Eb’ li hu ut li tzolok
Chʼol 15: Lix tenamit li Qaawaʼ re li sumwank


Chʼol 15

Lix tenamit li Qaawaʼ re li sumwank

Jalam-uuch
The Old Testament prophet Abraham kneeling in prayer. Abraham is holding a staff in one hand and is looking toward the heavens as he prays. Sarah, the wife of Abraham, is depicted watching and with a look of humor on her face, from a tent portrayed in the background. Abraham and Sarah are depicted as elderly people.

Chan ruhebʼ li sumwank

  • Kʼaʼru jun li sumwank? Kʼaʼut naq nayeeman naq ebʼ laj Santil Paabʼanel saʼ Rosoʼjikebʼ li Kutan aʼanebʼ jun tenamit re li sumwank?

Chalen chaq saʼ xtiklajik, li Qaawaʼ naxkʼuubʼebʼ li sumwank rikʼinebʼ li ralal xkʼajol saʼ li ruchichʼochʼ. Naq ebʼ lix tenamit nekeʼok saʼ sumwank rikʼin Aʼan, nekeʼxnaw kʼaʼru naraj Aʼan naq teʼxbʼaanu, ut kʼaʼru li osobʼtesink naru tixkʼe Aʼan rehebʼ. Kʼaʼjoʼ wiʼchik naq nekeʼru chixbʼaanunkil lix kʼanjel saʼ li ruchichʼochʼ. Naq li Qaawaʼ naxkʼuubʼ jun li sumwank rikʼin jun li tenamit, ut ebʼ aʼan nekeʼok ajwiʼ saʼ jun sumwank rikʼin li Qaawaʼ, ebʼ aʼan nekeʼok choqʼ xtenamit li Qaawaʼ re li sumwank. Ebʼ li komon saʼ li Iglees aʼanebʼ jun raqal lix tenamit li Qaawaʼ re li sumwank.

Saʼ li evangelio, jun sumwank naraj naxye jun li loqʼlaj xaqabʼanbʼil aatin malaj yeechiʼinbʼil naʼlebʼ naʼok wiʼ li Dios rikʼin anihaq chik, malaj rikʼin jun chʼuut chi tenamit. Saʼ xbʼaanunkil jun sumwank, li Dios naxyeechiʼi jun li osobʼtesink choqʼ reeqaj xpaabʼankil jun li chaqʼrabʼ. Aʼan naxxaqabʼ kʼaʼru elajinbʼil saʼ lix sumwank, ut naxkʼutbʼesi li naʼlebʼ aʼan chiruhebʼ lix profeet. Wi naqasikʼ ru abʼink chiru li elajinbʼil saʼ li sumwank, naqakʼul li osobʼtesink li yeechiʼinbʼil. Wi naqasikʼ ru naq inkʼaʼ tooʼabʼinq chiru, Aʼan inkʼaʼ naxkʼe li osobʼtesink, ut wan naq nakʼeeman ajwiʼ jun li tojbʼa-maak.

Naru naqil aʼin naq naqajunaji qibʼ rikʼin li Iglees. Wan junjunq li sumwank nokoʼok wiʼ rikʼin li Dios (chiʼilmanq li chʼol 20 re li hu aʼin). Naq nakubʼe li qahaʼ, nokoʼok saʼ sumwank rikʼin li Kolonel naq taqakʼul lix kʼabʼaʼ saʼ qabʼeen. Aʼan naxyeechiʼi naq “joʼ kʼihalebʼ li nekeʼxjal xkʼaʼuxl ut nekeʼkubʼe xhaʼ saʼ lin kʼabʼaʼ, aʼan li Jesukristo, ut nekeʼkuyuk toj saʼ rosoʼjik, aʼanebʼ ajwiʼ teʼkoleʼq” (Tz. ut S. 18:22). Nokoʼok saʼ sumwank rikʼin li Qaawaʼ naq naqakʼul li loqʼlaj waʼak (chiʼilmanq li chʼol 23 saʼ li hu aʼin). Laaʼo naqaye naq taqakʼul lix kʼabʼaʼ saʼ qabʼeen, naq taqajultika Aʼan, ut naq tooʼabʼinq chiruhebʼ lix taqlahom. Nayeechiʼiman qe naq li Santil Musiqʼej taawanq qikʼin. (Chiʼilmanq Tz. ut S. 20:77–79.) Naq naqakʼulebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel saʼ li santil ochoch, wankebʼ chik li loqʼlaj sumwank nokoʼok wiʼ, ut nayeechiʼiman qe li taqenaqil loqʼal wi tiiko chixpaabʼankil (chiʼilmanq Tz. ut S. 132; chiʼilmanq ajwiʼ li chʼol 47 saʼ li hu aʼin).

