General Conference
“Ma bay Par ni ga Bay Rog, nge Gag Ngom; Ere Mu Paer Ngog”
General conference ko April 2023


“Ma bay Par ni ga Bay Rog, nge Gag Ngom; Ere Mu Paer Ngog”

Fare michmicheg rok’ fare Tathapeg nira par rodaed e ba riyul’ ma bay nifan e member nibe ayuweg fapi m’ag rok’ nifan e Galasia rok’ nikan sulweg yarmen.

Profet Enoch ni kaakroom, e weliy ulan fare Bin Kakrom e M’ag, fare Doctrine and Covenants, nge fare Pearl of Great price,1 ni kubang ko fare toey tafan fare binaew ko Zion.

Fapi chep nib thothup ku Enoch nin pining ni nge pigpig e be yipfan ni “rung’ag ba lam ni yib u tharmiy, ni be ga’ar: Enoch, fakag, mu machib ngak e pi gidii’ ney, mag yag ngorad ni ngar—Kalngan’, … ya ke a’la’l gum’ircha’en rad, ma ke kireb tel rad, ma owchrad ni dabiyag ni ngar guyed ban’en nga orel.”2

“Ma napan ni ru’ngag Enoch e pi thin nem, me garbug nga but’ ko fayleng … me non ngak Somoel, nibe ga’ar: Mang ere n’en ni kam guy rog ni ri ga ba’adag, ya gag e kemus rogog aray, ma gubin e gidii’ ni dabun daken nag; ya gub sag’al ko numon; ere i gag e ta pigpig rok?”3

Wenig muguy ni ngiyal’ nem ni pining Enoch ni nge pigpig, me guy ni kachingiyal’ nem e bo’or ban’en ni dani nang rogon fa momaw’ ngak. Gube tafney nag ni gadaed gubin nikad thamiyed e biney ni woed Enoch ko ngiyal’ nikan pii’ reb e pigpig ngodaed nifan e Galasia. Machane rib michuwun’ug ngak ni fulweg rok’ Somoel ngak e duwer rok’ Enoch e kabay nifan ngodaed e daba’.

“Ma fare Somoel e gaʼar ngakʼ Enoch: Man ngam rrin’ ni woed rogon ni kug motohiyel nag ngom, ma dariy bee’ nira taleg nem. Bing lingam, ma bay ni suguy ko thin, ma bay gu pii’ ngom e thin ni ngam machib nag . …

“Bay i par e Thothup rog nga daken nem, gubin e thin rom e bay gu rrin’, ma bay mpar ni baga’ lungum ko fapi burey, ma fapi lul’ ni bay thil e gin nib sor ngay; ma bay par ni ga bay rog, nge gag ngom.4

Enoch e mang reb e profet ni rib gel me mang e talin ko muruwel ni paa’ Got ni rrin’ boech e muruwel ni rib fel’, machane somm’on riy e dani tabab ko machin ni arogon! Ya, fin boech nga tomuren nin gel nag ko napan nike fil rogon ni nge leak wo’en fare Fak Got.

Ri gube meybil nag fare ayuw ko Kan ni Thothup ko napan ni gadaed be tafney nag fare mulwol ni pii’ Somoel ngak Enoch nifan ngom nge gag e daba’.

Thingar mu Par ni ga Bay Rog

Somoel Yesus Kristus e ke pining nira bagdaed me peth nag ir ngak.5 Machane uw rogon ni rayag ni ngad filed min nib ngan peth nigey ngak?

