2010–2019
Paoa blong Klin Tingting blong Ol Woman
Oktoba 2013


Paoa blong Klin Tingting blong Ol Woman

Fasin blong yu, i blong mekem gud mo blong stap gud, mo taem yu stap folem Tabu Spirit, atoriti mo paoa blong klin tingting blong yu bae i gro.

Blong longlongtaem finis, ol sosaeti oli dipen long paoa blong klin tingting blong ol woman. Paoa ia, i no gat wan gud fos nomo long sosaeti, sapot long tingting we ol woman oli givim, i givim pruf se i wan ia nomo mo i blong gud blong evriwan. Ating from se hem i bigwan tumas, kontribusen ia blong ol woman, oli no luksave gud, mo man i ting nating long hem. I gat denja i stap se bae yumi lusum paoa ia, mo i no blong gud blong yumi evriwan. Mi wantem talem tangkyu from gud tingting blong ol gud woman, faenemaot sam long ol tingting mo muvmen we i putum paoa, ples, mo voes blong ol woman long denja, mo askem strong long ol woman blong fidim gud paoa blong klin tingting we i stap insaed long olgeta.

Ol woman, oli karem i kam long wol, wetem olgeta, wan kaen klin fasin, wan tabu presen we i mekem olgeta oli topwoman blong givim ol kwaliti olsem fet, strong paoa long tingting, sore, mo kam antap long ol rilesensip mo long ol kalja. Taem hem i stap presem “fasin blong bilif we i no blong giaman” we Timoti i gat, Pol i talem se fet ia “bubu blong hem Loes, mo mama blong hem, Yunis, tufala i stap holem.”1

Sam yia i pas, taem mi stap long Meksiko, mi luk stret long ae blong mi wanem Pol i minim. Mi tingbaot wan yang mama ia, wan aot long plante woman blong Jos long Meksiko, we fet blong hem long God i flasem laef blong olgeta we oli no save luksave. Naesfala woman ia i saenemaot wan atoriti blong klin tingting we i bon long gud wok we i lidim evriwan raon long hem. Wetem hasban blong hem, tufala i sakrifaesem plante samting we tufala i laekem, mo ol ting blong hem, from sam samting we i moa hae, mo hem i no tingting tu taem long hem. Paoa blong hem blong mekem wok blong leftemap, bendaon, mo balensem taem wetem ol pikinini blong hem, i bitim paoa blong man. Oli askem fulap samting long hem, we oli semsemmak mo hapen oltaem, be yet, hem i luk naes i stap, i gat gud filing abaot wok blong God. Semmak olsem Sevya, hem i kam wan haewoman taem hem i blesem ol narawan tru long seves mo sakrifaes. Hem i stret eksampol blong lav.

Mi bin gat blesing tru long paoa blong klin tingting blong ol woman, speseli mama blong mi mo waef blong mi. Long medel blong ol woman we mi talem tangkyu from, i gat Anna Den. Anna mo man blong hem, Henri, mo fofala pikinini oli stap wetem ol paeonia blong Jos long Niu Jesi long Yunaeted Stet. Stat long ol yia 1930, taem Henri i wan dokta studen long Rutges Yunivesiti, hem mo Anna i wok oltaem wetem skul mo ol nara oganaesesen long Metusen, ples we oli stap, blong winim ol dip rong tingting agensem ol Momon, mo blong mekem komuniti i wan moa gud ples blong evri papa mo mama blong lukaotem ol pikinini blong olgeta.

“Eksampol, Ana i volontia long Metusen YMKA mo i mekem se oli nomo save lego hem. Long wan yia taem, oli putum hem i presiden blong Grup blong Ol Mama, mo afta, “oli askem hem blong i kandidet blong wan long ol trifala posisen blong YMKA bod blong ol daerekta. !Hem i winim hemia, i no gat man i agens, mekem se hem i joenem stret kaonsel ia, we sam yia bifo, i no bin letem Ol Sent blong mit long bilding blong olgeta!”2

Famle blong mi i muv i go long Niu Brenswik Wod taem mi yangfala. Sista Den i lukluk long mi mo plante taem, i talemaot tras blong hem se mi save mekem mo kasem samting, we i givim insperesen long mi blong go hae—i hae moa bitim we bae mi mekem sapos mi no gat ol gud toktok blong hem. Wan taem, from hem i givim wan woning wetem tingting mo long stret taem, mi stap longwe long wan situesen we bae i lidim blong mi blong harem nogud. Nomata hem i nomo stap ia, paoa blong tingting blong Ana Den i gohed blong lidim mi, mo i kamaot long laef blong laen blong hem, mo plante narafala laef wetem laef blong mi.