Wan naq wan jun li sumwank naxkʼuubʼ li Dios rikʼin kaʼajwiʼ jun li winq, malaj jun li tenamit. Aʼan kixkʼuubʼ jun sumwank rikʼin laj Adan, laj Enok, laj Noe, ebʼ li ralal xkʼajol laj Israel, ut laj Lehi (chiʼilmanq Moises 6:31–36, 52; Genesis 9:9–17; Exodo 19:5–6; 2 Nefi 1). Aʼan kiʼok saʼ jun sumwank li kʼuubʼanbʼil choqʼ re laj Abrahan ut rehebʼ li ralal xkʼajol li narosobʼtesihebʼ li komon saʼ li Iglees ut chixjunilebʼ li tenamit saʼ li ruchichʼochʼ toj saʼ li kutan aʼin.

  • Kʼoxlahebʼ li sumwank kat-ok wiʼ rikʼin li Dios, ut li osobʼtesink li xyeechiʼi Aʼan aawe rikʼin xpaabʼankilebʼ li sumwank aʼin.

Lix sumwank li Dios rikʼin laj Abrahan ut ebʼ li ralal xkʼajol

  • Kʼaʼru li sumwank re laj Abrahan?

Laj Abrahan, jun profeet saʼ li Najter Chaqʼrabʼ, aʼan jun li winq qʼaxal tiik xchʼool (chiʼilmanq li jalam-uuch saʼ li jun chʼol aʼin). Aʼan kixkʼe xchʼool naq inkʼaʼ tixloqʼonihebʼ li pakʼbʼil dios re lix yuwaʼ. Kixpaabʼ chixjunilebʼ lix taqlahom li Dios. Saʼ xkʼabʼaʼ lix tiikilal xchʼool laj Abrahan, li Qaawaʼ kiʼok saʼ jun sumwank rikʼin aʼan ut ebʼ li ralal xkʼajol.

Li Qaawaʼ kixyeechiʼi re laj Abrahan naq teʼwanq ralal xkʼajol chi inkʼaʼ taaruuq rajlankil xkʼihalebʼ. Kixyeechiʼi naq chixjunilebʼ teʼruuq chixkʼulbʼal li evangelio, li osobʼtesink re li tijonelil, ut chixjunilebʼ li kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li taqenaqil loqʼal. Ebʼ li alal kʼajolbʼej aʼin, rikʼin lix wankil li tijonelil, teʼxkʼam li evangelio rikʼin chixjunilebʼ li tenamit. Rikʼinebʼ aʼan, teʼosobʼtesiiq chixjunilebʼ li junkabʼal re li ruchichʼochʼ (chiʼilmanq Abrahan 2:11). Li Dios joʼkan ajwiʼ kixyeechiʼi naq wi tiikebʼ xchʼool, Aʼan tixxaqabʼ lix sumwank rikʼin chixjunilebʼ li jar tasal tenamit rehebʼ li ralal xkʼajol laj Abrahan (chiʼilmanq Genesis 17:4–8).

  • Chan ru naq ebʼ li taqlahom ut li yeechiʼihom saʼ li sumwank re laj Abrahan nekeʼoksiman saʼ li qayuʼam laaʼo? (Kʼoxla chan ru naʼoksiman li patzʼom aʼin saʼ li jar paay chi naʼajej, joʼ saʼ kabʼl, saʼ trabaaj, saʼ li qakomonil chiqibʼil qibʼ, malaj naq nokokʼanjelak joʼ aj kʼamol aatin.)