Fare bugithin ni paer e be yipfan ban’en nibe par u tigil’ fa ban’en ni dabi mithmith ma kuma athamgil nga mada’ ko tomur. Elder Jeffrey R. Holland e weliy ni fare bugithin ni “pageg” e kube yipfan ni “‘[ngan] par—machane [ngan] par ni dariy bi’id manimus.’ Iraram fare pigpig ko mulwol ko gospel nifan ngak … e gidii’ ni gubin… nge gubin yang u fayleng. Mub, machane mub ni ngam par. Mub nib michuwun’um ngay mag athamgil. Mub ngam par ni dabkum sul, nifan ngom nge fan e tin e mfen nibay yib u tomurem.”6 Ma arame, gadaed be par rok’ Kristus nib michuwun’daed ma gadaed ba gel ko pi n’en ni gadaed be rrin’ nifan fare Tabiyul nge fan nib thothup, ko nigyal’ ko tin nib fel’ nge tin nib kireb.7

Ma aram ni gadaed be pagdaed i un ngak Somoel ni gadaed be muruwel ko tin ni mat’wondaed ni ngan me’leg ni ngad feked fare muruwel rok’ nga dakeandaed8 u dakean fapi mʼag nge gamiʼing rokʼ ko fare gospel rokʼ nike sulyarmen. Fare tha’ ko m’ag ni bay rodaed ngak e Chitamangiy nu Tharmiy nge fare fak nike foskoyam’ e irreram fare gin nima yib e athap, gelngiy gapas, nge falfalaen’ riy; ma ki’ireram e gin nibay fare diyef riy nib gel9 ni susun ni irreram e gin ni ngad ted e yafos rodaed ngay.

Gadaed pagdaed ngak ni yibe ul’ul’ i gel nag e m’ag rodaed ngak fare Chitamangiy nge fare Fak. Woed e, meybil u fithik’ e yul’yul’ ngak e Chitamangiy nib manechubog u dakean fithingan fare Fak nib t’uf rok’ era gelnag e tha’ ko m’ag rodaed ngoraw.

Gadaedra pagdaed ngak ni gadaed be duruwʼiyed gadaed ko thin rokʼ Kristus. Fare machib rok’ fare Tathapeg e ma fekdaed, pifak, nge chuchugur nagdaed ngak10 mara yoeg ngodaed gubin ban’en ni ngad rrin’ed.11

Gadaedra pagdaed ngak ni gadaed be un ko fare gam’ing ko sakrament, ni gadaed be tafney nag fapi m’ag nikad michmicheged, ma gadaed be kalngan’ u fithik’ e yul’yul’. Fek fare sakrament e ba mich ngak Got ni gadaed ba’adag ni ngad feked nga dakean daed fithngan Yesus Kristus ma gadaed be gay rogon ni “gubin e ngiyalʼ me yib uran ngoraed,”12 ko tomuren e ngiyal’ nem ni gaded be un ko fapi gam’ing nib thothup.

Ma gadaed be pagdaed ngak ni gadaed be pigpig ngak Got ni gadaed be pigpig ngak pifak ma gadaed be machib ngak pi walagdead.13

Fare Tathapeg e ga’ar, “Fa’an gimed ra fol ko tin kug ning chiylen ngomed, ma gimed ra par ni gimed ba t’uf rog; ni bod rogon ni kug fol ko tin ni ning e Chitamag chiylen ngog gu be par ni ku gub t’uf rok.”14

Kemus ni kug weliy boch e rogon fapi kanawo’ rodad ni rayag ni ngad pared fare Tathapegdad. Ma chiney e nggu fith ngodaed pi gachalpen ni ngan fith, gay, min tu tuguy, ma gadaed fil u dakean fare gelngin fare Kan ni Thothup ko rogon boech kanawo’en ni rayag ni ngad ted Kristus ni’ir e bay u luk’ungun e pin’en ni gadaed be rrin’.

Nge Gag Ngom

L’agruw yang ko fare michmicheg rok’ fare Tathapeg: fa’anra gadaedra par ni gadaed bay rok’, mara par nibay rodaed. Machane riyul’ ni rayag ni nge par Kristus rom nge gag—gur rom nge fan ngom ni yigo gur? Fulweg ko biney e duwer e arrogon!

