2005
O Le Perofeta o Iosefa Samita: O Se Faiaoga e Ala i Faataitaiga
Novema 2005


O Le Perofeta o Iosefa Samita: O Se Faiaoga e Ala i Faataitaiga

Ia tatou faaaogaina i o tatou lava olaga ia mataupu faavae paia ia sa ia aoaoina mai ma le atoatoa—e ala i faataitaiga—ina ia mafai e i tatou lava ona ola atoatoa ai i le talalelei a Iesu Keriso.

O’u uso e ma tuafafine pele, i lenei faamanatuina o le luaselau tausaga o lona fanau mai, ou te fia tautala ai e uiga i lo tatou Perofeta pele o Iosefa Samita.

I le aso 23 o Tesema, 1805, na fanau ai Iosefa Samita le Itiiti, i Sharon, Vermont, ia Iosefa Samita le Matua ma Lusi Maki Samita. I le aso na ia fanau mai ai, a o vaavaai atu nei matua femitai i lenei pepe meamea, sa le mafai ona la iloaina po o le a sona aafiaga taua o le a i ai i le lalolagi. O se agaga filifilia ua oo mai e faitino i lona tino faalelalolagi; na ia faaaafiaina o tatou olaga ma ia aoao mai ia i tatou—e ala i ana lava faataitaiga—ni lesona taua. O le aso nei, ou te fia faasoa atu ai nisi o na lesona ia te outou.

E tusa o le ono po o le fitu tausaga le matua o Iosefa, sa maua ai o ia ma ona uso ma tuafafine i le fiva taifoi. E ui na toe manuia isi e aunoa ma ni faigata, ae sa tuua ai Iosefa ma se manu’a tiga i lona vae. Sa togafitia e fomai, e faaaoga ai vailaau sili ona lelei sa ia i latou, ae sa faateteleina le leaga o le manu’a. Ina ia faasaoina le ola o Iosefa, sa latou faapea atu ai, e tatau ona tipimotu lona vae. Peitai, o le mea e faafetai ai, ona e lei leva talu ona mavae le togafitiga, ae toe foi atu fomai i le fale o le aiga o Samita ma lipoti atu i ai e faapea ua i ai se faiga fou lea atonu o le a faasaoina ai le vae o Iosefa. Latou te mananao e vave fai lava le taotoga ma ua aumaia ai ni maea e saisai ai Iosefa i le moega ina ia le tafiti, ona e leai sa latou vailaau e faagase ai. Ae, sa tali atu Iosefa le Itiiti ia i latou, “Tou te le tau saisaia fua au.”

Na fautua atu fomai ina ia inuina sina mea malosi po o se uaina ina ia aua ai ne’i matuitui tele le tiga. “Leai,” sa tali atu ai si alii laitiiti o Iosefa. “Afai e saofai lo’u tama i luga o le moega ma taofi a’u i ona lima, o le a ou faia mea uma e manaomia.” Sa taofi e Iosefa Samita le Matua lona atalii laitiiti i ona lima, ma sa aveesea ai e fomai le fasi ponaivi ua leaga. E ui sa pipili Iosefa mo sina taimi ina ua mavae le taotoga, ae sa faamaloloina lava o ia.1 I lena vaitaimi o laitiiti lava ma le anoanoai o isi taimi i lona olaga atoa, sa aoaoina ai i tatou e Iosefa Samita i le lototele—e ala i faataitaiga.

A o lumanai le atoaga o le 15 o tausaga o Iosefa, sa siitia atu lona aiga i Manchester, Niu Ioka. Na ia toe faamatala mulimuli ane le tulai mai o le tele o talitonuga faalelotu lea na foliga mai sa i ai i soo se mea i lena taimi ma o se mea na popole tele ai le toatele o tagata. Na fia iloa e Iosefa lava ia, po o le fea lotu e tatau ona auai atu i ai. Na ia tusia i lana talafaasolopito:

“E masani ona ou faapea ifo ia te au lava: … O ai o nei lotu uma ua sao; po o ua sese uma ea i latou? Afai foi ua sao se tasi o i latou, o le fea, ma pe faapefea foi ona ou iloa?