Ebʼ li komon saʼ li Iglees aʼanebʼ jun tenamit re li sumwank

  • Kʼaʼru li osobʼtesink ut li tenebʼank li nekeʼchal rikʼinebʼ lix tenamit li Dios re li sumwank anajwan?

Inkʼaʼ kaʼajwiʼ ebʼ li xeʼyoʼla choqʼ ralal xkʼajol laj Abrahan yeebʼilebʼ re xbʼaan li Dios naq aʼanebʼ lix tenamit re li sumwank. Naq kiʼaatinak rikʼin laj Abrahan, li Dios kixye: “Joʼ kʼihalebʼ li nekeʼkʼuluk re li Evangelio aʼin, kʼabʼaʼinbʼilaqebʼ joʼ chanru laa kʼabʼaʼ, ut teʼkʼeheʼq saʼ ajl joʼ aawiyajil, ut teʼwakliiq ut tateʼrosobʼtesi, joʼ lix yuwaʼebʼ” (Abrahan 2:10). Chi joʼkan, wan wibʼ paay chi tenamit li wankebʼ saʼ li sumwank li kikʼuubʼaman rikʼin laj Abrahan: (1) ebʼ li tzʼaqal xeʼyoʼla choqʼ ralal xkʼajol laj Abrahan ut tiikebʼ xchʼool, ut (2) ebʼ li kʼulbʼilebʼ choqʼ alal kʼajolbʼej xbʼaan xkʼulubʼankil ut xpaabʼankil lix evangelio li Jesukristo (chiʼilmanq 2 Nefi 30:2).

Naq nakubʼe li qahaʼ saʼ li Iglees, nokoʼok saʼ li sumwank li kixkʼuubʼ li Qaawaʼ rikʼin laj Abrahan, laj Isaak, ut laj Jakob (chiʼilmanq Galatas 3:26–29). Wi nokoʼabʼink chiru aʼan, naqakʼul choqʼ qeechanihom li osobʼtesink re li sumwank aʼin. Rikʼin aʼan naru taqakʼul li qatenqʼankil ut qabʼeresinkil xbʼaan li Santil Musiqʼej. Ebʼ li winq li kʼulubʼejebʼ nekeʼru chixkʼulbʼal li tijonelil. Ebʼ li junkabʼal naru nekeʼosobʼtesiik saʼ xkʼabʼaʼ li tijonelil. Naru naqakʼul li junelik yuʼam saʼ li choxahil awaʼbʼejihom. Maakʼaʼ chik junaq osobʼtesink li naqʼaxok rehebʼ aʼin.

Rochbʼeen li osobʼtesink naqakʼul joʼ lix tenamit li Qaawaʼ re li sumwank, wan li ninqi tenebʼaak naqakʼul. Li Qaawaʼ kixye re laj Abrahan naq saʼ xkʼabʼaʼebʼ li ralal xkʼajol taakʼameʼq li evangelio re chixjunil li ruchichʼochʼ. Yooko chixtzʼaqobʼresinkil ru li tenebʼaak aʼin rikʼin lix kʼanjelebʼ laj kʼamol aatin saʼ li Iglees, ut rikʼin li kʼanjel re xjultikankil li evangelio bʼaanunbʼil xbʼaanebʼ li komon. Li usilal aʼin re xjultikankil li evangelio chiru chixjunil li ruchichʼochʼ nawan kaʼajwiʼ choqʼ re lix tzʼaqal Iglees li Qaawaʼ ut lix tenamit re li sumwank.