Ulan fare Babyor ku Mormon, kad filed mornga’agen e machib rok’ Alma ngak fapi gidii’ nib gafgow ni fapi gafgow roraed e ke liginraed ni ngar sobut’aen nigedraed. Rogon ni madil nag, ke ta’areb nag fare bugithin ko fare awoch ni thinga ni yung min gofoliy, me weliy ni “fare bugithin” ni’ir e fare yafos, muruwel, nge fare bayul rok’ Yesus Kristus.

Alma e ga’ar, “Mu changar gaed mi gimed tabolngin nag e mich romed ngakʼ fachaʼ ni Fak Got, ni bay yib ni nge bayuliy e gidiiʼ rokʼ, ma yira gafgow nag min liiʼ ngemʼ ni bayul ko pi denen roraed; ma ra fos bayay ko yamʼ, niʼir e ra yib nag e foskoyamʼ, ni nge gubin e gidiiʼ ma thingar sakʼiy gaed nga pʼoewchen, ni ngan pufthin nagraed ko bin tomur e rran ni fare rran ko pufthin, u rogon e pi muruwel roraed.”15

Biney e mornga’agen “fare bugithin” nike weliy Alma, wenig mu tafney nag e tha’ riy nike weliy rogon.

“Ere chiney, … gu baʼadag ni ngam yunged e re bugithin ney nga lan gumʼirchaʼmed, ma napʼan ni bayi thow ma arame ngam fogloliyed u dakean e mich romed. Ere musap gaed, ra ngaelʼ nib ke gakʼiy, ni ra ilal u fithik’med iyaen ko yafos ni dabimus biʼid. Ma gomanga bing Got woʼen ngomed ni nge yog ni ngam baʼud gaed, u dakean e falfalaenʼ rokʼ Fak. Ma gubin e pinnʼey ma ra yog ni ngam rinʼed”16

Fare awoch ni susun ni ngan yung ngalan gum’ircha’endaed e ir fare bugithin—nib mu’un fare yafos ngay, fare muruwel, nge machib rok’ Yesus Kristus. Ma napan ni yibe fogoliy fare buithin u dakaen e mich, ma arram nira ilal fare ke gak’iy ngodaed ko yafos ni dabimus biʼid.17

Mang e fare pow ko fare ke gak’iy ni guy Lehi ko lik’ay rok’? Fare ke gak’iy e rayag ni ngan tafney nag nibe yipfan Kristus.18

Pi walageg, bay fare Bugithin rodaed? Bay fare gospel rok’ fare Tathapeg rodaed nib riyul’ nikan yoloey ngalan gum’ircha’endaed?19 Gadaed be yib i yib ni ngad woded ir? Bay fare ke gak’iy ku Kristus rodaed? Gadaed be gay rogon ni ngaed manged ‘e tin nib be’ech [gidii’en]”20 ngak?21

Sana biney e ke wawliy Alma ni fith: “Ke yog ni mu piiʼed gimed ngakʼ Got? Napʼan ni kam chugur gaed nga pʼoewchen Got gul be mʼug falʼngin u oewchmed? Ke yog ni mu thamiyed e biney e thil nga lan gumʼirchaʼmed?”22

Susun ni gubin ngiyal’ ma ngad lamniged fare madil ni tay Somoel ngak Enoch: “Ma bay par ni ga bay Rog, nge Gag ngom23 Ma gube micheg fare michmicheg rok’ fare Tathapeg nira par rodaed e ba riyul’ ma bay nifan e member nibe ayuweg fapi m’ag rok’ nifan e Galasia rok’ nikan sulweg yarmen.

Ere, Mu’un ngog

Apostle Paul e ta’ar midlin ngak e pi’in nikar mu’ gaed i thapeg Somoel: “Ere um pired rok.”24

Un ngak fare Tathapeg e bay l’agruw bang ko fanow rok’ ni rib ga’fan: (1) fol ko motochiyel rok’ Got, nge (2) tayfan me par u wun’uy fapi m’ag nib thothup nima peth nagdaed ngak fare Chitamangiy nge fare Fak.