Bubuwoman blong mi, Adena Wonik Swenson i tijim mi blong gat tingting long prishud seves. Hem i leftemap tingting blong mi blong lanem baehat ol sakramen prea blong bred mo wota, mo eksplenem se, long wei ia, bae mi save talemaot prea ia wetem moa save mo filing. Taem mi luk hao hem i stap sapotem bubuman blong mi, wan stek petriak, i mekem mi gat respek long ol tabu samting. Bubuwoman Swenson i neva lanem olsem wanem blong draevem trak, be hem i bin save olsem wanem blong helpem ol boe blong kam ol man we oli gat prishud.

Paoa blong klin tingting blong wan woman, oli no gat ples we oli filim moa, mo i wok gud moa bitim insaed long hom. I no gat ples moa blong lukaotem wan jeneresen we i stap kam antap bitim tradisonol famle, we wan papa mo mama i wok wan blong lukaotem, tijim, fidim ol pikinini blong olgeta. Taem gud ples olsem i no gat, ol pipol oli traehad blong mekem moa wok folem situesen blong olgeta.

Long eni wei, wan mama i save yusum wan paoa we i no gat wan narawan, o wan nara rilesensip we bae i bigwan semmak Tru long paoa blong eksampol mo tijing blong hem, ol boe blong hem oli lanem blong respektem fasin blong stap olsem wan woman mo blong gat disiplin, mo hae standet blong klin tingting long laef blong olgeta. Ol gel blong hem oli lanem blong fidim gud fasin blong olgeta, mo blong stanap from samting we i raet, bakegen mo bakegen, nomata hemia i no popula. Hae tingting mo lav we mama i gat long pikinini, i lidim olgeta blong laef mo responsibol long aksen, no mekem eskius, blong stap series abaot edukesen, mo divelopmen blong olgetawan, mo blong mekem wok blong gudlaef blong evriwan raon long olgeta. Elda Nil A. Makswel i bin askem: “Taem bae oli soemaot ril histri blong ol man, ?bae oli soemaot noes blong masket, o saon blong insperesen blong ol singsing? ?Bae i soem wo blong ol ami we i stop, o wok blong pis we ol woman i mekem long hom mo long ol neiba? ?Wanem i hapen long bed blong pikinini mo kijin bae i gat moa paoa bitim wanem i hapen long ol gavman?”3

Wanem i tabu moa, i rol blong woman long kriesen blong laef. Yumi save se bodi blong yumi i kamaot long tabu ples 4 mo yumi mas bon bakegen long wol, mo long saed blong spirit blong kasem ol hae ples long selestial kingdom blong God.5 From hemia, woman i gat wan ful pat, (samtaem i putum laef blong olgeta long denja) insaed long wok mo glori blong God blong “mekem man i nomo save ded mo kasem laef we i no save finis.”6 Olsem ol bubuwoman, ol mama, mo ol stamba eksampol, ol woman oli bin ol bodigad blong springwota blong laef, mo tijim wanwan jeneresen se i impoten blong stap klin long saed blong seks—blong stap klin bifo mared, mo stap tru afta long mared. Long wei ia, oli bin wan paoa blong gud fasin long sosaeti; oli tekem ol bes man oli kam; oli bin holemtaet ol gud ples blong lukaotem ol pikinini we oli gat strong tingting mo helti.