A o ou suesue ma mafaufau e tusa ai ma ia tulaga faigata ua mafua mai … fefinauaiga a tagata o ituaiga lotu eseese, sa ou faitau ai i le tasi aso i le Tusi a Iakopo, mataupu muamua, a o le fuaiupu e lima, e faapenei, … : Ae afai ua leai se poto i so outou, ina ole atu ia i le Atua, o le foai tele mai i tagata uma, ma le le toe tautaua; ona foaiina mai lea ia te ia.2

Na lipotia mai e Iosefa faapea na ia iloa e tatau ona ia tofotofoina le faamaoni o nei upu ma ole atu i le Alii ia po o le filifili e tumau ai pea i le pogisa e faavavau. I se tasi taeao sesegi na ia savali atu ai i le togavao, lea ua taua nei ua paia, ma tootuli ai ma tatalo, ma le faatuatua o le a tuuina atu e le Atua ia te ia le malamalama lea sa ia sailia ma le faamaoni. Na faaali atu ni tagata se toalua ia Iosefa—o le Tama ma le Alo—ma sa tau atu ia te ia, i le tali i lana fesili, ina ia aua nei auai i se tasi o ia lotu, aua ua sese uma lava. Na aoao mai e le Perofeta o Iosefa Samita ia i tatou le mataupu faavae o le faatuatua—e ala i faataitaiga. O lana tatalo faigofie o le faatuatua i lena taeao o le tautotogo i le 1820 na oo mai ai lenei galuega ofoofogia lea o loo faaauauina pea i aso nei i le lalolagi atoa.

I nai aso talu ona maea lana tatalo i le Togavao Paia, na faamatala atu ai e Iosefa Samita i se failotu sa ia masani ai se tala o lana faaaliga vaaia. O le mea na ia ofo ai, sa “ta’ufaatauvaaina” lana faamatalaga ma “na mafua mai ai foi sauaga mamafa sa oo ina matua faateleina.” Ae peitai, e lei faavaivai ai Iosefa. Na ia tusia mulimuli ane, “Sa ou vaai moni lava i se malamalama, ma sa ou vaaia foi i totonu o lea malamalama ni Tagata se toalua, ma e moni lava sa la fetalai mai ia te au; ma e ui ina inosia ma sauaina au i lou fai atu na ou vaai i se faaaliga, ae o se mea moni lava… . Aua sa ou vaai lava i se faaaliga; sa ou mautinoa lava lena mea, ma sa ou mautinoa foi ua silafia e le Atua le moni o lena mea, ma e le mafai lava ona ou faafitia.”3 E ui i sauaga faalemafaufau ma faaletino sa ia maua mai e sa inoino ia te ia lea na oo i ai le Perofeta o Iosefa Samita i lona olaga atoa, ae e lei faavaivai ai. Na ia aoao atu le faamaoni—e ala i faataitaiga.

Ina ua mavae lena Uluai Faaaliga maoae, sa le toe maua e le Perofeta o Iosefa nisi fesootaiga mo le tolu tausaga. Ae peitai, e lei masalosalo ai o ia, e lei tuufesili foi; e lei masalomia e ia le Alii. Sa ia faatalitali ma le onosai. Na ia aoao mai ia i tatou le uiga faalelagi o le onosai—e ala i faataitaiga.

Ina ua mavae asiasiga a le agelu o Moronae i le taulealea o Iosefa ma lona mauaina o papatusi, sa amataina loa e Iosefa le galuega fita o le faaliliuina. E mafai e se tasi ona mafaufau i le maelega, o le naunautai ma le galuega sa manaomia ina ia faaliliu ai i se vaitaimi e itiiti ifo ma le 90 aso lenei talafaamaumau e silia ma le 500 itulau e aofia ai se vaitaimi e 2,600 tausaga. Ou te fiafia i upu a Oliva Kaotui sa faaaoga e faamatala ai le taimi sa ia faaaluina e fesoasoani ai ia Iosefa i le faaliliuina o le Tusi a Mamona: “O aso nei e le mafai ona faagaloina—le nofo ai ma faalogo i se leo na taitaiina e musumusuga mai le lagi, ma faatupuina ai le fiafiaga sili o lo’u nei agaga!”4 Na aoao mai e le Perofeta o Iosefa Samita ia i tatou le maelega—e ala i faataitaiga.