Ga’ar John:

“Fa’an gadad ra fol ko tin ke yog Got ngodad ni ngad rin’ed, ma aram e ke muduwgil u wun’dad ni kadnanged ir.

“Fa’anra yog be’ ni ga’ar, “Gu manang Got,” machane der fol ko thin rok, ma facha’ e be’ nma lifith l’ugun ma dariy e tin nib riyul’ u fithik’ i laniyan’.

Machane en nra fol ko thin rok, aram e cha’ ni rogon nib t’uf Got rok e ke yan i aw nrib fel’ rogon: Ireray rogon me muduwgil u wun’dad ni gadad be paer ngak’.

“Ma en nra ga’ar e be par u fithik’ Got e susun e ngi i par e wok rok, ni bod rogon ni i rin’ Jesus Kristus.”25

Yesus ma pinningdad ni gubin, “Moy, mu leakeg”26 nge “paered ngog.”27

Gube micheg ni fa’anra gadaedra ul’ul’ i yean nga mm’on u fithik’ e mich ma gadaed be yean u fithik’ e sobut’ean’ ko Thothup rok’ Somoel,28 gadad ma thapeged e tawa’ath ko gelngindaed, kanawo’ riy, damiiteg, nge gapas.

Mich nge Michmicheg

Alma ni weliy e t’ufeg rok’ Somoel ngak e gidii’ ni gubin nib fos:

“Musap gaed, ke piiʼ ba thiibach nge yaen ngakʼ gubin e gidii’, ya fagal rabaʼ i paʼayif ko murnguy e ke kʼiyeg ngoraed, me gaʼar: Mu kalgaed ngaenʼmed, mi gimed thap ngog.

“… Mired ngog ma rayog ni ngam kayed waʼamngin fare ke gakʼiy ko yafos; arragon, gimed ra kay mi gimed unum fare falowa nge raen ko yafos nib puf rogmed.”29

Ri gube non nifan fare wenig nibe tay fare Tathapeg. Ba’adag ni nge tawa’ath nag e gidii’ ko fare murnguy rok’ gubin e gidii’ ni’i moy u fayleng, gidii’ nibay e chiney nib fos, nge gidii’ ni bayi yib nga fayleng.

Boech gidii’en e Galasia e kar fanayed fapi machib, fapi yalen, nge tin ni yibe micheg u roy ko Conference Center nge lane galasia u dakean e fayleng—momaw’ ngak ni nge michuwan’ e tiney ni’ir e tin nib riyul’ nib manechubog ni ngar feked ngalan e yafos roraed nge tin nibe buchbuch roraed. Michuwun’raed ma yead be pigpig u fithik’ e yul’yul, machane tha’ ko m’ag roraed ngak fare Chitamangiy nge fare Tabayul ni Fak e dawri mang bang ni nge thilyeg e yafos roraed.

Gube micheg ni u dakean fare gelngin e Kan ni Thothup, rayag ni ngam nang mag thamiy fare gospel nib riyul’ ni kug gay rogon ni nggu weliy rogon nifan ngom—nifan ngom nge yigogur rom.

Ri gube micheg ni Yesus Kristus e ir fare Thapeg nge Bayul rodaed ni bay nib fos. Fa’an gadad ba peth ngak Kristus, ma ra paer ni nge peth ngodad.29 Ma napan ni gadaed be par u fithik’en mu gu par u fithik’an, ma gadaedra tawa’ath nag min fek boech fapi wa’amngin i yib. Gube micheg u dakean fithngan fare Somoel nib Thothup Yesus Kristus, amen.