Ol sista. Mi no wantem blong presem yufala tumas olsem samtaem oli mekem long Dei blong Ol Mama we i mekem yu filim defren. Yufala i no nid blong stap stret evriwan;7 mi no klemem se yufala i stret evriwan (be hemia i no olsem wetem hemia we i sidaon kolosap). Wanem mi minim, i we, nomata yu singgel o mared, nomata yu gat pikinini o no, nomata yu olfala, yangfala, o long medel, atoriti blong klin tingting i impoten tumas, mo ating mifala i stat blong tekem se hemia, mo yufala i nating nomo. I tru. I gat ol muvmen mo ol fos we oli wok blong daonem, mo katemaot paoa blong yufala, mo i nogud long wanwan man, woman, famle mo sosaeti. Bae mi talemaot tri samting ia olsem wan toktok blong lukaot mo wan woning.

Wan denja tingting we i daonem paoa blong klin tingting blong ol woman, i blong ting nating long mared, mo fasin blong stap wan mama, mo hommeka olsem wan wok. Sam oli luk se wok blong hommeka oli wan prapa nogud samting, mo talem se i daonem ol woman, mo wok blong stap askem woman blong lukaot long pikinini, i blong tritim nogud woman.8 Oli talem nogud “mama long hom” olsem wan wok. Hemia i no stret o raet. Yumi no daonem valiu blong wanem ol woman o man i save kasem long eni wok—yumi evriwan i kakae long ol frut ia blong hatwok—be yet, yumi luksave se i no gat wan samting moa we i moa gud bitim blong stap wan mama mo papa insaed long mared. I no gat wok we i gud moa, mo i no gat mane, o atoriti, o pablik we i bigwan inaf bitim riwod blong gat famle. Wanem moa we wan woman i save mekem, paoa blong hem blong klin tingting, oli no yusum moa bitim insaed long famle blong hem.

Fasin tedei we man i gat long saed blong seks i putum atoriti blong klin tingting blong woman long denja long plante eria. Fasin blong jusum blong kilimded bebi long bel blong gud blong yuwan o blong i no spolem yu long sosaeti i atakem ol stret tabu paoa mo atoriti blong klin tingting blong woman. I semmak wetem nogud tingting long saed blong seks mo fasin blong no dresap gud we i no daonem ol woman nomo, be tu, i mekem giaman ia i kam strong moa, se fasin blong woman long saed blong seks i wanem i talemaot hamas hem i impoten.

Tingting i stap longtaem long kalja se i gat dabol standet i stap we i luk se woman i mas lukaot long saed blong seks, be i oraet blong man i gat nogud tingting long saed blong seks. Wanem i no stret long “dabol standet” ia i klia, mo man i tokbaot mo sakemaot. Taem oli sakemaot, oli ting se bae man i girap i go from hae standet, wan ia we i gud, be oposit nao i hapen—naoia, oli leftemap tingting blong ol woman mo ol gel blong oli no gat standet long saed blong seks, olsem we dabol standet ia i letem ol man blong mekem. Long wan taem we oli askem ol woman blong gat hae standet mo gat komitmen mo man blong gat responsabiliti, tedei fasin blong gat seks i hapen we man i no tingting nating long hem, i mekem famle i no gat papa, mo pua laef i kam antap. Fasin blong man mo woman i gat seks eni taem i stilim paoa blong klin tingting long ol woman, mo i daonem evri sosaeti.9 Long emti dil ia, man nao i kam “fri” mo ol woman mo ol pikinini oli safa bigwan.

Wan nambatri eria blong wari from i stap long olgeta we, long nem blong stap ikwol, oli wantem rapemaot evri samting we i defren bitwin man mo woman. Plante taem, i olsem blong pusum woman blong mekem hem olsem man—i moa raf, i strong, mo i save tok strong. Naoia, long muvi mo vidio gem, yu save luk woman i gat rabis rol, i livim ol ded bodi mo oli prapa spolem evri ting. I mekem sol blong man i nomo gat filing taem oli mekem olsem, mo bae i semmak taem ol woman oli stap stamba blong safaring mo gotru long safaring ia.

