‘i heʻemau kiʻi founga pē, ke ‘ai siʻi fānau ko iá ke nau fiefia mo nau ‘iloʻi ‘oku ‘i ai ha taha ‘oku ‘ofa ‘iate kinautolu pea ke nau ‘iloʻi ko e fānau kotoa kitautolu ‘a e ‘Otuá.

Tita Mapunga ‘Opaiala, ‘Otu Filipainí