Babyoren e Ayuw

  1. Muguy ko Genesis 5:18–24; Doctrine and Covenants 107:48–57; Moses 6–7.

  2. Moses 6:27.

  3. Moses 6:31.

  4. Moses 6:32, 34; boch nikan uneg u fithik’.

  5. Muguy ko John 15:4–9.

  6. Jeffrey R. Holland, “Abide in Me,” Liahona, May 2004, 32.

  7. Muguy ko John 15:10.

  8. Muguy ko Matthew 11:29–30.

  9. Muguy ko Helaman 5:12.

  10. Muguy ko 3 Nephi 27:14–15

  11. Muguy ko 2 Nephi 32:3.

  12. Moroni 4:3; 5:2.

  13. Muguy ko Mosiah 2:17.

  14. John 15:10.

  15. Alma 33:22.

  16. Alma 33:23; boch nikan uneg u fithik’.

  17. Muguy ko Alma 26:13.

  18. Ku weliy mornga’agen rogon e biney e yalen ko mo’olung ko napan e 2017:

    “Alma ‘me yibi buch ni arame ranoed iyaen, mar tabab gaed i machib nag fare thin rok’ Got ngakʼ e gidiiʼ, ni yaed be yaen nga lan e pi tagilʼ e moʼolung roraed, nge lan e naʼun roraed; arragon, ma kur machib niged fare thin ku Got u lan yupaʼ i kanawoʼ roraed’ [Alma 32:1; boech nikan uneg u fithik’]. Ta’areb nag fare bugithin rok’ Got ngak e awoch.

    “‘Chiney, e faʼan gimed ra piiʼ tagilʼ, ba awoch ni ngan yung nga lan gumʼirchaʼmed, ma musap gaed, faʼanra ba awoch nib riyulʼ, ara ba awoch nib mangil, ma faʼanra dab mu chuweged u dakean e dar mich u wunʼmed, ni ngam keruʼuyed fare Kan ni Thothup ku Somoel, meʼere musap gaed, bayi tabab ni nge oeb u lan ngorongromed; ma napʼan ni gimed ra thamiy e tiney e thamthaem ni be oeb, ma arame bay mu tabab gaed i yoeg u laniyaenʼmed—Dabisiy ni ireray ba awoch nib mangil, ara fare bugi thin ba mangil, ya ke tabab i gaʼnag laninʼug; arragon, ke tabab i monʼog nag e nangaenʼ rog, arragon, ke tabab ni nge mʼag anʼug ngay’ [Alma 32:28; boech nikan uneg u fithik’].

    “Arogon ni woed, ba awoch nib fel’ ere tugul nge ga’ ni bake gak’iy nib fel’ ni woed nikan yung ngalan gum’ircha’ey nira ilaal, me ga’, me tugul.

    “‘Ere musap gaed, napʼan nra tabab fare ke gak’iy ko tugul, ma gimed ra gaʼar: Maroed ngad fogloliyed nib felʼ rogon, ni nge yog ni lʼeag likʼngin, ni nge yog ni tugul nge gaaʼ, me pii’ ba wa’amngin ngodaed. Ere chiney e musap gaed, faʼan gimed ra fogloliy nib felʼ rogon ma ra thaey likʼngin, me tugul nge gaaʼ, me piiʼ e waʼamngin.

    “‘Machane faʼan gimed ra pag fare ke gakʼiy, ma dabi un ko lem romed rogon i fogloliy, ere musap gaed dabi thaey likʼngin; ma napʼan ni bay yib gawaelngin e yalʼ nge madedeaw nag, ni bachan e dariy likʼngin ma aram me mororoy, mi gimed pug ngalang ngam nʼiged.

    “‘Chiney, biney e gathi bachan e awoch e ba kireb, ara towaʼamngin ni yib riy e defelʼ; ya ri bachan e butʼ romed e dariy yongoʼolen, ma damur fogloliyed fare ke gakʼiy, ere dabiyog ni nge piiʼ waʼamngin ngomed.

    “‘Ere aray rogon, ni faʼanra dab mu fogloliyed fare bugithin, ma gimed be sap nga mʼon u ba oewchef nib mich ko fare waʼamngin ni bay riy, ma dariy liyiben me yog ni ngam tʼired waʼamngin fare ke gakʼiy ko yafos.