Foma Yang Woman Jeneral Presiden, Magret D. Nadol i tijim: “Wol i gat naf long ol woman we oli gat strong fasin; yumi nidim woman we i sopsop. I gat naf woman we oli nogud; yumi nidim ol woman we oli kaen. I gat naf woman we oli tok strong; yumi nidim ol woman we oli tok kaen. Yumi gat naf long ol woman we oli popula mo rij; yumi moa woman wetem fet. Yumi gat naf long fasin blong griri; yumi nidim moa klin hat.”10 Taem oli miksim ol samting we i defren bitwin man mo woman, yumi lusum ol stret presen we i komplitim ol woman mo ol man we tugeta, i mekem tufala i wan.

Strong toktok blong mi long ol woman mo ol gel tedei, i blong protektem mo fidim paoa blong klin tingting we i stap insaed long yufala. Holemtaet klin fasin ia insaed long yufala mo ol presen ia we i blong yufala nomo, we yufala i stap tekem i kam long wol. Fasin blong yu, i blong mekem gud mo blong stap gud, mo taem yu stap folem Tabu Spirit, atoriti mo paoa blong klin tingting blong yu bae i gro. Long ol yang woman, mi talem: no lusum paoa blong klin tingting ia, iven kasem taem we yu kasem ful mak blong hem. Tekem spesel kea se lanwis blong yu i klin, i no strong; se dresap blong yu i soemaot gud fasin blong dresap, i no hae tingting; mo we aksen blong yu i soemaot klin fasin, i no rabis tingting abaot seks. Yu no save leftemap ol narawan i kam long klin fasin wetem wan han, mo stap agri mo folem nogud fasin long saed blong seks wetem nara han.

Ol sista. Aot long evri rilesensip blong yufala, hem i rilesensip wetem God nao, Papa blong yu long Heven we i stamba blong paoa blong klin tingting we yufala i mas oltaem putum faswan long laef blong yufala. Tingbaot se paoa blong Jisas i kam tru long fasin blong Hem blong gat ful tingting i lukluk nomo long tingting blong Papa.11 Hem i neva kamaot long hemia mo i mekem Papa blong Hem i glad. Traehad blong stap disaepol ia blong Papa mo Pikinini, mo paoa blong yu lidim man bae i neva lus.

Mo yu no fraet blong yusum paoa ia, mo no talem sore from. “Sipos ol man oli askem long yufala from wanem yufala i putum tingting i stap long Kraes, oltaem yufala i mas rere blong givim ansa long olgeta.”12 “[Prijim toktok; Nating we ol man oli wantem harem tok ya o oli no wantem, be oltaem yu mas strong, mekem tingting blong ol man oli stanap strong, mo mekem tingting blong yu i longfala blong tijimgud olgeta.”13 “lukaotem ol pikinini blong yufala wetem laet mo trutok.”14 “Tijim [olgeta] blong prea, mo blong wokbaot long stret laef long fored blong Lod.”15

Long ol samting ia we mi askem long ol woman, yufala i no andastanem nogud samting. Taem mi stap presem mo leftemap paoa blong klin tingting blong ol woman, mi no stap talem se ol man mo ol boe, naoia oli gat eskius blong no mekem diuti blong olgeta from trutok mo stret mo gud fasin, se responsabiliti blong olgeta blong givim seves, sakrifaes, mo givhan i daon bitim hemia blong ol woman, o oli save livim ol woman oli wokem. Ol brata, yumi mas stanap wetem ol woman, serem ol hevi trabol blong olgeta, mo fidim gud kompanion blong yumi we i atoriti blong klin tingting.

Ol Dia sista. Mifala i dipen long paoa blong klin tingting we yufala i tekem i kam long wol, long mared, long famle, mo long Jos. Mifala i dipen long ol blesing we yufala i kam long heven i kamdaon tru long prea mo fet blong yufala. Mifala i stap prea from sekiuriti, gudlaef, mo hapines mo blong yufala i gat sapot long paoa blong tingting blong yufala. Long nem blong Jisas Kraes, amen.