E pei ona tatou iloa, na auina atu e le Perofeta o Iosefa ia faifeautalai e talai le talalelei toefuataiina. Sa auauna atu o ia lava i se misiona i le vaega pito i luga o Niu Ioka ma Kanata faatasi ai ma Sini Rikitone. Sa le gata sa ia musuia isi ina ia ofo atu mo ni misiona, ae sa ia aoaoina atu foi le taua o le galuega faafaifeautalai-–e ala i faataitaiga.

Ou te manatu o se tasi o lesona pito sili ona taua na aoaoina mai e le Perofeta o Iosefa, ae o se tasi foi lea o lesona pito sili ona faanoanoa, o se mea lea na tupu e lata i le taimi o lona maliu. Sa vaai o ia i se faaaliga i le tuua e le Au Paia o Navu ma agai atu i Mauga Papa. Sa naunau o ia ina ia taitaieseina mai ona tagata mai o latou tagata faasaua ma agai atu i le nuu folafolaina lea na faaali atu e le Alii ia te ia. Sa le masalomia lona naunau ina ia faatasi ma i latou. Ae peitai, sa molia o ia i ni moliaga e le tonu. E ui i le tele o talosaga na tuuina atu ia Kovana Ford, ae sa lei aveeseina ai ia moliaga. Na tuua e Iosefa lona fale, o lona toalua, o lona aiga, ma ona tagata ma tuuina atu o ia i taitai faalemalo, ma le iloa atonu e le toe foi mai.

O upu nei na ia saunoa i ai a o ia agai atu i Karefasi: “Ou te alu atu e pei o le tamai mamoe a fasia; a e ou te filemu e pei o le taeao i le tau vevela; o ia te au le lotofuatiaifo e mama i le Atua, ma tagata uma.”5

Sa faafalepuipuiina o ia i le Falepuipui i Karefasi faatasi ma lona uso o Ailama ma isi. O le aso 27 o Iuni, 1844, sa faatasitasi ai Iosefa, Ailama, Ioane Teila ma Uiliata Risati ae osofai e se vaega leaga le falepuipui, sa taufetuli atu i luga i faasitepu ma amata ona tafana atu le faitotoa o le potu sa latou nonofo ai. Sa fasiotia Ailama, ae o Ioane Teila sa faamanualia. O le galuega mulimuli sa faia e Iosefa Samita iinei i le lalolagi sa le i ai se manatu faapito. Sa ia savali atu i le isi itu o le potu, ma le “manatu o le a faasaoina ai ola o ona uso i totonu o le potu pe afai e mafai ona ia aluese, … ma tamoe atu i le faamalama, ae ati mai ni pulufana se lua mai le faitotoa ma taia ai o ia ae o le isi pulu mai fafo na ati i lona itu fatafata taumatau.”6 Na ia tuuina atu lona ola; sa faasaoina ia ola o Uiliata Risati ma Ioane Teila. “E le sili lava le alofa o se tasi i lenei alofa, ia tuuina atu e se tasi lona lava ola e sui a’i ana uo.”7 Na aoao mai e le Perofeta o Iosefa Samita ia i tatou le alofa—e ala i faataitaiga.

