2008
Taofia Mai o le Autalavou Mai Fualaau Faasaina
Fepuari 2008


Taofia Mai o le Autalavou Mai Fualaau Faasaina

I le avea ai o se matua, o le a sau mea e fai e taofia ai lau fanau mai fualaau faasaina?

E i ai ia Julio Guarteche ni tali, ma ua i ai o ia i se tulaga ua iloa— o ia o le faauluuluga o le faamalosia o le tulafono o fualaau faasaina i le atunuu o Iurukuei. E toafitu lana lava fanau, ma o ia foi o se fesoasoani muamua i le au epikopo o le Uarota 18 o Montevideo, o le Siteki a Montevideo Iurukuei i Sisifo, ma ua tele ai lona avanoa e galulue faatasi ai ma tupulaga talavou. E tele taimi e manatunatu ai o ia i faafitauli o fualaau faasaina. Na vave ma faigofie ona maua ni manatu e fesoasoani ai i matua:

  • Fai ma faataitaiga lelei.

  • Faaalu sou taimi ma lau fanau.

  • Ia talatalanoa moni ma lau fanau, nai lo le tautala na o oe. Tuu i lau fanau e talanoa mai ma fefaasoaai o outou manatu, ae le na o lo latou faalogologo ae fai e oe le talanoaga atoa.

  • Faailoa atu lou alofa moni i lau fanau i le tele o taimi.

  • Ofo atu soo lau faafetai i lau fanau mo mea lelei latou te faia.

  • Afai e tatau ai ona aoai faasao se tamaitiiti, ia faia ma le alofa.

O lana fautuaga i le tupulaga, ona o ia o loo taulimaina a latou mataupu ma faafitauli e faapea: “Aua lava ne’i e taumafai e faaaoga fualaau faasaina. Atonu e i ai ni o latou aafiaga faafiafiaina muamua, ae o loo nana i lalo lo latou taunuuga ma aafiaga matautia.”

O le faalagiga aloaia o Brother Guarteche o le Faatonu Aoao i le Faamalosia o le Taofia o le Faaaogaina Faasolitulafono o Fualaau Faasaina. [Director General de Represión del Tráfico Ilicito de Drogas]. O loo ia umia le tulaga o le ofisa suesue sili o leoleo o le atunuu. Ua silia i le 30 tausaga o avea o ia ma leoleo. E foliga mai o se tu faaleaiga; o lona tama ma ona uso sa avea foi o ni leoleo.

I le faataunuuina o ona tiute mai lea aso i lea aso, e faaaoga e Brother Guarteche se mea faigaluega sa le masani ai le galuega faaleoleo: o le tatalo. A fuafua sa latou gaoioiga, e tatalo o ia ina ia aua nei lagimasoeina se tasi o lana aufaigaluega. E tatalo foi o ia mo tagata po o tagata latou te fuafua e pueina faapagota ina ia le afaina. E tusa ma lea tulaga, e faataunuuina lava mea e tatalo atu ai.

E mafai foi ona oo mai musumusuga i nisi taimi i galuega faaleoleo. I se tasi taimi, mo se faataitaiga, sa faaalu e ia le tele o itula faigata e faatalatalanoa ai se tamaloa sa masalomia i le fasioti tagata. Ina ua maea sa alu Brother Guarteche i lona aiga mo se malologa, ae na oo ia te ia se lagona malosi, afai e toe foi atu i le falepuipui i se taimi vave, ua saunia le tamaloa e tautino le mea na tupu. Na toe foi o ia, ma na tautino e le tamaloa le mea na tupu.

E i ai se vaega o se mau na ta’ua e Brother Guarteche, o loo faaali manino ai “foliga uma o le faiga o suesuega faaleoleo”—Helamana 9:26–36. O le mau lea o loo tau atu ai e le perofeta o Nifae i se vaega masalosalo, le auala e iloa gofie ai le na fasiotia le faamasino sili. Ua aoao mai i le mau e ao i tagata suesue ona saunia ituaiga fesili sa’o, mataitu lelei uiga faaalia o le o masalomia ma suesue mae’ae’a faamaoniga i le mea na tupu ai. O le mea mulimuli, na ta’ua ai e Brother Guarteche, e taua tele le agavaa ia maua musumusuga, e pei lava o Nifae.