Joʼ lix tenamit li Qaawaʼ re li sumwank, aajel ru naq taqapaabʼ lix taqlahom. Li Qaawaʼ kixye: “Laaʼin, li Qaawaʼ, wankin chi tenebʼanbʼil naq nekebʼaanu li kʼaʼru ninye; aʼbʼan naq inkʼaʼ nekebʼaanu li kʼaʼru ninye, maajun yeechiʼihom nekekʼul” (Tz. ut S. 82:10). Wi naqatzʼeqtaana li qasumwank chirix naq ak xqakʼulubʼa li evangelio, naʼosoʼ xwankil li sumwank ut nokokana saʼ tojbʼa-maak chiru li Dios (chiʼilmanq Tz. ut S. 132:4). Aʼan kixye: “Meekanabʼ eeribʼ chi maakobʼ, maare anchal taatʼaneʼq rahil raqbʼa-aatin saʼ xbʼeen eejolom. “Xbʼaan naq rikʼin li ani kʼeebʼil naabʼal re, naabʼal li tenebʼanbʼil; ut ani namaakobʼ chiru xnimal li saqen, xnimal li tojbʼa-maak taakʼeheʼq saʼ xbʼeen” (Tz. ut S. 82:2–3).

Li akʼ ut junelikil sumwank

  • Kʼaʼru naqaye naq taqabʼaanu naq naqakʼulubʼa li evangelio? Kʼaʼru li osobʼtesink naxyeechiʼi li qaChoxahil Yuwaʼ wi naqabʼaanu li xqaye?

Lix tzʼaqalil li evangelio, aʼan li akʼ ut junelikil sumwank nayeeman re. Wan rikʼin aʼan chixjunil li sumwank nokoʼok wiʼ saʼ li kubʼihaʼ, saʼ li loqʼlaj waʼak, saʼ li santil ochoch, ut bʼaraq chik chi naʼajej. Li Qaawaʼ kixye naq aʼan junelikil sumwank xbʼaan naq kʼojobʼanbʼil xbʼaan jun li Dios li junelik nakana, ut xbʼaan naq maajoʼqʼe taajalmanq li sumwank. Kixkʼe ajwiʼ li sumwank aʼin re laj Adan, laj Enok, laj Abrahan, ut jalanebʼ chik li profeet. Naq naqil chi joʼkaʼin, naru nayeeman naq moko akʼ ta. Aʼbʼanan li Qaawaʼ naxye re naq akʼ, xbʼaan naq rajlal sut naq nakʼojobʼaman wiʼchik li evangelio chirix naq isinbʼil chaq saʼ li ruchichʼochʼ, akʼ wan choqʼ rehebʼ li ani nekeʼkʼuluk re (chiʼilmanq Jeremias 31:31–34; Esekiel 37:26).

Naq naqakʼulubʼa li akʼ ut junelikil sumwank, nokoʼok saʼ aatin naq taqajal qakʼaʼuxl, taakubʼeeq li qahaʼ, taqakʼul li Santil Musiqʼej, taqakʼul li tiqibʼaak, taqakʼul li sumwank re li sumlaak saʼ li santil ochoch, ut taqataaqe ut tooʼabʼinq chiru li Kristo toj saʼ rosoʼjik li qayuʼam. Wi naqapaabʼ li qasumwank, li qaChoxahil Yuwaʼ naxyeechiʼi qe naq taqakʼul li qataqenaqil loqʼal saʼ li choxahil awaʼbʼejihom (chiʼilmanq Tz. ut S. 132:20–24; chiʼilmanq ajwiʼ li chʼol 47 saʼ li hu aʼin).

Chʼaʼaj choqʼ rehebʼ li ani wankebʼ saʼ li ruchichʼochʼ xtawbʼal ru chan ru xnimal ru li yeechiʼink aʼin. Ebʼ li taqlahom li naxkʼe qe aʼan choqʼ re qachaabʼilal, ut wi tiiko chi paabʼank, naru naq junelik taqakʼul li osobʼtesink ut li chʼinaʼusal re choxa ut re ruchichʼochʼ. Naru toowanq chiru li Dios ut tootzʼaqonq rikʼin lix rahom, lix toqʼobʼahom qu, lix wankilal, lix nimal ru, lix nawom, lix chaabʼilal xnaʼlebʼ, ut li rawaʼbʼejil.

  • Kʼaʼru naraj wiʼ li wank choqʼ xtenamit li Qaawaʼ re li sumwank rikʼin chanru naq naqatiqibʼ qibʼ, chanru nokowan, ut chanru naqapaabʼebʼ lix taqlahom li Dios?

Ebʼ li loqʼlaj hu ut jalanebʼ chik li hu