Ol Not

  1. Seken Timoti 1:5.

  2. Orson Scott Card, “Neighborliness: Daines Style,” Ensign, Apr. 1977, 19.

  3. Neal A. Maxwell, “The Women of God,” Ensign, May 1978, 10–11.

  4. Luk long Moses 2:27.

  5. Luk long Moses 6:57–60.

  6. Moses 1:39.

  7. “Wan handred yia i pas, wan skola Jon Bowlbi i bin ademap se hem i faenem se rilesensip we i fasem wan mama mo pikinini tugeta hemia tru long ol plante taem we mama i kea long pikinini, hem i impoten tumas long fandesen blong developmen blong ol sosol filing.  … Mo wan woman skola Sara Rudik i talemaot wan ‘spesel lav’ blong wan mama olsem wan stamba wok blong wan smat papa mo mama. Tru long wan ‘ae blong lav we i save wet longtaem,’ ol mama oli developem wan spesel save abaot ol pikinini blong olgeta—wan save we i givim olgeta wan spesel lukluk long wanem nao oli ol ‘moa tru gud praktis’ blong wanwan pikinini” (Jenet Jacob Erickson, “Love, Not Perfection, Root of Good Mothering,” Deseret News, 12 Mei 2013, G3).

  8. I tru se plante woman ova long plante jeneresen oli bin yusum nogud olgeta o trabolem olgeta wetem fulap hevi insaed long famle mo wok, be oli no nid blong gat fasin blong no stap selfis mo sakrifaes, mo kam nogud. Elda Brus K. Hafen i luk mo talem: “Sapos blong kam blong ‘no stap selfis’ i minim se wan woman i mas sakemaot aedentiti blong hem mo fasin blong hem blong gro, save ia abaot fasin blong no stap selfis, hem i rong. … Be tedei eksampol blong wan fri woman i go tumas long narasaed, i givim pikja blong wan woman we i indipenden tumas long famle blong hem. Wan nara lukluk i stap se ol hasban mo ol waef oli dipen moa long tufala bakegen. … Olgeta we oli stap tokbaot ol samting ia, oli toktok mo talem se ol mama oli muv long fasin blong stap dipen i go long fasin blong nomo stap dipen, be oli jiam ova long medel graon ia we i gud tumas blong mama mo papa i dipen long tufala bakegen. Olgeta mama we oli stat long fasin blong no stap selfis mo muv i go long fasin blong stap selfis, oli jiam ova long medel graon we i gud tumas blong seves ia we olgetawan oli save jusum, we i stap helpem wan woman blong stap gro. From tumas samting ia, ol toktok long saed blong valiu blong fasin blong stap olsem wan mama i mekem se jeneral sosaeti i no givim gud toktok abaot ol mama, be tu, abaot ol woman (“Motherhood and the Moral Influence of Women” [remarks to the World Congress of Families II, Geneva, Plenary Session IV, Nov. 16, 1999], http://worldcongress.org/wcf2_spkrs/wcf2_hafen.htm).

  9. Wan mama long wan niuspepa we oli singaotem Wall Street Journal i talem se: “Evriwan long yumi, be i no ol Momon, ol ivanjelis, mo Otodoks Jiu, oli no save olsem wanem blong tijim ol boe mo ol gel blong yumi blong no givimaot bodi blong yumi olsem nomo. … Yet, long grup blong ol fren blong mi we oli ol gel, filing blong wantem pusumbak taem ia i strong. Mi no save eniwan long olgeta we i no gat nogud filing long saed blong wanem hem i mekem long saed blong seks bifo. Evri woman we mi askem olgeta long saed blong poen ia i talem se hem i no wantem “gat moa eksperiens.” (Jennifer Moses, “Why Do We Let Them Dress Like That?” Wall Street Journal, 19 Maj 2011, C3).

  10. Margaret D. Nadauld, “The Joy of Womanhood,” Ensign, Nov. 2000, 15; o Liahona, Jen. 2001, 18.

  11. Luk long Jon 8:29.

  12. Fas Pita 3:15.

  13. Seken Timoti 4:2.

  14. Luk long Doctrine and Covenants 93:40.

  15. Luk long Doctrine and Covenants 68:28.