I le toe tepa i tua, i le silia ma le 160 tausaga mulimuli ane, e ui o mea na tutupu i le aso 27 o Iuni, 1844, e matautia, ae ua tatou maua ai le mafanafana i lo tatou iloaina lea o le Maturoina o Iosefa Samita e le o le mataupu mulimuli lea o lenei faamaumauga. E ui o i latou o e sa saili e aveese lona ola na lagona o le a muta ai le Ekalesia e aunoa ma ia, ae o lana molimau mamana o le upumoni, o aoaoga na ia faaliliuina, ma lana folafolaga i le savali a le Faaola o loo olaola pea i aso nei i loto o le silia ma le 12 miliona o tagata i le lalolagi atoa, o e o loo tautino atu e faapea o ia o se perofeta a le Atua.

O le molimau a le Perofeta o Iosefa o loo faaauau pea ona suia ai olaga. I ni nai tausaga ua mavae sa ou auauna atu ai o se peresitene o le Misiona a Kanata. I Ontario, Kanata, sa talai ai ni a matou faifeautalai se toalua mai lea fale i lea fale i se aoauli malulu. Sa lei manuia tele le la talaiga. O le tasi alii faifeau sa lava lona malamalama, ae o le isi e fou.

Sa asiasi atu le toalua lenei i le fale a Mr. Elmer Pollard, ma ona o lona misi alofa i nei faifeau ua matuai maalilili i le malulu, sa ia valaaulia ai i laua i totonu. Sa la tuuina atu le la savali ma talosaga atu i ai pe mafai ona latou tatalo faatasi. Sa ia malie i ai, ma le tuutuuga o ia e faia le tatalo.

O le tatalo na ia faia sa maofa ai faifeautalai. Fai mai o ia, “Le Tama Faalelagi, ia e faamanuia i nei faifeautalai e toalua ua le manuia, ua taitaiseseina, ina ia mafai ona la toe foi atu i lo la’ua fale, ae aua le faamaumauina o la taimi e ta’u atu ai i tagata o Kanata se savali maoae ae ua itiiti naua se mea ua la iloa.”

A o latou tutu ae i luga, sa talosaga atu Mr. Pollard i faifeautalai e aua nei toe foi atu i lona fale. A o tuumuli ese atu i la’ua, sa ia fai atu ma le faatauemu ia i laua, “E le taitai mafai ona oulua ta’uina mai ia te au e te lua talitonu moni lava o Iosefa Samita o se perofeta a le Atua!” ma ato ma le faitotoa.

E lei mamao ese atu le savavali a faifeautalai, ae faapea atu loa le soa faifeautalai laitiiti ma le popole, “Elder, ta te lei tali atu i le fesili a Mr. Pollard.”

Sa tali atu le faifeautalai sinia, “Ua teena i ta’ua. Ta faagasolo.”

Ae peitai, sa tauanau atu pea le faifeautalai laitiiti, ma sa toe foi atu loa le toalua lenei i le fale o Mr. Pollard. Sa tali mai Mr. Pollard ma le ita i le tuitui atu, “sa ou manatu na ou fai atu ia te oulua alii e aua nei oulua toe foi mai!”

Ona faapea atu lea o le soa laitiiti, ma le lototele uma sa ia mafaia, “Lau susuga Pollard, ina ua ma tuua lou faitotoa, sa e fai mai ma te le talitonu e moni o Iosefa Samita o se perofeta a le Atua. Ou te fia tautino atu Mr. Pollard, ou te iloa o Iosefa Samita o se perofeta a le Atua; ma o musumusuga na ia faaliliuina ai le talafaamaumau paia lea ua iloa nei o le Tusi a Mamona; ma na ia vaai lava i le Atua le Tama ma Iesu le Alo.” Ona tuua loa lea e faifeautalai le fale.