    “‘Machane faʼan gimed ra fogloliy fare bugithin, arragon, ni ngam fogoliyed fare ke gak’iy u napʼan ni ke tabab ko tugul, ngo dakean e mich romed u fithikʼ e lʼagaen nge gumʼaenʼ, ni gimed be sap nga mʼon ko waʼamngin, ni bay yib riyma ra piiʼ likʼngin; ere muguyed ra mang bake gak’iy ni be tugul iyaen ko yafos ni be tugul iyaen ko yafos ni dabimus biʼid bake gakʼiy ni be tugul iyaen ko yafos ni dabimus biʼid’ [Alma 32:37–41; boech nikan uneg u fithik’].

    “… Fare n’en ni lik’ay nag Lehi e ba ke gak’iy ko yafos—nibe yipfan fare adag rok’ Got’ [1 Nephi 11:21–22].

    ‘”Ya Got e rib t’uf e girdi’ nu fayleng rok, ma aram me pi’ fak ni kari maagirag rok nge yib, ni fan e nge urngin e pi’in ni michan’ rad ngak e aram e dab kurm’ad, ya keyag e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad’ [John 3:16].

    “Fare gargel nag yafos, nge bayul rok’ Somoel Yesus Kristus e irreram e bin th’abi ga’ ni mich riy ko fare adag rok’ Got ngak pifak. Woed rogon ni micheg Nephi ni’ir e bin ‘ri ire thʼabi athap u fithikʼ urngin mit banʼen’ nge ‘ma ri ire ma yibnag e falfalaenʼ ko yaʼel’ [1 Nephi 11:22–23; ngkum guy ko 1 Nephi 8:12, 15]. Chapter 11 of 1 Nephi weliy mornga’agen fare ke gak’iy ko yafos nibe yipfan e yafos, machib, nge fare bayul ni tay fare Tathapeg—nge fare ‘rogon e adag rok’ Got’ [1 Nephi 11:16]. Fare ke gak’iy e rayag ni ngan tafney nag nibe yipfan Kristus.

    “Reb kanawo’en ni ngan lemnag fare wa’amngin fare ke gak’iy e woed fare pow nifan fapi tawa’ath ni bachan fare Bayul rok’ fare Tathapeg. Fare wa’amgnin e woed ni ‘ra yognag ngak’ bee’ e falfalaen’ [1 Nephi 8:10] nima pii’ e falfalaen’ nge adag ni ngan pii’ boech e pi falfalaen’ ney ngak e gidii’.

    “N’en ni th’abi ga ni mornga’agen, ko fare Babyor ku Mormon, e pining gidii’ ni gubin ni ngeyib ngak Kristus (muguy ko Moroni 10:32),woed fare fanathin ko lik’ay rok’ Lehi [muguy ko 1 Nephi 8:19]” (“The Power of His Word Which Is in Us” [address given at seminar for new mission leaders, June 27, 2017], 4–5).

  19. Muguy ko 2 Corinthians 3:3.

  20. 2 Corinthians 5:17.

  21. Fanathin ku Alma e be machib nag ngodaed ni fare adag ni nge michuwun’uy e woed fere alma ni ngan yung ngalan gum’ircha’endaed, fogoliy fare awoch udakaen’ e mich rodad ere pii’ lek’ngin e yafos, ma fogoliy fare ke gak’iy ere pii’ wa’amngin fare ke gak’iy, niʼir e thʼabi athibthib u fithikʼ gubin e athibthib” (Alma 32:42) nge ir “ma ire thʼabi felʼ ko gubin e pi tawaʼath rokʼ Got” (1 Nephi 15:36).

  22. Alma 5:14.

  23. Moses 6:34; boech nikan uneg u fithik’.

  24. Colossians 2:6.

  25. 1 John 2:3–6; boech nikan uneg u fithik’.

  26. Luke 18:22.

  27. Moses 6:34.

  28. Muguy ko Doctrine and Covenants 19:23.

  29. Alma 5:33–34; boech nikan uneg u fithik’.

  30. Muguy ko John 15:5.