O lana galuega, toetoe lava 24 itula i le aso. E na te muai vaaia le tuliloaina o gaoioiga faa-solitulafono o fualaau faasaina, e oo lava i vaega mamao, e aofia ai le Iunaite Setete ma Europa, ma aofia ai foi le faitau fiaafe miliona tala i tupe faaalu ma meatotino. O lea la, i le feagai ai o ia ma le mamafatu o lana galuega, e faapefea ona faapaleni e Brother Guarteche lona olaga? “O lo’u popolega muamua o lo’u aiga”, na saunoa ai ma le mata fiafia ao faamatala atu, “Ou te ta’u i tagata o au o se tama e toafitu le fanau, ma o ou taimi avanoa mai i lo’u aiga, matou te fesagai ai ma tagata solitulafono i le faaaogaina o fualaau faasaina.”

O le fetina’i o lana galuega, faatasi ma isi mea, ua faamalosia ai o ia e taumafai e toe faatulaga lelei lona taimi. “Pau lava la’u tala, e faamanuia mai le Atua ia te au. E i ai lava ni mea patino o le olaga ua ou sao mai ai, aua sa fesoasoani mai le Alii ia te au”, o lana tala lea. Na te ave le viiga i le faamanuiaina o lana galuega, i se aufaigaluega lelei.

Na te uunaia soo se matua ia manatunatu loloto i mea e ave i ai le faamuamua. O le tele o taimi tatou te avatu ia tatou fanau mea faitino, peitai e le o mea aupito taua ia tatou te avatu. O aso uma pe a alu i lona aiga, na fai mai ai, e faatalitali mai lava lona atalii e fitu tausaga e la te taaalo i le mu, po o se taaloga foi e lei fuafuaina e pei o le soka i le ala savali i totonu o lo latou fale. O le matutua o lana fanau e mai le faatoa 20 tausaga e oo ifo i le 2 tausaga.

I lona fesagai ai ma tulaga faatiapolo i aso uma, mata e faigata le faatumauina pea o le malosi o lana molimau? “Leai, ou te manatu e sili atu ona faigofie”, o lana tali lea. I lea aso ma lea aso, e manino lana vaai i le manaomia o le ola i mataupu faavae o le talalelei. Sa na ia mataituina le faamaoni o se faataitaiga lelei. “E lei faia i tatou ia pepelo”, o lana tala lea, ma sa faamanino mai, a tatou pepelo, ua tatou amata se filifili o amioga faatagata e le mafai ona tatou puleaina. O tagata solitulafono e masani ona siilima i se tasi auala po o le isi. A tatou le pepelo, e le mafai ona maua i tatou i faigata. Ua lapatai mai Brother Guarteche, “Ia tautala i taimi uma i le mea moni.”

“O latou e le o ola i upu moni o le talalelei e masani ona latou totogi se tau”, o le tala mai lea a Brother Guarteche. Ua vaai lelei o ia i lea tulaga i lana galuega. I le faaaogaina o tusitusiga paia, e tautu’i e fualaau faasaina soo se tasi e pa’i i ai. Faatasi ai ma isi mea ua avea ma vaisu, e le mafai e se tasi ona faia, fefaatauai, faatau atu, pe faaaoga fualaau faasaina e aunoa ma le puapuagatia ma leiloa ai le tagata e le gata i le faaletino, ae faapea ma le faaleagaga. E oo lava ia i latou o loo faamanuiaina i le faatauina faalilolilo i ala faasolitulafono nei mea, na ia saunoa i ai, o loo nonofo i totonu o pa auro pumoomoo, e le o saoloto e ui i le tele o le oa. E nonofo ma le gatete ma le masalosalo i lo latou mautinoa, o mea uma o loo taua ia i latou e faafuasei ona aveesea mai ia i latou i soo se taimi.

Ona pau lava le auala faatuatuaina e maua ai le filemu i le olaga nei ma le agai i luma, o le ola i le usiusitai. “O le a matua tulaga ese lava uiga faatagata soifua pe a ola tagata uma taitoatasi i mataupu faavae o le talalelei”, o lana tala mai lea.