Sa ou faalogo ia Mr. Pollard lava lea i se sauniga molimau o faamatala atu mea na oo i ai i lena aso e le mafaagaloina. Fai mai o ia: “O lena afiafi, sa le maua se moe. Sa na o lo’u feliuai solo lava. Sa ou faalogo pea lava pea i lo’u mafaufau i upu, ‘O Iosefa Samita o se perofeta a le Atua. Ua ou iloaina… . Ua ou iloaina… . Ua ou iloaina.’ Sa le mafai ona ou faatali seia ao. Sa ou telefoni atu i faifeautalai, sa faaaoga le numera sa lolomiina i le tamai kata o loo i ai Mataupu Faavae o le Faatuatua. Sa la toe foi mai, o le taimi lea sa matou faatasi uma ai ma lo’u toalua ma lo’u aiga mo lesona i le avea ai ma ni tagata sailiili moni mo le upumoni. O le taunuuga, sa matou taliaina uma le talalelei a Iesu Keriso. O le a le uma pea lo matou faafetai i le molimau o le upumoni na tuuina mai ia i matou e na faifeautalai totoa ma le lotomaulalo e toalua.”

I le vaega e 135 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, tatou te faitau ai i upu a Ioane Teila e faatatau i le Perofeta o Iosefa: “O Iosefa Samita, le Perofeta ma le Tagata Vaai o le Alii, e sili atu ana mea ua faia, vagana o Iesu lava, mo le faaolataga o tagata i lenei lalolagi, i lo soo se isi lava tagata ola na ola ai.”8

Ou te fiafia i upu a Peresitene Polika Iaga, o le na saunoa mai, “Ou te lagona le fia alaga Aleluia, i taimi uma, pe a ou manatu sa ou iloaina Iosefa Samita, le Perofeta na faatula’i ma faauuina e le Alii, ma o ia lea na Ia tuuina atu i ai ki ma le mana e fausia ai le malo o le Atua i le lalolagi.”9

I lenei saafiafiga talafeagai i la tatou pele o Iosefa, ou te fia faaopoopo atu ai la’u molimau e faapea ua ou iloa o ia o se perofeta a le Atua, na filifilia e toefuatai le talalelei a Iesu Keriso i nei aso e gata ai. Ou te tatalo a o tatou faamanatuina le 200 tausaga o lona fanau mai, ia mafai ona tatou aoao mai lona soifuaga. Ia tatou faaaogaina i o tatou lava olaga ia mataupu faavae paia ia sa ia aoaoina mai ma le atoatoa—e ala i faataitaiga—ina ia mafai e i tatou lava ona ola atoatoa ai i le talalelei a Iesu Keriso. Tau ina ia atagia atu ai i o tatou olaga le malamalama o loo ia i tatou e faapea o loo soifua le Atua, o Iesu Keriso o Lona Alo, o Iosefa Samita o se perofeta, ma o loo taitaiina i tatou e se isi perofeta a le Atua—o Peresitene Gordon B. Hinckley.

O lenei konafesi e faailoga ai le 42 tausaga talu ona valaauina au i le Korama a Aposetolo e Toasefululua. I la’u uluai fonotaga ma le Au Peresitene Sili ma le Korama a le Toasefululua i totonu o le malumalu, o le viiga na matou usuina, e faamamaluina ai Iosefa Samita, le Perofeta, o se viiga e pele ia te au. Ou te faaiuina i se fuaiupu mai lena viiga:

Viia le na fetaiai ma Ieova!

Le perofeta na tofia e Iesu.

Na te tatala le toe autupulaga,

Tupu ma nuu latou te viia.10

Ou te molimau faamaoni atu ai i lenei upumoni, i le suafa o Iesu Keriso, amene.

Faamatalaga

  1. Tagai Lucy Mack Smith, History of Joseph Smith by His Mother, ed. Scot Facer Proctor and Maurine Jensen Proctor (1996), 69–76.

  2. Talafaasolopito—Iosefa Samita 2:10–11.

  3. Talafaasolopito—Iosefa Samita 2:21–22, 25.

  4. Talafaasolopito—Iosefa Samita 2:71, footnote.

  5. MFF 135:4.

  6. History of the Church, 6:618.

  7. Ioane 15:13.

  8. MFF 135:3.

  9. Teachings of Presidents of the Church: Brigham Young (1997), 343.

  10. William W. Phelps, “Viia Le na Fetaiai ma Ieova,” Viiga, nu. 15.